De trekkracht in een bout.

Moderators: jkien, Xilvo

Reageer
Berichten: 2

De trekkracht in een bout.

Hoi collega's, vrienden.

Ik heb zelf een autobedrijf waar alle werkzaamheden verricht worden. Dit gaat van een onderhoudsbeurt tot en met voertuigen-elektronika diagnose en een schade herstellen. Dus alle facetten zijn aanwezig.

Toen ik 30 jaar geleden afstudeerde aan de kopklas motorvoertuigentechniek te Eindhoven, moest ik kunnen berekenen wat de trekkracht in een bout was als ik die aantrok met een moment van 100 Nm.

NU.. na 30 jaar..pfff.. kan ik het niet meer terug vinden hoe dat eigenlijk ging.

Een voorbeeld : Als een cilinderkop op het onderblok wordt gelegd (met een cilinderkoppakking ertussen) en dan worden alle bouten volgens een voorgeschreven procedure van de fabrikant aangetrokken.

De 2 vlakkken liggen exact loodrecht op elkaar, er zijn geen andere krachten zoals schuifkrachten e.d. aanwezig !!

Er ontstaat dus alleen een trekkracht in de bout !!

Dus : Een bout M10 x 1,25 Klasse 10.9 wordt met een moment van 100 Nm aangetrokken.

Als ( even ) alle wrijvings coefficienten buiten beschouwing worden gelaten, wat is dan uiteindelijk de trekkracht in de bout ??

Groeten PAB.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.292

Re: De trekkracht in een bout.

2 links:

http://www.wetenschapsforum.nl/index.php?showtopic=125063

http://www.wetenschapsforum.nl/index.php?s...128204&st=0

Hierin zul je zeker de basis + formule terugvinden (zie bijlage / excelbestand).

Begrijp wel dat moment en trekspanning geen lineair verband met elkaar hebben, dus elke berekening is maar zo exact als je gok naar de wrijvingscoëfficiënt.

Ik weet echter ook wel dat een moment-waarde de standaard is in vele mechanica-gevallen, en zeker in de autoindustrie.

Deze standaard formule geldt ook in het ideale geval dwz. dat de veerconstante van de bout dezelfde is als die van de verbinding. Wanneer deze verschillen, moet je verder erop ingaan. Culasse en/of blok in gietijzer of aluminium bijvoorbeeld.

Bickford heeft een boek aangaande "Gasketed joints", waar deze materie in detail wordt besproken.

Maar ik denk niet dat je zo ver wilt gaan...

Gebruikersavatar
Berichten: 1.292

Re: De trekkracht in een bout.

Heb hier even over nagedacht, maar ten eerste: 100 Nm ziet er mij enorm veel uit voor een M10,

90 Nm is veeleer de waarde van wielbouten, maar die zijn al metriek 12 als ik mij niet vergis.

Gaat dit over bouten, of over over draadstubs die eerst in de blok worden gedraaid, en waarop dan de culasse wordt gemonteerd en met moeren vastgezet?

In ieder geval zul je de vloeispanning overschreden hebben en met een permanente deformatie zitten. Dat is ook gelijk de reden waarom je zulke bouten (én die van de big end bearings (onderkant drijfstangen, voor de lagerschalen vd krukas), én van de koppeling, en waarschijnlijk vergeet ik er nog wel enkele) NIET mag hergebruiken.

en ten 2e: Een culasse wordt eerst op progressief koppel vastgezet (25 Nm - 35 Nm - ...) in twee of drie stappen, en darana op hoekverdraaiing (2 maal) (bv. 60° en 30°), nietwaar? Dan zul je het moeilijk hebben met de trekkracht in be bouten te berekenen...

Berichten: 2

Re: De trekkracht in een bout.

Hoi King Nero.

Wat betreft de overschreden trekspanning kan ik mededelen dat dit reuze mee zal vallen.

100 Nm aantrekkoppel is een gemiddelde waarde die bij bij voertuigen wordt toegepast !!

en zeker met M10 bouten ( klasse 14.9 ). ( soms M11 )

Er zijn zelfs kopbouten die ik met 120 Nm aan heb moeten trekken ( wel in fases natuurlijk...40-80-120 )

In dit geval heb ik het over de Cilinderkopbouten.

Wielbouten en wielmoeren zijn meestal M12 of M 14.

Als ik over Hoekverdraaiing praat,.. dan geldt natuurlijk dat je niet weet wat de uiteindelijke Trekkracht en Trekspanning in de bout is.

Voor de duidelijkheid dus. een bout wordt in het onderblok vastgedraaid met daartussen een pakking en natuurlijk de cilinderkop. De draad in het onderblok is van fabriek uit natuurlijk al getapt. Dus..geen draadeinden of ingeperste bussen met draad enz.

Hopenlijk voldoende info gegeven te hebben

Groeten PAB

Reageer