Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Moderator: Rhiannon

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Gebruikersavatar
Berichten: 4.161

Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Beste iedereen, eigenlijk kom ik niet vaak op het taalwetenschappen forum, maar er is een correct Nederlands spreekwoord wat mij doet schuimbekken. Kan iemand mij een regel geven die door een uitzondering wordt bevestigd? Het is toch een debiel spreekwoord? Ik ben er nu al een jaar of vijf naar op zoek. Kijk ik snap het als spreekwoorden een beetje vreemd zijn, een rare vergelijking bevatten of chargeren, maar gewoon onzin ben ik niet gewend.

Ik denk dus dat mijn vraag twee ledig is:

1. Heeft iemand een uitzondering die de regel bevestigd.

2. Zijn er meer spreekwoorden die echt niet kunnen (dus niet onwaarschijnlijk zijn, of raar zijn, maar ECHT niet kunnen.)
De tekst in het hierboven geschreven stukje kan fouten bevatten in: argumentatie, grammatica, spelling, stijl, biologische of scheikundige of natuurkundige of wiskundige feiten kennis. Hiervoor bied StrangeQuark bij voorbaat zijn excuses aan.

Gebruikersavatar
Berichten: 24.578

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Je moet wel een beetje flexibel zijn en met de subtiliteit van de taal meegaan.

Als er namelijk een regel is, dan geldt die in elk geval minstens meestal, anders is het geen regel.

Het komt dan normaalgezien niet vaak voor dat je een geval tegenkomt dat niet aan de regel voldoet. Als je zoiets toch tegenkomt, zou je kunnen spreken van een uitzondering.

Maar het is net omdat er sprake is van een uitzondering, dat er ook een regel moet zijn die dus niet van toepassing was. Immers, zonder algemene regel, geen uitzondering erop. Het bestaan van uitzonderingen impliceert dus het bestaan van een regel. Het is dus niet zozeer de aard of inhoud van de uitzondering, maar wel het bestaan ervan dat de regel bevestigd.

Wiskundig:
\(\exists , {\rm{ uitzonder\ing }} \Rightarrow \exists , {\rm{ regel}}\)
(Dat krijg je dan wanneer je een wannabe-wiskundige loslaat op een taalforum :roll: )

Berichten: 74

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Een uitzondering kan geen uitzondering zijn als er geen algemene regel bestond

maar,

een regel kan natuurlijk best bestaan zonder mogelijke uitzonderingen.

het werkt dus niet van twee kanten, maar iedereen blijkt wel geneigd zo te denken. Vandaar de verwarring waarschijnlijk.

Gebruikersavatar
Berichten: 352

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Het wil gewoon zeggen dat op iedere regel wel een uitzondering mogelijk is.
In de onwetendheid kan men volmaakt gelukkig zijn.

Ward Ruyslinck

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.270

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Het wil gewoon zeggen dat op iedere regel wel een uitzondering mogelijk is.
dat is een omkeren van de stelling, wat in de logica een doodzonde is.

(alle ferrari's zijn rode auto's, dus alle rode auto's zijn ferrari's)

verder zijn er regels in de natuurkunde waar geen uitzonderingen op mogelijk zijn.

Ik ga volledig mee met TD!:
Maar het is net omdat er sprake is van een uitzondering, dat er ook een regel moet zijn die dus niet van toepassing was. Immers, zonder algemene regel, geen uitzondering erop. Het bestaan van uitzonderingen impliceert dus het bestaan van een regel.
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 352

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Jeroentje schreef:Het wil gewoon zeggen dat op iedere regel wel een uitzondering mogelijk is.
dat is een omkeren van de stelling, wat in de logica een doodzonde is.
Tsja, het wordt er wel mee bedoeld. Taal zit soms raar in elkaar. Wel eens geprobeerd om een deur open te maken? :wink:
In de onwetendheid kan men volmaakt gelukkig zijn.

Ward Ruyslinck

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Er is een verschil tussen "als regel" en "in de regel".

Als regel is 1+1=2. Hier is geen uitzondering mogelijk.

In de regel is het in de zomer niet koud. Dus "in de regel" heeft de betekenis van "meestal".

"Dit is een uitzondering op de regel" moet je interpreterren als "Dit is een uitzondering van 'in de regel'".

