[scheikunde] Endotherm/ exotherm

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Reageer
Berichten: 7

Endotherm/ exotherm

Beste allen,
 
Ik snap een stuk tekst niet wat in mijn boek staat: "Bij temperatuurverhoging verschuift het evenwicht naar de endotherme kant. Bij temperatuurverlaging verschuift het evenwicht naar de exotherme kant."  Wat ik dacht was dat bij temperatuurverhoging het evenwicht juist naar de exotherme kant verschuift. Want de endotherme kant neemt de energie op, waardoor de endotherme reactie veel harder gaat dan de exotherme reactie. Hierdoor verschuift dan het evenwicht naar de exotherme kant. Maar het boek beweert het tegenovergestelde. Of begrijp ik nou iets verkeerd?

Berichten: 12.262

Re: Endotherm/ exotherm

De essentie is als volgt: Als je een evenwichtsreactie hebt dan liggen de evenwichtsverhoudingen afhankelijk van temperatuur en druk op een bepaald punt.

Kijk je alleen naar de temperatuur, dan heb je bij een hogere temperatuur een verhouding waarbij er meer van de 'endotherme' kant aanwezig is. Dat komt, kort door de bocht, omdat het minder moeite kost om een reactie te laten verlopen die energie kost, als de temperatuur maar hoog genoeg is.

Een interessant voorbeeld is bijvoorbeeld dat van waterstof, zuurstof en water. Bij kamertemperatuur ligt die reactie duidelijk aan de kant van water, maar bij zeg 3000 graden schuift dat evenwicht naar een punt waarop er naar verhouding meer waterstof en zuurstof dan water in het gasmengsel aanwezig is. Hoewel extreem endotherm verloopt deze reactie bij hoge temperatuur prima, en bij lage druk nog beter.
Victory through technology

Berichten: 7

Re: Endotherm/ exotherm

Bedankt voor uw antwoord! Maar ik snap het nog steeds niet helemaal.
Benm schreef: Kijk je alleen naar de temperatuur, dan heb je bij een hogere temperatuur een verhouding waarbij er meer van de 'endotherme' kant aanwezig is.
Hogere temperatuur is meer energie. Endotherme kant heeft energie nodig voor de reactie. Dus reageert alles toch juist naar de exotherme kant en heb je toch meer van de exotherme kant?
 
Benm schreef: Een interessant voorbeeld is bijvoorbeeld dat van waterstof, zuurstof en water. Bij kamertemperatuur ligt die reactie duidelijk aan de kant van water, maar bij zeg 3000 graden schuift dat evenwicht naar een punt waarop er naar verhouding meer waterstof en zuurstof dan water in het gasmengsel aanwezig is. Hoewel extreem endotherm verloopt deze reactie bij hoge temperatuur prima, en bij lage druk nog beter.
Hier dezelfde vraag. U geeft aan (als ik het goed heb begrepen) dat de reactie extreem endotherm verloopt. Dus verschuift het evenwicht toch naar de exotherme kant?

Berichten: 12.262

Re: Endotherm/ exotherm

Ik weet niet precies hoe ver je in de materie zit, maar het komt er grofweg op neer dat wat als 'energie' gezien/genoemd wordt feitelijk 'enthalpie' (zeg maar "warmte") is.

Een reactie als

2 H2 + O2 => 2 H2O

is exotherm, ze levert warmte op.

Wat echter ook interessant is, is dat links van de pijl 3 deeltjes staan, en rechts slechts 2. Dit resulteert in een daling van de andere component van energie: entropie. In een evenwichtsreactie gaat het systeem naar een zo laag mogelijke energie, maar die bestaat uit zowel enthalpie als entropie. Bij kamertemperatuur zal het evenwicht helemaal rechts liggen, maar bij hogere temperatuur steeds meer naar links verschuiven. Dit komt omdat de entropie component relatief belangrijker wordt, en de enthalpie component minder belangijk. Dat laatste kun je gevoelsmatig wellicht zien als dat de vrijkomende warmte 'minder uit maakt' in een omgeving die toch al heel heet is.
Victory through technology

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 2.722

Re: Endotherm/ exotherm

@Stevenoz
 
Je verwisselt de endo- en de exotherme kant van het evenwicht.
 
De endotherme kant is de kant waar de warmte  in de stoffen is. (endo =binnen)
Bij de exotherme kant is de warmte buiten de stoffen. (exo=buiten)
 
Dus bij:  A  ↔ B + akJ
 
Is de reactie naar rechts de exotherme reactie, de reactie waarbij de warmte naar buiten gaat.
En is de rechterkant de exotherme kant, de kant waar de warmte buiten de stoffen is.
 
En de linker kant is dan uiteraard de endotherme kant.

Berichten: 7

Re: Endotherm/ exotherm

Ik zie nu inderdaad in dat ik de termen verkeerd heb begrepen. Bedankt voor jullie antwoorden en uitleg Margriet en Benm!

Berichten: 7

Re: Endotherm/ exotherm

Ik had nog een klein vraagje. Zou iemand mij misschien kunnen helpen met de benaming van deze stof:Afbeelding
Ik vroeg me namelijk af of de dubbele binding voor de zuurgroep gaat bij de benaming. Volgens mij was het namelijk dat de zuurgroep voor ging en je dan 4-buteenzuur kreeg? Ook vroeg ik me af hoe het dan zat als je dan ipv de zuurgroep een alcohol groep had.

Gebruikersavatar
Berichten: 1.253

Re: Endotherm/ exotherm

In het geval van zowel zuurgroep al alcoholgroep gaan die voor. Echter is het 3-buteenzuur, aangezien de dubbele binding dan tussen de derde en de vierde C zit, dus op plek 3 zit.
 
