Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Ger

Geen waarheid, wel waarde.

Over de publieke rol van de sociale wetenschappen.

Over sociale wetenschappen bestaan twee hardnekkige misverstanden die geregeld terug te vinden zijn in publieke discussies. Nu is het niet zo dat andere wetenschapsgebieden niet met dezelfde misverstanden te maken hebben, maar aangezien ik zelf sociaalwetenschapper ben valt me dat het meeste op.

Inwisselbare waarheden

Dat geldt vooral voor het eerste misverstand, namelijk dat wetenschappers zich bezighouden met de waarheid. Het idee is hier dat iets waar zou zijn omdat het blijkt uit een bepaald onderzoek. Dit soort overschatting van wetenschappelijke kennis zien we geregeld terug in krantenberichten, journaals en discussieprogrammas. Elke serieuze wetenschapper beseft dat de werkelijkheid complexer is. Uiteraard zijn zij zich er ook van bewust dat de media doorgaans niet op al te veel nuances zitten te wachten, simpelweg omdat daar meestal geen plaats voor is. Dit leidt vervolgens tot sterk ingedikte persberichten die niet altijd recht doen aan de daadwerkelijke uitkomsten. Dergelijke berichten lezen vaak inderdaad alsof de waarheid wordt verkondigd.

Hierbij wordt overigens nooit de status van de studie vermeld, terwijl het voor de kwaliteit ervan nogal wat uitmaakt of dit in een vooraanstaand internationaal tijdschrift is verschenen of dat de conclusies zijn getrokken op basis van een onderzoeksrapport voor een willekeurige gemeente in Nederland, om maar iets te noemen. Nu is de kwaliteit van onderzoek voor de gemiddelde persoon die zich niet professioneel met een bepaald gebied bezighoudt niet zo heel erg goed in te schatten, dus verwonderlijk is het niet dat deze berichten zonder onderscheid worden geplaatst. Een potentieel gevaar ervan is dat wat de ene dag beweerd wordt, de andere dag alweer ontkracht wordt door een andere studie. Voor een buitenstaander lijkt het dan ook dat de ene waarheid voor de andere wordt ingewisseld. Dit leidt tot de paradoxale uitkomst dat door de hooggespannen verwachtingen op basis van het beeld van wetenschappers als zoekers naar de waarheid, het publiek steeds meer gaat twijfelen aan het belang van wetenschappelijke kennis, want blijkbaar is wat de ene dag waar is, de andere dag alweer onwaar.

Vermoedens, beweringen en de waarheid

En dit leidt onvermijdelijk tot het tweede misverstand, namelijk dat je alles kunt beweren en er geen onderscheid te maken is tussen vermoedens, meningen en resultaten van wetenschappelijk onderzoek. Wellicht geldt dit tweede misverstand sterker voor de sociale wetenschappen omdat iedereen onderdeel is van de samenleving is, eigen ervaringen heeft, een beeld van de werkelijkheid vormt en daardoor automatisch ervaringsdeskundige is. En ja, als die wetenschappers elkaar de hele tijd kunnen tegenspreken, waarom zou je ze dan geloven? Het is dan ook niet ongebruikelijk in discussies reacties te krijgen in de trant van: Dat mag u dan wel hebben onderzocht, maar ik geloof er niks van en ik weet zeker dat het zo en zo zit.. Nu is er niks (mis) met een vermoeden, een bewering of een tegenwerping, maar uiteraard kunnen die niet op een lijn gesteld worden met empirisch onderzoek waarbij de methodologische regels zoveel mogelijk zijn gevolgd. Wel is mijn reactie altijd (zo) dat ik die persoon uitnodig de bewering te ondersteunen met materiaal dat verder gaat dan een persoonlijke ervaring of een eenmalige gebeurtenis.

Normatieve waarheden: over het belang van heldere probleemomschrijvingen

Een groot deel van het onderzoek dat ik doe roept reacties op. Het gaat namelijk over de gevolgen van maatschappelijke ontwikkelingen als flexibilisering, individualisering, globalisering en migratie. Het is moeilijk iemand te vinden die daar geen mening over heeft. En, die meningen zijn altijd uitgesproken voor of tegen. Discussies over deze onderwerpen zijn dan ook altijd sterk normatief van aard. Genoemde ontwikkelingen zijn goed of slecht. Je bent voor of tegen globalisering. Los van wat je daar onder verstaat. Want, het opmerkelijke van dergelijke discussies is dat zelden helder wordt verwoord waar precies over gesproken wordt. En gek genoeg geldt dat ook voor een groot deel van de wetenschappelijke literatuur waar met het grootste gemak over grote themas van deze tijd wordt gesproken, zonder ook maar een omschrijving van die ontwikkeling en in hoeverre er ondersteuning is te vinden voor het zich daadwerkelijk voordoen ervan.

