Vreemde gewaarwording in lift

gast031

Misschien herkent iemand het volgende:

Van de week stapte ik met een paar mensen in een lift, al deze mensen wilden met de lift naar beneden en verwachtte dit dan ook. Toen gebeurde er iets dat niemand in de lift verwacht had namelijk de lift ging omhoog. Een van de dames in de lift reageerde dan ook met: "wat een vreemd gevoel als je verwacht dat de lift omlaag gaat maar dan juist omhoog gaat."

Niet alleen zij voelde dit maar de anderen antwoordden bevestigend. Ik kan dit als volgt omschrijven, je ziet dat iemand op de knop drukt voor een afdeling die lager ligt, de deuren gaan dicht en je bent er helemaal op ingesteld dat de lift omlaag gaat en denkt dit reeds te voelen maar dan gaat deze ineens omhoog en was je gevoel verkeerd.

De vreemde gewaarwording bestaat er uit dat je reeds het idee hebt als de deuren gesloten zijn dat je omlaag gaat ook al is dit gevoel maar heel kort.

Ik denk dan ook dat als je een heel hoog gebouw hebt met een lift, je op de knop naar beneden drukt en de cijfertjes heel snel gaan terwijl de lift met normale snelheid gaat, je het gevoel krijgt dat je heel snel naar beneden gaat. Dat de waarneming dominant is en dit heel moeilijk te relativeren is ondanks je gevoel.

jkien

Hendrikus1 schreef: ... Ik denk dan ook dat als je een heel hoog gebouw hebt met een lift, je op de knop naar beneden drukt en de cijfertjes heel snel gaan terwijl de lift met normale snelheid gaat, je het gevoel krijgt dat je heel snel naar beneden gaat. Dat de waarneming dominant is en dit heel moeilijk te relativeren is ondanks je gevoel.

Je maakt in je redenering een foute overgang van versnelling naar constante snelheid. Binnenin een lift kun je de constante snelheid zoals bekend niet waarnemen of voelen, een dergelijke snelheidsbeleving is illusie. De mate waarin iemand in een illusie gelooft verschilt van persoon tot persoon. Zo bestaan er mensen die bij een enge film op tv niet kunnen bedenken dat het maar film is, en die bij een wilde achtervolging op tv vergeten dat ze stilzitten op de bank.

gast031

Klopt toch heb je het idee (illusie) dat je beweegt en dit komt omdat je naar de cijfertjes kijkt. In het begin is er natuurlijk wel sprake van versnelling omdat de lift op snelheid moet komen. Dus aanvankelijk heb je eerst de valversnelling als je naar beneden gaat, dit voel je ook en als je omhoog gaat juist dat je iets zwaarder wordt ook al is dat moment maar klein.

jkien

Als het je gaat om het voor de gek houden van menselijke zintuigen kun je beter aandacht schenken aan flight simulators voor piloten. Dan kun je veel preciezer worden. Bovendien is het dan duidelijker dat het niets te maken heeft met fundamentele redeneringen over een lift zoals in de relativiteitstheorie.

gast031

Een flight simulator heb ik niet de dagelijkse realiteit is al boeiend genoeg.

Zo vind ik de vraag waarom mensen naar voren buigen als ze in een vliegtuig, trein of bus lopen heel interessant omdat er immers geen reden voor schijnt te zijn. Tegen wat buigen ze in als de bus, trein of wat dan ook een constante snelheid heeft?

Het voor de gek houden van zintuigen zou ik zelf niet noemen omdat we zo geëvolueerd zijn. Als je 's nachts door een bos loopt en een boom aanziet voor een persoon heeft dit tot gevolg dat je scherper gaat waarnemen en oplettender wordt ook al zie je vervolgens dat het maar een illusie was.

Wdeb

Is het niet zo dat we anticiperen op een beweging? En daarvoor uit ervaring een bepaalde houding aannemen die ervoor zorgt dat je zo min mogelijk effect ervaart van hetgeen gaat gebeuren? En dat de beweging omlaag anders dient te worden opgevangen dan omhoog?

Hoe ik deze (gebrek aan) ervaring soms herken? Ga eens varen met mensen die niet gewend zijn aan een boot. Als ik iemand aan boord zie stappen, geef ik automatisch contragewicht. Een ander niet. Heel grappig, zeker als de bootjes kleiner zijn.
Na verloop van tijd doen zij hetzelfde, zelfs op een grotere boot, waar het niet nodig is.

