Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Moderator: ArcherBarry

Gebruikersavatar
Berichten: 2.116

Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Eén van de gangbare onderzoeken bij de ontwikkeling van medicijnen is een aantal dubbelblinde onderzoek om op die manier o.a. de effectiviteit te meten vergeleken met een placebo. Deze methode is ook prima toe te passen bij het onderzoek van diverse alternatieve therapiën, zoals homeopathie en veel vormen van kruidengeneeskunde.

Als je op deze manier onderzoek wil doen naar de diverse vormen van aromatherapie kom je een probleem tegen. Aromatherapie werkt altijd met geurende preparaten, wat het vrijwel onmogelijk maakt om een goed placebo te maken. Als je bijvoorbeeld de effectiviteit van pepermuntolie bij hoofdpijn wilt weten zal je een placebo moeten maken dat naar pepermuntolie ruikt, dit is vrijwel niet te realiseren zonder gebruik te maken van pepermuntolie of de daarin aanwezige voor de geur verantwoordelijke chemicaliën.

In theorie zou je deze test kunnen uitvoeren met proefpersonen en artsen die geen reukvermogen hebben, maar dat levert waarschijnlijk geen acceptabel resultaat op; ook (misschien wel juist) de geur en de waarneming daarvan zouden een rol kunnen spelen in de al dan niet genezende werking van de aromatherapie.

Wat zou een acceptabel en praktisch uitvoerbaar alternatief kunnen zijn om de werking van aromatherapie op een met de dubbelblinde test vergelijkbare manier te testen?
β-Damascenon en maneschijn

Gebruikersavatar
Berichten: 52

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Je zou de geur kunnen maskeren met een andere geur die veel nadrukkelijker is dan de originele geur (zwavel / ammoniak?). Dan kan je de te testen stof dubbel blind geven en vergelijken met placebo. Tenzij je ervan uit gaat dat een lekkere geur zowiezo een beter resultaat geeft dan niets. Dan kan hoef je niets blind te doen, maar kan je gewoon die geur met een geurloos middel vergelijken.

Voor welke indicaties zou je dit onderzoek willen laten doen (hoofdpijn)?

Wat is hiervoor de "gouden standaard" (paracetamol)?

Wat zouden dan de meetpunten (biomarkers) zijn waarmee je de effectiviteit wil gaan meten?

In het voorbeeld van hoofdpijn zou je misschien aromatherapie willen vergelijken met paracetamol. Dan heb je dus placebo aromatherapie en placebo paracetamol nodig zodat je een dubbel-blind gerandomiseerd two-way crossover trial kunt doen waarbij elke vrijwilliger wordt behandeld, 1 keer met aromatherapie met placebo paracetamol (treatment A) en 1 keer met paracetamol met placebo aromatherapie (treatment B). De helft van de vrijwilligers krijgt eerst A en dan B (sequence AB) en de andere helft andersom (sequence BA). Dit zodat je geen rekening hoeft te houden met tijdseffecten.

Voor het meten van een effect moet je eerst een methode verzinnen om op de juiste momenten hoofdpijn te kunnen veroorzaken op een meetbare manier. Die ken ik niet, maar misschien weet iemand anders dat wel?? Ik kan me voorstellen dat je de hoofdpijn laat scoren door de vrijwilligers zelf (bijvoorbeeld met een gestandaardiseerde pijn score). Daarna geef je ze de behandeling, en laat je elke 5 minuten de pijnscore opnieuw bepalen gedurende 4 uur. Daar zal vast wel wat uitkomen (waarschijnlijk dat paracetamol het beste werkt... :) .).

Je zult waarschijnlijk ook eerst het onderzoek willen doen op mannelijke vrijwilligers, omdat je anders een maandelijkse bias kunt hebben. Ik verwacht ook dat de mate van hoofdpijn nogal variabel zal zijn tussen de vrijwilligers, dus je hebt best wel een grote groep nodig om de resultaten significant te laten zijn (>20 vrijwilligers). Kosten voor zulk een gestandaardiseerd onderzoek (onder good-clinical-practice volgens de ICH-GCP guidelines) liggen rond de 300.000 Euro. Als je het niet volgens ICH-GCP doet zal geen enkel journal de resultaten willen publiceren, omdat aromatherapie een nogal controversiele therapie is.