Dit zou ik dan ook als een van de belangrijkste maatschappelijke taken van (sociaal)wetenschappers willen omschrijven: het bijdragen aan publieke discussies door het helder verwoorden wat een bepaald onderwerp betekent, hoe het zich verhoudt met en afgebakend kan worden van andere gerelateerd begrippen en in hoeverre sprake is van een trend of niet. Goed, dit kan wel eens wat meer plaats innemen dat meestal voorhanden is, maar een iets beter inzicht kan vaak al veel verhelderen. Dat geldt vooral als het gaat om ontwikkelingen door de tijd. Wat dat betreft denk ik dat mensen een heel dubbele verhouding hebben met het verleden. Enerzijds ademen maatschappelijke discussies een hang naar vroeger toen alles beter was, terwijl de meeste mensen niet zo graag terug zouden willen gaan naar een periode van minder luxe en vrijheden.

De sociaal-wetenschapper: centraal in het publiek debat

De andere taak van wetenschappers is het bijdragen aan het publieke debat door het bieden van inzichten in de gevolgen van ontwikkelingen die ons allemaal aangaan. Niet door over elkaar heen te vallen met nog een feitje of weer een waarheid, die soms zelfs niet kan worden onderscheiden van de volgende mening en vermoedens. Daarvoor is het van belang te onderkennen dat de maatschappelijke werkelijkheid complex is en vol zit met paradoxen en tegenstrijdigheden. De oplossing daarvoor is niet de maatschappij terugbrengen tot een aantal eenvoudige oneliners die het toevallig goed doen. Integendeel, de oplossing is het onderkennen van die complexiteit.

Triangulatie: een genuanceerde aanpak

De standaard methodologieboeken die iedereen die aan een sociale faculteit van een universiteit studeert bevatten een doeltreffende aanpak hiervoor. Dat is namelijk het gebruikmaken van triangulatie, dat wil zeggen het combineren van verschillende onderzoektechnieken (vragenlijstonderzoek, observatieonderzoek, experimenten, inhoudsanalyses, enzovoorts) of onderzoeksgebieden (economie, psychologie, sociologie, politicologie, enzovoorts), voor het beantwoorden van een en dezelfde onderzoeksvraag. Hoewel het gebruik van triangulatie vaak wordt verkondigd, wordt het in de praktijk vaker niet dan wel. Dat is ook niet zonder reden. Triangulatie vereist integratie van gescheiden wetenschapswerelden. Onderzoekers die zijn opgeleid in een strikt kwantitatieve leerschool dienen samen te werken met wetenschappers die op basis van open interviews met mensen gaan praten. De eerste groep zal de laatste verwijten dat zij geen harde, generaliseerbare gegevens hebben in hun onderzoek, terwijl omgekeerd het verwijt zal klinken dat dat kwantitatieve onderzoek alleen maar cijfertjes oplevert en verder geen inhoudelijke inzichten. Het verenigen van die werelden vereist een open blik.

Casestudy: AIAS-onderzoek over migratie, vergrijzing & de verzorginsstaat

Bij het Amsterdams Instituut voor ArbeidsStudies (AIAS) van de UvA werken we op dit moment aan een dergelijk interdisciplinair onderzoek op het terrein van migratie, vergrijzing en de verzorgingsstaat. Onderzoekers uit verschillende wetenschapsgebieden (economie, psychologie, antropologie en sociologie) werken daar samen aan dezelfde vraagstellingen met behulp van verschillende onderzoeksmethoden (vragenlijsten, experimenten, inhoudsanalyses en kwalitatief onderzoek). Ten eerste proberen we een bijdrage te leveren aan het maatschappelijke debat door invulling te geven aan de door mij omschreven publieke functies van wetenschap. Ten tweede zijn we constant in discussie met elkaar over ons onderzoek en de resultaten. Dat de uitkomsten van de verschillende deelonderzoeken soms tegenstrijdig zijn, laat zien dat er niet sprake is van een waarheid, maar dat maatschappelijke processen complex en gelaagd zijn. Wat uiteindelijk steeds weer tot nieuwe onderzoekbare hypothesen leidt.

Dr. Ferry Koster is universitair hoofddocent Arbeid, Organisatie en Management aan de afdeling Sociologie van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daarnaast is hij is een onderzoeker bij het Amsterdams Instituut voor Arbeidsstudies van de Universiteit van Amsterdam en een gastonderzoeker van het onderzoeksprogramma Hervorming Sociale Zekerheid van de Universiteit Leiden. Lees meer over Ferry Koster en zijn werk op zijn website: www.ferrykoster.nl

PeterPan

Over inwisselbare waarheden.

Als elke serieuze wetenschapper beseft dat de werkelijkheid complexer is, waarom beseft hij of zij dan niet dat je die waarheden niet de wereld in moet slingeren.

