Promovendus Leo beschrijft in zijn proefschrift de tien slaventochten die door het slavenschip Leusden werden gemaakt. Tijdens deze slaventochten verscheepte de Leusden in totaal 6564 Afrikaanse gevangenen, waarvan 1741 de dood vonden. Meer dan een kwart van de mensen overleefde de tocht dus niet.
Balai ontdekte bovendien dat de Leusden speciaal als slavenschip werd gebouwd en ook alleen als zodanig dienst heeft gedaan. Hiermee laat hij zien dat, anders dan men tot nu toe dacht, in Nederland schepen werden gebouwd die speciaal bestemd waren voor de slavenhandel. Het waren dus niet alleen normale koopvaardijschepen die werden aangepast voor het vervoer van gevangenen. Volgens Balai gaf de WIC in elk geval vanaf het tweede decennium van de achttiende eeuw specifiek opdracht voor de bouw van slavenschepen zoals de Leusden.
Bombas: vrije Afrikanen
Op Nederlandse slavenschepen werden speciale toezichthouders (bombas) aangesteld om de gevangenen te instrueren tijdens de overtocht. De rol van deze Afrikanen in de slavenhandel is niet eerder onderzocht. De bombas waren vrije Afrikanen die hun diensten aan de compagnie aanboden. Zij gingen met de slavenschepen mee naar Amerika en van daar naar Nederland, waar ze soms gedurende een lange periode verbleven. Balai ontdekte een bericht van de WIC dat suggereert dat de bombas leiding gaven aan een opstand onder gevangenen tijdens een reis op de Leusden. Toch bleef de WIC gebruik maken van deze Afrikaanse toezichthouders.
Bron:
Universiteit van Amsterdam
Hoor meer:
Historicus Leo Balai vertelt over zijn onderzoek in Hoe?Zo! radio
Publicatie:
Leo Balai: Het slavenschip Leusden, slavenschepen en de west indische compagnie 1720 - 1738, Walburg Pers, 2011
