[scheikunde] Reactie koper + Salpeterzuur = groen, dan blauw?

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 7

[scheikunde] Reactie koper + Salpeterzuur = groen, dan blauw?

Hallo allemaal,

Ik heb weer even een vraagje:

Voor ons profielwerkstuk onderzoeken wij o.a. de reactie tussen koper en salpeterzuur.

Met geconcentreerd salpeterzuur blijkt daar de volgende redoxreactie plaats te vinden:

Cu + 4HNO3 → Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O

De oplossing Cu(NO3)2 die achter blijft, heeft een blauwe kleur.

Echter bij het uitvoeren van het experiment namen wij waar dat de oplossing eerst een groene kleur kreeg, en vervolgens pas blauw werd (pas nadat de gasontwikkeling opgehouden was, was de oplossing helemaal helderblauw).

De docent daagt ons uiteraard uit om uit te zoeken waar die groene kleur vandaan komt en waarom hij ook weer weg trekt. Nou heb ik in een groot scheikundeboek gevonden dat de kleurverandering bij dit soort reacties te maken kan hebben met zogenaamde 'ionen-complexen', maar verder kom ik er niet echt mee.

Heeft iemand een idee wat de groenheid van de oplossing veroorzaakt?

Alvast bedankt!

Matthijs
I was born not knowing and have only a little time to change that here and there.

Berichten: 840

Re: [scheikunde] Reactie koper + Salpeterzuur = groen, dan blauw?

Naar mijn weten wordt dit veroorzaakt door het NO2 dat oplost in het salpeterzuur. Bij verdunnen, een tijdje laten staan, of uitkoken verdwijnt de groene kleur.

Gebruikersavatar
Berichten: 4.771

Re: [scheikunde] Reactie koper + Salpeterzuur = groen, dan blauw?

Dat lijkt mij ook: NO2 is geelbruin. Samen met blauw geeft dat een groene kleur.

Gebruikersavatar
Berichten: 7

Re: [scheikunde] Reactie koper + Salpeterzuur = groen, dan blauw?

Oeps! Stom dat ik daar niet aan gedacht heb. Het sluit precies aan: Op het moment dat de gasontwikkeling stopt, is de oplossing blauw (dan is al het gas uit de oplossing).

Stom. Nouja, bedankt voor de verlichtende tip :)
I was born not knowing and have only a little time to change that here and there.

Gebruikersavatar
Berichten: 7

Re: [scheikunde] Reactie koper + Salpeterzuur = groen, dan blauw?

Herziening:

Het is níet het NO2 gas!

Bij een experiment lieten wij NO2 (g) door een Cu(NO3)2 oplossing lopen, die níet van kleur veranderde! Een reactie met zeer geconcentreerd salpeterzuur geeft een donkergroene oplossing als eindproduct, aanlengen met water geeft dan weer de lichtblauwe Cu(NO3)2.

Het koper lijkt een complex te vormen met de NO3- ionen van de HNO3. Toevoegen van water zorgt er voor dat die complexen worden gebroken en het Cu2+ ion weer wordt omringd door watermoleculen.

Kan iemand mij een uitleg geven bij wat voor complexen koper vormt met NO3- ionen?

Matthijs
I was born not knowing and have only a little time to change that here and there.

Berichten: 3.145

Re: [scheikunde] Reactie koper + Salpeterzuur = groen, dan blauw?

Jawel, het is het wel NO2 gas. In een oplossing van kopernitraat in water reageert het NO2 tot HNO3, NO en water. Als je maar lang genoeg doorgaat met toevoegen van NO2, dan wordt het op een gegeven moment groen.

NO2 reageert met water, tenzij er heel veel zuur aanwezig is, zoals in een oplossing van geconcentreerd salpeterzuur. Dat verklaart dus, waarom er geen groenkleuring optreedt in jouw experiment.

Die donkergroene oplossing, hoe kreeg je die? Door toevoegen van koper aan geconcentreerd salpeterzuur of door toevoegen van kopernitraat aan salpeterzuur?

Berichten: 3.145

Re: [scheikunde] Reactie koper + Salpeterzuur = groen, dan blauw?

Ik heb het experiment zelf ook maar even gedaan. Ik heb een spatelpuntje koper(II)nitraat toegeovegd aan 65% salpeterzuur. Het kopernitraat lost vrij gemakkelijk op en de oplossing wordt mooi blauw, zoals het een koper(II)-oplossing betaamt. Niks geen groens of bruins. Pas als je metaal toevoegt wordt het groen, maar dat is dus vanwege opgelost NO2.

Reageer