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

dat is een omkeren van de stelling, wat in de logica een doodzonde is.
Logica en taalkunde zijn niet altijd vrienden.

Als ik wil onderzoeken of alle raven zwart zijn, ga ik op onderzoek uit.

Ik zie een raaf. Hij is zwart. Dat bevestigt mijn these.

In de logica is "Ik zie een raaf. Hij is zwart." equivalent met

Ik zie iets dat niet zwart is. Het is geen raaf.

Taalkundig is dit echter een veel zwakkere uitspraak die mijn these niet echt bevestigt.

Berichten: 991

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Taal is geen exacte wetenschap

Met het op die manier te benaderen kun je het jezelf knap lastig maken

"uitzonderingen bevestigen de regel" is gewoon een uitdrukking.

zoals reeds aangehaald: "ooit al getracht een deur open te maken?"

taal liefst niet te letterlijk opvatten.

Gebruikersavatar
Berichten: 4.161

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Ja natuurlijk snap ik al deze redeneringen, maar ik vroeg me af of ik niet een uitzondering over het hoofd had gezien. Ik weet ook wel wat ermee bedoelt wordt natuurlijk, ik ken vrij veel spreekwoorden. Misschien kon iemand een mooie filosofische poging doen tot een dergelijke uitzondering, of kon iemand mij de etymologische achtergrond vertellen of nog een spreekwoord noemen dat ook echt pertinent niet kan.

@Peter Pan, zelfs al is in de regel equivalent aan doorgaans, dan nog steeds kan het spreekwoord niet.
De tekst in het hierboven geschreven stukje kan fouten bevatten in: argumentatie, grammatica, spelling, stijl, biologische of scheikundige of natuurkundige of wiskundige feiten kennis. Hiervoor bied StrangeQuark bij voorbaat zijn excuses aan.

Gebruikersavatar
Berichten: 222

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

1. Heeft iemand een uitzondering die de regel bevestigd.
Een ambulance mag met sirene en zwaailicht wél door rood licht rijden.

Deze uitzondering impliceert het bestaan van een regel die zegt dat je niet door rood licht mag rijden.

Maar ik geef toe dat het spreekwoord vaak verkeerd gebruikt wordt.

Neem bijvoorbeeld de stelling dat alle oneven getallen priem zijn:

1 is priem, 3 is priem, 5 is priem, 7 is priem, 9 is de uitzondering, 11 is priem, 13 is priem, etc. :roll: Hier slaat het nergens op om te zeggen dat de uitzondering (9) de regel bevestigt.

Het spreekwoord geeft alleen maar aan dat er zonder een regel ook geen uitzondering kan zijn. Het spreekwoord is vast in de loop der tijd compacter geworden, waarbij "het bestaan van" weggevallen is: "De uitzondering bevestigt (het bestaan van) de regel."
"If you're scared to die, you'd better not be scared to live"

Gebruikersavatar
Berichten: 4.161

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Het feit dat een ambulance met zwaailicht wel door het rode licht mag rijden, hoeft niet te impliceren dat het normaal nooit mag. Sec dat statement zegt volgens mij niets over hoe de regel is, tenzij je het erg uitgebreid en ingewikkeld gaat beschrijven.
De tekst in het hierboven geschreven stukje kan fouten bevatten in: argumentatie, grammatica, spelling, stijl, biologische of scheikundige of natuurkundige of wiskundige feiten kennis. Hiervoor bied StrangeQuark bij voorbaat zijn excuses aan.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.270

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Sec dat statement zegt volgens mij niets over hoe de regel is
maar wel dat er een regel is......
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 222

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

het woordje "wél" (let op het accent) impliceert dat het normaal gesproken niet mag en dat er dus een regel is. Wat die regel precies is, is niet eenduidig af te leiden.
"If you're scared to die, you'd better not be scared to live"

Berichten: 91

Re: Uitzonderingen bevestigen NOOIT regels

Logica en taalkunde zijn niet altijd vrienden.


Logica en taalkunde juist wel. Logica en taalbeheersing alleen niet. Taalgebruikers volgen niet de logica, maar de psychologica, die niet altijd logisch geldende redeneringen gebruikt. Vrijwel iedere (moeder)taalgebruiker van het Nederlands begrijpt echter zonder zijn hoofd erover te breken wat deze uitdrukking betekent, dus wat is eigenlijk precies het probleem?

Reageer