Houd die waarheden binnen de wetenschap. Ik wil ze niet horen, want het filter waarlangs ik die berichten ontvang (de media) is sterk vervuild.

Het enige dat de sociale wetenschappers bereiken met hun drang hun uitkomsten aan de wereld te laten weten is hoon en het verwijt een slappe hap te zijn, en dan te klagen, zoals mijnheer Koster, dat het aan de boze wereld ligt.

Dido

PeterPan schreef:Over inwisselbare waarheden.

Als elke serieuze wetenschapper beseft dat de werkelijkheid complexer is, waarom beseft hij of zij dan niet dat je die waarheden niet de wereld in moet slingeren.

Houd die waarheden binnen de wetenschap. Ik wil ze niet horen, want het filter waarlangs ik die berichten ontvang (de media) is sterk vervuild.

Het enige dat de sociale wetenschappers bereiken met hun drang hun uitkomsten aan de wereld te laten weten is hoon en het verwijt een slappe hap te zijn, en dan te klagen, zoals mijnheer Koster, dat het aan de boze wereld ligt.

Een nogal kortzichtige reactie, alsof het zwart of wit moet zijn...

1) Wetenschappers doen onderzoek en publiceren die in wetenschappelijke tijdschriften. Deze zijn in principe aan hun vakgenoten gericht, aangezien leken ze vaak niet (goed) begrijpen. Vakgenoten kunnen deze studies dan oa. gebruiken om er iets mee aan te vangen, een gelijkaardige studie te ontwerpen, om verder te bouwen op de gegevens ervan ed. Daar is volgens mij niks mis mee. Bovendien bevatten vele artikels wel degelijk nuances, deze vind je oa. terug in de beschrijving van de zwaktes van de studie. Wat de media en de leek ervan maakt, kan je zeker niet enkel in de schoenen van de wetenschapper schuiven. Als een journalist een onderzoek uitpikt om erover te schrijven, dan zou je minstens mogen verwachten van die persoon dat die ook deels in staat is om de kwaliteit van de studie in te schatten. Dit is zeker niet altijd mogelijk, maar vaak kan het wel, zoals de tekst hierboven beschrijft.

Maar hoe dan ook, wetenschappers beseffen die nuanceringen vaak wel (al vind je altijd dogmatici) én ze slingeren hun onderzoek niet zomaar in de wereld

(2) Als er niets meer mag doorsijpelen naar de wereld ivm. wetenschappelijke onderzoeken, dan is dit de perfecte manier om mensen dom te houden. Ze kunnen dan terugvallen op religie en hun eigen waarheden. Bovendien zijn er wel degelijk tijdschriften voor leken die de onderzoeken op een degelijke wijze beschrijven (mét de nodige nuances). Ik zie dus geen enkele reden om zgn. leken niet in te lichten, op voorwaarde dat het om degelijke onderzoeken gaat die degelijk gepresenteerd worden. De leek heeft trouwens altijd de keuze om aandacht te geven aan die info of om ze te negeren.

(3) Dat de filter, die jij beschrijft (waarlangs je over wet. onderzoek hoort) vaak niet zo goed werkt, klopt. Toch zijn er heel wat alternatieven aanwezig dan die ene mediafilter. Ik denk dan aan tijdschriften voor leken die op wetenschappen zijn gericht (zoals EOS en al haar 'afgeleiden', National Geographic). Deze tijdschriften doen het niet perfect, maar ze geven al een degelijke basis van wat er gaande is. Je kan ook rondneuzen op internet (Wikipedia is meestal een degelijk begin), een cursus volgen,... Zolang je dit niet doet, dan moet je je bewust blijven van de fouten die vele mediabronnen kunnen overdragen. Dit betekent niet dat elke burger nu van alles moet gaan lezen en cursussen moet gaan volgen, maar als die interesse heeft voor het domein dan kan hij dit doen.

(4) Dan het feit dat wetenschappers zelf verantwoordelijk zouden zijn voor de hoon en de slappe lach bij anderen: een leek die zich iets meer heeft verdiept over het onderwerp (bv. via bepaalde tijdschriften), zal vermoedelijk weinig van dat gedrag vertonen. Je probeert hier alle verantwoordelijkheid bij de wetenschapper te leggen, terwijl je volgens mij, wel degelijk bewust bent van het feit dat het niet zo simpel ligt. Hoe reageer ik als ik tegenstrijdige resultaten te horen krijg over een domein dat me niet interesseert en niet mijn domein is? Ik zal vermoedelijk ook wel even m'n wenkbrauwen erbij optrekken, maar ik zal evengoed beseffen dat ik geen zin heb om me in die wereld te verdiepen en dat dit tot gevolg zal hebben dat ik het vermoedelijk daarom niet kàn snappen. Met andere woorden: ik leg de verantwoordelijkheid ook deels bij mezelf. Iets wat compleet ontbreekt bij jou.

