Opwarming zwarte bol

Moderator: physicalattraction

Reageer
Berichten: 2

Opwarming zwarte bol

Beste natuurkundigen op dit forum ik heb een vraag.

Ik heb een meting uitgevoerd aan een zgn. zwartebol, dit is een bol (pingpongbal) zwart gespoten (emissie 0,95) waar een thermokoppel in is geplaatst om de temperatuur in de bol te meten iedere 5 seconden.

Dit is een apparaatje ook in grotere diameters voorkomend om de stralingstemperatuur te meten en wordt gebruikt bij onderzoeken naar het comfort in gebouwen.

Ik heb de temperatuur in de bol gemeten en opgeslagen met een datalogger.

Nu wilde ik de tijdsconstante bepalen om te bepalen wat de opwarm of afkoeltijd van de bol is. Ik dacht dat dit niet zo moeilijk zou zijn maar dit valt mij toch tegen.

Uit de data kan ik opmaken hoe lang het duurt om de bol op temperatuur te krijgen maar dit is een meting. Op ieder tijdstip zou dit te berekenen moeten zijn lijkt mij maar mij is het nog niet gelukt.

Ik heb ook de luchttemperatuur en de luchtsnelheid iedere 5 seconden gemeten. Deze data heb ik in de excelsheet in de bijlage opgeslagen.

Kan iemand mij opweg helpen met de berekening.

Ik stel me een formule voor waar je de diameter, het materiaal, de temperatuur en een tijd kan invullen maar alles wat ik tot nu toe geprobeerd heb te berekenen klopt niet met de meting terwijl deze een mooie curve toont.

Ramon
Bijlagen
40 mm zwartebol meting.xls
(180 KiB) 114 keer gedownload

Gebruikersavatar
Berichten: 114

Re: Opwarming zwarte bol

De diameter en materiaal zal je alleszins nooit in die vergelijking terugvinden omdat je hier geen metingen aan verricht, als je een formule wilt die materiaal of diameterafhankelijk is zal je deze proef moeten herhalen bij verschillende diameters en materialen.

Het enige wat je volgens mij uit deze gegevens kan halen is een functie T=f(t) die het verloop van de temperatuur van de bal in de tijd bepaald, je kan hiervoor een benaderende formule door excel laten bepalen door een trendlijn toe te voegen. Voor je trendlijn zou ik een zesdegraads polynoom nemen, dit is degene waarvoor ik de beste resultaten krijg in excel...
"When you have eliminated the impossible, whatever remains, however improbable, must be the truth.

-- Sir Arthur Conan Doyle

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.096

Re: Opwarming zwarte bol

Je verwacht (bij constante luchtsnelheid) een exponentieel verloop van de begintemperatuur naar de eindtemperatuur, welke de omgevingstemperatuur is. Je kunt dus bijvoorbeeld log(T_bal - T_omgeving) plotten tegen de tijd. Let wel op dat je dit alleen doet voor T_bal < T_omgeving, anders krijg je een foutmelding (kun je nagaan waarom?). Je kunt hieruit de tijdsconstante halen van dit exponentiële verloop.

Een zesdegraadspolynoom past misschien wel, maar hiermee krijg je totaal geen fysisch gevoel voor wat er aan de hand is.

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 4.167

Re: Opwarming zwarte bol

Ik stel me een formule voor waar je de diameter, het materiaal, de temperatuur en een tijd kan invullen maar alles wat ik tot nu toe geprobeerd heb te berekenen klopt niet met de meting
Een nauwkeurige theoretische berekening is nogal gecompliceerd. Je hebt te maken met convectie en straling aan de buitenzijde, maar ook met geleiding door de wand, en straling en natuurlijke convectie aan de binnenzijde. De temperatuur van de meter is immers niet hetzelfde als de temperatuur van de (buiten)wand van de bal. Als de bal buiten in de zon staat dan is de temperatuur van de wand aan de zonzijde hoger dan aan de achterzijde, dus dan wordt het nog ingewikkelder.

In eerste instantie zou je kunnen doen alsof de temperatuur van de hele bal overal (buiten en binnenin) hetzelfde is. Je moet dan rekenen met warmteoverdracht door convectie tussen de buitenlucht en bal, en met straling van de zon en de omgeving naar de bal. Daarvoor moet je wel bekend zijn met de theorie van warmteoverdracht.

Het is mij niet duidelijk wat het doel van je metingen, en de wens om dit theoretisch te kunnen berekenen, is. Als het niet echt belangrijk is zou je kunnen proberen wat physicalattraction voorgesteld heeft.
Hydrogen economy is a Hype.

Berichten: 2

Re: Opwarming zwarte bol

Allen tot nog toe bedankt voor de reactie.

Physicalattraction, bedoel je de log of de ln?

Ik neem aan dat ik Tomgeving - T bal moet doen anders krijg ik een negatief.

En als ik dit gedaan heb krijg ik voor beide een rechte lijn, hoe bepaal ik nu de tijdsconstante?

Welke van de 2 moet ik nemen?

Als ik een trendlijn wil toevoegen voor het temperatuurverloop dan klopt hij niet erg.

Wel als ik een trenlijn voor de log of ln functie toevoeg.

Kan ik hieruit de tijdsconstante bepalen?

Ik ben ook al bezig de Qconvectie en Qstraling te berekenen.

Ramon

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 4.167

Re: Opwarming zwarte bol

Het handigst is om de Ln te gebruiken omdat in de Afkoelingswet van Newton een e-macht voorkomt. (die wet geldt zowel voor afkoeling als voor opwarming, voor situaties waarbij de warmteoverdrachtscoefficient U min of meer constant is).

Je krijgt dan Ln(To - T2) = Ln(To - T1) - t/c

waarin c = de tijdsconstante.

To = temperatuur omgevingslucht

T1 = baltemperatuur op tijdstip t1

T2 = baltemperatuur op tijdstip t2

t = tijdsverloop tussen t1 en t2

De richtingscoefficient in de grafiek is dus -1/c

Je ziet overigens al aan de grafiek dat c niet constant is, onder anderen omdat U in dit geval niet constant is. Dat komt vooral door de veranderende invloed van straling naarmate de bal warmer wordt.
Hydrogen economy is a Hype.

Reageer