Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Moderator: Rhiannon

Reageer
Berichten: 62

Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Voor het opzetten van een onderzoek ben ik op zoek naar aanvullende informatie - wellicht reeds bestaande theorieën - over de vraag of men vandaag de dag iemand wil of juist iemand moet zijn.

Over de wijze waarop identiteitsconstructie tot stand komt is genoeg te vinden, maar dit biedt geen antwoord op mogelijke verklaringen / theorieën waarom men iemand wil zijn.

Kortom, wil men iemand zijn of moet men iemand zijn en hoe komt dit proces tot stand.

Weet iemand verder theorieën die hier een aanvullend inzicht in kunnen bieden?

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

@ micasa001

Wellicht is het ook interessant de zaak van de tegengestelde kant te bekijken: in boeddhistische en taoïstische levensbeschouwingen staat men uiterst kritisch tegenover het genoemde streven.

Berichten: 62

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Zou je in het kort (lang mag ook uiteraard) kunnen toelichten in welke zin dit betreft?

En heb je mogelijk enkele verwijzingen van theorieen hierover..

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Zie:

http://en.wikipedia.org/wiki/Anatta

http://en.wikipedia.org/wiki/Wu_wei

De wens om zichzelf in de wereld naar voren te schuiven als iemand van betekenis wordt gezien als onzinnig omdat er in wezen helemaal niets is om naar voren te schuiven. Bovendien is ons bestaan en wie wij zijn op duizend en één manieren verbonden met dat van anderen, en met de wereld als geheel. Borstklopperij is daarom een miskenning van de realiteit, en hindert het inzicht in de werkelijke verhoudingen. Volgens het (wijsgerig) taoïsme is het bovendien onproductief omdat onze aandacht voor een goed resultaat moet zijn gericht op datgene waarmee we bezig zijn. Niet op de vraag of wij zelf daarbij al dan niet een goed figuur slaan.

Dit is makkelijk opgeschreven, maar heel wat moeilijker te realiseren.

Gebruikersavatar
Berichten: 11.085

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Maar dat is filosofie, geen psychologie. Het is mij echter ook niet helemaal duidelijk wat micasa precies bedoelt met "iemand moeten of willen zijn". Bedoel je inderdaad "een persoon van betekenis willen/moeten zijn" of bedoel je algemener of de constructie van "ik" een noodzaak of een streven is (volgens de bestaande wetenschappelijke evidentie)?

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Maar dat is filosofie, geen psychologie.


Inderdaad behelst mijn voorbeeld (levens)filosofie of wereldbeschouwing. Ik geef dit voorbeeld echter niet om er verder over te discussiëren (wat op een wetenschapsforum problematisch is), maar om te laten zien dat "de druk om iemand te moeten zijn" in sommige levensbeschouwelijke richtingen niet of minder sterk aanwezig is. Gezien de toenemende populariteit van met name het boeddhisme in de westerse wereld lijkt mij dat hier een relevante vaststelling.

Berichten: 62

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Bedankt, de vraag of men iemand moet/wil zijn komt naar mijn idee voornamelijk uit het feit dat het maatschappelijk leven een bepaalde mate van druk oplegt zodat keuzes eerder blijken te zijn voorzien van een eis om te moeten kiezen om iemand te zijn als dat hierin sprake is van vrije wil.

Een principe wat naar mijn idee voornamelijk blijkt uit het consumentisme en de mode industrie. Vandaar mijn interesse naar dit onderwerp.

Dus mochten er nog meerdere ideeen / bronnen hierop aansluiten dan hoor ik dat graag.

Gebruikersavatar
Berichten: 366

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Ik denk dat je wel kan stellen dat de mens als sociaal dier graag bij een groep wil horen. Vooral in de pubertijd, maar daarna ook nog steeds.

Als je een groep van honderd mensen 50 rode en 50 groene t-shirts uitdeelt, zul je na verloop van tijd groepsvorming zien optreden. Misschien heeft Dido wat voorbeelden van degelijke experimenten. De wens om geaccepteerd te worden of ergens bij te horen kan averechts werken op datgene wat er uit je handen rolt.

Persoonlijk merk ik dat wel eens in beoordelingssituaties: men is drukker met wat de examinator wel niet zal denken dan met de handeling zelf, wat onherroepelijk een negatief effect heeft en dus ook een self fulfilling prophecy wordt (het resultaat wordt minder en dus ook de beoordeling).