Ik denk dus dat het grootste probleem zal zijn om erachter te komen hoe je bijvoorbeeld hoofdpijn kunt opwekken op een gestandaardiseerde manier. Pas in tweede instantie zou je beide therapien aan mensen met veelvuldige hoofdpijn (echte patienten) moeten geven, omdat die omstandigheden vrijwel niet te standaardiseren zijn.
---- Correct me if I am wrong! ----

Gebruikersavatar
Berichten: 2.116

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

M'n vraag is puur theoretisch, ik heb geen plannen om dit te toetsen. Vrijwel niemand zal miljoenen (want die drie ton is natuurlijk maar het begin) willen investeren om een niet patenteerbaar geneesmiddel te toetsen, heel misschien een onderzoeksinstituut met veel geld.

Maskeren met een sterkere geur heeft als nadeel dat de geur van de etherische olie of het andere geurextract dat gebruikt wordt niet goed wordt waargenomen, zoals eerder gesteld zou de geur/geurwaarneming een belangrijke rol spelen in de werking van de aromatherapie.

Misschien is er een andere onderzoeksmethode die eenvoudiger kan worden toegepast en die een vergelijkbare onafhankelijkheid heeft. Suggesties?

Anders gezegd: hoe zou je op een wetenschappelijk acceptabele manier kunnen aantonen dat aromatherapie werkt en niet uitsluitend op placebowerking is gebaseerd ? (Verondersteld dat dat zo is :) )
β-Damascenon en maneschijn

Gebruikersavatar
Berichten: 3.151

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Heeft aroma-therapie alleen effect bij precies die stof, of mag er ook een methyl-groepje her en der worden bijgeplakt? Als je namelijk een andere stof neemt die iets anders ruikt, maar er is alleen maar waar te nemen dat ze anders ruiken, niet welke de placebo is. Dan zou je een effect moeten meten, maar dat is idd alleen mogelijk zodra je dat kunt standaardiseren qua pijninductie en een vergelijkbare chemische stof niet hetzelfde effect heeft chemisch gezien.
Appareo decet nihil munditia?

Gebruikersavatar
Berichten: 52

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Misschien is er een andere onderzoeksmethode die eenvoudiger kan worden toegepast en die een vergelijkbare onafhankelijkheid heeft. Suggesties? Anders gezegd: hoe zou je op een wetenschappelijk acceptabele manier kunnen aantonen dat aromatherapie werkt en niet uitsluitend op placebowerking is gebaseerd ? (Verondersteld dat dat zo is :) )
Bewusteloze mensen ruiken ook. Je zou vrijwilligers met hoofdpijn in slaap kunnen brengen met een slaapmiddel, ze vervolgens de aroma of een placebo laten ruiken, en dan weer wakker laten worden. Nadeel is natuurlijk dat je flink veel storing zult hebben van het slaapmiddel.

Ook kan je met behulp van PET-scans of fMRI-scans kijken of er uberhaupt een effect kan worden gezien na het ruiken van aroma. Beide technieken zijn goed in staat om plaatjes te maken van hersenactiviteit van bepaalde hersendelen. Nadeel is dat je met die scans niet kan zien of iemand hoofdpijn heeft of niet.

Met EEG zou je wel de pijndempende werking van aromatherapie kunnen meten door tijdens de scan een gestandaardiseerde pijnprikkel te geven en te meten hoeveel hersenactiviteit dat geeft. Dat kan je natuurlijk ook doen onder aroma-therapie en onder paracetamol, zodat je die met elkaar kunt vergelijken. Hier is vast al wel veel literatuur over (zelf nog niet gezocht...). Ik denk dat je wel een paar academische anaesthesisten zover kunt krijgen dat ze zo'n exploratief onderzoekje doen bij 20 vrijwilligers (studenten).
---- Correct me if I am wrong! ----

Gebruikersavatar
Berichten: 1.259

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Zijn er uberhaupt aanwijzingen dat aromatherapien werkzaam zijn tegen medische klachten? en is precies de voorgestelde werking van deze therapie? (op welke gronden zou een bepaalde geur invloed uitoefenen op fysieke klachten?)

