Chemische formule van patineren
Moderator: ArcherBarry
-
- Berichten: 6
Chemische formule van patineren
Hallo allemaal:
De volgende vraag heb ik aan jullie;
Patineren is (in mijn wereldje) een techniek waarbij je koperhoudende legeringen een gekleurd oppervlak geeft d.m.v. een chemische reactie.
Mocht iemand willen zien hoe dit in praktijk werkt dan wil ik graag even verwijzen naar het forumgedeelte van mijn website. ( knip, geen reclame toegestaan)
Nu ben ik op zoek naar de chemische formule van deze reactie. Soms krijg je een lichtgroene kleur, soms een blauwgroene of bruine kleur. Laatst hoorde ik van iemand dat hij met ammonia op een en de zelfde manier de ene keer groen en de andere keer een blaugroene kleur kreeg. Maar er is o.a. met kopernitraat ook te patineren.
Weet iemand welke chemische formule welke kleur maakt........
Alvast bedankt. [rr]
m.v.g. Eljas
De volgende vraag heb ik aan jullie;
Patineren is (in mijn wereldje) een techniek waarbij je koperhoudende legeringen een gekleurd oppervlak geeft d.m.v. een chemische reactie.
Mocht iemand willen zien hoe dit in praktijk werkt dan wil ik graag even verwijzen naar het forumgedeelte van mijn website. ( knip, geen reclame toegestaan)
Nu ben ik op zoek naar de chemische formule van deze reactie. Soms krijg je een lichtgroene kleur, soms een blauwgroene of bruine kleur. Laatst hoorde ik van iemand dat hij met ammonia op een en de zelfde manier de ene keer groen en de andere keer een blaugroene kleur kreeg. Maar er is o.a. met kopernitraat ook te patineren.
Weet iemand welke chemische formule welke kleur maakt........
Alvast bedankt. [rr]
m.v.g. Eljas
-
- Berichten: 1.379
Re: Chemische formule van patineren
Alle verbindingen van het tweewaardige koper zijn gekleurd dus er zijn meerdere patina's met verschillende formules en kleuren.
De bekendste is het patina dat zich op zuiver, rood koper vormt aan de atmosfeer. Dat is basisch kopercarbonaat, met een blauwgroene kleur.
Formule: Cu(OH)2.CuCO3.
Maar er zijn ook flesjes met chemicalien te koop die met koper kunnen reageren en een andere kleur geven. De kleuren zijn steeds varianten van geel, blauw en groen.
Ik denk dat je daarvoor in een winkel voor kunstenaars moet zijn.
De bekendste is het patina dat zich op zuiver, rood koper vormt aan de atmosfeer. Dat is basisch kopercarbonaat, met een blauwgroene kleur.
Formule: Cu(OH)2.CuCO3.
Maar er zijn ook flesjes met chemicalien te koop die met koper kunnen reageren en een andere kleur geven. De kleuren zijn steeds varianten van geel, blauw en groen.
Ik denk dat je daarvoor in een winkel voor kunstenaars moet zijn.
Uitleggen is beter dan verwijzen naar een website
-
- Berichten: 6
Re: Chemische formule van patineren
Bedankt voor de reactie, hierbij dan alsnog een copie van het artikel.
Rubriek: Uitleg patineren
Onderwerp: Ingebracht door: Eljas
Aanvullende informatie van: Eljas, boek sieradentechnieken/Jinks Mc. Grath
Handboek sieraden maken/Elisabeth Olver
Vakinfo MTS-Schoonhonen
Onder patineren verstaan we het oxideren van koperhoudende metalen. Dit kan door het metaal bloot te stellen aan natuurlijke elementen als lucht en water. Het gebeurt overal om ons heen. Bronzen kunstwerken die in de loop der tijd een groene aanslag krijgen, groen uitgeslagen bodemvondsten of koperhoudende sieraden die groen worden tijdens het dragen.
Als goudsmid is het niet handig om dit proces van nature te laten gebeuren.
Diverse recepten zijn er om dit proces te versnellen.
Enkele voorbeelden hiervan zijn:
Kleur helder bruin tot kastanjebruin:
1 ltr. Water, 25 gr. Kopersulfaat, 25 gr. Nikkelsulfaat, 12 gr. kaliumchloraat, 7 gr. Kaliumpermangaan.
Kleur bruin tot donkerbruin
Insmeren met een papje van goudzwavel (Au2S3) met spiritus of ammoniak.
Na drogen borstelen met messing borstel.
Kleur zwart:
Met blitzbeits (opl. Van zwavellever)
Oplossing van ammoniumsulfide.
Kleur groen:
Oplossing van 1,5 gr. Kopernitraat op 200 ml water
Kleur donker groen:
Papje maken van kopersulfaat:zinkchloride:water = 1:1:1
Opstrijken, laten drogen, afspoelen en in de zon leggen.
Of een mengsel van zaagsel met ammoniak en azijn.