Zet een kleuter voor het eerst aan een roltrap/lopende band op een luchthaven. Humor voor gevorderen. Hij anticipeert niet.

Dit zijn totaal andere fenomenen dan die ervaring van snelheid in een constant bewegende lift. Dat je die erbij trekt vind ik dan ook verwarrend en raar.

Wel hetzelfde is mogelijk bruine slagroomtaart en gele chocoladevla. Anticipatie op een verwachting.

jkien

Hendrikus1 schreef:Zo vind ik de vraag waarom mensen naar voren buigen als ze in een vliegtuig, trein of bus lopen heel interessant omdat er immers geen reden voor schijnt te zijn. Tegen wat buigen ze in als de bus, trein of wat dan ook een constante snelheid heeft?

Misschien dat je jezelf voor het lapje houdt. Als de trein met constante snelheid rijdt dan zouden lopende mensen die met hun zwaartepunt voorover hellen omvallen. Dat doen ze dus niet.

Laat het maar eens zien op een video van lopende mensen in trein of vliegtuig (youtube-videos daarvan kun je nu meteen vinden)

Benm

Hendrikus1 schreef: Ik denk dan ook dat als je een heel hoog gebouw hebt met een lift, je op de knop naar beneden drukt en de cijfertjes heel snel gaan terwijl de lift met normale snelheid gaat, je het gevoel krijgt dat je heel snel naar beneden gaat. Dat de waarneming dominant is en dit heel moeilijk te relativeren is ondanks je gevoel.

Dat valt, in ieder geval voor mij, wel mee. Natuurlijk is de versnelling en vertraging voelbaar, maar eenmaal met constante snelheid merk je er niets van.

Nu gebruik ik dagelijks een langzame lift (1 m/s), maar een snelle lift (bijv die van de kl tower, >5m/s) voel je wel - in je oren door de drukval.

Ik denk niet dat mensen bewust voorover hellen in vliegtuigen of treinen, maar zich mogelijk wel 'schrap zetten' om niet te vallen bij een plotselinge beweging. In een groot vliegtuig gebeurd dat niet zo vaak (afgezien van turbulentie), maar wellicht is het gewoonte uit bussen, trams en metro's waarbij het wel verstandig is om je schrap te zetten en liefst iets vast te houden?

gast031

Lopende mensen in treinen daar zijn niet zoveel filmpjes van want meestal staan mensen stil.

@Benm Of dat zal meevallen waag ik te betwijfelen, als je naar zo'n bioscoop gaat waarbij je echt het gevoel krijgt dat je in een achtbaan zit dan gaat je maag draaien en krijg je dus ook het, gevoel dat je een vrije val maakt als het stijl naar beneden gaat.

Kijk als die cijfertjes die de verdiepingen aangeven eerst heel langzaam gaan en dan ineens snel, ik denk toch dat je hier snel op reageert natuurlijk wel in een gesloten lift waar je niets de buitenwereld kunt waarnemen.

Benm

Dat wat je in een bioscoop 'voelt' is een ander fenomeen, vectie. Dit treed vooral sterk op als het bewegende beeld een groot deel van je blikveld beslaat, en daarom merk je het in een bioscoop veel sterker dan bijvoorbeeld met een televisie (tenzij je een hele grote hebt en er pal voor gaat zitten misschien).

De gevoeligheid hiervoor verschilt tussen mensnen, voor sommige is het vervelend gezien het 'zeeziekte' oplevert.

gast031

Er bestaat trouwens wel een lift in "The Twilight Zone Tower of Terror at Disneyland Paris" maar ja daar zit je dus ook echt in een valversnelling.

Vanaf 8:36

Benm

Ziet er onaangenaam uit

Gelukkig zitten in normale liften voorzieningen om dit soort problemen te voorkomen, ook als er het nodige defect raakt...

gast031

Benm schreef: Ziet er onaangenaam uit

Gelukkig zitten in normale liften voorzieningen om dit soort problemen te voorkomen, ook als er het nodige defect raakt...

Denk dat het nog veel onaangenamer is als je er werkelijk inzit

Benm

Geen idee, het enige dat me ooit gebeurd is is een kwartier oid vastzitten in een lift.

Voor het overige zit er genoeg beveiliging in waardoor je niet met hoge snelheid kunt vallen - zowel in het motorhuis tege te hoge snelheid (bijvoorbeeld als het contragewicht zou losraken) als in de lift zelf als de kabel waar deze aan hangt breekt.

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

Vreemde gewaarwording in lift

Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift

Re: Vreemde gewaarwording in lift