ozon een broeikasgas?

JelmerMVL

Voor de toets van morgen zou ik graag nog antwoord willen krijgen op deze vraag.

Allereerst over het gat in de ozonlaag. In mijn boek wordt gesteld dat het gat in de ozonlaag bijdraagt aan het broeikaseffect. Er wordt gesteld dat er door dunner worden van de ozonlaag, meer warmte kan doordringen waardoor de aarde dus sneller opwarmt. Echter werd er door mijn docente verteld dat ozon zelf geen broeikasgas is, waardoor het dus ook geen warmte tegenhoudt. Dat zou dus betekenen dat het gat in de ozonlaag geen problemen oplevert wat betreft de opwarming van de aarde. Aan de andere kant is het natuurlijk wel kwalijk, gezien de schadelijke uv-straling die minder wordt tegengehouden. Maar dat heeft volgens mij niets met de opwarming van de aarde te maken?

Alvast heel erg bedankt!

Jan van de Velde

alles wat ik kan vinden is dat de relatie andersom is:

het versterkte broeikaseffect zou ervoor zorgen dat de stratosfeer kouder wordt, wat afbraak van ozon zou versterken.

http://www.ratical.org/ratville/ozoneDepletion.html

Herman66

JelmerMVL schreef: ↑di 10 dec 2013, 09:18
Voor de toets van morgen zou ik graag nog antwoord willen krijgen op deze vraag.

Allereerst over het gat in de ozonlaag. In mijn boek wordt gesteld dat het gat in de ozonlaag bijdraagt aan het broeikaseffect. Er wordt gesteld dat er door dunner worden van de ozonlaag, meer warmte kan doordringen waardoor de aarde dus sneller opwarmt. Echter werd er door mijn docente verteld dat ozon zelf geen broeikasgas is, waardoor het dus ook geen warmte tegenhoudt. Dat zou dus betekenen dat het gat in de ozonlaag geen problemen oplevert wat betreft de opwarming van de aarde. Aan de andere kant is het natuurlijk wel kwalijk, gezien de schadelijke uv-straling die minder wordt tegengehouden. Maar dat heeft volgens mij niets met de opwarming van de aarde te maken?

Alvast heel erg bedankt!

Ozon is wel een broekasgas. Alleen weet men niet hoeveel het bijdraagt aan de "opwarming". Misschien heb je wat aan onderstaande link.

http://www.weer.nl/weer-in-het-nieuws/weernieuws/ch/082f038723fab5ddb7cf4146c1737203/article/cfks_en_hun_rol_in_de_atmosfeer.html

Jan van de Velde

Herman66 schreef: ↑di 10 dec 2013, 11:40
Ozon is wel een broekasgas.

dat staat niet in die link. Wél staat er dat er een onderzoeker is die beweert dat CFK's dé verklaring voor de opwarming zijn:

Vooral omdat de waargenomen opwarming van de aarde sinds ongeveer 2002 lijkt te stagneren, terwijl de CO₂ concentratie blijft stijgen, koppelt hij de al gerealiseerde opwarming aan de toegenomen hoeveelheden CFK’s in de atmosfeer. Het aandeel CFK’s is aan het afnemen, en volgens deze onderzoeker zou de wereldwijde temperatuur de komende jaren dus moeten dalen.

geen woord over ozon als broeikasgas.

Herman66

Heb ook niet gezegd dat het in die link stond dat ozon een broeikasgas is. Overigens weet men van co2 ook niet hoeveel het bijdraagt aan de "opwarming".

http://nl.wikipedia.org/wiki/Broeikasgassen

Jan van de Velde

Herman66 schreef: ↑di 10 dec 2013, 14:33
Heb ook niet gezegd dat het in die link stond dat ozon een broeikasgas is.

Waar heb je dat dan wél vandaan?

Herman66

Zie link in vorig bericht. http://www.knmi.nl/cms/content/26097/oz ... e_broeikas

JelmerMVL

In ieder geval zorgt de ozonlaag ervoor dat er minder uv-straling de aarde bereikt, dat is dan in ieder geval iets wat zeker is. Maar hoe weet ik nou of het wel of geen broeikasgas is? Een criterium om een broeikasgas te zijn, is toch het tegenhouden van de uitgestraalde warmte door de aarde?