(5) Ik zie meneer Koster niet zomaar klagen dat het aan de boze wereld ligt. Hij gaat immers evengoed na wàt precies in het wetenschappelijk onderzoek, het zo moeilijk maakt zodat de leek het niet goed kan begrijpen. En nog, hoe wetenschappers hiermee kunnen omgaan. Het volgende is maar 1 voorbeeldje hiervan:

... Dit zou ik dan ook als een van de belangrijkste maatschappelijke taken van (sociaal)wetenschappers willen omschrijven: het bijdragen aan publieke discussies door het helder verwoorden wat een bepaald onderwerp betekent, hoe het zich verhoudt met en afgebakend kan worden van andere gerelateerd begrippen en in hoeverre sprake is van een trend of niet. ...

Het zou dus niet misstaan om iets meer te nuanceren en het probleem niet zomaar in zwart-wit termen gaat verwoorden.

Dido

PeterPan

Je doet te luchtig over de gevolgen van onvolledige informatie in de media.

Neem even als voorbeeld de geneeskunde. Al jaren wordt de ene gezondheidtip naar de andere in de wereld gebracht. Melk is goed voor hart en bloedvaten. Dan is weer niet goed. Dan is wijn weer goed. Dan weer niet goed. Veel burgers trekken zich niets meer aan van deze informatie. Het is juist deze groep waarvoor goede informatie van belang is.

Zo ook vergaat het de sociale wetenschappen. Er wordt zoveel tegenstrijdigs geopperd dat de consument denkt, ik geloof ze niet meer. En dat is toch wel het ergste dat je als wetenschapper kan overkomen.

Natuurlijk kun je genuanceerd informatie aan burgers overbrengen via National Geographic en populaire tijdschriften, maar daar kijkt slechts een specifieke groep van mensen naar, en daar hoort Henk en Ingrid zeker niet toe. Toch zou die Henk en Ingrid de belangrijkste doelgroep moeten zijn.

Marko

PeterPan schreef:Over inwisselbare waarheden.

[...]

Houd die waarheden binnen de wetenschap. Ik wil ze niet horen, want het filter waarlangs ik die berichten ontvang (de media) is sterk vervuild.

Dan luister je daar toch niet naar? Er zijn talloze mensen die het wél willen horen, en die ofwel niet eens weten dat er een filter is, ofwel daar rekening mee houden.

Het enige dat de sociale wetenschappers bereiken met hun drang hun uitkomsten aan de wereld te laten weten is hoon en het verwijt een slappe hap te zijn, en dan te klagen, zoals mijnheer Koster, dat het aan de boze wereld ligt.

Dat is nogal een kortzichtige interpretatie van wat hierboven staat. Van klagen of de boze wereld de schuld geven is sowieso geen sprake.

"drang om uitkomsten aan de wereld te laten weten" is iets wat alle takken van wetenschap hebben. En wat mij betreft terecht. Een groot deel wordt gefinancierd met publiek geld, dan mag het publiek ook weten wat ermee gebeurt. Nu heeft dat publiek niks te maken met de manier waarop het onderzoek wordt uitgevoerd en hoe het geld precies wordt besteed, die controle moet men overlaten aan mensen met kennis van zaken. Maar de hoofdlijnen en de belangrijkste resultaten moeten wel naar buiten gebracht worden.

Daarbij is het aan de onderzoekers zelf om dat op een zodanige wijze te doen dat de boodschap die bij het publiek blijft hangen daadwerkelijk de boodschap is die ze willen communiceren. Ze dienen zelf rekenen te houden met het filter van de media. Dat kan wel eens fout gaan, so be it. Misschien kan het vaker fout gaan bij sociale wetenschappen dan bij betawetenschappen, ook: so be it.

De sociale wetenschappen afschilderen als publiciteitsgeile softies is veel te kort door de bocht.

317070

Dat geldt vooral voor het eerste misverstand, namelijk dat wetenschappers zich bezighouden met de waarheid. (...) Dat de uitkomsten van de verschillende deelonderzoeken soms tegenstrijdig zijn, laat zien dat er niet sprake is van een waarheid, maar dat maatschappelijke processen complex en gelaagd zijn. Wat uiteindelijk steeds weer tot nieuwe onderzoekbare hypothesen leidt.

