Wetenschapsforum

http://www.eosmagazine.eu/language/nl-BE/h...1/xmfid/12.aspx


Het effect van psychotherapie bij de behandeling van een depressie wordt overschat. Dat komt doordat onderzoeken die een gunstige uitwerking van de behandeling aantonen, veel meer kans hebben om te worden gepubliceerd


Daar bij komend: Effect antidepressiva mogelijk overschat


http://www.henw.org/archief/volledig/id939...-overschat.html


Onderzoeksverslagen van klinische geneesmiddelentrials tonen aan of medicijnen écht werken. Maar een middel dat in het ene onderzoek lijkt te werken, kan in het volgende onderzoek geen enkel effect sorteren. Opstellers van richtlijnen vegen al die onderzoeken daarom op een hoop, wegen ze, en bepalen vervolgens of het al dan niet evidence based is om een geneesmiddel voor te schrijven. Als alle trials naar geneesmiddelen daadwerkelijk worden gepubliceerd, is er niets aan de hand, maar helaas worden niet alle trials gepubliceerd, ook niet als ze kwalitatief goed zijn

Ik denk dat we dringend toe zijn aan een nieuwe vorm van wetenschap uitvoeren. Er is vaak niets mis met de wetenschap op zich, maar wél op de manier waarop teveel onderzoekers ermee omgaan. Zodanig dat ik me al een tijdje afvraag wat de waarde is van vele 'standaarden', 'evidence based therapies', EST's, en zelfs meta-analyses ed. als het zo vaak gebeurt dat enkel de studies met gunstige effecten worden gepubliceerd. Ik moet bekennen dat ik zelden een studie te lezen krijg waaruit blijkt dat een bepaalde therapie niet effectief is. Alhoewel ik erin geloof dat therapie voor velen iets kan betekenen, geloof ik al lang niet meer in de 'evidence based therapies' voor depressie, waarin wordt beweerd dat je mensen met een 12 à 16 sessies cognitieve gedragstherapie (CGT) van hun depressies afhelpt... Als blijkt dat méér dan 50% van de mensen met 1 depressie recidiveren binnen de 2 jaar (en een depressie duurt gemiddeld zo'n 6 à 9 maanden én naarmate ze vaker voorkomt, duurt ze vaak nog langer). Mensen die 3 episodes meemaakten, zijn bijna zeker om er in hun leven nog door te maken. Bovendien blijkt uit een aantal studies dat er van die sessies CGT na 2 jaar bijna niets meer overblijft...

En dan hebben we het nog niet over het feit dat er veel mensen, zeker na enkele depressieve episodes, restsymptomen behouden van hun depressie (wat dan weer een extra risicofactor vormt om te hervallen).


Dit terwijl er wel degelijk meta-analyses zijn (of geldt daarvoor ook een publicatiebias?) die aantonen dat langduriger psychotherapie (zoals psychodynamische therapie) voor depressie effectiever is dan korte herapieën (16 sessies ed.), zoals die nu nog al te vaak worden gepromoot. Maar aangezien al jaren het idee actief is verspreid dat depressie goed (!!!) kan worden aangepakt met zo'n 12 à 16 sessies CGT, is er vaak geen oren naar die langduriger therapieën... Ze zijn te duur, en het kortetermijn denken wint het te dikwijls...


Ik besef dat mijn ervaring niet opweegt tegen die 'evidence based' van 16 sessies, maar toch is m'n ervaring wel degelijk dat mensen die langduriger in therapie zijn daar meer baat uit halen dan anderen. Je verandert een persoon die bijvoorbeeld al 30 jaar gewoon is van zo te denken/ voelen/ doen, niet zo maar even met 16 uurtjes therapie. Daar is méér voor nodig. En daar is vooral langduriger therapie voor nodig, deels ook in de vorm van steun aan die mensen.


Ik blijf er dus zeker in geloven dat psychotherapie wel degelijk iets te bieden heeft, maar het komt er op neer dat we dienen te zoeken welke vorm van therapie er best wordt gegeven voor welke cliënt. En niet, zoals het nu al in enkele landen is: elke cliënt moet CGT te krijgen, de rest van de bonafide therapieën worden immers met een scheef oog bekeken (bonafide = waarover wetenschappelijk onderzoek gebeurt: CGT, psychodynamische, experiëntiële en systeem). Mensen verschillen nu eenmaal in hun manier van problemen aanpakken: er zijn echte gevoelsmensen, er zijn mensen die veel rationeler in het leven staan, er zijn zoveel diverse mensen dat ik er nooit in kan geloven dat iedereen maar gebaat is met één specifieke vorm van therapie, namelijk cognitieve gedragstherapie...

Er dient bovendien ruimte te komen voor langere therapieën, al was het maar omdat die op langere termijn ook zeker kunnen lonen (als we het puur financieel willen blijven bekijken, zoals nu vaak gebeurt :eusa_whistle: ). En een herwaardering van de andere vormen van psychotherapie, zoals de psychodynamische, de experientiële & systeemtherapie, die bovendien ook vaak langduriger zijn. Ook de dialectische gedragstherapie (als 3de generatie van CGT) is trouwens al afgestapt van die 16 sessies... Die andere vormen van psychotherapie hebben bovendien ook heel wat studies die aantonen dat ze effectief zijn, soms zelfs effectiever, soms minder effectief (dan CGT) zijn, maar ze hebben er gewoon minder... En minder studies betekent voor sommigen blijkbaar, minder effectief.

Anderzijds vermoed ik dat voor sommige niet-complexe stoornissen (zoals een zuivere angst- of paniekstoornis) die 16 sessies misschien wel zullen volstaan. Daarvoor gaan trouwens ook veel van die studies: over een niet-gecompliceerde (!) zuivere (!) stoornis, dus zonder enige co-morbiditeit. Of ze gaan over een depressieve stoornis zonder dat die persoon suïcidegedachten heeft en er zeker geen enkele andere stoornis bij heeft. Of, met andere woorden, voor de cliënt die eigenlijk vaak niet bestaat... Of nog anders, zoals een studie van enkele jaren geleden dit aantoonde: voor de overgrote meerderheid van de cliënten gelden geen studies omdat ze co-morbiditeit hebben, of omdat ze depressief zijn én daarbij ook suïcidegedachten hebbben, of...


Het is trouwens al veel langer dan vandaag aangetoond dat het vooral de gemeenschappelijke factoren (= common factors) zijn in de psychotherapie die zorgen voor de werkzaamheid, en niet de specifieke methodes... Dus: vooral de relatie die de therapeut kan opbouwen met de cliënt, het geloof dat de therapeut heeft dat zijn manier van werken zal 'aanslaan' (om het even welke die manier dan is) blijken hèt te doen. Al worden de vele meta-analyses die dit aantonen door teveel mensen genegeerd, omdat ze niet past in het dogma van de evidence based therapies én de huidige aanpak waarin RCT's worden beschouwd als 'gouden standaard' (RCT's waarin datgene wat het meest effectief blijkt te zijn: de relatie met de cliënt, zelfs niet eens wordt getoetst).


Het enige dat dus eigenlijk telt is: zoek een therapeut waar je je goed en veilig bij voelt. De rest doet er eigenlijk niet zoveel toe. En aangezien mensen verschillen, zullen verschillende mensen meer aangetrokken worden tot verschillende therapeuten en verschillende manieren van werken... En neem misschien best ook een psycholoog die een degelijke bijkomende psychotherapie-opleiding volgde aan een erkend instituut (bonafide therapie?) zodat je weet dat die z'n job ook ernstig neemt.


Dido