[natuurkunde] Lange uitwerksommen

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 967

Lange uitwerksommen

Op toetsen, met name met zogenaamde TTT's (TussenTijdseToets), worden verschillende dingen gevraagd die individueel een bepaalde score kunnen opleveren.

Je hebt 4 soorten vragen:

1) Theorie. Dit leveren vaak (zeer) weinig punten op omdat je het letterlijk kunt leren uit je boek, maar toch... vaak lekker 'gratis' punten. Deze kom je echter amper, zeg maar gerust eigenlijk nooit, tegen op een toets.

2) Toepassingvraag niveau I. Een toepassingsvraag zoals je het in je boek geleerd heb. Vaak een 'enkelvoudige' som; d.w.z. je rekent 1 iets uit (bijvoorbeeld de snelheid).

3) Toepassingvraag niveau II. Een toepassingsvraag die je niet in je boek geleerd heb. Vaak zijn dit 2 of meer toepassingsvragen van niveau I in 1 vraag; d.w.z. je moet het vermogen berekenen, maar hebt niet genoeg gegevens, dus moet je eerst nog het nodige gegeven uitrekenen.

4) Inzichtsvraag. De naam zegt het al: je hebt inzicht nodig om deze vraag te beantwoorden. Vaak vragen ze hier iets wat je gedeeltelijk kunt oplossen met wat je hebt geleerd en moet je er zelf nog wat bij verzinnen (wat je niet geleerd hebt) om het geheel op te lossen. :shock:

Persoonlijk heb ik met name vaak problemen met de toepassingsvragen van niveau II. Dat komt omdat we op school gebruik maken van een boek waar je vooral 'enkelvoudige' sommetjes moet oplossen. Daarmee bedoel ik te zeggen dat je altijd een bepaald gegeven krijgt en die kunt toepassen in een formule die je hebt geleerd. No rocket science dus. Je hebt dan af en toe ook lange sommen, maar die worden opgedeeld in a,b,c, en ga zo maar door... ze worden opgedeeld in enkelvoudige sommen. Het probleem zit er bij mij dus in dat ik gewend ben bepaalde gegevens te krijgen, die toe te passen en dan een antwoord te vormen. Maar op de toets worden met name toepassingsvragen niv. II gevraagd, waar ik dus in de problemen kom. #-o

Mijn vraag daarom: heeft er iemand tips om 'lange' sommen op te lossen, waarbij je in 1 som gebruik moet maken van meerdere formules?

Mijn docent zegt vooral oefenen, maar dat doe ik ook d.m.v. het boek, maar daarmee oefen je vooral op enkelvoudige sommen. Bestaat er niet een site waar je ook lange sommen kunt oefenen? En is het misschien handig om gewoon eerst alles op te schrijven wat je hebt en dan te kijken wat je kunt toepassen? [-o<
"In biotech moet je soms dingen doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is."

Henri A. Termeer (1946-2017)

Gebruikersavatar
Berichten: 159

Re: Lange uitwerksommen

Kun je geen voorbeeld geven? Want 'lange sommen' zijn wat vaag.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.270

Re: Lange uitwerksommen

Jeronimo schreef: ma 16 sep 2013, 20:52
En is het misschien handig om gewoon eerst alles op te schrijven wat je hebt en dan te kijken wat je kunt toepassen? [-o<
Hier sla je de spijker op de kop.

Dit pak je aan onder het motto "als je niet kan wat je wil, dan moet je maar willen wat je kan".

Precies zoals je zegt, eerst alles opschrijven. Dat komt erop neer dat je zo overzichtelijk mogelijk, dwz onder elkaar, je gegevens op een rijtje zet, in de gebruikelijke symbolen. Voorbeeldje: een auto met een massa van 1000 kg wil in 5 s optrekken van 10 m/s naar 30 m/s. Welke kracht is daarvoor nodig?

vbegin= 10 m/s

veind=30 m/s

t= 5 s

m= 1000 kg

F=??? N

dan ga je kijken of je een formule met die gevraagde F en twee of meer van de gegeven grootheden kunt vinden. Dat gaat vast niet lukken. Goed, nu schakel je over in puzzelmodus of detectivemodus of hoe je het ook noemen wil. Inzicht helpt om snel die ontbrekende schakel te vinden, maar stel dat je het niet ziet. (ook al zou je het hier zien, doe gewoon even alsof....)

Is er met de gegevens iets dat je wél kunt berekenen, zelfs al zie je (nog) helemaal niet of dat je, al of niet via nóg een omweg, naar het eindantwoord gaat leiden? Dus gewoon stomweg dan maar eerst even willen wat je wél kan......(al zou het bij wijze van spreken de leeftijd van de chauffeur :shock: zijn die je met ve en/of vb en/of t en/of m zou kunnen berekenen)
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 5

Re: Lange uitwerksommen

Jeronimo schreef: ma 16 sep 2013, 20:52
En is het misschien handig om gewoon eerst alles op te schrijven wat je hebt en dan te kijken wat je kunt toepassen? [-o<
Ja, eerst alle gegevens opschrijven is altijd een goed idee. Probeer vervolgens de formules op te schrijven waar de gegeven gegevens in voorkomen. B.v. De kracht (F), de afstand (s) en het aantal uur zijn gegeven en je moet het vermogen (P) uitrekenen, je weet dat het vermogen in J/s wordt uitgedrukt en berekend wordt met arbeid = kracht maal afstand (in de richting van de kracht). Je zou dan eerst met de opgeschreven gegevens de arbeid (in Joule) kunnen uitrekenen, als je dat hebt gedaan en je houdt het feit dat P in J/s uit wordt gedrukt in het achterhoofd kun je ook dat uitrekenen. Namelijk door het aantal uur om te rekenen naar seconden en dan het aantal arbeid door het net berekende aantal seconden te delen.