Om eerlijk te zijn, wordt er zich hier wel erg gemakkelijk van een probleem afgemaakt. Als 2 onderzoeken tegenstrijdig zijn, dan is dat een teken dat één van beide onderzoeken ergens een ernstige fout heeft gemaakt. Dat is een ernstig probleem, aangezien wetenschap zich volgens mij WEL met de waarheid bezig houdt. Dat de auteur van mening is dat deze niet kan worden bereikt, kan ik me volledig in vinden, maar dat mag geen excuus zijn voor de somtijds erbarmelijke staat van een deel van sociale wetenschappen. Als men methodologieën gebruikt waarin dergelijke tegenstrijdige resultaten schering en inslag zijn, dan moet er misschien eens afgevraagd worden of

men nog wel kan verder gaan met deze methodologie
men in plaats van de bereikte resultaten van deze methodologie te gaan publiceren, niet beter gewoon kan zeggen: "Kijk, eigenlijk weten we het ook niet."

Als ik het over de erbarmelijke staat heb, dan denk ik aan de definitieboeken die iedere x jaar worden aangepast. Dan denk ik aan overmedicatie van kinderen op zwakke methodologische basis. Dan denk ik ook aan mensen die zich bezighouden met kulonderzoeken. Dan denk ik aan misbruikte statistische spitstechnologie om toch maar resultaten te vinden.

Wat mij vooral stoort is dat veel praktijken die in het dagelijkse leven worden toegepast, in feite op een theoretische fundering van piepschuim staan. Als je dat combineert met onderzoekers, die hun onderzoek vanuit ivorentorenperspectief bekijken, los van veel maatschappelijke context, waar er perfect 2 tegenstrijdige waarheden naast elkaar kunnen bestaan, dan zie ik daar niet veel verandering in komen. Meer zelfs, dat de onderzoekers dan niet (nog meer) opkomen tegen die praktijken, is een gevaarlijk gegeven.

Bad science kills.

Marko

Om eerlijk te zijn, wordt er zich hier wel erg gemakkelijk van een probleem afgemaakt. Als 2 onderzoeken tegenstrijdig zijn, dan is dat een teken dat één van beide onderzoeken ergens een ernstige fout heeft gemaakt. Dat is een ernstig probleem, aangezien wetenschap zich volgens mij WEL met de waarheid bezig houdt.

Ah, dus QM en GR hadden nooit gepubliceerd mogen worden? Of heb ik iets gemist en zijn beide inmiddels geünificeerd?

317070

Ah, dus QM en GR hadden nooit gepubliceerd mogen worden? Of heb ik iets gemist en zijn beide inmiddels geünificeerd?

Beide spreken elkaar niet tegen, QM werkt op kleine niveaus, GR op grote niveaus. Ze zijn nog niet geünificeerd, maar dat is iets anders.

Dido

Beide spreken elkaar niet tegen, QM werkt op kleine niveaus, GR op grote niveaus. Ze zijn nog niet geünificeerd, maar dat is iets anders.

Hetzelfde geldt vaak met studies van de sociale wetenschappen: het ene geldt voor die populatie of situatie, het andere voor een andere situatie. Dus kunnen tegenstrijdigheden perfect gepubliceerd worden aangezien ze vaak onze kennis verrijken. Het is dus niet steeds zo dat er steeds ernstige fouten zijn gemaakt bij tegenstrijdige resultaten (tenminste als die tegenstrijdigheden blijven voorkomen). Het betekent vooral dat er bijkomend onderzoek nodig is om te bepalen wanneer resultaat X geldt en wanneer resultaat Y geldt. Kennis wordt vaak opgebouwd in stapjes en je kan het de onderzoeker moeilijk verwijten dat hij in z'n onderzoek nog niet elke belangrijke variabele heeft meegenomen.

Bovendien gelden in de soc. wetenschappen vaak kansen ipv. zekerheden, dus daarmee moet men het sowieso doen.

Waar ik me dan wel serieus aan erger is dat die kansen vaak gepresenteerd worden als 'absolute waarheden'. Zo wordt bv. vaak gesteld: 'Neen, wat je zegt klopt niet want uit onderzoek blijkt dat personen X verkiezen in situatie Y' Er wordt dan niet bij gezegd dat dit bv. enkel geldt voor 60% van de bevolking of dat dit enkel geldt voor 3 op de 5 kansen enz... Dàn is het weinig verwonderlijk dat mensen verward geraken. Het gaat ook enkel om gemiddelden in populaties en deze gemiddelden zeggen maar weinig over het individu.

Verder heb ik het ook moeilijk met 'wetenschappen vanuit de ivoren toren', zoals 317070 dit beschrijft. Wetenschappelijke bevindingen die worden opgelegd, zonder dat er nog rekening wordt gehouden met de praktijk, met de reële wereld, zijn sowieso al gedoemd om te mislukken.

Als ik het over de erbarmelijke staat heb, dan denk ik aan de definitieboeken die iedere x jaar worden aangepast.

