Evolutie van zintuigen

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Berichten: 7

Evolutie van zintuigen

Ik zat me af te vragen welke van de 5 zintuigen zintuigen het eerst ontwikkeld zijn.

We hebben voelen, ruiken, proeven, zien en horen.

Ik denk zelf dat voelen de eerste was. Maar daarna weet ik het niet.

Ik kon hier verder ook niets over vinden en dat bevreemdde me wel enigszins. Het is wat mij betreft wel een logische vraag.

Iemand ook enig idee wanneer de zintuigen zich ontwikkeld hebben? In het pre-cambrium kwamen er voorouders van de degenkrab (Trilobieten?) voor en die konden volgens mij al voelen en ook al zien.

Wie kan me meer vertellen?

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: Evolutie van zintuigen

Het meest elementair lijkt me het voelen. Dit is meer een ingeving dan gefundeerd. Hoewel ik me meen te herinneren dit ergens te hebben gelezen. Zal eens kijken of dat nog op te duikelen is.
"Meep meep meep." Beaker

Berichten: 7

Re: Evolutie van zintuigen

Ik vond deze Engelse bijdrage:

Via Panda's Thumb, P.Z. Meyers reviews the evolution of the senses. Our senses of sight, taste and smell (and also some pheremone responses) all first register items in the environment via a closely related set of proteins called G-protein coupled receptors. It turns out that this family is very ancient, and also occurs in bacteria. Other senses, namely hearing, touch, and balance,l register at the cell level when physical shearing of the cell surfacel activates a family of proteins known in mammals as TRP channels.

The new work discussed by Meyers, which appeared in Nature a while back, describes an ancient pedigree for the TRP-like channels as well. There are fungal and bacterial proteins which also register physical stress at the cell surface, and some are direct homologs to the mammalian proteins.

The hypothesis of the review is that bacteria evolved G-protein coupled channels to detect soluble items in their surround, and mechanosensory channels to detect physical stress. These inventions, once established, became highly portable widgets to solve a large number of sensory problems. Truly a great demonstration of the Panda's Thumb principle-- that natural selection tweaks working solutions rather than designing anew.

Berichten: 7

Re: Evolutie van zintuigen

Verder niemand die deze leek meer wijs kan maken....?

:roll:

Berichten: 590

Re: Evolutie van zintuigen

Voelen is het meest elementaire zintuig, platwormen en kwallen kunnen al "voelen" zij hebben sensorische zenuwen en kunnen doordoor reageren op aanrakingen etc.

PLatwormen (een van de meest primitieve dieren) hebben ook al lichtgevoelige cellen waarmee ze kunnen "zien", licht van donker onderscheiden.

Voor de rest weet ik het niet zo zeker...

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: Evolutie van zintuigen

Kan chemotaxis als zintuig worden gezien? In dat geval lijkt chemotaxis me het oudste zintuig..
"Meep meep meep." Beaker

Berichten: 4.546

Re: Evolutie van zintuigen

als het iets waarneemt wel ja.
'The universe has a way of not caring about what you believe.'



- Robert Heinlein -

Berichten: 590

Re: Evolutie van zintuigen

Chemotaxis (en andere taxissen) lijkt me van een andere categorie dan "normale" zintuigen, hoewel er wel degelijk wordt waargenomen.

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: Evolutie van zintuigen

wikipedia schreef:Een zintuig is een orgaan waardoor een mens of dier in staat is om zijn omgeving of een deel van zichzelf waar te nemen.]bron

Taxis is een soort van waarnemen, dus volgens bovenstaande definitie ook een zintuig.
"Meep meep meep." Beaker

Berichten: 590

Re: Evolutie van zintuigen

Om verder te mierenneuken:

Bacterien zijn geen mensen of dieren.

Anyway, we zijn het er over een sdat het zeker een soort waarneming is, veel vroeger ontwikkeld dan zintuigen bij mens en dier.

Berichten: 751

Re: Evolutie van zintuigen

Laten we een stapje verdergaan.

Mijn vraag: in hoeverre kan een oog mee-evolueren met een levensvorm. Een nematode heeft cellen die gevoelig zijn voor electromagnetische straling (infrarood, ultraviolet). Een karper bezit volledig functionerende ogen inclusief oogspiertjes, lens, e.d., waarmee een bepaald deel van het electromagnetisch spectrum wordt opgevangen en in de hersenen vertaald naar 'zichtbaar' licht. Tussen nematoden en karpers zitten behoorlijk wat (toevallige) mutaties. Hoe zullen de 'tussenoplossingen' v.w.b. het gezichtsvermogen er hebben uitgezien? De spontane ontwikkeling van een volledige lens is onmogelijk. De spontane ontwikkeling van het juiste aantal oogspiertjes evenzeer. Laat staan een combinatie van deze twee. Welk evolutionair voordeel kunnen tussenoplossingen dan hebben gehad? Meestentijds moeten de gemuteerde dieren blind hebben rondgezworven. Hoe kan richtingloosheid dan toch zicht opleveren?
De juiste vraag is de vraag die uit objectiviteit geboren wordt.

Berichten: 7

Re: Evolutie van zintuigen

Grappig Hildebrand, zonder dat je het van me weet sla je de weg in die ik ook min of meer aan het onderzoeken ben.

Ik wil eerst de geschiedenis en oorsprong beter weten. Dan ben je ook beter in staat om lijnen naar de toekomst uit te zetten.

8)

Berichten: 4.546

Re: Evolutie van zintuigen

hmm, ja de tussenvorm, uiteraard moet die er geweest zijn. zoals je al zei: een spontane sprong kan niet.

en vergeet niet, ook geluid wordt veel gebruikt he, en geur. en ja is er een juist aantal oogspiertjes, denk het niet, het oog vormt zich aan de omgeving (net zoals het hele dier) en daar hangt het vanaf. ik weet we iets over een trilobietensoort die ze vonden die licht waarnam met kristallen ofzo, maja meer eigenlijk niet.
'The universe has a way of not caring about what you believe.'



- Robert Heinlein -

Berichten: 590

Re: Evolutie van zintuigen

Nou, een stapje eerder in de evolutie dan gewone (been-) vissen, waren er haaien. Het oog van de haai ziet er uit als een gewoon ook, maar de lens beweegt vrij ni de oogbol, het heeft geen spiertjes aan de lens vast. Dit lijkt me een goed voorbeeld van een nutteloze tussenvorm, maar de haai heeft het toch echt. E.e.a. is makkelijker te bevatten door te bedenken dat haaien electrische impulsen van prooien kunnen waarnemen met de ampullen van Lorenzini. De haai heeft dus aan een "tussenvorm" voldoende.

Logisch ook, het kleinste beetje zicht d.m.v. lichtgevoelige cellen heeft al voordeel boven niets kunnen zien. Iedere kleine verbetering, hoe onaf ook, heeft een voordeel en dus een hogere overlevingskans.

Dat dit een dynamisch proces valt ook af te leiden uit het feit dat het oog meerdere keren onafhankelijk van elkaar in de evolutie is ontstaan. Zo is het inkvissenook niet met het onze verwant (onafhankelijk ontstaan), maar het is wel een beter oog!

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: Evolutie van zintuigen

Bacterien zijn geen mensen of dieren.
Ik kan het hebben gemist, maar dat was geen voorwaarde gesteld in de openingspost.
"Meep meep meep." Beaker

Reageer