Wetenschapsforum

In 87% van de gevallen van longkanker is roken de oorzaak. Roken werkt sterk risicoverhogend. Vrouwen die roken hebben ongeveer 12 keer zoveel kans op het krijgen van longkanker als vrouwen die nooit gerookt hebben (Shopland et al., 99 ). Voor mannen is die kans zelfs 22 keer hoger. De latentietijd tussen roken en longkanker is gemiddeld twintig tot dertig jaar. Zo is de huidige daling van de sterfte aan longkanker bij mannen vooral het gevolg van de daling in het roken die al enkele decennia geleden is ingezet. Ook de duur van de blootstelling is van belang. Zo lijkt de duur van het roken een groter risico op het krijgen van longkanker te hebben dan het aantal gerookte sigaretten (Peto, 986). Het risico neemt weer af als de blootstelling wordt weggenomen (men stopt met roken). [1]

[bewerk] Passief roken

Passief roken is meeroken door de rook van sigaretten (van de omgeving) in te ademen. Waarschijnlijk verhoogt het inademen van de rook van anderen ook het risico op longkanker. Mensen die zelf niet roken maar regelmatig blootgesteld worden aan passief roken hebben waarschijnlijk een 1,3 hogere kans om longkanker te krijgen dan mensen die niet roken en niet blootgesteld worden aan passief roken.

Sterke dosis-responsrelatie tussen roken en longkanker

De kans op longkanker neemt toe met het aantal gerookte sigaretten. Rokers van 1-14 sigaretten per dag hebben een vijf maal hoger risico om aan longkanker te overlijden dan niet-rokers. Voor rokers van 20 of meer sigaretten per dag is dit risico 10-25 maal groter.

Het aantal jaren dat men rookt is van invloed. Matige rokers (10 tot 25 sigaretten per dag) hebben na 40 jaar roken een 2,5 maal hoger risico op longkanker. Bij zware rokers (meer dan 25 sigaretten per dag) is dit na 30 jaar roken het geval (Peto et al., 2000).

De leeftijd waarop men met roken begint is bepalend voor het risico op longkanker. Rokers die op 15-jarige leeftijd zijn begonnen, hebben na 50 jaar roken een 100 maal verhoogd risico op longkanker ten opzichte van niet-rokers. Voor rokers die op latere leeftijd zijn begonnen is het risico na 50 jaar roken met een factor 10 verhoogd ten opzichte van niet-rokers (Pathak et al., 1986).

Passief roken verhoogt kans op longkanker met 20%

Er is veel epidemiologisch onderzoek gedaan naar de invloed van langdurige blootstelling aan omgevingsrook (passief roken) op het longkankerrisico van niet-rokers. Inmiddels is er voldoende wetenschappelijk bewijs voor de kankerverwekkende effecten van omgevingstabaksrook. Door passief roken neemt het risico op longkanker met circa 20% toe ten op zichte van mensen die niet aan tabaksrook worden blootgesteld

Vrouwen die roken hebben ongeveer 12 keer zoveel kans op het krijgen van longkanker als vrouwen die nooit gerookt hebben (Shopland et al., 99 ). Voor mannen is die kans zelfs 22 keer hoger.

Albert Da Vinci,in de tijd dat er nog niet gerookt werd,en longkanker een zeldzame ziekte was,was er ook veel minder luchtverontreiniging.

Gezondheidsrisico's

Schadelijke stoffen in tabaksrook - Gezondheidseffecten - Passief roken

Schadelijke stoffen in tabaksrook

Tabaksrook bevat meer dan 1000 schadelijke stoffen, waarvan teer, koolstofmonoxide en nicotine de voornaamste en meest schadelijke zijn.



Teer

De zuurstof die we opnemen, wordt ter hoogte van onze kleinste luchtwegen en longblaasjes in het bloed gebracht. Dat zorgt op zijn beurt voor de voorziening ervan in heel het organisme (o.a. de spieren).

Teer zet zich af op de luchtwegen en de longen en verwekt er ontstekingen, wat resulteert in een gedeeltelijke of volledige verstopping van de luchtwegen. Hierdoor vermindert de zuurstofcapaciteit van de longen en kan er minder zuurstof opgenomen worden.

Teer is ook verantwoordelijk voor de bruine tanden en vingers, en zwarte longen bij de roker.

Aangezien de uitgeblazen rook ook een deel teer bevat, merk je diezelfde bruine afzetting op gordijnen, muren, plafonds, maar tast ook de longen van passieve rokers aan.

Teer is tevens de kankerverwekkende stof in tabaksrook. Teer staat in rechtstreeks verband met longkanker, maar veroorzaakt eveneens tong-, lip-, mond-, slokdarm-, strottenhoofd-, blaas- en baarmoederhalskanker.

Koolstofmonoxide

Koolstofmonoxide verdringt gedeeltelijk de zuurstof in het bloed, waardoor de bevoorrading van zuurstof in de spieren, maar ook in heel het lichaam aanzienlijk daalt.

