Een corpus is een grote verzameling van geschreven of gesproken tekst. De wetenschapper onderzocht met het Corpus Gesproken Nederlands de effecten van sociale achtergrond (leeftijd, geslacht, opleiding) op woordkeuze. Vrouwen blijken over het algemeen een betrokken spreekstijl hebben, met relatief veel werkwoorden en veelvoorkomende woorden. Mannen praten daarentegen informatiever en gebruiken meer zelfstandige naamwoorden en unieke woorden.
Naast het effect van geslacht werden effecten voor leeftijd en opleidingsniveau gevonden. Hoogopgeleide, oudere mannen spreken bijvoorbeeld het meest informatief.
Voorbeeld 1: Meest gebruikte woorden
De onderzoeker bekeek de tachtig meest gebruikte woorden en vergeleek daarbij Nederlandse hoogopgeleide mannen en vrouwen. Geconcludeerd kon worden dat mannen de woorden je en d'r vaker gebruiken en vrouwen de woorden ik en hij. Mannen zeggen vaak uh en uhm, vrouwen juist oh. Ook zeggen mannen over het algemeen vaker ja en nee en gebruiken ze meer lidwoorden. Dit hangt samen met het feit dat ze meer zelfstandige naamwoorden gebruiken.
Voorbeeld 2: Woorden op -lijk
Daarnaast bekeek de onderzoeker in dezelfde groep welke 32 woorden eindigend op ‘-lijk' het meest gebruikt worden en door wie. Mannen nemen het vaakst tamelijk, onmiddellijk en ongelofelijk, feitelijk en duidelijk in de mond. Vrouwen gebruiken dadelijk, vriendelijk en lelijk, vrolijk, eindelijk en verschrikkelijk het meest.
Lees meer:
Samenvatting in het Nederlands van het onderzoek
Wetenschappelijke publicatie:
Karen Keune: Explaining register and sociolinguistic variation in the lexicon: Corpus studies on Dutch
Bron:
Rijksuniversiteit Groningen