Reclame maakt sterk gebruik van dit verlangen om geaccepteerd te zijn. Het gekke is dat hoe minder een individu de wens heeft om ergens bij te horen, hoe zelfbewuster hij of zij overkomt en hoe beter diegene in de groep ligt.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.820

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Misschien heeft Dido wat voorbeelden ...
:eusa_whistle:

Ik denk eigenlijk spontaan aan de theorie van Carl Rogers die ingaat op hoe het kind, ten gevolge van voorwaardelijke acceptatie een zelfideaal vormt waarnaar hij streeft en wat niet overeen komt met zijn 'echte zelf' (z'n zelfbeeld). Maar doordat de omgeving (vooral ouders) hem opleggen hoe het zich hoort te gedragen, zal hij z'n eigen diepste echte zelf verloochenen om toch maar de liefde te kunnen behouden van z'n ouders.
Our society also leads us astray with conditions of worth. As we grow up, our parents, teachers, peers, the media, and others, only give us what we need when we show we are "worthy," rather than just because we need it. We get a drink when we finish our class, we get something sweet when we finish our vegetables, and most importantly, we get love and affection if and only if we "behave!"

Getting positive regard on "on condition" Rogers calls conditional positive regard. Because we do indeed need positive regard, these conditions are very powerful, and we bend ourselves into a shape determined, not by our organismic valuing or our actualizing tendency, but by a society that may or may not truly have our best interests at heart. A "good little boy or girl" may not be a healthy or happy boy or girl!

Over time, this "conditioning" leads us to have conditional positive self-regard as well. We begin to like ourselves only if we meet up with the standards others have applied to us, rather than if we are truly actualizing our potentials. And since these standards were created without keeping each individual in mind, more often than not we find ourselves unable to meet them, and therefore unable to maintain any sense of self-esteem.
uit: http://webspace.ship.edu/cgboer/rogers.html

'our organismic valuing' staat hier voor datgene wat we zelf voelen wat we willen (zeg maar, het échte zelf)

In de volgende tekst wordt dit wat verder uitgediept (aan de hand van de interne criticus)

uit: Werken met de innerlijke criticus: Microtheorie van een procestaak (Nele Stinckens: prof. psychologie aan de KU Leuven, in de experiëntiële therapie). De eerste 8 à 9 blz. gaan dieper in op de vorming van de innerlijke criticus, een deeltje van onze identiteit, zeg maar.
De innerlijke criticus blijkt in het verleden vaak functioneel te zijn geweest; hij heeft in het verleden een primitieve beschermingsfunctie vervuld. De innerlijke criticus heeft de belangrijke functie gehad om het kwetsbare kind te helpen en te beschermen of om ondraaglijke gevoelens in toom te houden. In situaties van fysiek en emotioneel misbruik, zo stelt hij, neemt het kind de kenmerken van de machtige, bekritiserende of bestraffende ouder over, in een wanhopige poging om te ontsnappen aan de overweldigende angst en psychische pijn. Het incorporeert de destructieve houding van de ouder(s) in de vorm van kritische en negatieve zelfopvattingen. Op deze manier verschaft het zichzelf de illusie van veiligheid en controle en wordt de angst in min of meerdere mate bezworen. De keerzijde is echter dat het dit blijft doen, ook wanneer het niet meer nodig blijkt
Deze vroeg in het leven ontwikkelde kritische en negatieve zelfopvattingen zullen een prominent deel uitmaken van het latere zelfconcept en de kern vormen van hoe men zichzelf evalueert en beoordeelt. Young (1994) lanceert de term 'vroege onaangepaste zelfschema's' om deze kernopvattingen over het Zelf te omschrijven. Het gaat om extreem stabiele en duurzame opvattingen over de eigen persoon, die eenmaal ontwikkeld tijdens de kinderjaren, zich in het latere leven versterken en in belangrijke mate disfunctioneel zijn
De vroege onaangepaste zelfschema's functioneren als een soort filter bij het selecteren en verwerken van informatie. Hierdoor wordt slechts beperkte informatie verwerkt en dit gebeurt op een automatische manier. De aandacht zal bij voorkeur uitgaan naar informatie die de zelfschema's bevestigt, terwijl informatie die de zelfschema's tegenspreekt, zal worden geminimaliseerd of ontkend.

