[scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Berichten: 6

[scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Ik heb eerdaas een toets voor schijkunde (have 3de leerjaar) en dat gaat over nomenclatuur. (struktuurformules van bijvoorbeeld propaan, 2-methyl-pentaan etc)

En nou ben ik op cycloalkanen gestoten en ik snap het niet helemaal.

Hoe moet je zo'n cirkel dan maken? Kan iemand daar mischien een voorbeeld bij geven?

bij voorbaat dank,

khaduffii

ps:

Ik heb de zoekmachine gebruikt maar daar kon ik niet echt iets op vinden. Ik heb gezocht op 'cycloalkanen uitleg'

Berichten: 183

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Wat begrijp je daar niet van ? Enkele voorbeelden staan bijvoorbeeld op de wikipedia: Wikipedia : cycloalkaan

PS. Scheikunde schrijf je zo :P

Gebruikersavatar
Berichten: 11.177

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Nemen we bijvoorbeeld cyclopentaan. Normaal pentaan is een keten van 5 C -tjes, helemaal verzadigd met H-tjes. Bij cyclopentaan is de eerste C aan de laatste gebonden, net zoals een 5-hoek. Zo dien je die ook te tekenen. Ook hier is het molecuul geheel verzadigd met H-tjes.

Berichten: 6

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Bedankt ik was wikipedea helemaal vergeten 8-[

iniedergeval hoe moet je er dan zijgroepen aan bevestigen? waar is dan 1?

op wiki staat "Ook krijgt de belangrijkste zijketen (functionele groep) nummer 1 toegekend, en niet zoals gebruikelijk het laagste getal vanaf de uiteinden geteld, aangezien een cycloalkaan geen begin of eind heeft."

Bij trimethyl-cyclobutaan is methyl de belangrijkste zijketen?

Zover kom ik ongeveer met denken:

butaan = 4 c..

Code: Selecteer alles


    H  H

    |   |

H- C - C -H

|  |   |

H- C - C -H

    |  |

    H   H

En dan nog ergens 3 x 1 c zijgroep maken. Maar waar? en hoe kan je zien?

Gebruikersavatar
Berichten: 245

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Cycloalkanen werken hetzelfde als de gewone alkanen, alleen krijgen ze als voorvoegsel cyclo-. Als er vertakkingen voorkomen aan het cycloalkaan geef je die vertakkingen de laagste plaatsnummers.

Dit dingetje;

Afbeelding

Zou dus de naam 1,3,5-trioxacyclohexaan krijgen. Zo werkt dit ook als er bijvoorbeeld methyltakken aan zouden zitten etc. Verder dus precies hetzelfde als de "gewone" alkanen.

Wanneer er een dubbele binding in voorkomt geef je dit ook het laagste plaatsnummer.

Dit zijn alifatische verbindingen. Daarnaast heb je ook nog aromatische verbindingen, die een benzeenring bevatten, en die krijgen het achtervoegsel -benzeen

De stof Xyleen is hiervan een mooi voorbeeld, waarvan er 3 verschijningsvormen zijn:

Afbeelding

De namen hier worden dan 1,2-dimethylbenzeen, 1,3-dimethylbenzeen en 1,4-dimethylbenzeen. Zoals je hier ziet begint de plaatsaanduiding van het eerste methylgroep met 1 en vanaf daar wordt doorgeteld via de korste weg naar de eerstvolgende.

Zo dat was een typwerk, met ondertussen een avondeetpauze, dus ik ben nu vast niet meer de eerste die reageert :P en hopelijk is het iets duidelijker geworden!

Bd

Gebruikersavatar
Berichten: 11.177

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Khaduffii schreef: Bedankt ik was wikipedea helemaal vergeten  8-[

iniedergeval hoe moet je er dan zijgroepen aan bevestigen? waar is dan 1?

op wiki staat "Ook krijgt de belangrijkste zijketen (functionele groep) nummer 1 toegekend, en niet zoals gebruikelijk het laagste getal vanaf de uiteinden geteld, aangezien een cycloalkaan geen begin of eind heeft."

Bij trimethyl-cyclobutaan is methyl de belangrijkste zijketen?

Zover kom ik ongeveer met denken:

butaan = 4 c..