Jan van de Velde

als je dit bedoelt:

Ondertussen wordt wel meer bekend over de invloed van ozon op het klimaat. De afbraak van de ozonlaag hoog in de atmosfeer blijkt zelfs een van de oorzaken te zijn van de vele westenwinden en van het zachte weer van de laatste jaren. Uit onderzoek blijkt dat de helft van de opwarming in Nederlandtoegeschreven kan worden aan veranderingen in de ozonlaag. Ozon is dus van groot belang voor de verandering van het klimaat.

daar staat dus óók niet dat ozon een broeikasgas is. Integendeel, daar staat dat de afbraak van die laag een invloed op overwegende windrichtingen heeft. Geen idee hoe, en ik vind het een heel interessant gegeven, maar zoals het daar staat draagt het (indirect) bij aan een verzachting van het klimaat in Nederland, niet aan de opwarming van de aarde als geheel.

JelmerMVL schreef: ↑di 10 dec 2013, 15:47
Maar hoe weet ik nou of het wel of geen broeikasgas is?

dat weten we dus nog steeds niet. Ik zou zeggen van niet, want ik heb er nog nooit van gehoord, maar dat is geen wetenschappelijk criterium 8-[ . Maar ik vind dat iemand die beweert dat het wél een broeikasgas zou zijn daarvoor dan een betrouwbare bron mag aandragen.

JelmerMVL

Kennelijk is dit nogal een grijs gebied, dus dan neem ik niet aan dat hier erg diepgaande vragen over worden gesteld. Als ik onthoud dat het uv-straling tegenhoudt en het klimaat beïnvloedt (op welke manier precies, laat ik dan maar in het midden), moet dat voldoende zijn.

Bedankt voor de hulp.

Herman66

Jan van de Velde schreef: ↑di 10 dec 2013, 15:51
als je dit bedoelt:

daar staat dus óók niet dat ozon een broeikasgas is. Integendeel, daar staat dat de afbraak van die laag een invloed op overwegende windrichtingen heeft. Geen idee hoe, en ik vind het een heel interessant gegeven, maar zoals het daar staat draagt het (indirect) bij aan een verzachting van het klimaat in Nederland, niet aan de opwarming van de aarde als geheel.

dat weten we dus nog steeds niet. Ik zou zeggen van niet, want ik heb er nog nooit van gehoord, maar dat is geen wetenschappelijk criterium 8-[ . Maar ik vind dat iemand die beweert dat het wél een broeikasgas zou zijn daarvoor dan een betrouwbare bron mag aandragen.

"Ozon is een broeikasgas, wat betekent dat ozon ook bijdraagt aan het broeikaseffect"

Is de eerste zin in het artikel van het KNMI. Ook even nagevraagd bij een meteoroloog/klimatoloog. Zijn antwoord luidt alsvolgt:

"Tja, wat maakt iets een broeikasgas? Daar is geen echte definitie voor. Over het algemeen wordt er wel mee bedoeld: triatomische gassen (gassen met drie atomen, zoals CO2, koolstofdioxide, maar ook O3, ozon) die infrarode energie uitgestraald door de aarde absorberen en remitteren. Het gaat erom dat het moleculen zijn waarvan de atomaire bindingen voor het verkrijgen van een hogere energietoestand, hoofdzakelijk de excitatiefrequenties hebben van infrarode straling.

Je kan het vergelijken met een stemvork: hij moet op de juiste manier aangeslagen worden, om een trilling te krijgen die leidt tot een bepaald geluid. In dit geval, bij een molecuul, moet het ertoe leiden dat het molecuul in een aangeslagen toestand komt, vervolgens energie emitteert (of remitteert) en dan terugvalt naar zijn grondtoestand. Voor elk molecuul bestaan enkele specifieke frequenties, of beter frequentiebanden waarin het molecuul geëxciteerd (aangeslagen) raakt. Voor CO2 bijvoorbeeld ligt dit hoofdzakelijk in het infrarood. Vandaar dat energie van de zon, dat grotendeels in het zichtbaar licht zit, weinig doet i.c.m. CO2, terwijl energie die de aarde uitstraalt, in het infrarood, wel wordt geabsorbeerd en geremitteerd door het molecuul.

Ozon (O3) absorbeert zowel zonlicht, het heeft de bekende frequentiebanden in het UV, maar ook een stukje in het infrarood. Dat laatste maakt ozon ook een broeikasgas in de zin zoals CO2, maar het effect is geringer vanwege de lagere concentraties en omdat het een smallere absorptieband betreft".

Fuzzwood

Weer iets geleerd vandaag dan. Nooit bij stilgestaan dat het bij broeikasgassen ging over IR absorptie en emissie.

Marko

Het gaat ook niet om emissie, en er staan nog wel een aantal andere onjuiste stellingen in het stukje.

