Wetenschappelijk onderzoek en de media

Jorim

Wetenschappelijk onderzoek en de media hebben een interessante wisselwerking. Wetenschappers (of vooral de communicatie-medewerkers) die aandacht willen krijgen voor hun onderzoek brengen soms creatieve verhalen aan de hand van een onderzoek naar buiten. De media is er vervolgens ook weer goed in om uit specialistisch onderzoek exotische (brede) conclusies te trekken die veel lezers trekken. Vorige maand maakte John Oliver hier een vermakelijk item over in de HBO show Last Week Tonight:

Bron: Last Week Tonight via Tim Ferriss's 5-Bullet Friday

Jorim

En dit weekend een uitgebreid artikel naar aanleiding van onderzoek in de Volkskrant: http://s.vk.nl/s9b99-a4325509/

Zo'n 150 nieuwsfeiten en media-uitspraken, liep de Volkskrant het afgelopen jaar na in hun halfwekelijkse rubriek Klopt Dit Wel, en ongeveer een op de drie moesten ze het predikaat 'onzin' geven. Ongeveer de helft kreeg het oordeel 'twijfelachtig' of 'niet te controleren' - eigenlijk net zo erg, want wie zit er nu te wachten op twijfelachtig of oncontroleerbaar nieuws? Uiteindelijk konden ze de berichten die na controle wél klopten met een lantaarntje zoeken: ze turfden er 13, minder dan een tiende van het totaal...

Professor Puntje

Een belangrijke reden voor die gekkigheid is dat men koste wat kost wetenschappelijk onderzoek als maatschappelijk en/of economisch relevant wil voorstellen. Maar een kleine minderheid van de bevolking is geïnteresseerd in wetenschappelijke resultaten op zich. Om als wetenschappelijke instantie of onderzoeksgroep te overleven word je dus welhaast gedwongen om je werk als praktisch nuttig en bruikbaar voor te stellen.

Verder maakt een herhaling van eerder onderzoek nauwelijks indruk, zodat fouten of bedrog lang onopgemerkt kunnen blijven. En dat geldt al helemaal als die resultaten sowieso als voor de hand liggend worden beschouwd. Dan is er heel weinig animo om dat nog eens over te doen of tegen het licht te houden.

Ten slotte zijn mensen in hoge mate informatie-resistent (vooral zij die een te hoge dunk van zichzelf hebben), die schandpaal gaat dus niet werken:

http://rationalwiki.org/wiki/Backfire_effect

Wouter_Masselink

Dit is iedereen in de wetenschap ook pijnlijk bekend
Afbeelding

Rhiannon

[off topic] En zo zijn we weer bij de aluhoedjes.[/off topc]

Bio-Logic

Aluhoedjes zitten achter alles dat weet je toch. Ze willen alleen maar dat je denkt dat zij denken dat zij het slachtoffer zijn van een complot waar ze stiekem gewoon zelf achter zitten.

Als ik vanuit mijn eigen specialisme naar wetenschapsberichten in de krant kijk dan is er van alles mis. Meestal alleen de context wat natuurlijk al erg genoeg is. Waar bij politieke berichtgeving vaak nog een poging wordt gedaan worden de meeste publicaties als standalone gepresenteerd. Dat kun je bij een metastudie nog wel doen maar is bij het meeste onderzoek erg misleidend. Soms maak je ook mee dat een nieuwsbericht de onderzoeksconclusie letterlijk 180 omdraaide van het oorspronkelijke artikel omdat hij/zij blijkbaar de terminologie (in de abstract?) niet begreep.

Maar veel wetenschapsartikelen worden dan ook niet geschreven door een wetenschapsjournalist maar door een reguliere journalist. Waar economische berichtgeving door een economisch expert wordt geschreven, beschouwen veel nieuwsbronnen wetenschappelijke bevindingen als een vorm van amusement waar je het niet al te nauw mee hoeft te nemen.

Aan de andere kant worden mensen in dit tijdperk dusdanig gebombardeerd met populair wetenschappelijke berichtgeving dat het meeste 5 seconden later toch weer vergeten is. En misschien is dat maar goed ook.

Dido

Heel herkenbaar, Bio-Logic...

'Wetenschappelijke" berichten die verschijnen in kranten, wil ik al bijna niet meer lezen:

1) ze doen vooral hun best om die onderzoeken eruit te pikken die ingaan tegen datgene wat algemeen geldt in de wetenschappen. Een onderzoeker die met een beperkt onderzoekje een tegengesteld resultaat heeft gevonden van wat anderen al volop aangetoond hadden, daarover wordt vaak bericht. Die ene uitzondering krijgt dan alle ruimte in de media en in het beste geval wordt al eens één van de vele onderzoekers geïnterviewd die dan probeert uit te leggen dat dit ene onderzoekje voorlopig niks te betekenen heeft. Alsof één onderzoekje al het voorgaande teniet doet.

2) de beschrijving van het onderzoek laat heel vaak te wensen over, in zo ver er al een deftige beschrijving is. Zo herinner ik me een onderzoek dat was gebeurd over een virus dat bestudeerd werd in het kader van verkoudheden, terwijl de media het vertaalde naar een onderzoek over griep.

3) een referentie naar het desbetreffende onderzoek hoort al helemaal niet thuis in een artikel... Stel je voor dat lezers het oorspronkelijke artikel willen nalezen...

4) het besluit van het onderzoek is heel vaak niet correct, het gebeurt regelmatig dat de journalist zijn eigen (verkeerde) conclusies trekt.

5) veel mensen weten niet dat een onderzoek spreekt over statistische kansen (hogere en lagere kansen) en niet over zekerheden. In lezercommentaren vind je dan ook vaak opmerkingen in de trend van: voor mij geldt dat niet, dus is het onderzoek waardeloos. Ik vraag me dan af of de journalisten zelf beseffen dat het om kansen gaat en waarom ze dit er niet steevast bij zetten. Dit zou er, vind ik, steeds bij moeten staan!

Het verbaast me dan ook niet dat veel mensen het wetenschappelijk onderzoek niet meer ernstig nemen. De media maakt er vaak een zootje van...

Dido

Benm

Ach, media en onderzoek:

Afbeelding

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

Wetenschappelijk onderzoek en de media

Wetenschappelijk onderzoek en de media

Re: Wetenschappelijk onderzoek en de media

Re: Wetenschappelijk onderzoek en de media

Re: Wetenschappelijk onderzoek en de media

Re: Wetenschappelijk onderzoek en de media

Re: Wetenschappelijk onderzoek en de media

Re: Wetenschappelijk onderzoek en de media

Re: Wetenschappelijk onderzoek en de media