[scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

larissie_CF

Hallo,

we hebben op school een proef gehad en ik ben nu met het verslag bezig, alleen loop ik vast.

Dit is wat we hebben gedaan bij de proef:

"We voegen in een reageerbuis een tabletje natriumhydroxide en 15 druppels water bij elkaar. We schudden goed zodat de natriumhydroxide al een beetje oplost in het water. Daarna voegen we het palmitinezuur toe en verhitten we het voorzichtig (kwispelen). Vervolgens zetten we het reageerbuisje terug in het rekje en laten deze afkoelen.

Na afkoeling, voegen we wat water toe en schudden we 10 seconden krachtig."

De formule van palmitinezuur is C₁₅H₃₁COOH(s). Het is een verzadigd vetzuur. (en door het stukje 'COOH' kun je zien dat het een zuur is toch?)

Alleen we moesten het mengsel dus laten koelen. Waarom ?

Heeft dat iets te maken met de verzeping en hydrolyse? (dat gedeelte snap ik overigens nog niet helemaal. Hoe ik een reactievergelijking voor verzeping moet maken. Dus misschien dat iemand me daar ook mee kan helpen?)

Alvast enorm bedankt!

Groetjes, Larissa.

Marjanne

Alleen we moesten het mengsel dus laten koelen. Waarom ?

Dit zou kunnen omdat men teveel risico vond zitten in het omgaan met een hete reageerbuis. Maar het kan ook een andere reden hebben.

Heb je iets waargenomen toen de oplossing afkoelde en je het krachtig schudde met water?

Hoe ik een reactievergelijking voor verzeping moet maken.

Weet je wat het hydroxide doet met het palmitinezuur?

Het is niets anders dan een zuur-base-reactie, net als azijnzuur met hydoxide. Bij azijnzuur is de koolstofketen alleen een stukje korter.

larissie_CF

Tijdens het verwarmen 'schuimde' de vloeistof telkens omhoog (dus daarom denk ik dat we voorzichtig moesten verwarmen)

En na het afkoelen werd het stroperiger. Het werd een soort gel (met wat korreltjes erin). Er staat verder bij dat het vetzuur en de loog toch een aflopende reactie geven. En dat moet je ook uitleggen. Zou het er dan mee te maken kunnen hebben dat onder invloed van natronloog het evenwicht verschuift naar rechts door vorming van de natriumzouten van de vetzuren?

Weet je wat het hydroxide doet met het palmitinezuur?

Het is niets anders dan een zuur-base-reactie, net als azijnzuur met hydoxide. Bij azijnzuur is de koolstofketen alleen een stukje korter.

Krijg je dan gewoon zoiets : C₁₇H₃₁COO^- + H₂O ?

Marjanne

Zou het er dan mee te maken kunnen hebben dat onder invloed van natronloog het evenwicht verschuift naar rechts door vorming van de natriumzouten van de vetzuren?

Ja.

Krijg je dan gewoon zoiets : C17H31COO- + H2O ?

Ja. Deze twee staan aan de rechterkant van de reactievergelijking.

Het palmitaat (C₁₇H₃₁COO^-) zal, zeker bij kamertemperatuur wel neerslaan met Na⁺. Dat zijn de korreltjes die je waarnam.

Edit: net was het trouwens nog C₁₅H₃₁COOH. Dus pas op.

larissie_CF

Ah oke.

Heel erg bedankt!

Ik dacht eigenlijk dat er iets fout was gegaan tijdens onze proef vanwege die korreltjes. Maar dat komt dus door de Na⁺. (best logisch eigenlijk, maar totaal niet aan gedacht).

Nogmaals bedankt! 8-[

Edit:

Oja, dat was een foutje. C₁₇H₃₁COOH is stearinezuur, maar ik bedoelde C₁₅H₃₁COOH (palmitinezuur dus)

larissie_CF

Nu heb ik eigenlijk nog een vraagje. Want ik weet namelijk niet zeker of ik de reactievergelijkingen wel goed heb gedaan..

Zou iemand misschien willen kijken of het zo klopt?

Als eerste loste we natriumhydroxide op in water (je krijgt dan natronloog)

NaOH (s) --> Na + (aq) + OH - (aq)

Vervolgens voegden we hier palmitinezuur aan toe

C₁₅H₃₁COOH(s) + Na + (aq) + OH^-(aq) <--> C₁₅H₃₁COO^- (aq) + Na + (s) + H₂O (l)

Uit deze reactie kunnen we de korreltjes verklaren. Bij kamertemperatuur slaat het palmitaat (C₁₇H₃₁COO^-) neer met Na⁺.

Daarna wordt er water aan toegevoegd.

C₁₅H₃₁COO^- (aq) + H₂O (l) <--> C₁₅H₃₁COOH (aq) + OH^- (aq)

Zuur-base reactie:

C₁₅H₃₁COOH (aq) + OH^- (aq) --> C₁₅H₃₁COO^- + H₂O (l)

Door deze laatste twee stappen "op te tellen", krijg je de totaalreactie.

Verzeping:

C₁₅H₃₁COOH (aq) + OH^- (aq) --> C₁₅H₃₁COO^-(aq) + H₂O (l)

Of zitten er stappen tussen die eigenlijk 'dubbel' zijn, en gewoon weg mogen?

Edit: ik zie nu eigenlijk dat de Na⁺ ineens verdwijnt. Kan ik die er gewoon overal bijzetten als " + Na⁺ (aq). "

Of moet ik die ook weer met andere stoffen laten reageren?

Fuzzwood

Met deze reactie: C₁₅H₃₁COO^- (aq) + H₂O (l) <--> C₁₅H₃₁COOH (aq) + OH^- (aq) kun je verklaren dat dit soort zepen redelijk basisch zijn, wat dus ook klopt

De laatste 2 kun je in feite weglaten, die heb je namelijk al beide in bovenstaande evenwichtsreactie gegeven 8-[ .

Dat Na⁺ verdwijnt in de reacties is in feite goed: het reageert verder nergens mee en is een tribune ion. In feite kan hij in elke reactie wel weg, behalve de eerste en zou ik het eigenlijk zo schrijven:

NaOH + aq --> Na⁺ + OH^-

C₁₅H₃₁COOH + OH^- + Na⁺ --> C₁₅H₃₁COO^- + H₂O + Na⁺

Dit damp je in:

C₁₅H₃₁COO^- + Na⁺ --> C₁₅H₃₁COONa

Los je dit weer op:

C₁₅H₃₁COONa --> C₁₅H₃₁COO^- + Na⁺

C₁₅H₃₁COO^- + H₂O <-> C₁₅H₃₁COOH + OH^-

Te lui om de toestanden er bij te schrijven, hey, tis nacht

Marjanne

* Moderatoropmerking: ik heb het tweede deel van dit topic gesplitst naar hier

Marjanne

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

[scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

[scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

Re: [scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

Re: [scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

Re: [scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

Re: [scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

Re: [scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

Re: [scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur

Re: [scheikunde] Proef over zeepbereiding uit vetzuur