Om te beginnen ligt de golflengte van vibratie-overgangen altijd in het IR. Absorptie in het UV of zichtbaar gebied hangt samen met elektronische overgangen, een totaal ander fenomeen. Een fenomeen dat in CO₂ overigens net zo goed aanwezig als in ozon. De mater van absorptie in het UV staat dus, voor de goede orde, los van die in het IR. De absorptie in het IR is degene die relevant is. Door het absorberen van IR-straling neemt het energieniveau van het betreffende molecuul toe, en daarmee de temperatuur. Temperatuur is immers, in zoveel woorden, de gemiddelde energie van alle moleculen.

Ozon kan IR-straling absorberen omdat er binnen het molecuul een ladingsverdeling is. Het zijn van broeikasgas c.q. de mogelijkheid IR te absorberen hangt niet samen met het drieatomige karakter ervan. Er zijn talloze tweeatomige moleculen die IR absorberen en nog veel meer IR-absorberende gassen die méér dan 3 atomen bevatten.

De enige moleculen die geen, of liever gezegd, nauwelijks, IR absorberen zijn twee-atomige moleculen waar geen (of nauwelijks) ladingsverdeling is: Symmetrische moleculen zoals O₂ en N_2.

IR emitteren kan pas wanneer het molecuul licht van een kortere golflengte heeft geabsorbeerd, en dat is in deze context niet relevant.

Waar het om gaat is dat door absorptie energie die anders in de vorm van straling de atmosfeer zou verlaten nu binnen de atmosfeer blijft omdat deze wordt omgezet in bewegingsenergie van de moleculen in de atmosfeer.

Jan van de Velde

Opmerking moderator

Deze discussie is verplaatst naar het vakforum "Duurzaamheid en Klimaat".

benlankamp

Marko schreef: ↑di 10 dec 2013, 20:54
Het gaat ook niet om emissie, en er staan nog wel een aantal andere onjuiste stellingen in het stukje.

Om te beginnen ligt de golflengte van vibratie-overgangen altijd in het IR. Absorptie in het UV of zichtbaar gebied hangt samen met elektronische overgangen, een totaal ander fenomeen. Een fenomeen dat in CO₂ overigens net zo goed aanwezig als in ozon. De mate van absorptie in het UV staat dus, voor de goede orde, los van die in het IR. De absorptie in het IR is degene die relevant is. Door het absorberen van IR-straling neemt het energieniveau van het betreffende molecuul toe, en daarmee de temperatuur. Temperatuur is immers, in zoveel woorden, de gemiddelde energie van alle moleculen. Verder: ja, alle vibratie-overgangen zitten in het IR, maar ik sprak wat algemene over excitatie (aanslaan van de molecuul). Dat kan ook door rotatieovergangen en die zitten in het verre IR. Dat liet ik ook weg.

Ozon kan IR-straling absorberen omdat er binnen het molecuul een ladingsverdeling is. Het zijn van broeikasgas c.q. de mogelijkheid IR te absorberen hangt niet samen met het drieatomige karakter ervan. Er zijn talloze tweeatomige moleculen die IR absorberen en nog veel meer IR-absorberende gassen die méér dan 3 atomen bevatten.

De enige moleculen die geen, of liever gezegd, nauwelijks, IR absorberen zijn twee-atomige moleculen waar geen (of nauwelijks) ladingsverdeling is: Symmetrische moleculen zoals O₂ en N_2.

IR emitteren kan pas wanneer het molecuul licht van een kortere golflengte heeft geabsorbeerd, en dat is in deze context niet relevant.

Waar het om gaat is dat door absorptie energie die anders in de vorm van straling de atmosfeer zou verlaten nu binnen de atmosfeer blijft omdat deze wordt omgezet in bewegingsenergie van de moleculen in de atmosfeer.

Grappig, ik wist niet dat ik indirect antwoord gaf op deze vraag (en op dit niveau). Het klopt dat er onjuistheden in mijn stukje zitten, maar ik wist ook niet hoe ver ik kon gaan in mijn reactie naar Ruben. Ik kreeg namelijk zijn vraag in vrij algemene bewoordingen via een e-mailadres op mijn werk. Het antwoord wilde ik simpel en in de context van atmosfeer en klimaat houden (dat bijv. zoutzuur ook IR absorbeert is dus niet zo relevant; de atmosfeer bestaat voor 99,9% uit diatomische, niet-IR-absorberende gassen). Hoe dan ook, alles is hier mooi aangevuld/genuanceerd lijkt me. Hopelijk heb je dus iets aan het geheel aan antwoorden van iedereen hier, Ruben!

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

ozon een broeikasgas?

ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?

Re: ozon een broeikasgas?