oude naamgeving chemische stoffen

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 53

oude naamgeving chemische stoffen

wat is de precieze definitie van de voorvoegsels n (normaal), sec (secundair), tert(tertiair) en iso? het gaat om de oude naamgeving chemische stoffen met een OH-groep eraan. wat ik tot nu toe heb gevonden is:

n> onvertakte C-keten met OH aan het eerste C-atoom

sec> onvertakte C-keten met OH aan een C-atoom halverwege de keten

tert> vertakte C-keten met OH aan een C-atoom halverwege de keten

iso> vertakte C-keten met OH aan het eerste C-atoom

klopt deze beschrijving helemaal? met name bij iso en tert heb ik zo mijn twijfels.

Gebruikersavatar
Berichten: 6.853

Re: oude naamgeving chemische stoffen

Best goed.

De 'sec' en 'tert' moet je eigenlijk bekijken vanuit het C atoom waar de OH (of algemeen : R) aan vast zit. Als aan dat C atoom naast de R 2 andere C's vastzitten is het 'sec', en bij 3 is het 'tert'.

edit: sec en iso zijn soms verwarrend/verward. Kijk bijvoorbeeld op propanol op Wikipedia. Hoe dat precies zit weet ik ook niet.

Berichten: 238

Re: oude naamgeving chemische stoffen

Gerrald, jou uitleg van iso en tert is vrij goed, mits je spreekt over een "c-keten" niet langer dan drie atomen. denk ik...

een plaatje was makkelijk geweest :eusa_sick:

Wanneer de OH groep aan de C1 zit, is dit tert

en wanneer hij zich bevind aan de C3 dan is het iso.

:P

Gebruikersavatar
Berichten: 2.953

Re: oude naamgeving chemische stoffen

Zoals rwwh al schreef over sec en tert: bij deze aanduiding gaat het om het koolstofatoom waar de OH-groep (of R-groep) aan vast zit.

bij n is dit primair, bij sec is dit secundair, bij tert is dit tertiair. Bij n en sec gaat het om onvertakte ketens.

Voor de aanduiding iso (en ook neo) wordt niet gekeken naar het koolstofatoom waar de OH-groep aan vast zit, maar met welke groep de keten eindigt. Wanneer de keten eindigt op -CH(CH3)2dan is het iso. Wanneer de keten eindigt op -C(CH3)3 dan is het neo.

Er is dus geen verschil tussen sec- en iso-propanol. De benaming iso-propyl is echter meer 'ingeburgerd' geraakt dan sec-propyl. Hetzelfde geld voor tert-butyl en neo-butyl, al is er nagenoeg niemand die de term neo-butyl zou gebruiken.

Bij sec-pentyl zijn er twee mogelijkheden. Voor pentyl is de aanduiding sec dus niet voldoende om de struktuur volledig te kunnen beschrijven, al moet ik er bij zeggen dat met sec vaak ook het 'tweede koolstofatoom van de keten' wordt bedoeld.

Nog even een mooi tabelletje gemaakt:

Afbeelding

Berichten: 2.035

Re: oude naamgeving chemische stoffen

Wat ben je toch een buffel Quico!

Ik zat er gisteren ook over te denken zo'n tabel te maken, maar dacht..... hm... wel veel werk :eusa_sick:

Berichten: 53

Re: oude naamgeving chemische stoffen

Geweldig, hier heb ik wat aan!!

Berichten: 53

Re: oude naamgeving chemische stoffen

is het trouwens bij een stof als iso-octanol niet mogelijk dat de OH-groep aan een ander dan het eerste C-atoom zit?

ik bedoel dus:

7-methyl-1-octanol is gelijk aan iso-octanol

is 7-methyl-2-octanol ook iso-octanol?

en hoe wordt in de oude naamgeving een stof als 7-ethyl-1-octanol?

en 7-ethyl-2-octanol?

sorry ik heb geen mooi programma voor plaatjes helaas. Ik ben nog mr een 6V-er :lol:

Berichten: 2.035

Re: oude naamgeving chemische stoffen

Nee, "iso" betekent uitsluitend dat het einde van een keten "gevorkt" is, en geeft geen informatie over de plaats van de functionele groep!

Voor een verbinding met meerdere plaatsen voor substitutie (van een functionele groep) is het gebruik van "iso" dus weinig zinvol... je zal dan de officiele naam moeten gebruiken.

"7-ethyl-1-octanol" bestaat in geen enkele naamgevings-conventie.... je moet altijd de langste keten als basis nemen, en dat is hier nonaan, dus de naam is dan "7-methyl-1-nonanol". De tweede heet "7-methyl-2-nonanol".

Voor plaatjes: ISIS/Draw is gratis te downloaden -> hier

Reageer