[Aardrijkskunde] Zeestromingen

Katej

Hoii x

Ik moet een taak maken voor Aardrijkskunde, maar ik vind enkele zaken niet echt ...

* Welke kracht is verantwoordelijk voor de afwijking van winden?

De Corioliskracht, dacht ik

* Deze kracht is een gevolg van de :

Draaiing van de aarde (dacht ik)

* Een luchtdeeltje waat van 20°Z naar de evenaar toe. De snelheid van dit deeltje is groter / trager dan de snelheid van een luchtdeeltje aan de evenaar omdat het in dezelfde tijd nl 24u een grotere/ kleinere afstand moet afleggen. Het loopt dus als het ware vooruit/blijft als het ware achterop en zal een afwijking naar het oosten/westen krijgen m.a.w een afwijking naar links/rechts Er onstaat een ZO/ZW - wind, nl de passaatwind. Snap ik echt niet, bij het laatste weet ik dat de passaatwind een ZO-wind is, ik denk ook dat er aan afwijking is naar het westen, m.a.w een afwijking naar links

* De watercirculatie in de Middellandse Zee

ER is een waterkringloop tussen de Atlantische Oceaan, de straat van Gibraltar en de Middellandse zee bstande uit verticale en horizontale stromingen; een oppervlaktestroom die uit de Atlantische Oceaan de Middellandse Zee binnenvloeit. Geef de volledige kringloop en verklaar :

Helemaal geen idee hoe ik moet beginne !

Alvast bedankt !

X

Jan van de Velde

Eerste twee vragen zijn goed. Alleen nog even beseffen (maar dat hoort niet in aardrijkskunde thuis maar in natuurkunde) dat het geen coriolis-KRACHT is maar een coriolis-effect. De wind blijft gewoon noord-of zuidwaarts waaien, maar de aarde draait er onderdoor.....

Dat is tevens de uitleg voor je passaatwinden. Aan de oppervlakte waaien die naar de evenaar toe. Leg nou eens de atlas voor je op en kaart van heel de wereld, en beweeg je vinger (een potlood kan ook, maar dat is misschien zonde van de kaart) langzaam van de steenbokskeerkring recht omhoog richting de evenaar. (je vingertop is nu een luchtmassa die naar de evenaar gezogen wordt als gevolg van de opstijgende lucht daar). Die luchtmassa pakt de kortste weg, d.w.z. direct noordwaarts. Echter, de aarde staat niet stil. OM de draaiing van de aarde na te bootsen van een vlak vel papier, trek je wereldkaart naar rechts.

Nou beide bewegingen tegelijk: Beweeg een vingertop van je linkerhand récht naar boven, terwijl je de kaart naar rechts trekt. Je ziet dat je vingertop nu ten opzichte van de kaart niet meer recht naar boven gaat, maar een afwijking naar links krijgt.

Vergelijk die beweging met een kaartje van de passaatwinden.

-------------------------------------

De horizontale stromingen in de staat van Gibraltar kan ik je wel verklaren. Wat ik met verticale stromingen moet weet ik ook niet. Of het zou moeten zijn van het zoute Middellandse-Zeewater dat over de drempel van de straat van Gibraltar moet "klimmen" om de Atlantische Oceaan in te stromen.

Katej

Ik heb je raad opgevolgd met de kaart enzo te bewegen..

Dan denk ik dus dat mijn antwoorden kloppen :

Een luchtdeeltje waat van 20°Z naar de evenaar toe. De snelheid van dit deeltje is groter / trager dan de snelheid van een luchtdeeltje aan de evenaar omdat het in dezelfde tijd nl 24u een grotere/ kleinere afstand moet afleggen. Het loopt dus als het ware vooruit/blijft als het ware achterop en zal een afwijking naar het oosten/westen krijgen m.a.w een afwijking naar links/rechts Er onstaat een ZO/ZW - wind, nl de passaatwind. Snap ik echt niet, bij het laatste weet ik dat de passaatwind een ZO-wind is, ik denk ook dat er aan afwijking is naar het westen, m.a.w een afwijking naar links

Maar hoe kan ik die 2 eersten oplossen? Gaat dat luchtdeeltje sneller gaan dan een luchtdeeltje op de evenaar? Ik zou het echt nietw eten ..