Zo heeft een roker die een pakje sigaretten per dag rookt, eenzelfde zuurstofbestand van een niet-roker op 2.500m hoogte.

Als men weet dat een mens over ongeveer vijf liter bloed beschikt, dan kan je stellen dat bij die roker dit overeenkomt met een halve liter bloed die buiten gebruik wordt gesteld. Het hoeft geen betoog dat dit proces een effect heeft op de fysieke capaciteiten.



Nicotine

Nicotine veroorzaakt een grotere belasting van het hart doordat het hartritme verhoogt en de bloeddruk stijgt. Hierdoor heeft het hart zelf reeds een grotere behoefte aan zuurstof.

Nicotine bevordert de vernauwing van de bloedvaten, dus een moeilijke doorstroming en nogmaals een geringer aanbod van zuurstof. Een ander effect van nicotine is de verhoogde afbraak van vitamine C.

De voornaamste gezondheidseffecten van roken



Tabak en kanker

Longkanker: Men stelt vast dat 9 op de 10 gevallen van longkanker zich bij rokers voordoen. Het is een ziekte die men vaak pas laat op het spoor komt waardoor de genezingskansen laag liggen. De eerste symptomen van longkanker (veranderde hoest, soms slijmen vermengd met bloed, pijn in de borstkas, ademhalingsproblemen) lijken op wat de roker als "normaal" beschouwt. Precies daarom is het zo moeilijk de ziekte in een beginstadium op het spoor te komen.

Ook andere organen kunnen worden getroffen door een kanker die te wijten is aan roken. Dat risico verhoogt stelselmatig met het aantal gerookte sigaretten en met de duur van de verslaving. Alcohol kan bovendien de kankerverwekkende risico’s van het roken nog versterken.

Kanker van de mondholte en de keelholte: roken heeft een invloed door direct kankerverwekkend effect en door chronische brandwonden..

Strottenhoofdkanker: in 75 % van de gevallen is deze kanker te wijten aan roken en alcohol.

Slokdarmkanker: doorstroming van de warme rook beladen met giftige stoffen.

Pancreaskanker: hoewel men de oorzaken van deze vorm van kanker niet kent, stelt men wel vast dat deze zich vaker voordoet bij rokers.

Baarmoederhalskanker bij jonge vrouwen: de kans op baarmoederhalskanker is twee keer zo hoog bij rooksters dan bij niet-rooksters. Tabak speelt hier de rol van een co-carcinogeen.

Blaaskanker: te wijten aan de aromatische koolwaterstoffen in de rook die, getransporteerd door de bloedvaten naar de nieren, in de urine terechtkomen en daar in contact komen met de wanden van de blaas voordat ze geëlimineerd worden.

Tabak en ademhaling

Door het tekort aan zuurstof, lijdt elke roker aan ademnood en kan je vaststellen dat rokers na afzienbare tijd er even erg aan toe zijn als een astmalijder.

Teer verwekt ontstekingen op de luchtwegen die na verloop van tijd de kans niet krijgen om te genezen wat de roker chronische bronchitis (ontsteking van het slijmvlies in de luchtpijpen) en emfyseem (verlies van elasticiteit van de longblaasjes) oplevert.

Tabak en cardiovasculair systeem

Nicotine bevordert hart-en vaatziekten.

De hartslag wordt opgedreven en de bloeddruk stijgt waardoor het hart van een roker wordt uitgeput.

De bloedvaten vernauwen.

De roker wordt bedreigd met hartinfarct, beroertes en hartstilstand en dit vaak op een te jonge leeftijd.

De huid krijgt te weinig zuurstof, lijdt onder een tekort aan bloeddoorstroming wat veroudering versnelt, maar ook huiduitslag, puistjes en “zwarte puntjes” bevordert. De gezonde, mooie roze blos op de wangen is een charme die elke roker mist, integendeel op termijn herken je een roker aan zijn vale, grijze, trieste huidskleur met verwijde en vuile poriën.

Roken veroorzaakt tandvleesontsteking die vaak niet wordt opgemerkt : immers door de bloedvaatvernauwing bloedt het ontstoken tandvlees minder of zelfs niet en wordt het dus ook niet verzorgd. Op termijn leidt dit tot chronische tandvleesontsteking. Slechtruikende adem is daarvan slechts één gevolg, ook terugtrekking van het tandvlees en tandverlies worden hierdoor verklaard.

De vernauwing van de bloedvaten vemindert de doorstroming. In eerste instantie leidt dit tot afkoeling van handen, voeten en aangezicht, “slaperige” handen, vermoeide onderbenen, later echter tot de zogenoemde etalagebenen (pijn in de benen na een bepaald aantal meters stappen door zuurstofgebrek in de spiercellen); in extreme gevallen zelfs tot gangreen (afsterven van weefsel door onvoldoende doorbloeding).

Tabak en zenuwstelstel

Koolstofmonoxide en nicotine hebben een sterk effect op het zenuwstelsel:

Het geheugen en concentratievermogen van de roker wordt verzwakt, ook de reactiesnelheid daalt.

