Leveren van reactief vermogen

Moderators: jkien, Xilvo

Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 450

Leveren van reactief vermogen

Hallo,

Stel dat ik een centrale heb die aangesloten is op het 135kV net. De wet zegt dat ik reactief vermogen moeten kunnen leveren als dat nodig is. Ik wil hiertoe een condensatorbatterij plaatsen, want stel bvb dat ik een generator heb die geen extra reactief vermogen kan leveren. Waar kan ik dit het beste doen? Mag dit aan de hoogspanningskant? Dan kan ik mijn capaciteiten kleiner kiezen. Of mag dit niet omdat je als leverancier in principe niets te maken hebt met de hoogspanningszijde? Of zijn er redenen om te zeggen dat het beter is om dit aan de laagspanningszijde te doen?

Alvast bedankt

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 7.933

Re: Leveren van reactief vermogen

Als de hoogspanningskant niet jouw terrein is, dan zou je dit kunnen doen in overleg met de netbeheerder.

Maar bedenk wel dat dit een kostbare zaak is, want je hebt minstens een hoogspanningsschakelveld nodig.

Er bestaat in Nederland wel een voorbeeld van een condensatorbatterij op 150kV.

Gebruikersavatar
Berichten: 450

Re: Leveren van reactief vermogen

Bedankt voor je antwoord. Dat lijkt me inderdaad een overtuigende reden om het aan de laagspanningszijde te doen. Ik denk dat de verhouding delta-prijs/delta-spanning veel groter is dan de verhouding delta-prijs/delta-capaciteit.

Berichten: 171

Re: Leveren van reactief vermogen

Je bent niet bij wet verplicht om reactief vermogen te leveren. Sterker nog, sinds er niet meer betaald wordt voor het leveren van reactief vermogen, leveren de meeste centrales netjes een cos phi van 1 aan het net, in ieder geval de centrale waar ik werk. (1000MW). De enige verplichting die wij richting Tennet hebben is dat we mee lopen in de vermogens/frequentie regeling. Zij kunnen van afstand 30 MW bij of afrekenen (vermogen is om en nabij, ik weet het niet uit mijn hoofd, is alleen om een idee van de grote te geven.).

Aan de bekrachtiging van onze generator en dus onze hoeveelheid reactief vermogen, kan Tennet niks doen.

Als we wel reactief vermogen zouden willen leveren is zijn onze generatoren en machine trafo's daar op zich wel op uitgelegd. Zij kunnen 1250MVA leveren. Er is dus nog voldoende ruimte om extra reactief vermogen te leveren als dit nodig is. Ik ga ervan uit dat dit voor de meeste generatoren zo is.

Wat ik begrepen heb is dat Tennet tegenwoordig zelf de cosinus phi regelt op zijn hoogspanningslijnen met condensator batterijen. Het is ook hun net, zij zijn er uiteindelijk verantwoordelijk voor.

De belangrijkste reden waarom bedrijven het zelf op laagspanningsniveau doen, is omdat ze teveel reactief vermogen afnemen. Ik kan me eigenlijk niet zo goed een situatie voorstellen waarbij een generator niet meer inductief vermogen kan leveren. Daar zit meestal wel wat speling in.

Gebruikersavatar
Berichten: 450

Re: Leveren van reactief vermogen

Bedankt voor je antwoord! Ik moet echter luisteren naar de belgische wetgeving :-) In het vlaams reglement voor distributie van elektriciteit en gas staat dat een centrale 45% van zijn nominaal actief vermogen aan reactief vermogen moet kunnen leveren. Dat kan een dure zaak worden als je bijvoorbeeld over generatoren beschikt die geen bekrachtiging hebben (asynchrone of PMSM generatoren bijvoorbeeld).

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 7.933

Re: Leveren van reactief vermogen

Gringo, ik kan jouw verhaal niet helemaal plaatsen.

In een net moet een vermogensbalans zijn, oftewel, het vermogen dat de generatoren leveren moet ten allen tijde gelijk zijn aan het vermogen dat de klanten afnemen.

Zo is het ook met het reactief vermogen. Het is inderdaad zo dat Tennet hier en daar condensatorbatterijen heeft staan, maar daarmee kan je niet snel genoeg bij- en afregelen. Dus het kan gewoon niet dat de centrales allemaal precies op cosphi=1 draaien, ze zullen via de spanningsregeling iets moeten bijdragen aan het instand houden van de balans.

Bovendien wordt zoiets niet bij wet geregeld, maar via contractafspraken tussen Tennet en de producenten.

