Wetenschapsforum

Materialisme en eenzaamheid versterken elkaar. Maar niet alle vormen van materialisme hebben dit negatieve effect. De vrolijke hedonist is minder eenzaam dan anderen, zo blijkt uit onderzoek.


Terwijl materialisme waarbij bezittingen dienen als een maat voor maatschappelijk succes (“hoe meer ik heb, hoe beter ik ben”) of als noodzakelijk 'medicijn voor geluk' (“als ik meer heb, dan word ik gelukkiger”) eenzaamheid bevorderen, heeft 'happy hedonism' juist een temperend effect op gevoelens van sociale uitsluiting.


Wetenschappers onderzochten de verbanden tussen materialisme en eenzaamheid middels een grote representatieve steekproef van de Nederlandse bevolking over een periode van zes jaar (2005 tot 2010). "Over de hele linie nam het materialisme in die jaren licht af en bleef de mate van eenzaamheid ongeveer gelijk".


Types materialisme

Opmerkelijk zijn echter de individuele verschillen in ontwikkeling. "De verschillen worden duidelijk wanneer we naar drie subtypes van materialisme kijken. In het eerste subtype staat het verwerven en bezitten van bezittingen centraal: mensen genieten van het kopen en hebben van spullen. Het tweede subtype draait om het vergelijken van jezelf met anderen: bezittingen worden beschouwd als een maat voor maatschappelijk succes. In het derde subtype van materialisme zijn bezittingen een geneesmiddel om een gelukkiger leven te krijgen; ze worden gebruikt als een drug of medicijn."


Tekort

Het is de eerste vorm van materialisme - 'happy hedonism' - die niet past in de algemene hypothese dat materialisme tot meer eenzaamheid leidt. "Die andere twee vormen hebben wel die invloed". "Je zou ook kunnen zeggen: dat zijn de negatieve vormen van materialisme, ze gaan uit van een waargenomen tekort. Genieten van het kopen, het leuk vinden om geld uit te geven aan rare en leuke dingen, daar schuilt niet die potentiële sociale frustratie in die de andere twee vormen wel kenmerkt." De vrolijke hedonist is niet méér maar juist minder eenzaam dan anderen.


Bron, lees meer:

Universiteit Tilburg


Wetenschappelijke publicatie:

Rik Pieters: Bidirectional Dynamics between Materialism and Loneliness?