Door deze beperkingen in de informatieverwerking wordt een vicieuze cirkel bestendigd met een steeds toenemende verstarring van de zelfschema's tot gevolg. Pacht (1984) heeft het over een 'no-win scenario' waarmee hij verwijst naar de inherente onmogelijkheid om succes te ervaren en een positief zelfbeeld op te bouwen.
Dus, na een tijdje bouwt het zelfconcept zich ahw. automatisch op rondom die negatieve kern die er zit. Buiten de wil om, als een automatisme...
Stone en Stone (1993) stellen dat de innerlijke criticus intieme gelijkwaardige relaties saboteert, doordat men bij anderen voortdurend op zoek is naar goedkeuring en bevestiging. Om die bevestiging te verzekeren, durft men geen uitdrukking te geven aan eigen gevoelens, behoeften en verlangens. Men gedraagt zich overaangepast, zoals men denkt dat de andere het graag heeft, en men is nooit 'congruent' of 'authentiek' in relatie tot anderen. Ook neemt men zelden of nooit initiatief in relaties
Dit overaangepast stuk gaat dus steeds meer deel gaan uitmaken van de identiteit en men verloochent zichzelf om zeker te zijn van de bevestiging van anderen.

Deze fragmenten tonen aan dat de identiteitsvorming wel vaker om een vorm van aanpassing gaat, die we als kind nodig hadden om de liefde van anderen te behouden.

De tweede theorie waaraan ik denk is die van de sociale identiteitsvorming: we nemen een deel van de normen van een groep over omdat we zo willen opgenomen worden in de groep. Die normen internaliseren we en worden zo uiteindelijk een stukje van onze eigen identiteit. Met het uiteindelijke doel een positieve identiteit te vormen.
Volgens de Sociale Identiteitstheorie (hierna:SIT; Tajfel en Turner, 1979) streven wij allen naar een positief zelfbeeld. Dit zelfbeeld bestaat niet alleen uit een persoonlijke identiteit (bijv. ik ben geduldig, creatief, enz) maar ook uit een sociale identiteit (bijv. ik ben fysicus, etc.). Sociale identiteit verwijst naar de groepen waartoe wij ons rekenen, samen met het emotionele belang en de waarde die wij aan die groepen hechten. Hoe meer wij ons identificeren met een groep, hoe meer die groep wordt geïnternaliseerd in ons zelfbeeld, en hoe vager het onderscheid tussen de groep en het individu wordt. Wanneer dus een voetbalteam waarmee wij ons sterk identificeren het goed/slecht doet, dan heeft dit dus positieve/negatieve implicaties voor ons zelfbeeld.

...

Vanuit de SIT verwachten we dat wanneer een groep positief wordt geëvalueerd, de leden van die groep hun lidmaatschap willen accentueren, omdat dit hun zelfbeeld ten goede komt. Cialdini en zijn medewerkers (1976) voerden een reeks eenvoudig ogende veldexperimenten uit die op briljante wijze de menselijke neiging demonstreren om openlijk zijn/haar verbondenheid met succesvolle teams te benadrukken. Deze tendens werd basking in reflected glory gedoopt. Vrij vertaald betekent dit zich koesteren in de roem die door anderen wordt uitgestraald.
uit: wikipedia

Het is dus misschien wel zinvol om op zoek te gaan naar de theorie van de persoonlijkheidsvorming van Carl Rogers. Met daarbij vooral aandacht voor de onvoorwaardelijke positieve acceptatie om een positieve identiteit te krijgen of een voorwaardelijke acceptatie dat dan leidt tot een zelfideaal dat ahw. ver verwijderd ligt van het échte zelf.

Of anders kan de sociale identeitsvorming ook wat stof opleveren, denk ik.

Dido
Ik ben niet jong genoeg om alles te weten...
-Oscar Wilde-

Gebruikersavatar
Berichten: 1.820

Re: Theorie over de druk om iemand te moeten zijn

Deze site geeft trouwens een mooi overzichtje over de sociale identiteitstheorie:

http://www.spring.org.uk/2007/11/why-group...ces-form-so.php

En in de volgende tekst zie ik ook dat de motieven om te komen tot een identiteit of om de identiteit in een bepaalde richting te versterken hier en daar benoemd worden. Zoals op pag. 257: het belang van sociale rollen, opbouwen van zelfwaardering, het verminderen van cognitieve dissonantie doordat men handelt naar z'n geinternaliseerde normen,...

Hogg, M. A., Terry, D. J., & White, K. M. 1995. A tale of two theories: A critical comparison of identity theory with social identity theory. Social Psychology Quarterly, 58: 255-269.

Dido
Ik ben niet jong genoeg om alles te weten...
-Oscar Wilde-

Reageer