Of een mengsel van zaagsel met ammoniak en keukenzout.
Of 1 ltr. Salmiakzout (NH4Cl) e 250 gr. Ammoniumcarbonaat ((NH4)2CO3)
Kleur groen tot zwart
300 gr. Kopernitraat (Cu(NO3)2) op in 100 cm3 water, daarbij 2 gram zilvernitraat (AgNO3).
Stap 1
Maak het werkstuk goed schoon.
Stap 2
Vetvrij maken
Grote voorwerpen kun je borstelen met water en Weense kalk (CaO). Kleine voorwerpen in verwarmd loogbad. Maar de voorkeur gaat uit naar electrolitisch ontvetten.
Stap 3
Om glansbeitsen toe te passen moet je in tegenstelling van matbeitsen die oxidehuid eerst wegbeitsen in een zuur als bijv. vitriool, vitrex.
Stap 4
Het patineren
Besmeer het oppervlakte met de vloeistof of stop het in een afgesloten bakje met zaagsel. In het algemeen geldt dat het proces warm sneller gaat dan op kamertemperatuur.
Afwerking
Bescherm de laag met bijenwas of een transparante lak. Gebruik geen haarlak want deze lost op in water.
In de praktijk uitgevoerd:
Basismateriaal
Amminiak, keukenzout, koperen ring en een afsluitbaar kunststof bakje.
Zaagsel ruim bevochtigd met ammoniak
Half potje keukenzout erbij
Ring tussen het zaagsel leggen
Ring goed bedekken met het zaagsel
Deksel erop
Bakje goed schudden zodat het vocht en het zaagsel zich goed verspreid
s morgens en s avonds wekstuk er even uithalen en zaagselvrij maken. Kleur controleren en weer opnieuw instoppen.
Wanneer de juiste kleur is bereikt stop je het proces. Spoel het werkstuk af, laat het goed drogen en wrijf het in met bijenwas. Eventueel bijenwas vervangen door een transparante lak.
Resultaat na 24 uur
Resultaat na 36 uur
Resultaat na 48 uur
Wanneer je de patineerlaag wegschuurt zul je zien dat het zaagsel op sommige plaatsen in is gevreten. Je kunt op deze wijze dus ook het koper etsen.
Op onderstaande foto kun je het effect een beetje zien.
Hieronder nog een voorbeeld van een monsterkaart met proefstukjes.
Rubriek: Uitleg patineren
Onderwerp: Ingebracht door: Eljas
Aanvullende informatie van: Eljas, boek sieradentechnieken/Jinks Mc. Grath
Handboek sieraden maken/Elisabeth Olver
Vakinfo MTS-Schoonhonen
Onder patineren verstaan we het oxideren van koperhoudende metalen. Dit kan door het metaal bloot te stellen aan natuurlijke elementen als lucht en water. Het gebeurt overal om ons heen. Bronzen kunstwerken die in de loop der tijd een groene aanslag krijgen, groen uitgeslagen bodemvondsten of koperhoudende sieraden die groen worden tijdens het dragen.
Als goudsmid is het niet handig om dit proces van nature te laten gebeuren.
Diverse recepten zijn er om dit proces te versnellen.
Enkele voorbeelden hiervan zijn:
Kleur helder bruin tot kastanjebruin:
1 ltr. Water, 25 gr. Kopersulfaat, 25 gr. Nikkelsulfaat, 12 gr. kaliumchloraat, 7 gr. Kaliumpermangaan.
Kleur bruin tot donkerbruin
Insmeren met een papje van goudzwavel (Au2S3) met spiritus of ammoniak.
Na drogen borstelen met messing borstel.
Kleur zwart:
Met blitzbeits (opl. Van zwavellever)
Oplossing van ammoniumsulfide.
Kleur groen:
Oplossing van 1,5 gr. Kopernitraat op 200 ml water
Kleur donker groen:
Papje maken van kopersulfaat:zinkchloride:water = 1:1:1
Opstrijken, laten drogen, afspoelen en in de zon leggen.
Of een mengsel van zaagsel met ammoniak en azijn.
Of een mengsel van zaagsel met ammoniak en keukenzout.
Of 1 ltr. Salmiakzout (NH4Cl) e 250 gr. Ammoniumcarbonaat ((NH4)2CO3)
Kleur groen tot zwart
300 gr. Kopernitraat (Cu(NO3)2) op in 100 cm3 water, daarbij 2 gram zilvernitraat (AgNO3).
Stap 1
Maak het werkstuk goed schoon.
Stap 2
Vetvrij maken
Grote voorwerpen kun je borstelen met water en Weense kalk (CaO). Kleine voorwerpen in verwarmd loogbad. Maar de voorkeur gaat uit naar electrolitisch ontvetten.
Stap 3
Om glansbeitsen toe te passen moet je in tegenstelling van matbeitsen die oxidehuid eerst wegbeitsen in een zuur als bijv. vitriool, vitrex.
