Ozon Vorming

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 1

Ozon Vorming

Hallo

Ik las het volgende op de site van VROM:

NOx is de scheikundige afkorting voor stikstofoxiden. Het is een verzamelnaam voor verbindingen tussen stik- en zuurstof. De stikstofoxiden NO en NO2 zijn daarvan de meest voorkomende. Lucht bestaat voornamelijk uit stikstof (N2) en zuurstof (O2). Bij ieder verbrandingsproces verbinden ze zich tot stikstofoxiden. Hoe hoger de temperatuur, hoe makkelijker die verbindingen ontstaan. Alle motoren (van auto's, schepen, vliegtuigen, raffinaderijen, afvalverbrandingsinstallaties en energiecentrales) 'produceren' dus NOx.

Stikstofoxiden zijn zeer schadelijk voor het milieu, zeker als ze zich binden met water. Dan ontstaat salpeterzuur (HNO3), een verzurende stof. NOx draagt ook bij tot smogvorming. Onder invloed van zonlicht reageren stikstofoxiden en koolwaterstoffen met elkaar. Hieruit ontstaat ozon dat op leefniveau schadelijk is voor de gezondheid. Een teveel aan stikstof in het milieu verstoort ook de natuurlijke balans van planten en dieren. Sommige soorten gaan daardoor overheersen, terwijl andere verdwijnen.


Er staat dat er ozon wordt gevormd, maar het gat in de ozonlaag ontstaat toch juist door het verbranden van koolwaterstoffen? Ik begrijp het niet helemaal geloof ik...

Het klinkt nog al tegenstrijdig...

Ik hoop op een duidelijk antwoord...

Berichten: 3.145

Re: Ozon Vorming

De omstandigheden aan de grond zijn heel anders dan hoog in de atmosfeer. Hoog in de atmosfeer wil je juist ozon (daar ademen we niet en biedt het bescherming tegen UV), maar aan de grond ontstaat het door fotochemische reacties.

Het gat in de ozonlaag ontstaat niet door het verbranden van koolwaterstoffen, maar door vrijkomen van chloorfluorkoolwaterstoffen. Chloorfluorkoolwaterstoffen zijn koolwaterstoffen, waarvan (een deel van de) waterstofatomen vervangen zijn door chloor- en fluor-atomen. Dit geeft die stoffen eigenschappen, die wenselijk zijn (zoals onbrandbaarheid, lage reactiviteit, hoger kookpunt), maar onder de condities hoog in de atmosfeer zijn deze stoffen schadelijk.

Berichten: 2.035

Re: Ozon Vorming

Klopt, wat er precies gebeurt in de ozon-laag:

CFK -> X + Clø (deze reactie gebeurt o.i.v. zonlicht; Clø = chloor-radicaal)

Clø + O3 -> O2 + ClOø

Zo verdwijnt er dus ozon, en aangezien ozon ons beschermt tegen de UV-straling van de zon......

Berichten: 3.145

Re: Ozon Vorming

@The Herminator: Bedenk wel, het antwoord moet begrepen worden door iemand zonder (of met heel weinig) scheikundige kennis, chemlevel 1.

CFK = chloorfluorkoolwaterstof.

In The Herminator's notatie zou je deze ook kunnen schrijven als

XCl, met X de rest van het molecuul en een Cl-atoom expliciet weergegeven.

Onder invloed van UV licht splitst zo'n Cl-atoom relatief gemakkelijk af,

dus XCl geeft een kapot molecuul X en een atoom Cl. Cl-atomen willen absoluut niet in hun eentje door het leven gaan, daarom worden ze ook wel radicalen genoemd (reden weergegeven in Jip en Janneke taal 8-[ , echte uitleg vergt kennis van electronenparen e.d.), aangegeven als Clø door The Herminator.

Zo'n radicaal wil dus heel graag verder met wat anders. Hij kan natuurlijk weer met Xø samengaan om XCl (het oorspronkelijke CFK) te vormen, twee chloor radicalen kunnen ook een paartje vormen: Clø + Clø --> ClCl (ook wel als Cl2 weergegeven). Wat echter ook gebeurt is dat ze een zuurstof atoom afpakken van een ozon-molecuul en daarmee het ozon-molecuul kapotmaken.

Ozon is een molecuul bestaande uit drie zuurstof atomen en gewone zuurstof, zoals wij die inademen bestaat uit moleculen met twee zuurstof atomen. Dus zo'n chloor-radicaal kan een ozon molecuul kapot maken als volgt:

Clø + O3 -> O2 + ClOø

De ellende is nu (en daarom zijn CFK's zo vervelend), dat ClOø ook weer gemakkelijk uit elkaar valt of zelf ook weer een zuurstof atoom van een ozon molecuul kan pakken, bijvoorbeeld:

ClOø + O3 -> 2O2 + Clø

Hiermee is het kringetje rond. Een enkele Clø kan dus een hele boel ozon moleculen kapot maken, omdat zo'n deeltje als het ware gerecycled wordt. Pas als zo'n deeltje Clø wordt opgenomen door bijvoorbeeld een Xø restant, een watermolecuul of nog iets anders wat hem inactief maakt, is zijn kwalijke werking te niet gedaan. Om deze reden kan een weinig CFK heel veel ozon kapot maken in de loop der jaren.

Berichten: 2.035

Re: Ozon Vorming

Ik had het niet beter kunnen uitleggen 8-[

rwwh: Het spammen met onzinnige berichten, zoals alleen een link, smilie of reclame, is niet toegestaan. Plaats alleen opmerkingen als je echt iets toe te voegen hebt!

Reageer