Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Moderator: Rhiannon

Gebruikersavatar
Berichten: 11.085

Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

“Science cannot stop while ethics catches up.” Deze woorden van Elvin Stackman, Nobelprijswinnaar en voorzitter van de American Association for the Advancement of Science, vormen de kern van de stelling van deze maand. De vooruitgang van de wetenschap is nooit van een leien dakje gegaan en overdreven ethische of politiek correcte bekommeringen zijn meermaals een grote hinderpaal gebleken. Terwijl ethici jarenlang palaveren over de voor- en nadelen van genetisch gemodificeerde organismen, sterven er dagelijks massa’s mensen de hongerdood. Terwijl dierenrechtenactivisten betogen tegen het gebruik van proefdieren, liggen er duizenden levensreddende medicijnen klaar om getest te worden. Terwijl stamcelonderzoek geblokkeerd wordt door conservatieve christelijke lobbygroepen, neemt het aantal alzheimer-, parkinson- en diabetespatiënten razendsnel toe. Wetenschappers moeten uiteraard hun normen niet overboord gooien en eerlijkheid en collegialiteit hoog in het vaandel dragen. De wetenschap moet echter voort en wanneer de technologieën er zijn, kan achteraf nog steeds beslist worden of het al dan niet wenselijk is om ze toe te passen.



Stelling: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg.

Disclaimer: bovenstaande tekst is uitgewerkt door een teamlid en is enkel bedoeld als startpunt voor de discussie en reflecteert niemands mening in het bijzonder, tenzij verder anders aangegeven wordt.

Berichten: 4

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Nu ben ikzelf ook niet zo'n voorstander van genetisch gemodificeerde voeding. Graag neem ik liever een normale appel ter hand dan dat ik mij moet afvragen wat voor een vreemdsoortig groeisel ik naar binnen werk. De oplossing voor het wereldvoedseltekort zit hem ook niet in het modificeren van gewassen, maar in het toepassen van technieken. Zo wil ik verwijzen naar Achim Menges, met zijn Postagriculture. Een uitgekiend broeikassen systeem, dat ruimschoots in de behoefte kan voorzien. Zouden we dit toepassen dan blijft er meer ruimte over om aan de natuur terug te gegeven, daar we niet meer deze enorme oppervlakten nodig hebben om gewassen op te verbouwen. Bedenk vooral wat voor een enorm potenciëel er in de Sahara ligt. Als we de koppen bij elkaar steken en de handen inéén slaan, onze politieke meningsverschillen opzij zetten, kunnen we de woestijn laten bloeien en de wereld voeden.

Gebruikersavatar
Berichten: 6.058

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

...het aantal alzheimer- en parkinsonpatiënten neemt razendsnel toe...
Zijn hier bronnen van? Ik vraag me af waardoor dat kan komen, aangezien Alzheimer en Parkinson niet tot weinig gerelateerd zijn aan leefstijl en omgevingsinvloeden. De diagnostiek naar Alzheimer en Parkinson is een stuk beter geworden door respectievelijk (f)MRI's en DAT-scans. Dit geldt ook voor de behandeling van beide ziektes en eventuele co-morbiditeit waardoor er bij een stagnerende of zelfs afnemende incidentie de prevalentie toeneemt.
Stelling: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg.
Mijn antwoord hierop is tweeledig. Ja, in de zin dat je niet zomaar alles kunt uitproberen. Hoe vaker je nieuwe technologieen mag uitproberen, des te groter de kans is dat iets werkt. Deze technologieen moeten echter wel veilig zijn en niet meer schade berokkenen dan het voordeel dat ze opleveren, dus nee, ethiek staat de wetenschap niet in de weg, maar leidt het in de juiste banen. Zonder ethiek krijg je wantoestanden zoals de 'medische' proeven die werden gedaan op de Joden in de Tweede Wereldoorlog. Uiteindelijk is daar ook niet veel bruikbaars uitgekomen.
That which can be asserted without evidence can be dismissed without evidence.

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

De wetenschap moet echter voort en wanneer de technologieën er zijn, kan achteraf nog steeds beslist worden of het al dan niet wenselijk is om ze toe te passen.


Een passend antwoord op de stelling weet ik niet. Het is een heel lastig probleem. Nieuwe mogelijkheden kunnen vaak zowel ten goede als ten kwade gebruikt worden. En het is wel heel naïef je voor te stellen dat we met zijn allen kunnen afspreken, misbruik van nieuwe technieken achterwege te laten. De mogelijkheid kernbommen te maken heeft de wereld voorgoed veranderd. En wanneer zieke geesten die dingen in handen krijgen is de ellende niet te overzien.