De DSM is er zo één. En inderdaad, dat is een probleem. Al gaat het probleem van de DSM nog een stuk dieper, want in feite is het een afspraak tussen een aantal experts om een aantal symptomen samen te zetten en te benoemen als stoornis X (nu, deze afspraak is anderzijds ook zoveel mogelijk gebaseerd op wet. studies). De DSM heeft z'n waarde, maar in feite kan men studies gebaseerd op een vroegere DSM niet zomaar vergelijken met nieuwe studies gebaseerd op een nieuwe DSM, als de definitie van die stoornis ook anders is in beide exemplaren natuurlijk (niet elke definitie wordt telkens weer aangepast).

Dan denk ik aan overmedicatie van kinderen op zwakke methodologische basis.

Misschien is dit eerder een probleem van de beroepsbeoefenaar die gebiast is in z'n manier van studies opzoeken. In die mate dat hij de 'tegenstrijdige' studies negeert (nog een nut van tegenstrijdigheden is het relativeren van resultaten: ze zijn niet zomaar te generaliseren). Of omdat de beoefenaar niet weet waar hij 'goede' studies moeten zoeken. Al zijn dit zaken waarvan je wel mag verwachten dat de beroepsbeoefenaar daar redelijk mee weet om te gaan. Vakbladen en 'evidence based richtlijnen' kunnen hierbij helpen (al brengt deze benadering ook soms serieuze problemen met zich mee).

Als we bv. kijken naar het gebruik van antipsychotica voor kinderen, dan zouden beroepsbeoefenaars (zijnde artsen) ook moeten weten dat antipsychotica bij kinderen discutabel zijn. Ik vermoed dat dit even goed te zien is in wetenschappelijk onderzoek. Maar als de arts dit niet weet, omdat hij bv. geen tijd heeft zijn literatuur bij te houden, dan is dit eerder een probleem van hem dan van de onderzoekers, denk ik.

Er zijn een aantal degelijke kritieken weer te geven op het onderzoekwerk van de humane wetenschappen. Bovendien heeft elk onderzoek vaak enkele serieuze tekorten, maar dat is moeilijk te voorkomen bij 1 onderzoek. Juist daarom zijn andere, aanvullende onderzoeken belangrijk, die de fouten van de andere compenseren.

In elk geval is het duidelijk dat de soc. wetenschappen met behoorlijk beperkingen geconfronteerd worden om deftig onderzoek te kunnen uitvoeren, terwijl dat minder aanwezig is in de 'harde' wetenschappen.

Toch heeft het onderzoekswerk in de soc. wetenschappen ons ook al belangrijke principes geleerd. Dit geldt bv. ook voor de vooruitgang in de geneeskunde. Deze onderzoeken hebben dus zeker een meerwaarde, vooral als de onderzoeksbevindingen worden gerepliceerd door andere onafhankelijke onderzoekers. Maar absolute wetten erin zal je er niet (nooit?) tegenkomen, het gaat om kansen en dat zorgt voor onzekerheden. Daar moeten we dan maar mee leren leven...

Dido

Marko

Beide spreken elkaar niet tegen, QM werkt op kleine niveaus, GR op grote niveaus. Ze zijn nog niet geünificeerd, maar dat is iets anders.

Inderdaad, beide beschrijvingen zijn geldig voor een bepaald domein. Precies zoals je 2 onderzoeken kunt doen die vanwege hun methodiek geldig zijn voor een bepaald domein. Daar kunnen 2 verschillende conclusies uitkomen, hetgeen enkel betekent dat je het onderzoek niet breder kunt trekken dan het gedaan is.

QM en GR spreken elkaar wel tegen. Die lengteschalen waarop beide werken komen in geen van beide beschrijvingen voor. Beide theorieën claimen dus óók geldig te zijn op de lengteschaal "van de ander". Het gebrek aan unificatie is in feite een andere representatie van het fenomeen. Het is (vooralsnog) onmogelijk een beschrijving op te stellen die voldoet aan de uitgangspunten van beide theorieën. Hieruit kun je concluderen dat beide theorieën onmogelijk beide algemeen geldig zijn. Dat is natuurlijk geen enkel probleem. Maar wat in de natuurwetenschap geen probleem is, is dat ook niet in de sociale wetenschap.

Als twee onderzoeken elkaar tegenspreken dan is er simpelweg niet automatisch sprake van een fout.

Wetenschap houdt zich dan ook zeker niet bezig met de waarheid, dat moet je maar aan religies overlaten. Wetenschap houdt zich bezig met het beschrijven van waarnemingen. Doe je dat volgens verschillende methodes, dan kom je op verschillende beschrijvingen uit. Niks mis mee. Waar het om gaat is wat je met die beschrijving kunt.

317070

Maar absolute wetten erin zal je er niet (nooit?) tegenkomen, het gaat om kansen en dat zorgt voor onzekerheden. Daar moeten we dan maar mee leren leven...