Ik hoop dat dit voorbeeld je wat helpt! (Het is een tikkeltje aan de late kant dus ik heb het wat kort en bondig gehouden)

Edit: En net als ik op 'Plaatsen' klik zie ik dat Jan van de Velde eenzelfde antwoord heeft gegeven met een beter voorbeeld. Alas, volgende keer beter!

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.270

Re: Lange uitwerksommen

Zephyr schreef: ma 16 sep 2013, 22:09
Alas, volgende keer beter!
Niks "alas".

Hier helpen is geen wedstrijd, laat staan dat jij die verloren zou hebben.

Belangrijker, jij komt met een heel ander voorbeeld op de proppen =D> , waarin je aan de hand van "verborgen" grootheden (in watt zitten de joule en de seconde verborgen) detectiefje gaat spelen. Kan ook verrassende resultaten opleveren, al is dát een aanpak die toch echt wel oefening vereist buiten wat je zoals Jeronimo leert in wat die noemt "toepassingsniveau 1".
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 5

Re: Lange uitwerksommen

Jan van de Velde schreef: ma 16 sep 2013, 22:38
Hier helpen is geen wedstrijd, laat staan dat jij die verloren zou hebben.


Dat is een goede bemerking, één die ik zeker zal onthouden voor al mijn toekomstige hulp pogingen. Ik hoop dat we Jeronimo op deze wijze beiden hebben geholpen op onze eigen manier :mrgreen: .

Berichten: 1.617

Re: Lange uitwerksommen

Kennelijk werken ze bij jou op school met het RTTI model (Reproductie, Toepassen bekende context, Toepassen nieuwe context, Inzicht)

De hogere orde vragen zeggen iets over de beheersing van de stof én de diepgang die je bereikt doordat je de concepten ook kunt herkennen in allerlei nieuwe situaties en daar weer gevolgtrekkingen uit kunt maken. Leraren concluderen uit de R vragen of je wel je best doet en uit de hoger orde vragen of je aanleg hebt.

Lange sommen waarvoor je meerdere gedachten stappen nodig hebt zijn moeilijker. Dit is ook het verschil tussen HAVO en VWO examens. VWO examens vragen wat meer probleemoplossend vermogen en ze

leiden je minder stap-voor-stap tot de oplossing.

Een goede tip is het probleem van twee kanten te benaderen:

1) Wat is gegeven en wat kan ik daar allemaal uit afleiden?

2) Wat wil ik weten en wat moet ik daar nog meer voor weten.

De truc is natuurlijk om beide kanten elkaar te laten ontmoeten: om het op te lossen moet ik meer weten maar dat kan ik afleiden uit de gegevens. Een goed overzicht van de beschikbare gegevens en een goed overzicht van de natuurkundige principes die er mee te maken hebben is noodzakelijk.

Gebruikersavatar
Berichten: 967

Re: Lange uitwerksommen

Juist, maar de methode die ik heb, Pulsar, die gebruikt 1 bepaalde structuur. Je krijgt wat gegevens en vervolgens een vraag die je met die gegevens kunt oplossen. Op een toets gaat dat vaak niet zo, dan moet je je kennis toepassen en tegelijk inzicht gebruiken. Ik ben van mening dat je inzicht heel goed kunt trainen door, naast de opgaven in je boek, ook veel opgaven met een andere context te maken. Hierdoor richt je je niet vooral op 1 structuur maar word je alvast voorbereidt op ook andere manieren van vragen stellen. Het is namelijk zo dat er veel opgaven uit toetsen niet direct uit de methode van Pulsar komen. Daarom hoor je ook vaak bij toetsen dat leerlingen zeggen, waaronder ik zelf ook, dat het een totaal andere manier van vragen is dan waarop we worden voorbereidt (door uit het boek te werken). Ik ga daarom vanaf nu ook buiten het boek werken met soortgelijke vragen.

Daarnaast ga ik vanaf nu eerst een stappenplan aanhouden waarbij ik eerst alles opschrijf wat ik heb en dan wat er gevraagd wordt. Ook ga ik meer gebruik maken van m'n binas want vaak moeten we een formule, die we geleerd hebben, ombouwen naar een formule met andere gegevens.

Voorbeeld: de formule voor vermogen. Wij hebben geleerd P=Fv. Op een toets moesten we dan de totale kubieke inhoud van een groot stuwmeer op hoogte berekenen, dan de potentiële energie berekenen en kreeg je het vermogen. Vervolgens moet je uitrekenen hoe lang een bepaald proces duurt. Dan moest je dus je binas gebruiken en opmerken dat je nu P=W/t moet gebruiken. Nu weet ik dit, maar op de toets wist ik dit niet. Simpelweg omdat we het niet zo leren op een toets. Kleine troost: niemand wist het. Op internet kwam ik later wel opgaven tegen met P=W/t dus dan had ik me er wel op kunnen voorbereiden. Of ik had m'n binas kunnen gebruiken maar normaal gebruiken we die alleen voor het opzoeken van gegevens zoals de dichtheid o.i.d.!

In ieder geval bedankt voor de tips, ik ga ze zeker gebruiken en als iemand het leuk vindt om zo af en toe een oefenopgave te maken, dan is dat zeker welkom ;)
"In biotech moet je soms dingen doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is."

Henri A. Termeer (1946-2017)

Reageer