En voor die laatste vraag ; ik vind echt nergens op internet uitleg hierover..

Jan, je zegt da je dat van horizontale stromingen weet ..

Kan je me dit al eens vertellen?

Alvast bedankt Jan

X[/b]

Jan van de Velde

Spijtig, de simpele uitleg werkt niet???

Dan de misschien moeilijkere. Op de evenaar heeft de aarde een omtrek van 40 000 km.(rode cirkel) Dat cirkelt in 24 uur rond, een luchtdeeltje dat met de aarde mee wil draaien (en dus stil hangt t.o.v. die aarde) op de evenaar heeft dus een snelheid van ruwweg 40 000km/24h =1666 km/h .

dan de keerkring:De blauwe cirkel is kleiner: op de keerkring heft de aarde maar een omtrek van ruwweg 36 700 km. Dat draait echter ook in 24 uur rond. Een luchtdeeltje dat boven een keerkring met de aarde mee wil draaien (en dus stil hangt t.o.v. die aarde) op de keerkring heeft dus een snelheid van ruwweg 36 700km/24h =1530 km/h .

Een luchtdeeltje dat nu recht noordwaarts van keerkring naar evenaar wil zou dus steeds meer snelheid naar rechts (oostwaarts) moeten krijgen om op dezelfde meridiaan te blijven. Er is echter niets om dat deeltje die extra snelheid oostwaarts te geven. Dus lijkt het op aarde net of het deeltje zich westwaarts verplaatst, omdat het zich niet even snel oostwaarts verplaatst als de aarde naarmate het dichter bij de evenaar komt.

Een luchtdeeltje waait van 20°Z naar de evenaar toe. De snelheid van dit deeltje is groter / trager dan de snelheid van een luchtdeeltje aan de evenaar omdat het in dezelfde tijd nl 24u een grotere/ kleinere afstand moet afleggen. Het loopt dus als het ware vooruit/blijft als het ware achterop en zal een afwijking naar het oosten/westen krijgen m.a.w een afwijking naar links/rechts Er onstaat een ZO/ZW - wind, nl de passaatwind.

moet nu wél lukken? Want nu staat mijn uitleg in dezelfde trant als de vraag.

UIt de Middellandse Zee verdampt meer water dan er uit rivieren (inclusief Donau, Dnjepr en Nijl) instroomt. De MZ is dus behoorlijk zout. Zout water heeft een grotere dichtheid (soortelijke massa) dan zoet water.

Neem een teiltje, det er een schot middenin, vul de ene helft met zout water en de andere helft even hoog met zoet water. Trek dan het schot weg en wacht af wat er gebeurt:

De Atlantische Oceaan is minder zout dan de MZ. Bij Gibraltar staat de AO echter even hoog als de MZ. (net als in het teiltje) Zout water stroomt dus over de bodem de MZ uit naar de AO.(net als in het teiltje). Dat kan natuurlijk niet doorgaan zonder dat dat weer wordt aangevuld, en de rivieren doen dat niet voldoende zelfs al zou er bij Gibraltar niets uitstromen. Kortom, over de oppervlakte stroomt er relatief zoet AO-water de MZ in.

Katej

Ok, ik denk dat ik het nu begrijp ...

Een luchtdeeltje waait van 20°Z naar de evenaar toe. De snelheid van dit deeltje is trager dan de snelheid van een luchtdeeltje aan de evenaar omdat het in dezelfde tijd nl 24u een grotereafstand moet afleggen. Het blijft als het ware achterop en zal een afwijking naar het westen krijgen m.a.w een afwijking naar links. Er ontstaat een ZO-wind, nl. de passaatwind.

