Laatste berichten
-
22:54
Herleiden afmetingen vanaf een foto 12
-
18:53
Ik wil studeren via afstandsonderwijs, kennen jullie Tech?
-
18:09
Rotatie van het heelal 32
-
17:19
Ervaringen met "herontdekkingen" 12
-
18 apr
hall effect in vloeistof gebruiken als stromingssensor 6
-
18 apr
Gezocht: de/een naam voor een getallenrij met een cauchyrij als partieelsommenrij
-
18 apr
Casus uit de praktijk: positief test THC 18
-
17 apr
speciale rel. theorie 4
-
17 apr
Vreemde stank in huis 11
-
17 apr
3 vragen over mijn rooskleurige r.berekening H2netGekoppeldeHBrflowbatterij.
-
17 apr
Interpretatie reactie-energie 3
-
17 apr
Logistic equation (Pierre Verhulst,Belgian Mathematician) 5
-
16 apr
vB 9
-
15 apr
Kunnen quantum Zonnecellen 190% quantum efficiënt zijn 1
-
15 apr
Python: sockets sluiten 4
-
14 apr
Een eenvoudige logische redenering waarom tijd niet kan bestaan 'daarbuiten' 6
-
14 apr
Hoe kun je op quantumwijze getallen vinden in een rij die kleiner zijn dan getal k 3
-
13 apr
Documentenverdwijnen uit onedrive 1
-
12 apr
Behoud van impulsmoment en energie 5
-
12 apr
INLOG STORING / TIPS 4
Nieuwsberichten
-
04 mar
Een nieuw soort magnetisme: altermagnetisme
-
31 okt
AI kan via stem diabetes vaststellen 11
-
21 okt
Einstein krijgt wéér gelijk 45
-
07 feb
witter dan wit 20
-
19 jun
irrigatie en de aardas
Potlood
Moderator: Rhiannon
Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
-
- Pluimdrager
- Berichten: 7.933
Re: Potlood
Google: potlood.Met google kom ik niet tot een helder antwoord.
Eerste hit: potlood, kijk onder geschiedenis.
-
- Moderator
- Berichten: 5.538
Re: Potlood
Die bewering in de wikipedia ("De naam potlood komt van de voorganger van het grafietpotlood: de loodstift (het lood werd in een pot gesmolten)") was ik wel tegengekomen, maar dat cursieve stukje behoorde voor mij tot de ongerijmdheden. Het maakte op mij de indruk van een ondeskundig verzinsel. Waarin onderscheidt lood dat in een pot gesmolten is zich van lood dat niet in een pot gesmolten is, en waarom is dat ideaal voor een schrijfpen? Gietijzer is ijzer met bijzondere eigenschappen, maar lood dat in een pot gesmolten is?Google: potlood. Eerste hit: potlood, kijk onder geschiedenis.
Ik heb vandaag even geprobeerd om met elektronicasoldeer te schrijven (40% lood, 60% tin), maar dat gaat in ieder geval niet lekker.
-
- Pluimdrager
- Berichten: 7.933
Re: Potlood
Toch ken ik dit al decennia lang als een verklaring voor de herkomst van het woord potlood.Het maakte op mij de indruk van een ondeskundig verzinsel.
-
- Moderator
- Berichten: 4.361
Re: Potlood
Oorspronkelijk was een potlood inderdaad een loodstift, maar potloden bevatten al eeuwenlang geen lood meer.
De oude Grieken en Egyptenaren schreven met loodstiften op papyrus. Het zachte metaal liet een grijze streep achter op het papieren oppervlak. Deze lijn was eenvoudig te wissen met broodkruim. Onder invloed van zuurstof werden de met lood getekende grijze lijnen donkergrijs als grafiet. Het belangrijkste nadeel was dat het metaal en dus ook de stift zeer zacht zijn. Om de punt harder te maken voegde men later tin toe aan het lood, maar daardoor werd de afdruk dan weer veel lichter, zodat men was aangewezen op speciaal geprepareerd papier. Het lood van een loodstift werd inderdaad in een pot gesmolten, zoals al hierboven is aangehaald.
Loodstiften werden vooral gebruikt in combinatie met houtskool voor het maken van ontwerpen of schetsen.
Later ging men over op een zilverstift, waarvan de punt harder is en minder vaak geslepen hoefde te worden. Zilverstift laat op papier of perkament een heldergrijze lijn achter. Zilverstiften werden veelal voor (meer uitgewerkte) tekeningen gebruikt.
De oude Grieken en Egyptenaren schreven met loodstiften op papyrus. Het zachte metaal liet een grijze streep achter op het papieren oppervlak. Deze lijn was eenvoudig te wissen met broodkruim. Onder invloed van zuurstof werden de met lood getekende grijze lijnen donkergrijs als grafiet. Het belangrijkste nadeel was dat het metaal en dus ook de stift zeer zacht zijn. Om de punt harder te maken voegde men later tin toe aan het lood, maar daardoor werd de afdruk dan weer veel lichter, zodat men was aangewezen op speciaal geprepareerd papier. Het lood van een loodstift werd inderdaad in een pot gesmolten, zoals al hierboven is aangehaald.
Loodstiften werden vooral gebruikt in combinatie met houtskool voor het maken van ontwerpen of schetsen.
Later ging men over op een zilverstift, waarvan de punt harder is en minder vaak geslepen hoefde te worden. Zilverstift laat op papier of perkament een heldergrijze lijn achter. Zilverstiften werden veelal voor (meer uitgewerkte) tekeningen gebruikt.
Contra principia negantem disputari non potest.
-
- Moderator
- Berichten: 5.538
Re: Potlood
Ik neig inmiddels op grond van het WNT naar een andere verklaring, mede na wat rondneuzen in anderstalige wikipedia's (Engels kent het woord lead pencil, Duits het woord Bleistift).
