Het stimuleren van groepsgedrag in de verkeersdrukte

Moderator: Rhiannon

Reageer
Berichten: 2

Het stimuleren van groepsgedrag in de verkeersdrukte

Ik ben bezig met een onderzoek naar mensen in de spits. Ik focus me op het volgende onderwerp:

Vaak wanneer het drukker wordt gaan mensen egoistisch handelen, terwijl het sneller en prettiger gaat wanneer men zich als groep gaat gedragen.

Naast observaties etc wil ik ook wat literatuur onderzoek doen naar groepsgedrag en hoe dit gestimuleerd kan worden. Heeft iemand hier toevallig een goede bron of een duidelijk boek voor?

Berichten: 954

Re: Het stimuleren van groepsgedrag in de verkeersdrukte

Heel algemene literatuur over dit probleem is die over "collectieve actie problemen". In het geval van een verkeersopstopping is daarvan sprake: voor het geheel is de beste optie allemaal rustig blijven en netjes op je beurt wachten, terwijl voor iedereen afzonderlijk opgaat dat het prettig is als iedereen zich daaraan houdt, behalve zijzelf.

Zie bijvoorbeeld:

http://en.wikipedia.org/wiki/Collective_action

http://plato.stanford.edu/entries/free-rider/

Wellicht ook interessant:

http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002...CO;2-0/abstract

Gebruikersavatar
Berichten: 1.820

Re: Het stimuleren van groepsgedrag in de verkeersdrukte

Ik heb, ondertussen meer dan een jaar geleden, in het kader van één of andere opdracht een aantal artikels doorgenomen die gingen over het beïnvloeden van gedrag, de rol van bestraffing, beloning en sociale normen hierbij. Ik heb de samenvatting van één van die artikels gekopieerd en geplakt hieronder. Volgens mij is dit een artikel dat zeker waardevol is voor jou. Het biedt een mooi en uitgewerkt overzicht over de mogelijke maatregelen die men kan nemen om gedrag te beïnvloeden. En heel vaak wordt de link gelegd naar chauffeurs in het verkeer.

Het gaat om het volgende artikel (full text):

van der Pligt, J., Koomen, W., & van Harreveld, F. (2007). Bestraffen, belonen en beinvloeden: Een gedragswetenschappelijk perspectief op handhaving. Den Haag: Boom Juridische Uitgevers

En dan een overzichtje van enkele belangrijke punten eruit:

Bestraffen werkt snel, maar generaliseert vaak niet naar gerelateerde gedragsdomeinen.

Een volledige extinctie van het ongewenste gedrag is moeilijker omdat dit ongewenst gedrag nog steeds geassocieerd wordt met de voordelen die het al had.

Belangrijk is:

- onmiddellijke bestraffing/ beloning

- consistentie v/d bekrachtiging

- pakkans moet veel hoger zijn dan de hoogte van de sanctie: want extreme straffen hebben soms neveneffecten & kunnen minder effectief zijn (bv.: 'ik heb 'ongeluk' dat ik net gepakt wordt, terwijl er zoveel anderen nog veel ergere overtredingen begaan')

- gedrag ten gevolge van bestraffing generaliseert minder naar soortgelijke situaties

Het belang van een positief zelfbeeld en de rol van sociale normen daarbij.

Een combinatie van een milde sanctie & een beloning voor het correcte gedrag zijn het meest effectief om gedragsverandering te krijgen die blijft voortduren:

- negatieve stimuli werken sneller dan positieve: het afleren van gedrag gebeurt sneller dan het aanleren van nieuw gedrag

- positieve stimuli zorgen dat het gewenste gedrag blijft voortduren

Mensen hebben een enorme behoefte invloed uit te oefenen over hun eigen lot: zelfs als die controle eigenlijk een illusie is

(= onrealistisch optimisme).

Dit is ook van toepassing op het inschatten van de kans om 'gepakt' te worden.

Een gebrek aan controle (= vooral bij een beleid dat vooral sanctioneert omdat dan deels het toeval bepaalt of overtredingen worden gesignaleerd) leidt tot een verminderd welbevinden.

Een beloningsmodel invoeren waarbij men het gevoel heeft zelf controle te kunnen uitoefenen op z'n toekomst, is veel effectiever dan een bestraffingsysteem invoeren.

Mensen laten hun gedrag vaak sterk bepalen door hun persoonlijke normen en ze zullen zich vaak minder aantrekken v/d mening van anonieme, onduidelijke anderen (de meeste mensen), dan van anderen uit hun omgeving die belangrijk voor hen zijn.

Het is belangrijk om bij voorlichting ook de negatieve gevoelens van schuld & schaamte te belichten bij het nemen van risico's.

Rol van normen en cognitieve dissonantie

Wat is effectief?

- belang van beloningen

- milde straf is vaak beter: extreme sancties leiden tot ongewenste neveneffecten & verzet.

Dit is vooral zo als de hoge straf gepaard gaat met een (zeer) lage pakkans waardoor de gepercipieerde rechtvaardigheid v/d sanctie vermindert.

Bovendien motiveert het kunnen krijgen van een beloning méér dan als men zo een straf kan voorkomen.

Naast instrumentele beloningen (geld, privileges,…), kan je ook beloningen geven in de vorm van bv. een positieve of een negatieve label toekennen aan bepaald gedrag, aangeven dat men zo behoort tot een meerderheid,…

bv.: symbolische beloning geven

Regelconform gedrag proberen te beschrijven in positieve termen (en niet in negatieve termen).

Conditioneringsprocessen gebruiken: bekrachtigen enz...

Verder:

- belang van descriptieve & prescriptieve normen

- regels worden beter in samenspraak opgesteld

- er zijn ook heuristieken die een rol spelen bij meer oppervlakkige informatieverwerking

Zowel beloning, bestraffing & normatieve benaderingen hebben hun grenzen.

Je kan ze dus best tegelijk gebruiken (= een mix).

Belangrijk is ook de determinanten v/h 'verkeerd' gedrag na te gaan: wat drijft iemand tot dit gedrag. Je moet dit immers weten om het gedrag te veranderen.

Beste is dus om simultaan meerdere, liefst complementaire interventies te gebruiken

dus: - bestraffing aanvullen met beloning van het alternatieve regelconforme gedrag.

- expliciete waarschuwingen geven voordat je tot sancties overgaat

De waarschuwingen maken zo de interventies aanvaardbaarder waardoor de kans op regelconform gedrag toeneemt.


Succes! ;)

Dido
Ik ben niet jong genoeg om alles te weten...
-Oscar Wilde-

Berichten: 2

Re: Het stimuleren van groepsgedrag in de verkeersdrukte

Heel erg bedankt voor julie reacties, kan het zeker goed gebruiken!

Reageer