Ik snap wat je bedoelt met het 2de .. Maar welk is in je teiltj het donker blauw en wel het lichtblauw ? Is lichtblauw zoet water?

En je vertelde de eerste x iets met dat 'klimmen'; wat bedoel je daarmee?

Doeiii x

Jan van de Velde

Je antwoord met de passaatwind klopt.

Lichtblauw is inderdaad zoet water, dat zal op het zoute water drijven(op het grensvlak treedt op den duur wel menging op natuurlijk, maar dat kan verrekte lang duren). Voor wat ik bedoel met dat klimmen moet je in de atlas maar eens een kaart met dieptelijnen van de MZ opzoeken.

http://www.bo.ingv.it/mfstep/WP8/model_dat..._bul_mfstep.htm

Afbeelding

Teken maar eens een ruwe dwarsdoorsnede van de MZ over een lijn van 10° westerlengte tot 5° oosterlengte, door de straat van Gibraltar. De diepteschaal bij de kleuren in het kaartje is in meters. Dat zoute water onderin de MZ juist ten zuiden van Mallorca moet naar de AO. Dat moet over een nogal forse drempel bij Gibraltar heen.

Katej

Nogmaals bedankt Jan, nu snap ik al wat ze dus bedoelt met horizontale stromingen, maar de vraag is eigenlijk geef de volledige kringloop en verklaar ...

Wat zou ik hier dan eigenlijk moeten zetten ?

X

Jan van de Velde

Ze bedoelen zoiets:

Afbeelding

alleen zul je er rechts een niet onbelangrijk stukje Gibraltar aan moeten plakken.

Katej

Maar hoe komt dan dat de Atlantische Oceaan minder zout is ?

Dat snap ik niet hoor ..

Of zou ik dat gewoon als een feit mogen beschouwen bij mijn uitleg?

Maar wat zou ze dan bedoelen met verticale stromingen?

Want tot nu toe hebben we toch nog alleen maar de horizontale besproken hé ?

X

Jan van de Velde

Katej schreef:Maar hoe komt dan dat de Atlantische Oceaan minder zout is ?

Of zou ik dat gewoon als een feit mogen beschouwen bij mijn uitleg?

Dat denk ik eigenlijk wel, maar anders: denk eens aan de MZ: warm, dus veel verdamping, en vlak ten noorden van een kurkdroge Sahara, dus niet veel neerslag en toevloed van rivierwater. Die Atlantische Oceaan is gemiddeld veel kouder. En kijk eens naar je kringloop: per saldo stroomt er steeds maar zout oceaanwater de MZ binnen, zout verdampt niet, water wél, dus blijft zouter water over.

Maar wat zou ze dan bedoelen met verticale stromingen? Want tot nu toe hebben we toch nog alleen maar de horizontale besproken hé ?

huh???

Teken maar eens een ruwe dwarsdoorsnede van de MZ over een lijn van 10° westerlengte tot 5° oosterlengte, door de straat van Gibraltar. De diepteschaal bij de kleuren in het kaartje is in meters. Dat zoute water onderin de MZ juist ten zuiden van Mallorca moet naar de AO. Dat moet over een nogal forse drempel bij Gibraltar heen.

Katej

Ah oeps; ik wist niet dat dit over verticale stromingen ging ...

Ik ga het morgen of misschien straks nog proberen in zinnen te zetten, want tekeningen zijn bij haar nooit toegestaan , omdat je het bij testen en dergelijke toch in zinvorm moet kunnen uitleggen ...

Alvast bedankt hé Jan. Ik zal hier dan morgen mijn uiteindelijke antwoord neertypen in zinnen...

X

Jan van de Velde

zet de rode pijlen dan maar in woorden......

en echt verticaal is die stroming natuurlijk nergens. Maar dat zoute water uit de diepte van 3000 m nabij Mallorca moet wél over een drempel van 200 m diepte bij Gibraltar heen, en dondert vervolgens over de bodem van de AO richting Madeira

Katej

Ik heb het anders aangepakt; ben deze morgen boeken gaan halen in de bibliotheek en hier vond ik iets over een 'horizontale drukgradiënt', dit is een inwendige kracht voor het ontstaan van zeestromingen. De drukgradiënt ontstaat door een verschil van zoutgehalte.. Wat jij, Jan, me duidelijk hebt uitgelegd.. Dus kan ik dit in mijn antwoord verwerken..