Als zowel een alcohol als een zuurgroep aanwezig is, dan gaat de zuurgroep voor. Heb je BiNaS? Tabel 66?
 
Wdeb
Is liefde Chemie? ...In elk geval is Chemie wel bijna liefde.

Berichten: 7

Re: Endotherm/ exotherm

Bedankt voor uw antwoord! Bij de zuur krijg je dus geen cijfer ervoor. En bij een alcohol dan? Krijg je dan 3-buteen-1-ol ?
 
Ja ik heb een binas. Alleen daar staat niet in wat de "rang" is voor dubbele bindingen of 3 bindingen. Ik dacht namelijk dat alleen zuurgroepen voor de dubbele bindingen en 3 bindingen gingen.

Berichten: 12.262

Re: Endotherm/ exotherm

Een -COOH groep kan nooit 'midden' in een alkaan zitten,.De =O en -OH groep nemen 3 van de 4 bindingen van de koolstof in beslag zodat er nog maar 1 positie overblijft voor de rest van het molecuul. Je kan wel extra naamgeving nodig hebben als de zuurgroep aan een zijketen zit of iets dergelijks, maar voor dit soort zuren is het altijd de 1-positie.

Bij alcoholen kan de positie wel spelen. Ik zou zelf denken dat wanneer het niet nader is toegelicht het altijd om het 1-ol product gaat, maar je mag dat best specificeren.
Victory through technology

Gebruikersavatar
Berichten: 1.253

Re: Endotherm/ exotherm

Maar, aangezien je niet vermeldt in welk jaar je zit, is het onduidelijk of je de laatste naamgeving moet gebruiken of de eerdere.
Voor de eerdere doe je het goed (alhoewel de 1 bij 1-ol idd een beetje overvloedig is; ken docenten die er punten voor aftrekken in toetsen etc.).
Voor de laatste dient het but-3-een-1-ol te zijn. Ook hier weer de discussie over die 1....
 
Wdeb
Is liefde Chemie? ...In elk geval is Chemie wel bijna liefde.

Berichten: 7

Re: Endotherm/ exotherm

Bedankt voor jullie antwoorden en uitleg Benm en Wdeb!
 
Ik was redelijk onzeker over de regel dat zuur op 1 stond en dubbele binding op 2 en de rest volgens tabel 66. Dus heb het even rond gezocht op internet en volgens http://www.curie-online.nl/curie/pagina.asp?pagkey=42852 punt twaalf zou je dan op 1- buteen-4-ol/ but-1-een-4-ol uitkomen toch?

Gebruikersavatar
Berichten: 1.253

Re: Endotherm/ exotherm

Nope, dit is gewoon een beetje te kort door de bocht bij Curie. Ze hebben geen zin alle als-dannetjes te noteren.
 
Je hebt BiNaS, maar dan heb je nog niet gemeld welke versie. En nog niet ik welk jaar je thans zit....raar genoeg is dit van belang voor dit soort vragen de komende paar jaar. We zitten namelijk in een overgangsfase.
 
Uit de 5de druk, tabel 66D:
Wanneer een molecuul verschillende karakteristieke groepen bevat, dan is de hoofdgroep de groep die het hoogst

in de tabel staat. Deze wordt in de naam met een achtervoegsel aangegeven; de groepen met een lagere prioriteit

worden als voorvoegsel aangeduid (ook de groepen die geen achtervoegselnaam hebben). Zie voorbeeld 1.

De hoofdgroep krijgt een zo laag mogelijk plaatsnummer. Bij afwezigheid van een karakteristieke groep die in de

naam met een achtervoegsel kan worden aangeduid, wordt een eventuele dubbele/drievoudige binding als

hoofdgroep beschouwd. Zie voorbeeld 4.
Dus, pas als er geen karakteristieke groep is, dan kan de meervoudige binding aan bod komen.
 
 
Wdeb
Is liefde Chemie? ...In elk geval is Chemie wel bijna liefde.

Berichten: 7

Re: Endotherm/ exotherm

Ik heb inderdaad ook binas druk 5, maar heb niet verder gelezen dan m'n neus lang is, dank u! In plaats daarvan heb ik mijn boeken (chemie overal) en internet doorgezocht.
 
 
Wdeb schreef: Uit de 5de druk, tabel 66D:
 
"Bij afwezigheid van een karakteristieke groep die in de

naam met een achtervoegsel kan worden aangeduid, wordt een eventuele dubbele/drievoudige binding als 
hoofdgroep beschouwd. Zie voorbeeld 4. " 
Ethers, halogeenverbindingen en nitroverbindingen hebben geen achtervoegsel. Dus dubbele bindingen zouden volgens de regel wel voor deze groepen gaan?

Berichten: 12.262

Re: Endotherm/ exotherm

En nog niet ik welk jaar je thans zit....raar genoeg is dit van belang voor dit soort vragen de komende paar jaar. We zitten namelijk in een overgangsfase.
Dat is inderdaad wel een punt. Ik ken iemand die scheikunde/nask doceert en zie daar wel eens de raarste systematische namen voor stoffen voorbij komen. Dat gaat zo ver als "propa-1,2-diene" - alsof er enige andere mogelijkheid bestaat om 2 dubbele bindingnen kwijt te komen in propadieen.

Als je leerstof zegt dat je het zo moet doen dan zit er weinig op, en is het ondanks beter inzicht toch een kwestie van de regeltjes strict volgen om een goed cijfer te halen.
Victory through technology

Reageer