goede/slechte vetzuren

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

goede/slechte vetzuren

zoals waarschijnlijk bij iedereen bekend is, is dat verzadigde vettzuren niet goed voor je zijn. Nu heb ik laatst gehoord dat meervoudig onverzadigde vetzuren ook niet goed voor je zijn. Nu is mij altijd verteld dat onverzadigde vetzuren (enkelvoudig en meervoudig) zogenaamde 'gezonde vetten' zijn. Kan iemand meer licht op deze zaak schijnen?
"Meep meep meep." Beaker

Gebruikersavatar
Berichten: 808

Re: goede/slechte vetzuren

Ik leef nog steeds in de waan dat meervoudig onverzadigde vetzuren juist heel gezond zijn.

Weet je zeker dat je niet transvetzuren bedoeld?

Die zijn wel heel schadelijk.

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: goede/slechte vetzuren

Ja dat weet ik zeker, een docent organische chemie kwam hier vandaag mee op de proppen zetten. Ik was ook verbaasd.
"Meep meep meep." Beaker

Berichten: 199

Re: goede/slechte vetzuren

Hoi Wouter,

Voor zover ik nu kan bekijken (en begrijpen, want ik moet bekennen dat ik altijd ruzie heb met dit soort materie), kan het antwoord wel eens hier in liggen:

Er zijn twee 'essentiele vetzuren', linolzuur en alfa-linoleenzuur ('essentieel' omdat we ze zelf niet kunnen maken en dus via de voeding binnen moeten krijgen). Zij behoren tot de Meervoudig Onverzadigde Vetzuren (MOV).

Uit deze twee maakt het lichaam prostaglandines type PG-1, PG-2 en PG-3.

(PG-1 en PG-2 stammen af van linolzuur en type PG-3 van alfa-linoleenzuur.)

Onder normale omstandigheden worden PG-1 en PG-3 gevormd, die belangrijk zijn voor oa het functioneren van het immuunsysteem en de bloedsomloop. PG-1 blokkeert daarnaast het vrijkomen van arachidonzuur uit de weefsels en remt zo de vorming van PG-2 af.

PG-2 wordt gevormd onder bepaalde pathologische omstandigheden OF als er een te grote hoeveelheid Linolzuur aangevoerd wordt.

Als er te veel linolzuur wordt aangevoerd, wordt daaruit arachidonzuur gemaakt. Dat is op zich niet per definitie slecht, ware het niet dat mensen over het algemeen al te veel arachidonzuur binnenkrijgen via vleesconsumptie.

Uit (een teveel aan) arachidonzuur worden leukotrienen (met trema op de tweede e; ik heb geen accents op dit toetsenbord) uit de 4-serie (don't ask me!) gevormd EN prostaglandines type 2.

Beiden lijken verantwoordelijk voor allerlei ontstekingsreacties; leukotrienen 4-serie bevorderen het ontstaan van astma, psoriasis, atopisch eczeem en 'overgevoeligheid'.

Arachidonzuur behoort tot de familie van de omega-6 vetzuren, waarvan we toch al te veel binnenkrijgen door een 'slechte' verhouding omega 3, 6 en 9 in onze voeding.

Kortom, Linolzuur (MOV) is niet slecht van zichzelf (we maken er bijv. ook het gunstige gamma-linoleenzuur uit), maar met/door ons huidige voedingspatroon is een teveel eraan snel gevormd en dat is dus wel slecht.

Vooral Becel-achtige margarines die 'extra linlozuur' beloven, werken op die manier mee aan een teveel aan linolzuur.

Daar komt nog bij dat hoe hoger het MOV-gehalte in een olie is (alle vetten bevatten altijd Verzadigde vetten, Meervoudig- EN Enkelvoudige onverzadigde vettten, maar de verhouding bepaalt uiteindelijk hoe 'gezond' een vet is), hoe sneller het zal oxideren (reden waarom bijvoorbeeld Teunisbloemolie en Lijnzaadolie in capsules gebruikt worden). Of die geoxideerde vetzuren nog schadelijk zijn weet ik eerlijk gezgd niet, maar in elk geval worden ze er minder 'werkzaam' door.

Ik vermoed dat het weer een typisch 'de klok horen luiden en die opblazen tot een olifant'-verhaal is; tenzij er echt bedoeld wordt dat MOV's niet gezond zijn, hoewel ik me dat eigenlijk niet kan voorstellen.

De verhouding linolzuur-alfalinoleenzuur in onze voeding zou eigenlijk 10:1 moeten zijn, maar is vaak 40:1 of hoger. Linolzuur en alfa-linoleenzuur maken beiden gebruik van het zelfde enzymsysteem en een teveel aan linolzuur remt dus het alfalinoleenzuur. Ook dan ontstaat er meer PG-2.

Je kunt dit ondervangen door zoveel mogelijk vetten met een gunstige verhouding alfa-linoleenzuur/linolzuur te nemen.

Van Olijfolie en koudgeperste ongebrande sesamolie weet ik in elk geval zeker dat ze een 'gunstige' verhouding bevatten (veel 3 en weinig 6), als je het leuk vindt kan ik het van een aantal andere olien ook wel opzoeken.

Alfa-linoleenzuur zit in elk geval veel in lijnzaad, tarwekiem, walnoot, koolzaad en soja-olie; linolzuur zit in zonnebloempitten en ~olie.

Dus. Ik hoop dat dit is wat je bedoelde (en anders is het alsnog een interessant verhaaltej over linolzuur) :wink:

Groetjes nienke

Berichten: 199

Re: goede/slechte vetzuren

Aanvulling:

de verhouding linolzuur: alfa-linoleenzuur zou maximaal 10:1 moeten zijn; optimaal zou zijn 4:1 ...

De informatie heb ik uit mjn lesmap waarvoor gebruik is gemaakt van "De natuurlijke gezondheidswijzer" van Henny de Lint (wel zo aardig om de bron te vermelden natuurlijk)...

groetjes nienke

Berichten: 5

Re: goede/slechte vetzuren

Binnen de groep onverzadigde vetzuren bestaat nog de indeling in trans en cis vetzuren. De transvetzuren zijn de ongezonde onverzadigde vetzuren. Het zou zelfs erger kunnen zijn dan verzadigde... Het trans en cis heeft weer te maken met de dubbele bindingen en hoe de rest van het molecuul daaraan gebonden zit, maar als je organische chemie krijgt, dan zul je dat al wel weten :roll:

Reageer