Hartaanval door angst

Beresteyn

Persoonlijk heb ik al vaak in m'n leven gehoord dat je mensen niet moet laten schrikken, omdat ze dan een hartinfarct schijnen te kunnen krijgen. Vooral met ouderen (50+) moet je extra rekening houden.

Ik vroeg me af of dit waar is en door welke oorzaken dit veroorzaakt zou kunnen worden. Is het een samenloop van omstandigheden van o.a. een verhoogde bloeddruk, ritmestoornissen, ventrikelfibrilleren en een verhoogde lichamelijke stress? Omstandigheden die individueel ook weer gevolgen hebben op lichamelijke reacties.

Ik weet dat er nog meer omstandigheden zijn, maar ik wil me nu vooral richten op een gezond persoon, dus d.w.z. iemand met weinig cholesterolafzetting op de wanden van de bloedvaten, niet-roker, geen suikerziekte en geen ischemische hartklachten (vaatlijden). Kortom: er is amper sprake van atherosclerose.

Hoe kan het zijn dat er (in dit specifieke geval) een verhoogd risico is op een hartinfarct? Want dat wordt veroorzaakt door een onderbreking van de bloedtoevoer door de kransslagaders naar een deel van de hartspier.

Alvast bedankt!

Benm

Het zou onlogisch zijn dat een gezond persoon zich letterlijk dood kan schrikken. Uiteraard heeft de acuut hogere hartslag en dergelijke wel een functie voor een vecht/vlucht respons, maar het kan niet gunstig zijn als dat uitloopt op een doodval-respons in letterlijke zin.

Anderzijds is de vraag natuurlijk wat een 'gezond persoon' precies is - we leven niet meer in de bush met een levensverwachting van 40. Iemand die kennelijk gezond is kan natuurlijk best kwetsbaar zijn, en daar kom je pas op dat moment achter.

anusthesist

Onlogisch is denk ik een verkeerde term. Het is onwaarschijnlijk, maar theoretisch zeker mogelijk. Als je je maar hard genoeg schrikt komt er een storm aan adrenaline vrij, wat kan leiden tot cardiale aritmieën, wat weer vrij logisch is.

Aangezien hier vanzelfsprekend geen RCT's van zijn is het lastig om het wetenschappelijk te houden, maar als ik over het internet struin, vind ik meerdere 'bronnen' die beweren dat het inderdaad mogelijk is.

Beresteyn

Oké, interessant! Wat nou als je flauwvalt doordat iemand je laat schrikken? Het flauwvallen gebeurt doordat de bloeddruk plotseling daalt. Door de lage bloeddruk krijgen de hersenen niet genoeg zuurstof meer.

Maar als je schrikt, komt er in grote hoeveelheden adrenaline vrij. Laten we twee situaties schetsen:

1) een 'kleine' schrik;

2) een 'grote' schrik.

We definiëren klein en groot hierbij niet, want dat is voor elk individu verschillend.

Bij een grote schrik komt er snel een grote hoeveelheid adrenaline vrij. Dit noem je dan een vecht- of vluchtreactie. Hierbij stijgt de bloeddruk door perifere vaatvernauwing en verhoogt de hartslag. Tevens versnelt de ademhaling. Hierbij val je niet flauw (correct me if I'm wrong!) en kun je inspelen op de noodsituatie die zich voordoet.

Wat gebeurt er dan bij een kleine schrik? Hetzelfde als bovenstaande maar dan in mindere mate? Ik zag ergens staan dat het vrijkomen van adrenaline bij een uitwendige oorzaak één van de uitlokkende factoren van een aanval van hyperventilatie is. Dus daar is nu geen sprake van, aangezien angst waarbij iemand je laat schrikken een uitwendige factor is, nietwaar? Wanneer kun je dan flauwvallen na (of tijdens) een schrik?

anusthesist

Als je kleine schrik en grote schrik niet definieert is het weinig zinvol deze twee apart te behandelen. Een reden voor flauwvallen ná het schrikken is het wegvallen van de vaattonus. De schrikreactie zélf vindt natuurlijk plaats. Het is dus niet zo dat je tegelijk schrikt en flauwvalt, daar zit vaak wel een seconde of langer tussen.

