Hoi DePurpereWolf,
Ik besef dat ik je heel wat leeswerk zal bezorgen, maar wetenschappelijk onderbouwen wat de APA daar stelt, doe je natuurlijk niet dmv. enkele studietjes.
Ik heb de APA voorgesteld als 'zowat de hoogste gezagdrager wat betreft psychologie', Maar dat is ze ook wat betreft streven naar wetenschappelijkheid binnen de psychologie. Je kan er echt wel gerust van zijn dat ze hun uitspraken baseren op peer reviewed onderzoek (in het meervoud dan).
Het is ook de APA die uitroept of een bepaalde therapie voldoende wetenschappelijk is onderbouwd (EST = empirical sustained therapy) en of ze eventueel ook 'evidence based is' (= de therapie doet het zowat evengoed als de 'best' gekende therapie, of ze doet het zelfs iets beter). De eisen vooraleer een therapievorm zichzelf het label EST of EBT mag geven, zijn ook vastgesteld door de APA.
Verder is het een orgaan dat omwille van die zaken ook gerespecteerd wordt door de psychologen (al is er natuurlijk altijd wel kritiek op het één of ander).
Op de website van de APA vind je het volgende:
The American Psychological Association is the largest scientific and professional organization representing psychology in the United States. APA is the world's largest association of psychologists, with more than 137,000 researchers, educators, clinicians, consultants and students as its members.
Our mission is to advance the creation, communication and application of psychological knowledge to benefit society and improve people's lives.
Our Work
APA seeks to advance psychology as a science, a profession and as a means of promoting health, education and human welfare. We do this by:
Encouraging the development and application of psychology in the broadest manner
- Promoting research in psychology, the improvement of research methods and conditions and the application of research findings
- Improving the qualifications and usefulness of psychologists by establishing high standards of ethics, conduct, education and achievement
- Increasing and disseminating psychological knowledge through meetings, professional contacts, reports, papers, discussions and publications
Strategic Plan
Our strategic plan goals are to maximize the association's organizational effectiveness, expand psychology's role in advancing health and increase recognition of psychology as a science.
uit:
http://www.apa.org/about/index.aspx
Wat betreft haar uitspraken:
1) Effectiviteit van psychotherapie
Dat therapie effectief is, blijkt uit erg veel onderzoek, waarin de therapie wordt vergeleken met placebo (wat dan staat voor de 'wachtlijstconditie', de mensen dus die therapie zullen krijgen, maar die noodgedwongen nog moeten wachten omdat er op dat moment geen therapeut meer vrij is).
In hun resolutie schrijven ze daarover:
the effects of psychotherapy are noted in the research as follows: The general or average effects of psychotherapy are widely accepted to be significant and large, (Chorpita et al., 2011; Smith, Glass, & Miller, 1980; Wampold, 2001). These large effects of psychotherapy are quite constant across most diagnostic conditions, with variations being more influenced by general severity than by particular diagnoses—That is, variations in outcome are more heavily influenced by patient characteristics e.g., chronicity, complexity, social support, and intensity—and by clinician and context factors than by particular diagnoses or specific treatment “brands” (Beutler, 2009; Beutler & Malik, 2002a, 2002b; Malik & Beutler, 2002; Wampold, 2001)
De studies van Wampold, volg ik sowieso al en hij is erom bekend om 'goed' werk te leveren.
Ik haal er dan ook 2 voorbeelden uit van de studies die de APA aanhaalt:
- Wampold, 2001 -> verwijst naar een boek waarin hij de resultaten aanhaalt van diverse grote meta-analyses en de effect-size van therapie. Je kan
hier enkele belangrijke bladzijden ervan lezen (p. 70 en 71).
- Chorpita et al., 2011 -> deze review gaat de effect-size na van diverse vormen van therapie, gericht tot kinderen en jongeren. Het tijdschrift waarin het verschenen is, is ook peer-reviewed:
... The title page should contain the names and affiliations of all authors, as well as the corresponding author's name, address, and phone, fax, and e-mail numbers for use by the editorial office and the publisher. Authors have the option to consider their manuscript under anonymous review. This option, if elected by the author, should be specified in the submission letter, and the identity of the authors should be removed from the manuscript to permit this review process. ...
zie
hier
Hou er verder ook rekening mee dat effectief niet wil zeggen dat de cliënt/ patiënt ook steeds geneest, maar hij zal zich wel vaak wel beter voelen. Verder zou de effectiviteit zeker nog beter moeten, omdat er nog teveel mensen er niet door geholpen worden, naar mijn mening.
Op lange termijn ziet het er voor patiënten/cliënten die een therapie volgden ook vaak beter uit, maar ook hier is het % dat hervalt nog te groot (bv. bij depressie).
Verder zijn er dan nog een aantal stoornissen die maar weinig behandeld kunnen worden met therapie, zoals Schizofrenie, al doet CGT de laatste jaren wel een poging om ook met deze mensen iets te bereiken. Uit studies blijkt het effect beperkt te zijn, maar 't is niet zo makkelijk om daar al een goed beeld van te krijgen.
