Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Moderator: physicalattraction

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 6.596

Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Deze topic wil ik openen omdat ik moeite heb met de antwoorden van de vragen in hoofdstuk 10 Kernen.
Het boek is scoop, Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.
Hubert Biezeveld en Louis Mathot.
Uitgeverij: Wolters Noordhof.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 6.596

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

img450.jpg

Berichten: 3.934

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

zoekt en gij zult vinden:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Alfastraling
Alfadeeltjes zijn gevaarlijk als ze op weefsel inwerken, ze brengen daarin chemische reacties teweeg,

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.548

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Nog wat overwegingen:
a) Mag je veronderstellen dat de activiteit in beide situaties gelijk is?
b) Wil de radioloog graag dat het aan straling blootgestelde weefsel zo veel mogelijk schade oploopt, en wil de radioloog dat de familie van de onderzochte persoon zo lang mogelijk blootgesteld wordt aan straling als hij weer thuis is na het onderzoek?

Gebruikersavatar
Berichten: 2.345

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Blijkbaar niet zo veel verschil qua kwaliteit beeldvorming tussen Jodium en Technetium, maar toch een lichte voorkeur voor Jodium. Wel een onderzoek van 1990.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2157829/

1. Technetium is goedkoper
2. Technetium is logistiek handiger als het minder snel vervalt
3. Technetium geeft meer \(\gamma\) af? Wel vreemd dan dat artsen cfr onderzoek hierboven toch Jodium prefereren. Speelt \(\beta\)-verval een rol voor de beeldvorming?

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.548

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Aadkr kan misschien de context vermelden: behoort de vraag tot een paragraaf die alleen over stralingsdosis en stralingsrisico's gaat?

Berichten: 303

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Misschien korte toelichting vanuit de kliniek; binnen de Endocrinologie maak ik vaak gebruik van schildklierscintigrafie (diagnostisch) en I-131-ablatie (therapeutisch). De vraag is dus wat je doel is; technetium (Tc-99m) kun je prima als diagnostische γ-straler gebruiken om te zien waar de radioactieve isotoop zich ophoopt (lokaal in een toxisch adenoom, diffuus door de schildklier bij M. Graves, “lege scan” bij thyreoïditis, etc.). Dit is ook geschikt voor volumetrie en dosisberekeningen voor de daadwerkelijke therapeutische ablatie. Voor dit laatste gebruik je een radioactieve isotoop die ook therapeutische β-straler is, vanwege de korte dracht en het hoge ioniserend vermogen van β-straling t.o.v γ-straling (en dus vermogen om lokaal reactieve zuurstofradicalen te vormen en/of dubbelstrengs-DNA-breuken in de thyreocyten te veroorzaken). Zo is I-131-ablatie tegenwoordig de eerstelijnsbehandeling voor een toxisch solitair adenoom, multinodulair struma en als adjudante therapie voor micrometastasen na totale thyreoïdectomie voor verschillende schildkliercarcinomen. Ook bij M. Graves als tweede lijn.
Volgens mij is I-123 wel een geïsoleerde γ-straler, dus die kun je wel gebruiken als diagnosticum, maar duurder. Fysiologisch/biologisch gezien is het natuurlijk logisch om jodiumisotopen te gebruiken, aangezien het ook jodium is dat door de schildklier gebruikt wordt (zie de structuurformules van de schildklierhormonen T3 en T4) voor verhoging van lipofiliteit en vorming van halogeenbruggen met de receptorpocket.

Berichten: 405

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

alfa-straling is kernen van helium atomen (2x proton, 2x neutron)
beta-straling is elektronen
gamma-straling is puur elektromagnetisch.

Alfa-straling is buiten het lichaam onschadelijk. Beta-straling eigenlijk ook.
Maar binnen het lichaam kunnen uitgestoten heliumkernen natuurlijk veel schade aanrichten.

Binnen het lichaam is geen enkele vorm van straling veilig maar om medische redenen wegen de voordelen soms op tegen de nadelen.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 6.596

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

jkien de context.
Hoofdstuk 10 Kernen
Radioactiviteit ,Ioniserend vermogen , alfa, beta en gamma straling, radioactief verval , halveringstijd, activiteit ( in Becquerel), De formules N(t)=N(0). (1/2) tot de macht (t/T1/2) de vervalconstante ,gevaren.
99 Mo 42 is beta min straler met T (1/2) =66 uur. en er ontstaat 99 43 Tc m In BINAS staat de isotopentabel en van Tc zijn 2 isotopen Tc 99 43 en Tc 99 43 Metastabiel. Wat houdt dit laatste in ?

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 6.596

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

img451.jpg

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.548

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

aadkr schreef: do 07 mar 2024, 20:00 In BINAS staat de isotopentabel en van Tc zijn 2 isotopen Tc 99 43 en Tc 99 43 Metastabiel. Wat houdt dit laatste in ?
De metastabiele toestand is dezelfde kern in een hogere energietoestand, die kern wil graag terugvallen naar zijn grondtoestand. De energie die bij het terugvallen vrijkomt wordt uitgezonden in de vorm van een gamma foton.

aadkr schreef: do 07 mar 2024, 20:30img451.jpg
De halfwaardetijd van Tc-99m is lang genoeg om het chemisch te scheiden van Mo-99
Een vwo-natuurkundeboek houdt zich niet bezig met chemisch scheiden. Dit is vermoedelijk geen origineel antwoord van het boek Scoop?

aadkr schreef: do 07 mar 2024, 20:30img451.jpg
Nogmaals deze antwoorden heb ik gehad
Als je deze antwoorden al had, welke vraag stelde je dan precies in dit topic?

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 6.596

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Bedankt, jkien voor je reactie.
Ik wil nu graag vraag 5 stellen.
Een vloeistof bevat 24Na ; 1 kubiele cm ervan heeft een activiteit van 240 Bq en wordt ingespoten in het bloed van een patient. Zes uur later blijkt de activiteit van 1 kubieke cm bloed 18 plus/minus 4 deeltjes per 10 minuten te zijn.
Hoeveel liter bloed heeft de patient??
Antwoord dat het boek geeft: 6,0 plus/minus 1,3 cubieke dm.
Hier moet ik even over nadenken.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 6.596

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

img452.jpg

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 9.986

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Correct.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 6.596

Re: Scoop Natuurkunde voor de bovenbouw 5/6 vwo.

Scoop 5,6
10,1 Radioactiviteit
Vraag:6 op blz:249
Bij een meting van het gehalte aan C14 in de schedel van een Neanderthaler vindt men een activiteit die 8 keer zo klein is als bij een levens mens.
a... Uit welke tijd zal die schedel zijn?
In een kernreactor ontstaat Ce141. Een half jaar na het stop zeten van de kernreactor is de activiteit van het Cerium
1,1 . 10^17 Bq
b... Wat was de activiteit van het Ce141 bij het stop zetten??

Reageer