Je kunt je voorstellen dat als je rustig staat en iemand je opeens laat schrikken de vaten naar je spieren dilateren, daarin raak je veel bloed 'kwijt' (b2-stimulatie) met een reactieve tachycardie. Als het alfa-effect deels achterblijft (met name dus in rust) en er niet op tijd vasoconstrictie optreedt ga je onderuit. Wat ook kan, maar dat is speculeren mijnerzijds is dat een acute bloeddrukverhoging tijdens de schrik (wél adequate alfa-adrenerge reactie) via je baroreceptoren gigantisch je nervus vagus prikkelt, waardoor je een bradycardie krijgt en een lage bloeddruk.

Maar iedereen zit weer net anders in elkaar. Sommige mensen vallen al flauw als ze bloed zien...

Benm

anusthesist schreef: ↑vr 24 jan 2014, 19:01
Onlogisch is denk ik een verkeerde term. Het is onwaarschijnlijk, maar theoretisch zeker mogelijk. Als je je maar hard genoeg schrikt komt er een storm aan adrenaline vrij, wat kan leiden tot cardiale aritmieën, wat weer vrij logisch is.

Aangezien hier vanzelfsprekend geen RCT's van zijn is het lastig om het wetenschappelijk te houden, maar als ik over het internet struin, vind ik meerdere 'bronnen' die beweren dat het inderdaad mogelijk is.

Er zijn allerlei veralen, en de uitdrukking 'je dood schrikken' zal vast wel een oorsprong in waarheid hebben, maar hoeveel gevallen daarvan gezonde mensen waren is natuurlijk maar weer de vraag.

Uiteraard is er geen gecontroleerde data over mensen, maar wellicht kunnen we dan kijken naar proefdieren. Iets als een muis kun je zo hard laten schrikken dat het beestje een paar minuten bewegingsloos blijft liggen (freeze response), maar dodelijk is dat niet. Hiermee zijn wel experimenten gedaan waaruit vooral blijkt dat deze respons zwakker wordt met herhaalde blootstelling, maar daadwerkelijk doodschrikken is er niet bij.

anusthesist

Benm schreef: ↑za 25 jan 2014, 02:21
Uiteraard is er geen gecontroleerde data over mensen, maar wellicht kunnen we dan kijken naar proefdieren.

Die data zijn er indirect wel, alleen niet in RCT-verband inderdaad: door (acute) stress kun je een cardiomyopathie ontwikkelen, de zogenaamde Takotsubo cardiomyopathie, welke aritmieën en andere complicaties in de hand kan werken.

'Takotsubo cardiomyopathy starts abruptly and unpredictably, with symptoms of chest pain and, often, shortness of breath, usually triggered by an emotionally or physically stressful event'

'It has been suggested that when powerful hormones such as adrenaline are released in excess, the heart muscle can be damaged in patients with takotsubo'

'With proper recognition and management, nearly all patients survive an acute takotsubo episode'

Bron: http://circ.ahajourn...24/18/e460.full

En een case report:

'A 44-year-old white man without a pertinent medical history....showed systolic apical ballooning...due to severe occupation-related emotional stress'

Bron: http://www.ncbi.nlm....les/PMC1847940/

Ergo, stress kan leiden tot een acute cardiomyopathie op basis van overmatige adrenaline-release welke kan leiden tot de dood mits het niet erkend en behandeld wordt. Aangezien ze 'nearly all' schrijven, suggereren ze dat zelfs met adequate behandeling mensen hieraan kunnen overlijden.

Dat wordt bevestigd door het volgende artikel: http://www.ncbi.nlm....pubmed/22877807

Waarin ze een mortaliteitscijfer beschrijven van 4.2% waarvan 18.6% geen (kritiek) onderliggend medisch lijden had (definitie van kritiek is mij niet bekend) wat ook bevestigd wordt door het desbetreffende case report en door dit artikel: http://www.tsoc.org..../20100331/3.pdf waarin een 67-jarige vrouw zonder comorbiditeit het ontwikkelde na het verwijderen van aambeien wat gecompliceerd werd door een ventriculaire tachycardie en pulmonaal oedeem.