Als dit duidelijk is kunnen we misschien een mogelijkheid voor een dubbelblind experiment bedenken.
Filosofie is een spel, de wetenschap is de scheidsrechter.

Gebruikersavatar
Berichten: 2.116

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

The Don schreef:Zijn er uberhaupt aanwijzingen dat aromatherapien werkzaam zijn tegen medische klachten? en is precies de voorgestelde werking van deze therapie? (op welke gronden zou een bepaalde geur invloed uitoefenen op fysieke klachten?)

Als dit duidelijk is kunnen we misschien een mogelijkheid voor een dubbelblind experiment bedenken.
Er is een boel voornamelijk klinisch onderzoek gedaan naar aromatherapeutische behandelingen (zoek maar even in http://scholar.google.com). De resultaten zijn divers, te weinig om te stellen dat er meer dan een placebowerking vanuit gaat. Maar voor een academische discussie is het natuurlijk niet nodig om voldoende aanwijzing te hebben dat het uberhaupt werkt.

Omdat er geen eenduidige theorie is die alle aromatherapeuten omschrijven is het lastig om een precieze omschrijving van de voorgestelde werking te bepalen, maar belangrijke elementen zijn (zo begrijp ik):

- De behandeling vind plaats met geurende mengsels (mn etherische olie)

- De behandeling werkt deels door de geurwaarneming

- De behandeling werkt deels zoals andere farmaca, doordat het in het lichaam wordt opgenomen en (afhankelijk van de bahandeling) daar een farmaceutische werking heeft (sorry, klinkt erg vaag.

De geur zou met name een psychische werking kunnen uitoefenen. De geur wordt niet zoals de andere zintuigen via de thalamus verwerkt en zou daarom een min of meer persoonsonafhankelijker invloed kunnen hebben. De werking zou dan ook voornamelijk het lichaam moeten ondersteunen in het zelf bestrijden van klachten.

Veelal vergelijkbaar met homeopatische behandelingen, maar met als groot verschil dat een homeopatische behandeling heel eenvoudig dubbelblind te testen is: alleen een gespecialiseerd lab kan bijvoorbeeld een D4 potentie en het zuivere oplosmiddel van elkaar onderscheiden, placebo en middel zijn dus niet eenvoudig te onderscheiden voor arts en patient. Een aromatherapeut zal echter direct het verschil merken tussen bijvoorbeeld lavendelolie en paraffineolie, de meeste patienetn waarschijnlijk ook, doordat de geur afwijkt.
β-Damascenon en maneschijn

Gebruikersavatar
Berichten: 1.259

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

JanMeut schreef:- De behandeling vind plaats met geurende mengsels (mn etherische olie)

- De behandeling werkt deels door de geurwaarneming

- De behandeling werkt deels zoals andere farmaca, doordat het in het lichaam wordt opgenomen en (afhankelijk van de bahandeling) daar een farmaceutische werking heeft.
Als de werking deels door geurwaarneming plaatsvind is maskering met een sterkere geur niet mogelijk. Wel kun je hiermee testen of de geurstof ook door het lichaam wordt opgenomen. Je kunt je dan de volgende resultaten voorstellen:

Met gemaskeerde geur: je ruikt het niet meer maar het werkt wel, conclusie geen geurinvloed maar wordt wel opgenomen door lichaam.

Met zelfde geur maar andere chemische verbindingen: Het werkt niet, eenzelfde conclusie

Enkele van bovenstaande werkzame processen kunnen met een gemaskeerde geur wel getest worden maar er zullen veel vragen overblijven.

In welke mate is er aanleiding om aromatherapie serieus te nemen als werkzame therapie? welke publicaties worden gezien als wetenschappelijk houdbaar?
Filosofie is een spel, de wetenschap is de scheidsrechter.