Grafiet werd in Europa een populair schrijfmateriaal na de ontdekking van een ondergrondse grafietertsmassa in Engeland in de 16e eeuw. Maar het had nog niet de naam grafiet, die naam is pas in 1789 bedacht door een Duitse mineraloog, Werner. Tien jaar eerder had de chemicus Scheele ontdekt dat het om een vorm van pure koolstof gaat. Voordien beschouwden de Engelsen het als een vorm van het mineraal loodglans (loodsulfide), en ze noemden het grafieterts plumbago (i.v.m. plumbum = lood). De poedervorm noemden ze blacklead. De belangrijkste toepassing was de schrijfstift (lead pencil).
De Engelse wikipedia zegt: "Plumbago was commonly used for its massive mineral form. Both of these names arise from confusion with the similar-appearing lead ores, particularly galena. The Latin word for lead is plumbum". 1
De Duitse wikipedia zegt hetzelfde ("Im 16. Jahrhundert entdeckten die Engländer ein großes Vorkommen an reinem Graphit, welches sie jedoch für eine Form des Bleiminerals Bleiglanz (Plumbago) hielten ... Trotz Scheeles Nachweis hält sich der Begriff Bleistift bis heute.") 2
De Duitse wikipedia wijst vervolgens op het gebruik van grafiet in gietmallen: "Da sich Graphit nicht nur als gutes Schreibmaterial, sondern auch als perfektes Material für Gussformen von Kanonenkugeln herausstellte, hatte es auch eine gewisse militärische Bedeutung. So wurde deshalb z. B. während der napoleonischen Kriege Anfang des 19. Jahrhunderts die Ausfuhr von Bleistiften von Großbritannien nach Frankreich verboten".
Het WNT (Woordenboek der Nederlandse Taal) zegt over 'potlood' dat die combinatie van 'pot' en 'lood' in het Nederlands bestaat sinds de 16e eeuw, in verband met het gebruik van grafiet voor het bakken van vuurvaste smeltkroezen. "De smeltkroezen (voor metalen) worden meestal van fijne klei gemaakt ..; dikwijls mengt men ook de klei met omtrent 1/4 gemalen potlood (graphiet-kroezen)".
In Webster's Online Dictionary 3 staat "Plumbago: an old name for the mineral graphite, from its ability to make a smooth black mark on paper like lead. Finely powdered graphite used in the commercial metal foundry industry, as a parting dust in high temperature foundry work. It is a slick powder that prevents sand from sticking to patterns, and to keep sand from sticking to itself."
Samengevat: het Nederlands kende al in de 16e eeuw het samengestelde woord potlood als naam voor het mineraal dat we nu grafiet noemen, niet voor het pure metaal lood. Potlood was een poeder dat soms gebruikt werd voor het maken van smeltkroezen voor de metaalgieterij. Dus geen gesmolten lood.
5
Grafiet werd in Europa een populair schrijfmateriaal na de ontdekking van een ondergrondse grafietertsmassa in Engeland in de 16e eeuw. Maar het had nog niet de naam grafiet, die naam is pas in 1789 bedacht door een Duitse mineraloog, Werner. Tien jaar eerder had de chemicus Scheele ontdekt dat het om een vorm van pure koolstof gaat. Voordien beschouwden de Engelsen het als een vorm van het mineraal loodglans (loodsulfide), en ze noemden het grafieterts plumbago (i.v.m. plumbum = lood). De poedervorm noemden ze blacklead. De belangrijkste toepassing was de schrijfstift (lead pencil).
De Engelse wikipedia zegt: "Plumbago was commonly used for its massive mineral form. Both of these names arise from confusion with the similar-appearing lead ores, particularly galena. The Latin word for lead is plumbum". 1
De Duitse wikipedia zegt hetzelfde ("Im 16. Jahrhundert entdeckten die Engländer ein großes Vorkommen an reinem Graphit, welches sie jedoch für eine Form des Bleiminerals Bleiglanz (Plumbago) hielten ... Trotz Scheeles Nachweis hält sich der Begriff Bleistift bis heute.") 2
De Duitse wikipedia wijst vervolgens op het gebruik van grafiet in gietmallen: "Da sich Graphit nicht nur als gutes Schreibmaterial, sondern auch als perfektes Material für Gussformen von Kanonenkugeln herausstellte, hatte es auch eine gewisse militärische Bedeutung. So wurde deshalb z. B. während der napoleonischen Kriege Anfang des 19. Jahrhunderts die Ausfuhr von Bleistiften von Großbritannien nach Frankreich verboten".
Het WNT (Woordenboek der Nederlandse Taal) zegt over 'potlood' dat die combinatie van 'pot' en 'lood' in het Nederlands bestaat sinds de 16e eeuw, in verband met het gebruik van grafiet voor het bakken van vuurvaste smeltkroezen. "De smeltkroezen (voor metalen) worden meestal van fijne klei gemaakt ..; dikwijls mengt men ook de klei met omtrent 1/4 gemalen potlood (graphiet-kroezen)".
In Webster's Online Dictionary 3 staat "Plumbago: an old name for the mineral graphite, from its ability to make a smooth black mark on paper like lead. Finely powdered graphite used in the commercial metal foundry industry, as a parting dust in high temperature foundry work. It is a slick powder that prevents sand from sticking to patterns, and to keep sand from sticking to itself."
Samengevat: het Nederlands kende al in de 16e eeuw het samengestelde woord potlood als naam voor het mineraal dat we nu grafiet noemen, niet voor het pure metaal lood. Potlood was een poeder dat soms gebruikt werd voor het maken van smeltkroezen voor de metaalgieterij. Dus geen gesmolten lood.
5