Beresteyn

anusthesist schreef: ↑vr 24 jan 2014, 23:03
Als je kleine schrik en grote schrik niet definieert is het weinig zinvol deze twee apart te behandelen.

Het is moeilijk om die te definiëren omdat het voor ieder persoon verschillend is. De één schrikt heel erg bij het zien van een spin; een ander kan diezelfde spin gewoon met z'n hand pakken. Het eerste wat in me opkomt zijn het het zien van een spin (kleine schrikreactie) en het zien van een inbreker die dreigt met een mes (grote schrikreactie).

anusthesist schreef: ↑vr 24 jan 2014, 23:03
Je kunt je voorstellen dat als je rustig staat en iemand je opeens laat schrikken de vaten naar je spieren dilateren, daarin raak je veel bloed 'kwijt' (b2-stimulatie) met een reactieve tachycardie. Als het alfa-effect deels achterblijft (met name dus in rust) en er niet op tijd vasoconstrictie optreedt ga je onderuit. Wat ook kan, maar dat is speculeren mijnerzijds is dat een acute bloeddrukverhoging tijdens de schrik (wél adequate alfa-adrenerge reactie) via je baroreceptoren gigantisch je nervus vagus prikkelt, waardoor je een bradycardie krijgt en een lage bloeddruk.

In beide gevallen: wat zou je hier tegen kunnen doen wanneer iemand al out is gegaan en op de grond ligt. Laten we er vanuit gaan dat er geen verwondingen zijn. Moet en kun je dan überhaupt wat doen, of regelt het lichaam zelf dat er weer voldoende bloed naar de hersenen stromen (door de horizontale ligging van het slachtoffer) zodat het slachtoffer weer bij kan komen?

Benm schreef: ↑za 25 jan 2014, 02:21
Er zijn allerlei veralen, en de uitdrukking 'je dood schrikken' zal vast wel een oorsprong in waarheid hebben, maar hoeveel gevallen daarvan gezonde mensen waren is natuurlijk maar weer de vraag.

Dit is opzich een interessante vraag, maar ik richt me hierbij vooral op de processen die een rol (kunnen) spelen in het lichaam, met in het bijzonder in het hart en de hersenen. Want zeg nou zelf: hoe vaak zie je iemand onderuit gaan doordat ze schrikken?!

Benm

anusthesist schreef: ↑za 25 jan 2014, 06:17
Ergo, stress kan leiden tot een acute cardiomyopathie op basis van overmatige adrenaline-release welke kan leiden tot de dood mits het niet erkend en behandeld wordt. Aangezien ze 'nearly all' schrijven, suggereren ze dat zelfs met adequate behandeling mensen hieraan kunnen overlijden.

Maar dan staat weer niet vast dat het deel dat het niet overleefde geen andere conditie had die er fors aan heeft bijgedragen. Bovendien is takotsubo strict genomen geen hartaanval/infarct (waar het topic mee begon) - gezien de vergelijkbare symptomen zou dit wel eens de oorsprong kunnen zijn van het hele idee dat iemand 'zich een hartinfarct kan schrikken'.

Want zeg nou zelf: hoe vaak zie je iemand onderuit gaan doordat ze schrikken?!

Ik zie het niet vaak, maar dat 'onderuit gaan' is wellicht eerder flauwvallen dan een hartaanval. Flauwvallen wil ook nog wel eens gebeuren door voornamelijk psychologische oorzaken, en is in de regel niet zo gevaarlijk (afgezien van de landing...).

anusthesist

Jeronimo schreef: ↑za 25 jan 2014, 13:04
In beide gevallen: wat zou je hier tegen kunnen doen wanneer iemand al out is gegaan en op de grond ligt. Laten we er vanuit gaan dat er geen verwondingen zijn. Moet en kun je dan überhaupt wat doen, of regelt het lichaam zelf dat er weer voldoende bloed naar de hersenen stromen (door de horizontale ligging van het slachtoffer) zodat het slachtoffer weer bij kan komen?