Gebruikersavatar
Berichten: 52

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Ik denk niet dat je een dubbel blind gerandomiseerd onderzoek kunt bedenken waarbij je de invloed van geur evalueert zonder de vrijwilliger bewusteloos te maken. Zodra je de een of de andere geur geeft, kan de vrijwilliger onderscheid maken, en vervolgens het onderzoek biasen.

hierbij een link naar een leuk artikel over fMRI en de evaluatie van geuren en ingebeelde geuren.
---- Correct me if I am wrong! ----

Berichten: 1.425

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Een enkelblind onderzoek waarbij aromatherapie niet ter sprake komt maar de proefpersonen in de waan gelaten worden dat het heel iets anders betreft, bijvoorbeeld muziek of massage.

Gebruikersavatar
Berichten: 773

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Ik denk niet dat je een dubbel blind gerandomiseerd onderzoek kunt bedenken waarbij je de invloed van geur evalueert zonder de vrijwilliger bewusteloos te maken. Zodra je de een of de andere geur geeft, kan de vrijwilliger onderscheid maken, en vervolgens het onderzoek biasen.  
Maar is het wel echt zo dat als je bewusteloos bent dat je geen geuren meer kunt onderscheiden? Volgens mij ruik ik nog steeds dingen als ik slaap, en kan ik daar op reageren. Ik weet natuurlijk dat dat niets zegt over de rest van de mensheid, maar ik vroeg het me daarom wel af. Word je niet wakker van een rooklucht als je huis in brand staat? Is het echt bewezen dat je niet op geur reageert als je bewusteloos bent? (of slaapt)

Verder denk ik dat het zoiezo erg moeilijk te onderzoeken is, omdat mensen heel persoonlijk kunnen reageren op luchtjes, net als kleuren, vrienden van me hebben hun slaapkamer feloranje met rood geschilderd, ik zou er gek worden, zij vinden het prettig. Volgens mij heb je dat ook met geur. Ik word ook niet rustig van een lavendellucht, normaal aangeraden om in slaap te komen, eerder word ik er misselijk of hongerig van.... (Wederom heb ik hier wetenschappelijks niks onderbouwds gezegd, ik zou graag wel wat onderbouwds hierover lezen, als dat al kan.)
To boldly go where I`ve never been before



Be nice to nerds, chances are you`ll end up working for one

Gebruikersavatar
Berichten: 2.116

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

In welke mate is er aanleiding om aromatherapie serieus te nemen als werkzame therapie? welke publicaties worden gezien als wetenschappelijk houdbaar?
Ik denk dat je op basis van het huidige onderzoek kan stellen dat het een goede placebo therapie kan zijn. Anders gezegd, ik zie amper aanleiding om een bepaalde werking te onderzoeken, die is er waarschijnlijk niet.
Een enkelblind onderzoek waarbij aromatherapie niet ter sprake komt maar de proefpersonen in de waan gelaten worden dat het heel iets anders betreft, bijvoorbeeld muziek of massage.
Dat zou inderdaad een mogelijkheid zijn, hoewel er vast een boel praktische problemen zullen zijn. Maar zeker de beste optie tot nu toe, naar mijn mening. Overigens kan je ook een enkelblind onderzoek uitvoeren met de minder bekende oliën. Veel mensen zullen weten hoe lavendel ruikt, maar elemi olie is bij veel mensen onbekend.
Ik word ook niet rustig van een lavendellucht, normaal aangeraden om in slaap te komen, eerder word ik er misselijk of hongerig van.... (Wederom heb ik hier wetenschappelijks niks onderbouwds gezegd, ik zou graag wel wat onderbouwds hierover lezen, als dat al kan.)
Zoals eerder opgemerkt is er eigenlijk ook niet een grote theorie in de aromatherapie. Aromatherapeuten zijn van mening dat je met behulp van etherische olie en sommige andere geurende extracten bepaalde ziekte beelden kan behandelen. Maar de mate waarin je daarvoor een individuele benadeling gebruikt verschilt. Sommigen zullen beweren dat lavendelolie uitsluitend rustgevend is, andere dat het ook opwekkend kan zijn.
β-Damascenon en maneschijn