Code: Selecteer alles


    H  H

    |   |

H- C - C -H

   |   |

H- C - C -H

    |  |

    H   H

En dan nog ergens 3 x 1 c zijgroep maken. Maar waar? en hoe kan je zien?
Nummer 1 mag je dus zelf bepalen. Je moet wel vanaf daar dan tellen voor elke andere zijgroep. De reden dat bij trimethyl-cyclobutaan geen nummers worden gezegd is dat er maar 1 mogelijkheid is. Maakt dus niet uit op hoeveel "mogelijkheden" je ze probeert te tekenen; als je het molecuul draait kom je toch op alle mogelijkheden uit :)

Gebruikersavatar
Berichten: 245

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Khaduffii schreef: Bedankt ik was wikipedea helemaal vergeten 8-[

iniedergeval hoe moet je er dan zijgroepen aan bevestigen? waar is dan 1?

op wiki staat "Ook krijgt de belangrijkste zijketen (functionele groep) nummer 1 toegekend, en niet zoals gebruikelijk het laagste getal vanaf de uiteinden geteld, aangezien een cycloalkaan geen begin of eind heeft."

Bij trimethyl-cyclobutaan is methyl de belangrijkste zijketen?

Zover kom ik ongeveer met denken:

butaan = 4 c..

Code: Selecteer alles


    H  H

    |   |

H- C - C -H

|  |   |

H- C - C -H

    |  |

    H   H

En dan nog ergens 3 x 1 c zijgroep maken. Maar waar? en hoe kan je zien?
In het geval van trimethyl-cyclobutaan is een plaatsaanduiding niet nodig omdat deze altijd 1,2,3 zal zijn, als je de vorige uitleg in acht neemt ;)

Berichten: 6

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Dus dan word het

Code: Selecteer alles


  |   |   |               

 -C - C - C -

  |   |   |

 -C - C -

  |   |

 -C - C -

  |   |


Gebruikersavatar
Berichten: 245

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Ja, en zoals je ziet maakt de plaats van de methylgroep niet uit voor de naam, maar dat zijn maar enkele stoffen. Bij de meeste stoffen is de plaatsaanduiding wel noodzakelijk als je wilt weten om welke stof het precies gaat, zoals het Xyleenvoorbeeld :)

Gebruikersavatar
Berichten: 11.177

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Als je die 2 methylen onderin niet aanmekaar had gebonden, klopte het. Bij de zijgroepen houdt het cyclogebeuren dus op.

Berichten: 6

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Als je die 2 methylen onderin niet aanmekaar had gebonden, klopte het. Bij de zijgroepen houdt het cyclogebeuren dus op.
maar elk c atoom moet toch 4 h atomen hebben? meot ik ze dan schuin tekenen zodat ze niet aan mekaar grensen maar ze er wel zijn?

Iniedergeval allemaal harstikke bedankt :) :lol:

Berichten: 35

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Khaduffii schreef:

butaan = 4 c..

Code: Selecteer alles


    H  H

    |   |

H- C - C -H

|  |   |

H- C - C -H

    |  |

    H   H

Dit hebben wij ook net gehad.. Je moet rekenen:

Elk C -Atoom Heeft 4 "Handjes"

Elk H-Atoom heeft 1 Handje

ELk O-Atoom heeft 2 handjes

Gebruikersavatar
Berichten: 245

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

Covalenties opzoeken, het aantal elektronen wat nodig is om de schil vol te maken is doorgaans het aantal "handjes" wat een atoom heeft. Volgens mij heb je dat al wel gehad voor je aan nomenclatuur begint?

Overigens is het vrij lastig tekenen met alleen lettertjes en streepjes, dat is vrij vervelend 8-[

Berichten: 35

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

SuperwiseMan schreef:
Khaduffii schreef:

butaan = 4 c..

Code: Selecteer alles


    H  H

    |   |

H- C - C -H

|  |   |

H- C - C -H

    |  |

    H   H


Een foutje is BTW nog dat je die 2 voorste H Moleculen hebt gebonden!

Gebruikersavatar
Berichten: 11.177

Re: [scheikunde] Naamgeving (nomenclatuur) in de organische chemie

FsWd schreef: Als je die 2 methylen onderin niet aanmekaar had gebonden, klopte het. Bij de zijgroepen houdt het cyclogebeuren dus op.
maar elk c atoom moet toch 4 h atomen hebben? meot ik ze dan schuin tekenen zodat ze niet aan mekaar grensen maar ze er wel zijn?

Iniedergeval allemaal harstikke bedankt :) :lol:
Ja klopt, alle handjes moeten vol zijn, maar als je ze op deze manier tekent, krijg je dus deze vragen. Schuin tekenen is dus een goed idee.

Reageer