Chronische ontvreemding

Moderator: Rhiannon

Reageer
Berichten: 199

Chronische ontvreemding

Er is vanalles te vinden over transseksualiteit en op internet zijn er groepen mensen "die niets hebben met de wereld zoals hij is" en vanalles anders zouden willen. Ook zijn er van die algemene uitspraken als "in de verkeerde tijd geboren zijn" en "het is mijn tijd niet". Toch kan ik nergens iets vinden over een psychische aandoening waarbij de patient in plaats van "in het verkeerde lichaam" , "in de verkeerde wereld" geboren is. Ondanks dat mensen zich vaak goed kunnen aanpassen, zullen er toch wel mensen moeten zijn die zich "niet thuis voelen op aarde" en dus waarschijnlijk met dezelfde soort problemen kampen als transseksuelen. Nu hebben deze nog de mogelijkheid om een sex-change te ondergaan... de wereld aanpassen gaat niet. Deze mensen zullen denk ik ook vaak vertrouwensproblemen hebben en last hebben van misantropie (zelfmoord neigingen zouden ook een symptoom kunnen zijn). Ik zou dit verschijnsel dan "chronische ontvreemding" willen noemen, maar ik kan me niet echt voorstellen dat er niet al zoiets opgenomen is in de huidige psychologie. Waarom kan ik er echter niks over vinden?

Gebruikersavatar
Berichten: 1.820

Re: Chronische ontvreemding

Het fenomeen dat je beschrijft, doet me aan 3 fenomenen denken:

- depersonalisatie:
Depersonalisatie is een term uit de psychiatrie. Het is het gevoel buiten de werkelijkheid te staan. Voor iemand die aan depersonalisatie lijdt, lijkt het of hij een andere rol in de wereld speelt, vaag, als in een droom, onbelangrijk. Een patiënt ervaart een scheiding tussen zichzelf en de wereld, zijn identiteit of lichamelijkheid. Mensen die deze gemoedstoestand hebben ervaren, beschrijven het leven vaak alsof het een film is, onecht of wazig. ...
uit Wikipedia

Toch is het nog niet volledig dat wat jij beschrijft, denk ik, al leunt het er wel tegenaan: de persoon ervaart zichzelf als vreemde in deze wereld.

Verder heb je ook nog derealisatie, waarbij de persoon de wereld als vreemd ervaart:
... Derealisatie (afgekort als DR) is een bewuste ervaring waarin een persoon zijn vertrouwde omgeving als vreemd, niet vertrouwd of onecht ervaart.

Deze ervaring wordt vaak beschreven als: leven in een film; in een glazen kooi, in een stolp of achter glas zitten; de hele buitenwereld komt raar of onwerkelijk over. ...
uit: Depersonalisatie/ derealisatie

Beiden behoren onder de term dissociatie.

Waar het fenomeen dat jij beschrijft, vermoedelijk nog meer onder valt (tenminste als ik goed begrijp wat jij precies bedoelt), is een 'existentiële eenzaamheid'. Dit sluit dan aan bij het volgende voorbeeld van existentiële eenzaamheid (maar dan wel in een ernstige vorm):
... Sofie is 15 jaar. Als kind werd ze seksueel misbruikt door een buurjongen. Regelmatig krijgt ze

flashbacks en wordt ze overspoeld door pijnlijke herinneringen en emoties. Ze voelt zich dan verschrikkelijk eenzaam, er lijkt dan geen enkele brug meer te bestaan naar een ander levend wezen. Als Sofie zich in haar arm krast met een mesje, neemt de overspoeling tijdelijk af. Zo gaat ze weg van de eenzaamheid en verlatenheid, in haar eentje, door in te grijpen. ...
(uit: Existentieel 3-dimensioneel. Over onze verhouding met existentiële thema’s van Kurt Renders en Siebrecht Vanhooren) Het komt er dan op neer dat de persoon geen verbinding meer kan voelen met mensen rondom heen. En 'de maatschappij' bestaat nu eenmaal vooral om mensen om ons heen, die hun eigen gedachten en emoties hebben. Ze voelen zich dus vervreemd van anderen en hebben het gevoel dat ze er niet meer (kunnen) bij horen. Daardoor kan men zich verschrikkelijk eenzaam gaan voelen: men spreekt hier van een existentiële eenzaamheid, omdat het een thema is dat je niet los kan zien van 'het leven' en omdat eigenlijk elke mens uiteindelijk fundamenteel alleen staat, bv. als hij sterft (hij sterft alléén, hij is diegene die het ondergaat), maar evengoed bij andere levenservaringen. Existentiële eenzaamheid kan evengoed ook voorkomen als je goede relaties hebt met anderen, terwijl je toch het gevoel hebt van 'alleen' te zijn. In ieder geval voel je je eigenlijk een vreemde in onze maatschappij, in onze wereld.

