module duurzaamheid vmbo

Jan van de Velde

Samen met een collega moet ik voor komend jaar een module duurzaamheid gaan ontwikkelen voor een vmbo-4T klas (zeg maar mavo voor wie de weg in het onderwijs kwijt is).

Bedoeling is om een groep kinderen van 15-16 jaar een uur of 15 nuttig bezig te laten zijn rondom het thema "duurzaamheid".

Praktisch bezig zijn moet een belangrijk onderdeel ervan zijn. Eenvoudige natuurkunde en wiskunde mogen erin voorkomen.

Ik moet nog gaan brainstormen, maar als er iemand alvast een leuk idee heeft, wil je het hier dan eens aankaarten?

Fred F.

Bedoeling is om een groep kinderen van 15-16 jaar een uur of 15 nuttig bezig te laten zijn rondom het thema "duurzaamheid".

Ik kan me hier weinig bij voorstellen, dus wellicht dat andere lezers ook niet helemaal duidelijk is wat dit voor vmbo precies inhoudt.

Gaat dit over duurzame energie, of over duurzaamheid van .......... ?

Over hoeveel dagen of weken zijn die 15 uur verdeeld? Worden leerlingen geacht buiten die 15 (les)uren zelf nog (huis)werk te doen?

Moeten alle leerlingen aan hetzelfde onderwerp werken, of zijn er meerdere groepen met verschillende onderwerpen bezig?

Wat is het budget, of moet er gebruik gemaakt worden van spullen die de school al heeft?

Er zijn maar enkele vormen van duurzame energie:

1) zon (niet erg origineel, bovendien: wat doe je als uitgerekend op de desbetreffende dagen de lucht bewolkt is?)

2) wind (ook niet erg origineel, bovendien: wat doe je als het uitgerekend op de desbetreffende dagen niet waait?)

3) biobrandstoffen (je kunt bio-ethanol (vergisten, destilleren) of biodiesel maken, of hout vergassen)

4) waterkracht, golfslag, eb/vloed (moeilijk te doen op school)

5) geothermisch (lijkt me niet te doen op school)

6) blauwe energie (lijkt me niet te doen op school, tenzij je alle benodigdheden kant en klaar koopt, maar wat is de lol daaraan?)

Misschien moeten jouw collega en jij eerst eens een keuze uit de 6 bovenstaande energievormen maken zodat WSF-lezers daarop kunnen focussen met hun suggesties.

Ger

Ik meen me te herinneren dat ik in mijn eerste kwartaal op de HTS een module duurzame technologie ontwikkeling heb gehad. Dat was redelijk elementair; het ging vooral om de denkwijze. Daar zat als het goed is ook een dictaat bij, met een beetje geluk heb ik die nog niet eerder weggeven. Ik zal eens kijken of ik die nog op zolder heb liggen, wie weet is het wat.

Jan van de Velde

Fred F. schreef: ↑wo 20 jun 2012, 18:26
Ik kan me hier weinig bij voorstellen,

Precies ook mijn probleem, ik ben zelf ook nog tastende in het duister. Op de achtergrond blijft zoiets een beetje door je hoofd malen en begin je wat ruwe ideeën te vormen.

Originaliteit is denk ik geen criterium.

Ik denk wel dat het zich niet allemaal in een afgescheiden hoekje moet afspelen, maar dagelijks in de school zichtbaar moet zijn. Technisch/theoretisch mag het zeker niet te diep gaan, de kinderen missen daarvoor gewoon de ondergrond. Voorzover het dat toch is zullen wij (mijn collega en ik) de voorvertaalslag moeten maken, voldoende voorkoken zeg maar.

Niet de hele groep hoeft steeds met elk onderwerp bezig te zijn. Het lijkt me voorstelbaar dat er een drietal is dat zich met zonne-energie bezighoudt, dat we ergens een zonnepaneeltje te pakken zien te krijgen, op het dak monteren, kWh-meter ertussen en in de hal er een lamp op laten branden, of liever nog een setje lampjes die een voor een aangaan naarmate er meer energie wordt geleverd. Met wat assistentie van onze afdeling elektro. En dat ze daarmee dan in totaal 15 uur op school onder begeleiding, en nog wat tijd thuis (voorbereidingen en eindpresentatie) bezig zijn.

Andere drietallen zouden iets héél anders kunnen gaan doen; een kiem van een idee is een blikjespers, (we hebben ook een metaalafdeling) en dan wegen wat er verzameld wordt en aan de plaatselijke oudijzerboer verkopen. Posters overal op school, voorlichting in klassen, mogelijk scheelt het een berg rommel op en rond het schoolterrein en groeit er wat bewustzijn op het gebied van rommel in het algemeen.

Voor wie de financiën van het onderwijs niet kent, er is wel wat geld maar elk dubbeltje zal twee keer moeten worden omgedraaid. Er zijn drie goed uitgeruste technische afdelingen (timmeren/metselen, metaal, elektro) die met eventueel montagewerk kunnen meehelpen, zowel qua kleinmateriaal als qua uitvoering (laswerk, elektrisch circuitje) of zo.

kortom, het kan alle kanten op. Sorry dat ik niet specifieker kan zijn. De hele idee is in een zeer pril stadium.

Ger

Om ze de ogen te openen over energie en spanning, misschien een aloude truc met een lampje laten branden m.b.v. citroenen? ==> stroom hoeft niet altijd van het stopcontact te komen?

Voor het idee van je blikjespers ==> breng de hoop naar de metaalboer om de hoek en laat ze iets leuks doen met het geld?