Berichten: 185

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Hitler-Duitsland werkte aan de atoombom, dus zag de VS zich genoodzaakt dit ook te doen. Het ding was pas af toen Hitler al lang dood en verslagen was. Boze tongen beweren dat de oorlog met Japan bewust gerekt is tot de bommen op Hiroshima en Nagasaki waren gevallen. (wat ik aan bewijzen van deze stelling heb gezien vind ik redelijk overtuigend)

Experimenten met genetisch gemodificeerde gewassen kunnen niet altijd uitsluiten dat er kruisbestuiving met ongemodificeerde gewassen plaatsvindt.

De introductie van de anticonceptiepil kan nauwelijks anders gezien worden dan als een test op miljoenen vrouwen die zich totaal niet bewust waren van de risico's, tot deze geleidelijk in praktijk bleken.

Zijn er ooit technologieën eerst ontwikkeld en vervolgens naar aanleiding van ethische bezwaren niet in praktijk toegepast? Zullen ooit alle atoombommen vernietigd worden? Alle landmijnen? Alle clusterbommen? Alle strijdgassen? Alle biologische wapens?

Wetenschap en technologie beschikken over een ruimschoots toereikend arsenaal aan oplossingen voor de meest voorkomende armoede- en hongersnoodproblematiek. Er is geen geld voor, of geen politieke wil of het geld verdwijnt in de zakken van corrupte machtswellustelingen.

Er gaan astronomische bedragen om in astronomische prestigeprojecten en b.v. CERN. Het farmaceutisch onderzoek heeft maar een drijfveer: commercie. Voor zeldzame aandoeningen is geen geld, voor de zoveelste gepatenteerde analgeticum of statine des te meer.

Kortom, ethici mogen van mij wat meer in de melk te brokkelen krijgen.

Berichten: 1

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Het lijkt me niet meer dan gezond dat belangrijke onderwerpen van alle kanten worden belicht. Er is niks verkeerd aan om de vinger aan de pols te houden. Ik denk dat een vrijbrief voor de wetenschap tot een hoop ellende kan leiden.

Het proberen tegen te houden van vooruitgang is een ander uiterste. er zal een goede balans gevonden moeten worden.

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Maggy schreef:Hitler-Duitsland werkte aan de atoombom, dus zag de VS zich genoodzaakt dit ook te doen. Het ding was pas af toen Hitler al lang dood en verslagen was. Boze tongen beweren dat de oorlog met Japan bewust gerekt is tot de bommen op Hiroshima en Nagasaki waren gevallen. (wat ik aan bewijzen van deze stelling heb gezien vind ik redelijk overtuigend)

Experimenten met genetisch gemodificeerde gewassen kunnen niet altijd uitsluiten dat er kruisbestuiving met ongemodificeerde gewassen plaatsvindt.

De introductie van de anticonceptiepil kan nauwelijks anders gezien worden dan als een test op miljoenen vrouwen die zich totaal niet bewust waren van de risico's, tot deze geleidelijk in praktijk bleken.

Zijn er ooit technologieën eerst ontwikkeld en vervolgens naar aanleiding van ethische bezwaren niet in praktijk toegepast? Zullen ooit alle atoombommen vernietigd worden? Alle landmijnen? Alle clusterbommen? Alle strijdgassen? Alle biologische wapens?

Wetenschap en technologie beschikken over een ruimschoots toereikend arsenaal aan oplossingen voor de meest voorkomende armoede- en hongersnoodproblematiek. Er is geen geld voor, of geen politieke wil of het geld verdwijnt in de zakken van corrupte machtswellustelingen.

Er gaan astronomische bedragen om in astronomische prestigeprojecten en b.v. CERN. Het farmaceutisch onderzoek heeft maar een drijfveer: commercie. Voor zeldzame aandoeningen is geen geld, voor de zoveelste gepatenteerde analgeticum of statine des te meer.

Kortom, ethici mogen van mij wat meer in de melk te brokkelen krijgen.
Helaas is het niet zo eenvoudig. Er is een groot verschil tussen fundamentele wetenschap en technologie. Van technologieën kan je redelijk goed - maar niet helemaal! - onderzoeken wat de gevolgen zijn. Bij fundamentele wetenschap weet je per definitie niet waar het op uitloopt. Ook als je precies weet waar je met de wereld heen wil, kan je nog niet uitmaken welk fundamenteel onderzoek wel en welk niet relevant is. Je weet immers niet wat er uit zal komen. Buiten dat vind ik dat de menselijk nieuwsgierigheid ook haar plaats mag hebben.