Zelf ken ik (nog) te weinig over existentialisme om jou goede bronnen erover te geven en om zeker te zijn dat dat hetgene is dat je bedoelt. Maar misschien kan je zelfs eens op zoek gaan en zien of dit fenomeen datgene wat jij bedoelt, beschrijft.

Dido
Ik ben niet jong genoeg om alles te weten...
-Oscar Wilde-

Berichten: 199

Re: Chronische ontvreemding

Derealisatie was inderdaad wat ik zocht. Ik zie dat het op een bepaalt moment kan beginnen en ook erg lang kan duren. Dat komt goed overeen met chronisch. Derealisatie kan ook denk ik moeilijk constant aanhouden want je hoeft maar afgeleid te raken en het is dan alweer iets minder omdat je focust op iets anders, lijkt mij. Wel jammer dat er weinig over bekend is. Bedankt!

Gebruikersavatar
Berichten: 1.820

Re: Chronische ontvreemding

Goed dat je er nu toch een term kan op plakken! ;)

Verder is er wel al het één en ander over derealisatie gekend hoor (maar er blijven zeker nog heel wat onduidelijkheden over). Ik zie echter dat er weinig goede NL-talige websites zijn die hier op ingaan. Tenzij misschien deze (steunpunt depersonalisatie), maar je moet ervoor betalen als je de meeste info ervan wil lezen. Het is wel belangrijk te weten dat derealisatie en depersonalisatie vaak samen voorkomen in artikels erover, omdat mensen wel vaker last hebben van beide.

Dan is er ook nog deze website (Caleidoscoop) die zich richt naar mensen met een dissociatieve stoornis. Derealisatie kan immers een symptoom zijn van een dissociatieve stoornis (en dan vooral de depersonalisatiestoornis). Maar nog vaker is het geen stoornis. Je kan in dat laatste geval beter spreken over 'dissociëren' ipv. er sowieso al een stoornis aan te verbinden (zie verder).

Als je het Engels wat beheerst, dan kan je er wel heel wat meer info over vinden. Zo zijn er de volgende betrouwbare websites/ artikels te vinden op het internet:

- Engelstalige Wikipedia over derealisatie. Dit vormt zeker een goed startpunt, denk ik.

- Een beschrijving die je kan vinden op Anxietycare

- er is ook wel wat wetenschappelijk onderzoek rond gebeurd (zie Google Scholar), maar ik denk dat deze artikels bijna niet te begrijpen zijn als je niet in de medische/ psychologische wereld thuis bent. Je kan er trouwens ook enkele NL-talige artikels in terugvinden, die minstens even derealisatie vermelden

- ...

Als je van al deze websites dan nagaat welke links ze hebben gebruikt om hun artikel/ tekst te schrijven, dan vind je daar zeker nog bruikbare zaken in. In de hoop dat je je op die manier toch een tijdje zoet kan houden om meer te weten te komen over derealisatie. :P

Verder wil ik nog meegeven dat derealisatie vaak voorkomt, in die zin dat de 'gewone' mens het fenomeen meestal wel kent. De oorzaak ervan is dus vaak onschuldig, maar er kan ook een 'groter' probleem achter zitten (zoals een angststoornis, een depressie, psychosen ed.). Het is dan eerder een symptoom van een andere pathologie, waardoor er dan ook dikwijls andere, meer opvallende, klachten op de voorgrond staan, die horen bij die achterliggende stoornis (zoals een depressie).

Als ik me niet vergis, dan is het fenomeen van depersonalisatie wat vaker verbonden met een achterliggende stoornis en is derealisatie dat minder.

Dido

-edit- Het lijkt vermoedelijk allemaal nogal ingewikkeld. Maar het komt er op neer dat derealisatie op zich geen stoornis is. Het kan wél een symptoom zijn van een stoornis, zoals de depersonalisatiestoornis (of andere). Een depersonalisatiestoornis valt dan weer onder de 'brede categorie' van een dissociatieve stoornis.
Ik ben niet jong genoeg om alles te weten...
-Oscar Wilde-

Reageer