Jan van de Velde

Ger schreef: ↑do 21 jun 2012, 12:23
Om ze de ogen te openen over energie en spanning, misschien een aloude truc met een lampje laten branden m.b.v. citroenen? ==> stroom hoeft niet altijd van het stopcontact te komen?

Daar is best iets mee te doen misschien. Er moet ook iets mogelijk zijn met mobieltjes opladen door beweging, da's voor hun "dichter bij huis" dan een lampje op citroenen misschien.

Voor het idee van je blikjespers ==> breng de hoop naar de metaalboer om de hoek en laat ze iets leuks doen met het geld?

speelde ook al door mijn hoofd. Een kapitaal brengt dat niet op, maar toont wel dat afval ook nog een waarde heeft. Grafiek boven de pers om te laten zien hoeveel het intussen opbracht.

Ger

Jan van de Velde schreef: ↑do 21 jun 2012, 14:28
speelde ook al door mijn hoofd. Een kapitaal brengt dat niet op, maar toont wel dat afval ook nog een waarde heeft. Grafiek boven de pers om te laten zien hoeveel het intussen opbracht.

Sjuust. Al druk je het maar uit in snoepjes, colaatjes of redbulletjes (wat dan ook populair is). Of nog leuker: het begrip 'duurzaamheid' niet alleen voor milieu laten gelden, maar ook voor de maatschappelijke kant. Bijvoorbeeld door het te doneren voor een lokaal project, bijvoorbeeld een trapveldje ofzo. Dan kun je het misschien nog laten dóórlopen ook, nadat het project is afgerond.

Fred F.

Om ze de ogen te openen over energie en spanning, misschien een aloude truc met een lampje laten branden m.b.v. citroenen? ==> stroom hoeft niet altijd van het stopcontact te komen?

De stroom komt in dit geval niet uit de citroenen maar uit het zink dat erin oplost (oxideert tot Zn²⁺). Omdat het maken van zink uit erts energie gekost heeft levert zo'n citroen geen duurzame energie maar is gewoon een batterij die slechts een deel van de energie teruggeeft die het maken (van het zink) gekost heeft.

Originaliteit is denk ik geen criterium.

Mooi, maar ik denk niet dat 15-16-jarigen tegenwoordig nog onder de indruk zullen zijn van een zonnepaneel dat een lamp laat branden. Sommigen hebben wellicht zelfs een rekenmachientje dat op zonnecellen werkt.

In plaats van voor een lamp zou men de zonnestroom kunnen gebruiken om via een motortje (en de juiste tandwieloverbrenging) een gewicht op te takelen. Dan kunnen ze narekenen of de gemeten kWh overeen komen met de toegenomen potentiele energie van het opgetakelde gewicht.

Of water ophoog pompen en toegenomen potentiele energie berekenen.

Of een ventilatortje aandrijven en de luchtstroom daarvan gebruiken om (via een kartonnen buis) een windmolentje aan te drijven wat dan bijvoorbeeld een gewichtje optakelt.

Ze kunnen wellicht beter een zonnecollector bouwen en daar wat aan (proberen te) rekenen.

een kiem van een idee is een blikjespers, (we hebben ook een metaalafdeling) en dan wegen wat er verzameld wordt en aan de plaatselijke oudijzerboer verkopen.

Ik vermoed dat de meeste 15-16-jarigen hier ook niet enthousiast van zullen worden, want dit niet relateren aan duurzaamheid. Waarschijnlijk weten sommigen dat blik gewoon met magneten uit het afval verwijderd wordt voor recyclage. Dus apart inzamelen is niet zinvol voor het milieu, en gebeurt daarom ook niet. Informeer trouwens eerst eens of een oudijzerboer daar überhaupt geld voor geeft. Blik is geen zuiver ijzer maar vertind. Bovendien kan die oudijzerboer niet controleren of in samengeperste blikken geen zand of steentjes gestopt zijn om het gewicht te vergroten.

Ander mogelijk idee: invloed van warmte-isolatie.

Neem wat lege cola-blikjes, waarvan men één niet isoleert, één met alleen aluminiumfolie, één geisoleerd met steenwol (alufolie aan buitenkant), één met een ruimer blik of glas eromheen (dus isolatie door een luchtspouw om een spouwmuur of dubbel glas te simuleren), et cetera. Vul elk blikje met dezelfde hoeveelheid heet water en meet regelmatig de temperatuur in elk blikje. Uit het verloop van T met t is dan de U-waarde af te leiden. De wiskunde is hopelijk niet te moeilijk voor ze. Kennen ze logaritme? Mooi, want dan kunnen ze nu eens zien dat je daar in de praktijk ook wat aan hebt.

http://www.wetenscha...howtopic=140083

Een grafiek van logaritme(T - T_o) moet ongeveer een rechte lijn geven.

Jan van de Velde

Een hoop rond isolatie is een goed idee. Logaritmen kennen ze niet (ik laat ze bij natuurkunde in de 4e wel logaritmische grafieken zien, iv met geluid (gehoorbereik van verschillende dieren). Aan de hand daarvan kan ik ze wel de principes leren.

Ergens een IR-camera te pakken zien te krijgen en van de winter IR-foto's van huizen gaan maken. (en van die blikjesproef). IR-foto's van mensen met verschillende kleding aan.

kwasie

Beetje laat,

Ik vind dat het "tragedy of the commons" effect vrij belangrijk is voor duurzaamheid.

De ecologische voetafdruk, wat zou er gebeuren als iedereen volgens Europese of Afrikaanse standaarden zou leven.

Wind wordt uiteindelijk ook door de zon geproduceerd. ==> iets met totale energie input op de aarde, en maximaal verbruik.

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

module duurzaamheid vmbo

module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo

Re: module duurzaamheid vmbo