En dan heb je daar tegenover de aflandige wind, wat een uitwendige kracht is. En dan spreken ze dus van 'upwellings'. Dit was trouwens een andere vraag op de taak; Wat is een upwelling... Komt er eigenlijk kort op neer dat er winden duwen tegen het kustoppervlaktewarer en gecombineerd met het coriolis-effect beweegt het oppervlaktewater weg van de kust. Water van de oceaanbodem beweegt dan richting kust en rijst omhoog om het verplaatste oppervlaktewater te vervangen...

Zou ze hier dan een verticale stroming mee bedoelen?

Maar gebeurt dat dan ook bij de MZ en AO ?

Als ik dat daar ook gebeurt, moet ik helemaal niet de kringloop bespreken eigenlijk, maar eigenlijk spreken over die horizontale drukgradiënt en de upwelling (Ned: opwelling) die er plaatsvindt.

Dan zou het allemaal dus heel kort en gemakkelijk uit te leggen zijn...

Maar nu moet ik dus weten of er een opwelling gebeurt bij de MZ en de AO ..

Of zou ze met verticale stroming toch dat 'klimmen' bedoelen...

Als je me hierbij nog kan helpen, is het opgelost denk ik...

Danku

X

Jan van de Velde

Al met al vind ik dit hele verhaal behoorlijk ver en diep gaan als je hiervoor in een cursus niet de nodige basiskennis meekrijgt. Het is toch al heel ingewikkelde materie..

..

Alles wat zich van dieper naar ondieper verplaatst (of andersom) heeft in zijn bewegingsrichting in ieder geval een verticale component. In die zin mag je zeker van een per saldo verticale stroom spreken denk ik.

Wat betreft die upwelling, je hebt natuurlijk lang niet altijd een aflandige wind. Ik heb niet voldoende verstand van deze materie om te zeggen of dit een rol speelt bij die hele kringloop. In Nederland krijg je door dat upwelling-effect bij aflandige wind altijd hopen kwallen op het strand, dat weet ik wel.

Het stromingspatroon aan de oppervlakte in de MZ is langs de Afrikaanse kust is van west naar oost , en langs de Europese kust terug van oost naar west. Uitgaand van in het midden van de MZ door verdamping verdwijnend water wat vanaf de kust (rivieren en Gibraltar) wordt aangevuld is deze tegen-de-klok-in kuststroomrichting met het coriolis-effect net zo verklaarbaar als de windrichting rondom een lagedrukgebied op het noordelijk halfrond.

Door die verdamping middenin zou zouter en afkoelend (en dus "zwaarder") water ontstaan, dat de neiging krijgt in het midden naar de bodem te zakken en zo de stroom vanaf de kust te versterken.

Of dit ook de verklaring is voor het stromingspatroon in de MZ (en ook in de Zwarte Zee) zou ik niet met zekerheid durven zeggen. Het lijkt een logische verklaring, maar er zullen ongetwijfeld betere of minstens volledigere verklaringen zijn. Staan er overigens aan de MZ overheersend aflandige windrichtingen die dit proces meehelpen?? Je hebt uiteraard de scirocco's en de mistrals. Maar is het gemiddelde op jaarbasis inderdaad aflandig?? Geen idee.

Katej

Ik zal me dus baseren op het 'klimmen' voor de verticale stromingen..

Daarvan zijn we min of meer zeker en kan ik verwijzen naar een pagina in de atlas...

Bedankt !!

X

Wetenschapsforum

Laatste berichten

Nieuwsberichten

[Aardrijkskunde] Zeestromingen

[Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen

Re: [Aardrijkskunde] Zeestromingen