Berichten: 242

Re: Leveren van reactief vermogen

Klazon ik snap wat je bedoeld met met de vermogensbalans. Maar is het zo dat elke generator 'gewoon' kan varieren in reactief vermogen? Ik heb namelijk een paar weken gelede nog een rondleiding gehad bij een oude STEG eenheid en daar werd verteld dat het bijzondere was dat hij in 30 minuten van 0 naar vollast kon gaan (120MW) en dat er gevarieerd kon worden in de opwek van blindvermogen.

Heb verders geen informatie over de waarden van de opwek e.d. sorry
HBO Elektrotechniek student 3de jaar

Berichten: 171

Re: Leveren van reactief vermogen

@Cerium

Mijn excuses, ik ga er soms te snel van uit dat iedereen die Nederlands praat ook in Nederland woont.

Je stipt een interessant probleem aan. Ik ben benieuwd hoe ze dat met bijvoorbeeld windturbines doen.

@Klazon,

Ik ken helaas maar een deel van het verhaal. Ik weet dat de centrale waar ik nu werk echt alleen maar actief vermogen levert. Ik weet niet precies hoe de afspraken met Tennet zijn. Ik weet dat Tennet in een klein deel van het actief vermogen kan ingrijpen voor de frequentie regeling.

Volgens mij kunnen ze niet in het reactief vermogen ingrijpen. Het zou echter kunnen dat ze kortstondig kunnen ingrijpen om onbalans op te vangen die ze daarna met hun condensatoren wegregelen. Ik werk pas 4 maanden op deze centrale dus ik ben nog niet overal van op de hoogte.

Hiervoor werkte ik op een vuilverbranding, waar ze ook een 80 MW opwekten. Ik weet dat deze wel reactief vermogen leverde. Hoe daar precies de afspraken met Tennet lagen weet ik niet precies. Electriciteit was daar slechts een bij produkt.

@Luc

Elke synchrone generator kan variëren in zijn reactief vermogen door de bekrachtiging van het rotor veld aan te passen. Uiteraard binnen bepaalde grenzen.

Gasturbines staan erom bekend dat ze erg snel kunnen opstarten. Een STEG eenheid bestaat uit een gasturbine met daarachter een stoomketel met stoomturbine, die de warmte uit de rookgassen haalt.

Het gasturbine deel kan snel op het net staan. Deze levert ook het grootste deel van het vermogen. Voor vol vermogen zal

ook de stoomturbine moeten gaan leveren. Dit zal wat langer duren.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 7.933

Re: Leveren van reactief vermogen

Gringo,

Om een centrale reactief vermogen te laten leveren hoeft Tennet niet rechtstreeks in de regeling in te grijpen.

Ze kunnen aan de centrale een richtwaarde voor de spanning aangeven, en als de producent die instelt zal de generator vanzelf zijn bekrachtiging zo regelen dat dan het benodigde reactief vermogen wordt geleverd.

Maar de centrale kan er ook voor kiezen om de bekrachtigingssregeling zo in te stellen dat de cosphi op 1 wordt gehouden. Het is maar net wat voor afspraken er zijn gemaakt.

Soms kan het voor Tennet ook gunstig zijn om een bepaalde eenheid op cosphi=1 te houden, omdat er dan het maximale werkvermogen uit komt. Het blindvermogen moeten ze dan ergens anders halen.

Gebruikersavatar
Berichten: 7.224

Re: Leveren van reactief vermogen

Het leveren van reactief vermogen gaat contractueel via Tennet. De setpoints worden telefonisch doorgegeven en de centrale mag een maximale reactietijd van 15 minuten hebben.

Zie: http://www.tennet.org/images/MO%2010-167%2...tcm41-17912.pdf
If I have seen further it is by standing on the shoulders of giants.-- Isaac Newton

Berichten: 171

Re: Leveren van reactief vermogen

Ik weet niet of er nog interesse is, maar ik heb wat nieuwe informatie opgedaan.

De centrales bij ons staan standaard ingesteld op een cos phi van 1 bij het uitwisselpunt, zijn er afwijkingen, dan wordt dit weggeregeld. Wij doen dus niet mee aan de blindvermogenshuishouding van het landelijk net.

Het enige wat Tennet van ons vraagt is dat bij een grote spanningsafwijking wij niet direct ons blindvermogen wegregelen, maar dat wij Tennet 15 minuten de tijd geven om het zelf weg te regelen.

Waar wij in de praktijk last van hebben is dat de buren 120MVar capacitief vermogen op het net gooien. De netspanning op de 400kV stijgt daardoor, waardoor onze generatoren inductief gaan staan. Zouden wij dit gelijk wegregelen, dan kan dit alleen door de poolradspanning van de generator op te regelen, dit zou dan weer als effect hebben dat de netspanning verder stijgt. Vandaar dat wij wachten tot Tennet de 120MVar weggeregeld heeft. Hoe Tennet dit precies regelt is mij niet bekend. Of ze dat doen via spoelen of via andere centrales.

Reageer