Als daar mee leren leven tot dit soort situaties leidt, dan vind ik dat de wetenschap haar verantwoordelijkheid moet opnemen en duidelijk moet zijn over dergelijke praktijken. "Daar mee leren leven" ziet er misschien wel een goede reactie uit op het eerste gezicht, voor gemoedsrust zal het zeker zorgen, maar dergelijke apathie is de voedingsbodem voor dit soort praktijken.

Ga op zoek naar degelijke wetten, of begin tenminste al eens bij degelijke definities. Wees duidelijk over wat geweten is, en nog duidelijker over wat NIET geweten is. Een artikel als dit en een handboek als dit zijn niet zomaar tegenstrijdig zoals QM en GR, ze staan zowat loodrecht op elkaar.

Dat wetenschap niet over de waarheid zou gaan, maar bijvoorbeeld over het beschrijven van waarnemingen zoals in het positivistische standpunt, kan ik perfect inkomen. Maar als dat je visie is, dan zou je moeten voorkomen dat de wetenschap ook wordt gebruikt in de 'echte' wereld. Als wetenschap niet de waarheid als doel heeft, hoe kun je dan ooit goedkeuren dat ze gebruikt wordt om te beslissen wie levenslang geïnterneerd wordt en wie niet?

Marko

Als daar mee leren leven tot dit soort situaties leidt, dan vind ik dat de wetenschap haar verantwoordelijkheid moet opnemen en duidelijk moet zijn over dergelijke praktijken. "Daar mee leren leven" ziet er misschien wel een goede reactie uit op het eerste gezicht, voor gemoedsrust zal het zeker zorgen, maar dergelijke apathie is de voedingsbodem voor dit soort praktijken.

"Dit soort praktijken" verwijst naar een column waarin zonder verdere onderbouwing het een en ander naar de prullenbak wordt verwezen?! Dat zouden we op dit forum in een bericht niet toestaan, waarom gebruik je het dan wel als bron?

Bovendien: Het enige wat je uit dat artikel mag concluderen is dat de rechtspraak zorgvuldig moet zijn bij het vormen van een oordeel. Dat wisten we al.

Ga op zoek naar degelijke wetten, of begin tenminste al eens bij degelijke definities. Wees duidelijk over wat geweten is, en nog duidelijker over wat NIET geweten is. Een artikel als dit en een handboek als dit zijn niet zomaar tegenstrijdig zoals QM en GR, ze staan zowat loodrecht op elkaar.

Je lijkt er maar niet aan te willen dat het beschrijven van mensen en menselijk gedrag wat anders werkt dan het beschrijven van dode natuur. Verder is het maar wat flauw dat je een artikel dat over de derde uitgave van een boek (uit 1993) gaat naast een vierde uitgave uit 2003. Los daarvan, ik denk dat je er in ieder geval verstandig aan doet om expliciet aan te geven waar beide voorbeelden elkaar tegenspreken.

Dat wetenschap niet over de waarheid zou gaan, maar bijvoorbeeld over het beschrijven van waarnemingen zoals in het positivistische standpunt, kan ik perfect inkomen. Maar als dat je visie is, dan zou je moeten voorkomen dat de wetenschap ook wordt gebruikt in de 'echte' wereld. Als wetenschap niet de waarheid als doel heeft, hoe kun je dan ooit goedkeuren dat ze gebruikt wordt om te beslissen wie levenslang geïnterneerd wordt en wie niet?

Dat is nogal een extreem voorbeeld waarmee je geenszins je stelling ondersteunt. Je pakt een aspect uit de maatschappij, zoekt daar de meest extreme situatie in op en concludeert vervolgens dat wetenschap in de gehele "echte" wereld niet toegepast zou mogen worden.

Maar verder: Ook in deze extreme situatie is dat prima verdedigbaar. De gehele rechtspraak gaat immers over dat wat naar oordeel van de rechter overtuigend is. Daar past een resultaat uit wetenschappelijk onderzoek, ook met alle onzekerheden, prima tussen.

317070

"Dit soort praktijken" verwijst naar een column waarin zonder verdere onderbouwing het een en ander naar de prullenbak wordt verwezen?! Dat zouden we op dit forum in een bericht niet toestaan, waarom gebruik je het dan wel als bron?

Ik gebruik het niet als bron om aan te tonen dat die methode slecht zou zijn (

Je lijkt er maar niet aan te willen dat het beschrijven van mensen en menselijk gedrag wat anders werkt dan het beschrijven van dode natuur.

Maar ik snap niet eens waarom je de dode natuur er altijd bij sleept? Ik ben niet eens een exacte wetenschapper en ik ben voor mijn thesis momenteel aan het bestuderen hoe de loopbeweging bij dieren werkt, dus ik ben wel op de hoogte hoe wetenschap op niet-dode natuur loopt...