Berichten: 2

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Als er geen ethiek zou zijn, zouden we bijvoorbeeld zonder bezwaar kunnen experimenteren op dieren en mensen. We zouden dan experimenten kunnen doen die nu absoluut niet kunnen.

We zouden bijvoorbeeld bij verschillende groepen mensen verschillende delen van de hersenen kunnen weghalen om te kijken wat de gevolgen zijn en zo onze kennins over de werking van de hersenen en het bewustzijn snel kunnen vergroten.

We zouden kunnen sleutelen aan het genetische materiaal in een menselijke eicel om te kijken wat voor gevolgen dat heeft op de ontwikkeling van het embrio/kind. Dit zal een schat aan informatie opleveren over de menselijke genen.

Als je het zo bekijkt staan ethische bekommeringen de wetenschappelijke vooruitgang zeker in de weg!

Aan de andere kant: ik denk dat zonder ethiek een complexe samenleving zoals die nu bestaat nooit had kunnen ontstaan. Zonder ethiek zou er denk ik geen wetenschap zijn geweest en liepen we nu nog in berenvellen met knuppels op elkaar in te slaan. Ook als we ethiek zouden 'afschaffen' is het denk ik snel gedaan met de beschaving en daarmee ook de wetenschap...

Berichten: 14

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Er zitten twee kanten aan. Empirisch en normatief.

De (empirische) wetenschap bestudeert de werkelijkheid.

Maar wetenschappers zijn mensen, ze hebben een opvoeding genoten en als kind aangeleerd gekregen wat 'goed en kwaad' is. Bij dit laatste gaat het over normen en waarden. Dit blijft ook doorspelen als de wetenschapper volwassen is en zijn opleiding heeft voltooid.

Wat ik wil zeggen is, dat wetenschappers meestal niet goed in staat zijn de pure werkelijkheid te zien, zonder last te hebben van de meegekregen normen en waarden.

Precies daarover gaat het volgens mij in deze discussie.

"Een theorie vindt ingang, doordat de aanhangers van de oude theorie uitsterven", zei eens iemand. (bron van citaat niet kunnen vinden). En hier zit veel waarheid in. Wetenschappers zouden de werkelijkheid moeten observeren, maar hun culturele achtergrond kunnen ze maar moeilijk achter zich laten.

Een mooi voorbeeld daarvan is de opgraving van Pompeï, een eeuw terug. De wetenschappers vonden veel loden voorwerpen. Maar ze zochten naar stenen, dus dit lood werd gewoon verkocht. En zo verdween dus veel van de Romeinse techniek; want de Romeinen kenden riolering. Het is een soort preoccupatie en je ziet het overal terug.

Ik ben er dus voor, om in de opleiding heel veel nadruk te leggen op het onderscheid tussen observatie enerzijds en wat je ervan vindt anderzijds. Het een leidt tot empirische wetenschap, het andere tot normatieve wetenschap.

Hetzelfde geldt voor rechtenstudenten. Zij leren na het VWO niets meer over (empirische) wetenschap.

Dit is zo mogelijk een nog groter probleem, want advocaten en rechters belichamen macht via hun normatieve wetenschap. En macht zonder kennis is een groot gevaar.

Ga maar na. Want wat wint, macht zonder kennis, of kennis zonder macht?

Gebruikersavatar
Berichten: 11.085

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Zonder ethiek krijg je wantoestanden zoals de 'medische' proeven die werden gedaan op de Joden in de Tweede Wereldoorlog. Uiteindelijk is daar ook niet veel bruikbaars uitgekomen.
Als er wel iets was uitgekomen was het m.i. daardoor nog niet toelaatbaar geworden. Nogal een manco van het utilitarisme.
Hitler-Duitsland werkte aan de atoombom, dus zag de VS zich genoodzaakt dit ook te doen. Het ding was pas af toen Hitler al lang dood en verslagen was. Boze tongen beweren dat de oorlog met Japan bewust gerekt is tot de bommen op Hiroshima en Nagasaki waren gevallen. (wat ik aan bewijzen van deze stelling heb gezien vind ik redelijk overtuigend)
Dan ben ik wel nieuwsgierig naar die bewijzen. Veel vaker wordt betoogd dat de oorlog nog een stuk langer had geduurd zonder de atoombom (die ik daarmee overigens niet wil vergoedelijken). Dit is geen kwestie van bandeloze wetenschap, maar een tragisch gevolg van de oorlog.
De introductie van de anticonceptiepil kan nauwelijks anders gezien worden dan als een test op miljoenen vrouwen die zich totaal niet bewust waren van de risico's, tot deze geleidelijk in praktijk bleken.
Zo'n verschrikkelijke bijwerkingen hebben anticonceptiva niet, dus het is me niet helemaal duidelijk waar je op doelt. Zeker dat je niet verwart met de Softenon-ramp o.i.d.?