Niets doen, evt. stabiele zijligging en de prikkel wegnemen.

Benm schreef: ↑za 25 jan 2014, 14:33
Maar dan staat weer niet vast dat het deel dat het niet overleefde geen andere conditie had die er fors aan heeft bijgedragen.

Als ik de bronnen mag aanhalen blijken toch zeker twee patiënten geen medisch onderliggend lijden te hebben gehad. Daar moet je denk ik wel op varen, want niets is natuurlijk 100% in het leven. Dus gezonde mensen kunnen *** cardiomyopathie krijgen.

Benm schreef: ↑za 25 jan 2014, 14:33
Bovendien is takotsubo strict genomen geen hartaanval/infarct (waar het topic mee begon) - gezien de vergelijkbare symptomen zou dit wel eens de oorsprong kunnen zijn van het hele idee dat iemand 'zich een hartinfarct kan schrikken'.

Daar sla je de spijker op z'n kop. De klachten zijn vaak hetzelfde; als het dan ook nog eens niet erkend wordt, wordt zo iemand vrolijk uitgeboekt als acuut coronair syndroom (ACS spreken we tegenwoordig over i.p.v. hartinfarct).

Beresteyn

anusthesist schreef: ↑za 25 jan 2014, 18:25
Niets doen, evt. stabiele zijligging en de prikkel wegnemen.

Eventueel kun je wel de ABCDE-methode uitvoeren, zodat je in ieder geval zeker weet dat het niet levensbedreigend is? Al kun je vaak bij een hartinfarct zien dat het slachtoffer grijpt naar z'n borst.

anusthesist

Jeronimo schreef: ↑za 25 jan 2014, 19:28
Eventueel kun je wel de ABCDE-methode uitvoeren...

Wat hadden het toch over 'normaal' flauwvallen ofwel vasovagale syncopé op basis van schrik? Niets doen en nogmaals de prikkel wegnemen. Dat je even kijkt of diegene ademhaalt is netjes, maar het is vooral wachten totdat diegene wakker wordt.

ABCDE is pas van toepassing als iemand voor je collabeert zonder enige aanleiding ofwel een collaps e causa ignota.

Benm

anusthesist schreef: ↑za 25 jan 2014, 18:25
Daar sla je de spijker op z'n kop. De klachten zijn vaak hetzelfde; als het dan ook nog eens niet erkend wordt, wordt zo iemand vrolijk uitgeboekt als acuut coronair syndroom (ACS spreken we tegenwoordig over i.p.v. hartinfarct).

Het zou maar zo kunnen dat hiermee misdiagnoses zijn gemaakt die hebben gezorgd voor het idee dat schrikken acuut hartinfarcten kan veroorzaken.

Wil je van een hartinfarct spreken denk ik dat je het wel strict moet definieren: bijvoorbeeld een vereiste dat een deel van de hartspier geen doorbloeding meer krijgt en daardoor afsterft. Binnen die definitie zou je ook achteraf middels imaging technieken *** van een waar infract moeten kunnen onderscheiden... al is de vraag of men de moeite neemt.

anusthesist

In dat laatste artikel bleek 0,9% van de ACS'en een Takotsubo, met hiervan 92% met verhoogde troponine-waardes (pleitend voor cardiale ischemie) en ST-deviaties op het ECG (pleitend voor cardiale ischemie). De inclusiecriteria waren:

(1) unstable angina with ST depression of at least 1 mm or T-wave inversion with normal enzymes; (2) acute myocardial infarction without ST elevation; and (3) acute myocardial infarction with ST elevation.

_{(misschien wel zo elegant als men ook even de moeite neemt om hetgeen dat ik post daadwerkelijk te lezen...)}

Beresteyn

Bedankt voor de uitleg heren!

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

Hartaanval door angst

Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst

Re: Hartaanval door angst