Bodemchemie

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 72

Bodemchemie

Hallo iedereen, heel tijdje geleden dat ik nog eens iets op dit forum gepost heb!

Ik ben momenteel een cursus ecologie aan het blokken en zit nu aan een hoofdstuk over de samenstelling van bodems. De cursus is echter nogal een opsomming van feiten, zonder echt een fatsoenlijke achtergrond, wat me een beetje irriteert, omdat ik niet graag vanbuiten leer.

Ik heb twee vragen, die me wat op weg zouden helpen om de boel een beetje beter te begrijpen:

Een hoge bodem-pH is gerelateerd aan veel calcium. Ik begrijp niet goed waarom. Als ik mij simpelweg voorstel dat je een kation in een waterige oplossing gooit, dan slaat die de basen neer in zouten en blijven er protonen over, wat dus zuur is. Ik weet dat het iets te maken moet hebben met carbonaten, maar ik weet niet goed in welke vorm calcium nu juist voorkomt.

Als het voorkomt als calciumcarbonaat, kan ik me voorstellen dat het dissocieert, met water reageert en dan H2CO3 en HCO3- vormt. Maar in dat geval blijft er toch nog OH- over, dat even goed kan reageren met die Ca2+ en dan zijn we toch nog altijd niet opgeschoten?

Een tweede vraag gaat over ijzer in de bodem: ijzer kan voorkomen in neergeslagen zouten of opgelost als ion. Nu is mijn vraag: in welke vorm komt het meestal voor? Gaat het dan over metallisch, tweewaardig of driewaardig ijzer en vooral: welke vormen kunnen goed worden opgenomen door planten en welke niet? Er bestaat zoiets als een cyclus waarin ook veel micro-organismen een rol spelen, ik denk dat ze dat ze geoxideerde ijzerverbindingen reduceren. Er wordt heel veel over ijzer gezegd, maar nooit staat er eens duidelijk welke vorm van ijzer nu juist goed wordt opgenomen.

Ik zou echt enorm blij zijn met een verlossende uitleg, want ik zit al lang op dit hoofdstuk te staren!

Groetjes!

Rik

Berichten: 364

Re: Bodemchemie

over ijzer kan ik alvast zeggen dat het in normale bodemwaters voorkomt onder de vorm van Fe(HCO3)2 en in zuurdere grondwaters vaak onder de vorm van ijzersulfaat.

dat van die calcium vermoed ik dat het inderdaad met calciumcarbonaat te maken heeft, aangezien met dit vaak toevoegt in de landbouw als pH-regelaar? of gaat dit dan eerder over kalkmelk (Ca(OH)2)?

Berichten: 72

Re: Bodemchemie

Ik denk dat ik er min of meer uit ben voor het calciumprobleem: in mijn hypothese komt kalk in de grond voor als calciet: calciumcarbonaat. Wanneer dit gesteente fijn genoeg verdeeld wordt in de bodem, is er een groot contactoppervlakte met het bodemwater, waardoor het snel kan oplossen.

Nu zijn er twee mogelijkheden: ofwel reageert het met de zuren in de grond (humuszuren, zwavelzuur uit zure regen...) en heeft een bufferend effect, door de vorming van het zwakke zuur H2CO3. Als in de wet 'een sterk zuur verdrijft een zwak zuur uit zijn zout'. Op die manier worden de sterke zuren neergeslagen als zouten en blijft er een zwakker zuur over.

De tweede mogelijkheid is dat het calciumcarbonaat gewoon reageert met bodemwater in de volgende reactie: CaCO3 + 2H2O <--> Ca(OH)2 + H2CO3. De volgende reactie zou dan kunnen zijn H2CO3 <--> H20 + CO2 waarbij CO2 en eventueel ook het water kunnen vervliegen. Dan blijft er het Calciumdihyrdroxide over, wat een base is.

Kan iemand mij zeggen of ik juist zit?

Over ijzer heb ik ondertussen ook nog gevonden dat tweewaardig ijzer in grote concentraties giftig is, en dat dat vaak ter voorkoming van opname in de plant onder de vorm van FeS2 wordt neergeslagen aan de wortels. Ik weet nog wel altijd niet goed onder welke vormen het voorkomt in welke omstandigheden, en of driewaardig ijzer ook opneembaar is. Planten hebben ook ijzer nodig, dus moeten ze het ook opnemen en dan vroeg ik mij af of dat over twee- dan wel driewaardig ijzer ging.

Aan iedereen die momenteel aan het blokken is: veel succes!

Rik

Gebruikersavatar
Berichten: 4.771

Re: Bodemchemie

Veel calcium zit in de bodem als calciet. Hiervan heb je diverse vormen, o.a. CaCO3, maar ook CaMg(CO3)2.

Naarmate de grond zuurder is, zal er minder calciet in de bodem zitten. Vooral door humuszuren lost dit op, zoals je al suggereert. Het vrijgekomen calcium kan zich aan de silicaatmatrix binden, maar in zure bodems spoelt het voornamelijk weg met regenwater en grondwater, om zich uiteindelijk elders in minder zure bodems alsnog te binden.

In veen (zure grond) wordt vrijwel geen tot helemaal geen calciet aangetroffen. De meeste calciet zit in klei- en leemgronden, soms wel tot 10 gewichts-%. In zand kan het erg variëren. Zandgrond kan basisch, maar ook zuur zijn.

Reageer