2) Wat betreft de equivalentie van diverse wetenschappelijk onderzochte therapieën
Er is al lang een strijd gaande tussen de verschillende vormen van psychotherapie, wat betreft hun effectiviteit. Eerst en vooral is het zo dat de APA sowieso spreekt van wetenschappelijk ondersteunde therapieën, want enkel die komen natuurlijk met studies die hun effectiviteit kunnen aantonen. Het belangrijkste wat daarbij is aangetoond, is het volgende:
- psychotherapie is effectief (via vergelijking met de placebogroep), vooral cognitieve gedragstherapie heeft veel studies in die zin.
- Maar als je goed uitgevoerde studies neemt die de verschillende therapievormen
met elkaar vergelijken, dan merk je vaak dat bv. CGT
niet kan aantonen dat ze effectiever is dan een andere therapie, zoals psychodynamische therapie, of proces-experiëntieel gerichte therapie. Die laatste dan vooral onder de vorm van EFT = emotion-focused therapie (< afkomstig uit de cliëntcentered therapie, maar vernieuwd en aangevuld met kennis uit recenter wetenschappelijk onderzoek (niet de 'bekende' tapping!)), of oplossingsgerichte therapie,...
Het is immers zo dat er een
inhaalbeweging op gang gekomen is bij de therapievormen waarvan vroeger werd gesteld dat ze onvoldoende/ geen goed onderzoek hadden, een inhaalbeweging waarbij je ziet dat ook hun studies in de laatste 10 jaar de hoogte in zijn geschoten. Studies die vaak weer aantonen dat ook deze therapieën effectief zijn én dat ze zeker in staat zijn om de vergelijking met CGT te weerstaan.
Sommige critici reageren hiertegen. Sommigen zien daarbij een bias in hun denken ('de mythe v/d CGT'), die erop neer komt dat, omdàt CGT erg veel onderzoeken heeft dat haar effect aantoont tav. placebo (CGT wordt ook zwaar gesponsord om studies af te kunnen leveren, andere therapievormen vaak veel minder), dàt men daaruit besluit dat CGT ook beter werkt dan therapievormen die in mindere mate studies hebben die hun effectiviteit aantonen. Da's idd. een bias, want ben je als therapie minder effectief omdat je bv. 100 studies hebt afgeleverd waaruit jouw effectiviteit blijkt dan een therapie die er bv. 800 heeft afgeleverd? Ik betwijfel dit sterk.
Wat er ook duidelijk naar boven komt in die studies van effectvergelijkend onderzoek, is de
allegiance van de auteur die meespeelt in het resultaat: namelijk, als de auteur een CGT-onderzoeker is of een onderzoeker is die zich toespitst op psychodynamisch onderzoek, dan zie je heel vaak dat die therapievorm van de auteur het ook haalt in de studie (in dit geval dus dat CGT de beste therapie zou zijn, respectievelijk psychodynamische). Statistisch is het mogelijk om daarvoor te corrigeren en na correctie kom je weer vaak tot het resultaat dat de effectiviteit +/- gelijk is tussen beide (of in de ene studie heeft de één wat voordeel, in een andere de ander).
Ook belangrijk is de
positieve publicatiebias, die inhoudt dat enkel de goede resultaten worden gepubliceerd en de studies met een ongewenste inhoud niet. Zo toonde
Cuijpers enkele jaren geleden aan dat er een publicatiebias aanwezig is (die niet zomaar weg te cijferen valt) bij de studies over depressies: CGT vertoonde hier de grootste publicatiebias (ook omdat zij het meeste studies hebben), de andere therapievormen vertoonden die ook, maar in mindere mate. Nu, voor alle duidelijkheid: zelfs met die publicatiebias was er zeker nog een effect merkbaar van psychotherapie op depressie, maar voor CGT werd die toch een stukje naar beneden getrokken.
Verder kan je nog veel argumenten opgeven waarom vastgestelde therapieverschillen in sommige onderzoeken mank lopen, maar ik laat het hier even bij.
Voor sommigen zal het dan ook opvallen dat
psychodynamische therapie ook bij die equivalente therapieklasse hoort. Ik kan eigenlijk moeilijk anders dan dit ondersteunen. Er zijn de laatste jaren ook behoorlijk wat effectstudies verschenen over die therapievorm en, of je het nu wilt of niet, ze tonen wel degelijk aan de psychodynamische therapie (= een bewerkte, veel minder frequente en kortdurender vorm van psychoanalyse (psychoanalyse wordt maar zelden meer toegepast)) effectief is, soms iets effectiever dan CGT, soms iets minder effectief.
Mijn idee daarover is dat een therapie niet zozeer 'juist' hoeft te zijn wat betreft haar theoretische fundamenten, om toch te kunnen effectief zijn voor een ptn/ cliënt. Met andere woorden, zelfs al is bv. het concept van de 'Oedipuscomplex' losgelaten, dan nog betekent dit niet dat de therapie geen goed effect kan hebben.