Gebruikersavatar
Berichten: 52

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

WendyTje schreef:Maar is het wel echt zo dat als je bewusteloos bent dat je geen geuren meer kunt onderscheiden? Volgens mij ruik ik nog steeds dingen als ik slaap, en kan ik daar op reageren. Ik weet natuurlijk dat dat niets zegt over de rest van de mensheid, maar ik vroeg het me daarom wel af. Word je niet wakker van een rooklucht als je huis in brand staat? Is het echt bewezen dat je niet op geur reageert als je bewusteloos bent? (of slaapt)

Verder denk ik dat het zoiezo erg moeilijk te onderzoeken is, omdat mensen heel persoonlijk kunnen reageren op luchtjes, net als kleuren, vrienden van me hebben hun slaapkamer feloranje met rood geschilderd, ik zou er gek worden, zij vinden het prettig. Volgens mij heb je dat ook met geur. Ik word ook niet rustig van een lavendellucht, normaal aangeraden om in slaap te komen, eerder word ik er misselijk of hongerig van.... (Wederom heb ik hier wetenschappelijks niks onderbouwds gezegd, ik zou graag wel wat onderbouwds hierover lezen, als dat al kan.)
Het doel van bewusteloosheid is om ervoor te zorgen dat er geen reactie op een lekkere geur kan ontstaan wat het onderzoek kan beinvloeden. Met andere woorden, als je (als vrijwilliger) weet dat je een lekkere geur ruikt, dan kan het zijn dat je (bewust of onbewust) anders reageert op onderzoeken, dan wanneer je weet dat je niets ruikt. Indien je bewusteloos bent, kan je natuurlijk helemaal niet meer reageren. Dit beperkt wel de manier waarop je activiteit kunt meten, maar dan ben je af van het probleem van "dubbelblind" onderzoek. Een geblindeerde onderzoeker is dan een overkomelijk en klein probleem.

Om bovenstaande redenen is het ook heel moeilijk om hier wetenschap aan te doen. Zoals al eerder gezegd heeft geur een ingewikkelde invloed op de hersenen en het gevoel van welbevinden. Vooral dat laatste is echt heel erg moeilijk meetbaar. Als je niet uitkijkt kom je al snel in scores van "ik voel me lekker", "ik voel me heel erg lekker", "ik ben in extase". En dat is natuurlijk weinig wetenschappelijk. Andere meetpunten kan je zoeken in de snelheid van herstel na ziekte of de overlevingstijd, maar dat wordt bemoeilijkt doordat daar natuurlijk nog veel meer factoren aan bijdragen.
---- Correct me if I am wrong! ----

Gebruikersavatar
Berichten: 52

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Zoals eerder opgemerkt is er eigenlijk ook niet een grote theorie in de aromatherapie. Aromatherapeuten zijn van mening dat je met behulp van etherische olie en sommige andere geurende extracten bepaalde ziekte beelden kan behandelen.


Ik ben wel nieuwsgierig naar welke ziektebeelden dat kunnen zijn. Heb je een mooie link?
---- Correct me if I am wrong! ----

Berichten: 1.425

Re: Dubbelblind onderzoek aromatherapie

Om bovenstaande redenen is het ook heel moeilijk om hier wetenschap aan te doen. Zoals al eerder gezegd heeft geur een ingewikkelde invloed op de hersenen en het gevoel van welbevinden. Vooral dat laatste is echt heel erg moeilijk meetbaar. Als je niet uitkijkt kom je al snel in scores van "ik voel me lekker", "ik voel me heel erg lekker", "ik ben in extase". En dat is natuurlijk weinig wetenschappelijk. Andere meetpunten kan je zoeken in de snelheid van herstel na ziekte of de overlevingstijd, maar dat wordt bemoeilijkt doordat daar natuurlijk nog veel meer factoren aan bijdragen.
Dat andere factoren een rol spelen heb je natuurlijk bij allerlei therapieën. Het gaat er natuurlijk om dat het placeboeffect, dwz de verwachting die invloed heeft op de werking, en de andere factoren gelijk zijn in de 2 groepen. daarom zie ik niet in waarom men de geur niet zou mogen waarnemen. alleen bij mensen die bekend zijn met aromaherapie zal er dan nog een placeboeffect zijn. die zou je dus op 1 of andere manier moeten zien uit te sluiten.

Reageer