Wetenschapsforum

Alfred Nobel

De Zweedse wetenschapper en zakenman Alfred Nobel (1833-1896) werd geboren in Stockholm. Op negen-jarige leeftijd, in 1842, verhuisden zijn ouders naar Rusland. Alfred volgde een internationale opleiding in St. Petersburg met de nadruk op scheikunde en talen.

Alfred Nobel begon zijn loopbaan als scheikundige bij zijn vader in St. Petersburg. Hij keerde terug naar Zweden met zijn ouders in 1853, waarna hij scheikundige werd in het laboratorium van zijn vader in het stadje Heleneburg, in de buurt van Stockholm.

Net als zijn vader had Alfred Nobel veel belangstelling voor explosieven. In 1864 verkreeg hij het patent voor zijn grote ontdekking: de Nobel-ontsteker. Ook ontwikkelde hij een springstof op basis van het zeer explosieve nitroglycerine. Door deze uitvinding (patent 1867) ontketende Nobel een revolutie in de mijnbouw, wegenbouw en tunnelaanleg.  

Maar zijn creatieve geest deed ook ontdekkingen op andere gebieden. Alfred Nobel ontwikkelde en verbeterde diverse methoden voor de fabricage van synthetische materialen. Uiteindelijk stonden er 355 patenten op zijn naam, terwijl hij tegelijkertijd leiding gaf aan een onderneming, die uit meer dan negentig bedrijven bestond.

Nobel vestigde bedrijven in elk continent en de resultaten van zijn inspanningen zouden uiteindelijk de basis vormen voor de Nobelprijzen, die sinds 1905 door een stichting jaarlijks worden uitgekeerd.

Hoewel Nobel zeer succesvol was op zakelijk gebied, bleef hij een eenzaam man. Pas later in zijn leven ontwikkelde hij een vriendschap met de Oostenrijkse barones Bertha von Suttner. Zij was een pionier binnen de vredesbeweging en zij zou de winnaar worden van de Nobelprijs voor de Vrede in 1905.  

Alfred Bernhard Nobel (21 oktober 1833 – 10 december 1896) was een Zweeds scheikundige en industrieel.

Het bekendst is zijn uitvinding van het dynamiet in 1867, hoewel hij ook een reeks andere explosiemiddelen heeft uitgevonden en gefabriceerd.

Hij bepaalde in zijn testament dat van de rente van zijn kapitaal van ca. 32 miljoen Zweedse kronen elk jaar vijf Nobelprijzen moesten worden uitgereikt. Hiertoe moest de Nobelstichting worden opgericht. In zijn testament staat dat de prijzen bestemd zijn voor "hen die in het afgelopen jaar aan de mensheid het grootste nut hebben verschaft".

Alfred werd geboren als derde zoon van Emmanuel Nobel (1801-1872) in Stockholm, maar verhuisde op jonge leeftijd met zijn gezin naar Sint Petersburg, waar zijn vader een torpedo-bedrijf begon. In 1859 werd dit overgedragen aan de tweede zoon, Ludvig Nobel (1831-1888), die het bedrijf tot grote bloei wist te brengen. Na het faillissement van hun familiebedrijf ging Alfred met zijn vader terug naar Zweden en wijdde zich aan de studie der explosieven, en in het bijzonder aan een methode voor veilige productie en gebruik van nitroglycerine. Er hebben verschillende (onbedoelde) explosies plaatsgevonden in de fabriek van de familie Nobel, en een rampzalige doodde in 1864 Alfreds jongere broer Emil Nobel en een aantal werklui.

Edit Elmo: U vraagt, wij draaien