De reden daarvan is vooral het volgende punt: hét belangrijkste in therapie is de relationele band die ontstaat tussen de cliënt/ patiënt en de therapeut (empathie!, aanvaarding, warmte), de kenmerken van de therapeut zelf (niet elke therapeut is is bv. even warm, of soms past een bep. type therapeut nu eenmaal beter bij een ander type cliënt) en daarbij dan nog een aantal factoren die men minder/ niet in de hand heeft (kenmerken van de cliënt/ptn., toevallige factoren en omgevingsfactoren. Techniek daarentegen is veel minder van belang (zie straks).
Even kijken naar enkele
bronnen die de
APA daarbij aanhaalt:
- Castonguay, L.G. & Beutler, L.E. (2006). Principles of therapeutic change that work. New York Oxford University Press -> een boek waarin de resultaten van vele meta-analyses, RCT's en kleinere studies aan bod komen.
Ik neem er even het voorbeeld uit van de eerder vernoemde proces-experiëntiële therapievormen (PE-therapie) op p. 90 en 91. Deze is me welbekend en het gaat om studies die verschenen in peer-reviewed tijdschriften. Een aantal van de studies herken ik niet onmiddellijk, maar het zou me verbazen mochten deze niet peer-reviewed zijn. Op p. 90 en 91 lees je het effect van die PE-therapie, én de vergelijking daarvan met CGT. Ze tonen aan dat het verschil tussen beide therapievormen zo goed als nihil is (of verwaarloosbaar).
Op p. 88 en 89 kan je lezen wat men gevonden heeft over psychodynamische therapieën.
Het boek is ondertussen alweer enkele jaren oud en ik weet dat beide therapievormen ondertussen met nieuwe studies op de proppen gekomen zijn, waaruit equivalentie blijkt. Dit neemt niet weg dat er soms wel weer een andere studie komt die dit tegenspreekt, maar globaal genomen zie je dat de equivalentie meer en meer wordt aangetoond. Wat daar trouwens ook op wijst, is dat psychodynamische therapie ondertussen een evidence based therapie is geworden voor oa. depressie. Wat betreft de PE-therapieën (zoals het boven aangehaalde EFT) zie je hetzelfde gebeuren.
- Livesley, W.J. (2007). An integrated approach to the treatment of personality disorder. Journal of Mental Health, 16, 131-148 -> gaat over de therapie van persoonlijkheidsstoornissen, Ik citeer even een paragraaf uit hun artikel:
... The evidence indicates that psychodynamic, cognitive, behavioural, and pharmacological treatments and different modalities (group and individual) lead to significant change (Piper & Joyce, 2001; Paris, 2005). Evidence of substantial differential effectiveness across therapies is modest: meta-analysis suggests that cognitive and psychodynamic therapies have similar effects (Leichsenring & Leibing, 2003). A recent random controlled trial of schemafocused therapy (Young, 1994; Young, Klosko, & Weishaar, 2003) and transference-based therapy (Clarkin, Yeomans, & Kernberg, 1999; Yeomans, Clarkin, & Kernberg, 2002) indicated that both therapies were effective although schema-focused therapy was associated with lower attrition and greater change on several dimensions of psychopathology (Giesen-Bloo, van Dyck, Spinhoven, van Tilberg, Dirksen, van Asselt, Kremers, Nadort, & Arntz, 2006).
The results of treatment outcome studies for personality disorder are consistent with the results of large-scale meta-analyses of psychotherapy outcome showing that different therapies produce similar levels of change (Beutler, 1991; Luborsky, Singer, & Luborsky, 1975). The implication is that different therapies have common elements associated with successful outcome (Norcross & Newman, 1992). A similar conclusion seems warranted regarding the treatment of personality disorder (Livesley, 2001, 2003; Paris, 2005).
Common factors have a relational and supportive component based on the therapeutic relationship and a technical component (Lambert, 1992; Lambert & Bergen, 1994). Although the technical component varies widely across therapies, most interventions regardless of their theoretical lineage increase self-knowledge about problems and psychopathology, offer new learning experiences, or facilitate the acquisition of new behaviours. The magnitude of generic effects suggests that any empirically based therapy should seek to maximize their effects (Livesley, 2003: Meyer & Pilkonis, 2006). However, this is not the only reason for emphasizing generic interventions when treating of personality disorder; these interventions are also effective ways to treat the self and interpersonal problems that are the hallmarks of the disorder. ...
The 'common factors' staan voor de gemeenschappelijke factoren die voorkomen bij de verschillende therapievormen, zoals de genoemde therapeutische relatie, empathie, ed. (het volgende punt dus)
Het tijdschrift waarin dit artikel verscheen, is ook
peer-reviewed:
... Journal of Mental Health is an international journal adhering to the highest standards of anonymous, double-blind peer-review. . ...
Ik laat het hier voorlopig bij, het wordt anders te laat. Ik kom eerstdaags nog eens langs om nog het thema 'technieken doen er niet zoveel toe, vooral therapeut en cliëntfactoren zijn van belang' nog wat toe te lichten...
Dido
PS: ik zie dat de layout wat 'raar' doet in het gepubliceerde berichtje, terwijl dit niet het geval is in het venstertje waarin ik typ. Sorry daarvoor, maar ik durf er niet echt aan te knutselen...
Ik ben niet jong genoeg om alles te weten...
-Oscar Wilde-