Berichten: 185

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

@Bartjes:

De lui die in de 17e eeuw er een rariteitenkabinet op na hielden, planten, dieren, amuletten, perkamenten, lenzen, fossielen en nog veel meer verzamelden, die waren echt puur met fundamentele wetenschap bezig zonder het zelf te beseffen. Ze konden onmogelijk weten wat uit hun nieuwsgierigheid voort zou komen. Toch legden ze de basis van astronomie, geologie, biologie, evolutieleer en zo nog veel meer.

Cern is heel gericht op zoek naar het perktisch bestaan van deeltjes die volgens bestaande theorieën zouden moeten bestaan.

De meeste astronomische instrumenten zijn op zoek naar planeten bij andere sterren, naar pulsars, zwarte gaten, supernova's etc, heel gericht.

Beide niet echt fundamenteel, maar ook niet erg gericht op practische toepassingen.

Maar de beginvraag gaat mijns inziens duidelijk vooral over praktijkgerichte wetenschap en technologie.

Gebruikersavatar
Berichten: 6.058

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Zo'n verschrikkelijke bijwerkingen hebben anticonceptiva niet, dus het is me niet helemaal duidelijk waar je op doelt. Zeker dat je niet verwart met de Softenon-ramp o.i.d.?


Ik denk dat ze lange-termijneffecten bedoelt waar geen rekening mee is gehouden, zoals onderzoeksresultaten die aanwijzingen laten zien voor een toename van mammacarcinomen bij langdurig gebruik van de pil. In de jaren '70 kwam het chronisch gebruik op gang en omdat je voor het 35ste levensjaar nauwelijks mammacarcinomen aantreft is het interessant om te zien wat er met de incidentie gebeurt van mammacarcinomen het komende decennium (1975 + 35 jr = 2010). Het is dus niet uitgesloten dat we een mammacarcinoom-epidemie zullen krijgen. In hoeverre de steeds later vallende eerste zwangerschap (vrouwen zijn meer gericht op carriere dan op gezinsvorming) een rol speelt is dan onduidelijk.
That which can be asserted without evidence can be dismissed without evidence.

Berichten: 185

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Ik had het vooral over trombose en andere bijwerkingen die deels bekend waren bij de introductie van de pil, deels in de eerste 10 jaar na de introductie geleidelijk begonnen op te vallen. Maar vooral over het feit dat de pil nauwelijks op bijwerkingen was getest voor deze op grote schaal op de markt kwam.

http://en.wikipedia.org/wiki/Combined_oral...traceptive_pill is een aardig startpunt met veel interne en externe links.

Gebruikersavatar
Berichten: 6.058

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Ik had het vooral over trombose en andere bijwerkingen die deels bekend waren bij de introductie van de pil, deels in de eerste 10 jaar na de introductie geleidelijk begonnen op te vallen. Maar vooral over het feit dat de pil nauwelijks op bijwerkingen was getest voor deze op grote schaal op de markt kwam.
Oh ok, maar zoals Ypsilon zegt valt dat wel reuze mee:

Afbeelding

Petitti, DB. Clinical practice. Combination estrogen-progestin oral contraceptives. N Engl J Med 2003; 349:1443.

Als we in het geval van diep veneuze trombose, van het ergste uitgaan, dus een toename van 30 per 100.000, is dat slechts een toename van 0.03%.
That which can be asserted without evidence can be dismissed without evidence.

Gebruikersavatar
Berichten: 11.085

Re: Ethische bekommeringen staan wetenschappelijke vooruitgang in de weg

Ik denk dat ze lange-termijneffecten bedoelt waar geen rekening mee is gehouden, zoals onderzoeksresultaten die aanwijzingen laten zien voor een toename van mammacarcinomen bij langdurig gebruik van de pil. In de jaren '70 kwam het chronisch gebruik op gang en omdat je voor het 35ste levensjaar nauwelijks mammacarcinomen aantreft is het interessant om te zien wat er met de incidentie gebeurt van mammacarcinomen het komende decennium (1975 + 35 jr = 2010). Het is dus niet uitgesloten dat we een mammacarcinoom-epidemie zullen krijgen. In hoeverre de steeds later vallende eerste zwangerschap (vrouwen zijn meer gericht op carriere dan op gezinsvorming) een rol speelt is dan onduidelijk.
Ik dacht al dat hier wat over te vertellen viel. Ik heb dat door dokters echter ook al serieus weten relativeren... Zijn het robuuste effecten die uit onderzoek naar voor komen, of zijn het echt niet veel meer dan aanwijzingen?

Reageer