Stap 4
Het patineren
Besmeer het oppervlakte met de vloeistof of stop het in een afgesloten bakje met zaagsel. In het algemeen geldt dat het proces warm sneller gaat dan op kamertemperatuur.
Afwerking
Bescherm de laag met bijenwas of een transparante lak. Gebruik geen haarlak want deze lost op in water.
In de praktijk uitgevoerd:
Basismateriaal
Amminiak, keukenzout, koperen ring en een afsluitbaar kunststof bakje.
Zaagsel ruim bevochtigd met ammoniak
Half potje keukenzout erbij
Ring tussen het zaagsel leggen
Ring goed bedekken met het zaagsel
Deksel erop
Bakje goed schudden zodat het vocht en het zaagsel zich goed verspreid
s morgens en s avonds wekstuk er even uithalen en zaagselvrij maken. Kleur controleren en weer opnieuw instoppen.
Wanneer de juiste kleur is bereikt stop je het proces. Spoel het werkstuk af, laat het goed drogen en wrijf het in met bijenwas. Eventueel bijenwas vervangen door een transparante lak.
Resultaat na 24 uur
Resultaat na 36 uur
Resultaat na 48 uur
Wanneer je de patineerlaag wegschuurt zul je zien dat het zaagsel op sommige plaatsen in is gevreten. Je kunt op deze wijze dus ook het koper etsen.
Op onderstaande foto kun je het effect een beetje zien.
Hieronder nog een voorbeeld van een monsterkaart met proefstukjes.
-
- Berichten: 1
Re: Chemische formule van patineren
Ik heb een vraag over bovenstaande recepten voor patineren:
bij de kleur groen staat: kaliummangaan.
moet dat niet zijn: kaliumpermanganaat?
Volgens mij wel, ik ben er echter niet zeker van.
bij de kleur groen staat: kaliummangaan.
moet dat niet zijn: kaliumpermanganaat?
Volgens mij wel, ik ben er echter niet zeker van.
-
- Berichten: 8.614
Re: Chemische formule van patineren
Je hoeft heus niet heel het bericht te quoten (liefst niet eigenlijk, vooral niet bij zulke lange berichten). Knip in de toekomst de irrelevante stukken weg. Verder vind ik de passage niet waar jij het woord 'kaliummangaan' bent tegengekomen. In het stukje over de kleur groen staat het volgende:
Eljas schreef:Kleur groen:
Oplossing van 1,5 gr. Kopernitraat op 200 ml water
Kleur donker groen:
Papje maken van kopersulfaat:zinkchloride:water = 1:1:1
Opstrijken, laten drogen, afspoelen en in de zon leggen.
Of een mengsel van zaagsel met ammoniak en azijn.
Of een mengsel van zaagsel met ammoniak en keukenzout.
Of 1 ltr. Salmiakzout (NH4Cl) e 250 gr. Ammoniumcarbonaat ((NH4)2CO3)
Geloof niet alles wat je leest.
Heb jij verstand van PHP? Word Technicus en help mee om Wetenschapsforum nog beter te maken!
Heb jij verstand van PHP? Word Technicus en help mee om Wetenschapsforum nog beter te maken!
-
- Berichten: 35
Re: Chemische formule van patineren
Heel lang geleden heb ik geëxperimenteerd om messing te kleuren.
Ik verdunde bleekwater 5X zodat het een chloorgehalte kreeg van 1% en 5% ammoniakopl.
eveneens verdunnen tot een gehalte van 1%.
Hierin het goed schone en ontvette messing voorwerp en even afwachten.
De volgende veiligheidsmaatregelen in acht nemen:
Het mengsel van ammoniak en bleekwater nooit bewaren, er kunnen zich explosieve en giftige verbindingen
vormen. Vanwege de schadelijkheid voor de rioolzuivering ook geen grote hoeveelheden mengen.
Werk in een goed geventileerde ruimte.
Veel succes!
Ik verdunde bleekwater 5X zodat het een chloorgehalte kreeg van 1% en 5% ammoniakopl.
eveneens verdunnen tot een gehalte van 1%.
Hierin het goed schone en ontvette messing voorwerp en even afwachten.
De volgende veiligheidsmaatregelen in acht nemen:
Het mengsel van ammoniak en bleekwater nooit bewaren, er kunnen zich explosieve en giftige verbindingen
vormen. Vanwege de schadelijkheid voor de rioolzuivering ook geen grote hoeveelheden mengen.
Werk in een goed geventileerde ruimte.
Veel succes!
-
- Berichten: 35
Re: Chemische formule van patineren
Een kleine correctie,
Meng het verdunde bleekwater en de verdunde ammoniakoplossing in gelijke hoeveelheden direct vóór gebruik.
H.Bours
Meng het verdunde bleekwater en de verdunde ammoniakoplossing in gelijke hoeveelheden direct vóór gebruik.
H.Bours