Er zijn bovendien ook andere humane maar niet-sociale wetenschappen die prima lijken te werken. Ik denk aan economie, geschiedenis, taalkunde, ...

Lees mijn berichten nog eens: het is jij die hier een stropop hanteert, al doe je dat waarschijnlijk onbewust.

Marko schreef:Dat is nogal een extreem voorbeeld waarmee je geenszins je stelling ondersteunt. Je pakt een aspect uit de maatschappij, zoekt daar de meest extreme situatie in op en concludeert vervolgens dat wetenschap in de gehele "echte" wereld niet toegepast zou mogen worden.

Maar verder: Ook in deze extreme situatie is dat prima verdedigbaar. De gehele rechtspraak gaat immers over dat wat naar oordeel van de rechter overtuigend is. Daar past een resultaat uit wetenschappelijk onderzoek, ook met alle onzekerheden, prima tussen.

Wel, ik snap niet hoe je die 2 meningen kunt combineren. Enerzijds claimen dat

Wetenschap houdt zich dan ook zeker niet bezig met de waarheid, dat moet je maar aan religies overlaten. Wetenschap houdt zich bezig met het beschrijven van waarnemingen.

En anderzijds:

Daar past een resultaat uit wetenschappelijk onderzoek, ook met alle onzekerheden, prima tussen.

Of je moet een ander beeld hebben van rechtspraak dan ik.

Bovendien ga ik niet akkoord met een dergelijke positivistische visie op de wetenschap.

Bartjes

Het fundamentele verschil is niet dat tussen levende en dode materie (wat dat ook moge betekenen), maar dat tussen systemen die wel of niet weet hebben van de theorieën die erover worden opgebouwd. Dergelijke terugkoppelingen zullen de mogelijkheid van een eenduidige waarheid sterk beperken. Zoiets zou dan alleen nog mogelijk zijn voor geleerden die hun kennis voor zich houden, en het systeem slechts in verwaarloosbare mate beïnvloeden. Voor een enkeling misschien te doen, maar voor een hele tak van wetenschap een absurditeit.

Levend of dood, bezield of onbezield, bewust of onbewust - dat heeft er allemaal niets mee te maken.

De economische wetenschap is overigens een fraai voorbeeld van de praktische onmogelijkheid van een neutrale sociale wetenschap. De neoliberale versie voert niet de boventoon omdat die superieur is, maar omdat die bij de huidige tijdgeest past. Bovendien werken dergelijke economische theorieën weer in op de maatschappij.

Marko

317070 schreef:Ik gebruik het niet als bron om aan te tonen dat die methode slecht zou zijn (dit zou daar een goede bron voor zijn), ik gebruik het als bron dat die methode nog steeds gebruikt wordt. Prima bron daarvoor lijkt mij.

Ik leek het vanzelfsprekend te vinden dat die methode op zijn minst érg dubieus te noemen valt. Misschien had ik daar inderdaad wat duidelijker in moeten zijn.

Maar ik snap niet eens waarom je de dode natuur er altijd bij sleept? Ik ben niet eens een exacte wetenschapper en ik ben voor mijn thesis momenteel aan het bestuderen hoe de loopbeweging bij dieren werkt, dus ik ben wel op die hoogte hoe wetenschap op niet-dode natuur loopt...

Omdat jij begon met een stelling dat er een probleem is als 2 wetenschappelijke onderzoeken elkaar tegenspreken. Ik toon aan dat dat niet zo is door met een voorbeeld te komen van wat zeer wel de meest exacte wetenschap genoemd mag worden, natuurkunde.

Wat jij zelf bent of doet vind ik in dat verband niet zo relevant. Het gaat mij om het feit dat je een waardeoordeel hebt over een tak van wetenschap terwijl je blind lijkt te zijn voor de praktische aspecten die bij dat onderzoek komen kijken.

En laten we wel wezen: De loopbeweging van een dier is even wat anders anders dan de menselijke psyche.

Wel, ik snap niet hoe je die 2 meningen kunt combineren. Enerzijds claimen datEn anderzijds:Of je moet een ander beeld hebben van rechtspraak dan ik.

Ik weet niet wat voor beeld jij hebt, maar los daarvan: Ik kan bovenstaande zaken prima combineren. Enerzijds de wetenschapper die objectief waarnemingen beschrijft en probeert verbanden bloot te leggen, anderzijds de rechter die op basis van (de toepassing van) bepaalde wetenschappelijke bevindingen een betere inschatting probeert te maken van de casus.

Bovendien ga ik niet akkoord met een dergelijke positivistische visie op de wetenschap.

Moet je zelf weten. Maar je eigen mening naar voren dragen als argument is wel heel slap.

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde

Re: Gastcolumn: geen waarheid, wel waarde