Een roker heeft gemakkelijker hoofdpijn, is minder stressbestendig en zal gemakkelijker ten prooi vallen aan depressie, waar hij op zijn beurt ook moeilijker weer uitgeraakt.

Door de verminderde zuurstoftoevoer ontstaan zintuiglijke stoornissen: een roker smaakt, ruikt, hoort en ziet minder scherp.

Een roker zijn kwaliteit van slaap gaat sterk achteruit: zijn slaap is minder diep, vaker gestoord, hij komt minder ontspannen uit zijn slaap, waardoor hij moeilijker uit bed kan, vaak last heeft van vermoeidheid en moet vechten tegen slaperigheid.

Tabak en seksualiteit

Al bij jonge rokers kan de vruchtbaarheid vrij sterk dalen. Jonge rokers die hierbij moeilijkheden ondervinden zijn erg gebaat met hun rookgedrag zo snel mogelijk op te geven.

Een roker zal het niet graag horen, maar vooral tengevolge van een verminderde doorstroming zal de mannelijke potentie dalen en erectieklachten bij rokers van veertig jaar zijn geen uitzondering. Ook de intensiteit en de kwaliteit van de seksuele beleving boet sterk in bij rokers. Stoppen met roken levert hier vaak een aangename verrassing! ("het ene plezier is het andere waard").

Studies hebben aangetoond dat meisjes die vanaf de puberteit roken en blijven roken vaak een vervroegde menopauze kennen met een meer uitgesproken kans op vervroegde osteoporose (ontkalking van het bot).

Daar nicotine vitamine C in sterke mate afbreekt, wordt calcium minder goed opgenomen door het bot.

Jongeren die vanaf de puberteit roken missen zo een sterke opbouw van het bot wat zich later uit in een vervroegde botontkalking. (vooral heupen en voorarmen, ook tandbeen met vervroegd tandverlies tot gevolg zeker in combinatie met chronische tandvleesontsteking).

Tabak en zwangerschap

Roken tijdens de zwangerschap kan aanleiding geven tot een boreling met een lager gewicht, tot vroegtijdige geboorte of zelfs tot een doodgeboren baby.



Tabak is een drug

Het is wetenschappelijk vastgesteld dat nicotine een harde drug is en zelfs moeilijker op te geven dan heroïne: we zijn het aan de jongeren verplicht om hen op het verslavingsgevaar van roken te wijzen en hen zoveel mogelijk helpen eraf te blijven: beginnen is gemakkelijk, stoppen vaak een drama.

Passief roken

De rook van een brandende sigaret kan ingedeeld worden in twee componenten: de hoofdstroom-rook, die wordt ingeademd door de roker bij het inhaleren, en bij het uitademen terug in de omgeving wordt gebracht. Daarnaast is er de nevenstroom-rook, die ontstaat wanneer de sigaret zelf verder brandt (bv. op een asbak).

Passief roken is de ongewilde blootstelling hieraan van personen in de omgeving van rokers.

Passief roken is ontegensprekelijk schadelijk voor de gezondheid:

Passief roken verhoogt het risico op longkanker met 15 tot 25%.

Passief roken veroorzaakt of verergert ook andere longaandoeningen zoals astma en chronische bronchitis.

Passief roken is ook schadelijk voor hart en bloedvaten. Reeds na 30 minuten passief roken ontstaan er meetbare veranderingen in kransslagaders. Deze veranderingen zijn dosisafhankelijk en verbeteren deels wanneer het passief roken wegvalt.

Naast longkanker is hartinfarct de meest belangrijke oorzaak van sterfte door passief roken.

Gijs schreef:Is het bewezen dat je met roken je longen verpest? Ik denk dat de mensen die longkanker krijgen en roken gewoon al longkanker zouden krijgen. Want ik denk dat je juist longkanker krijgt van rotondes en drukke kruispunten.

Vraag ik erom om elke keer herrinerd te worden dat het dodelijk is? Dat weet ik heus wel hoor. Die anti-rokers proberen je steeds aan je op te dringen.

The carcinogenity of tobacco smoke is not explained by nicotine, which is not carcinogenic or mutagenic. Rather, any partially burnt material, tobacco or not, contains polycyclic aromatic hydrocarbons, particularly benzopyrene. The mechanism of their carcinogenity is well-known: oxidation produces an epoxide, which binds to DNA covalently and permanently distorts it. DNA damage is the cause of cancer, because if the poison damages the cellular apoptosis system severely enough, the injured cell cannot kill itself and becomes a cancer cell. The poison is not specific, so whether the cancer-causing damage is done is determined by random chance. In this respect, the mechanism of carcinogenicity closely resembles that of mustard gas, aflatoxin and other DNA alkylating agents.

Een vergelijking van het type p53 mutaties toont een verschil aan tussen longkankers bij rokers en longkankers bij niet-rokers of andere kankers:

- longkanker cellen bij rokers: meer frequent G->T mutaties, minder frequent (spontane) C->T mutaties in CpG residus.

- niet-longkankers en longkanker bij niet-rokers: frequenter (spontane) C->T mutaties in CpG residus minder frequent G->T mutaties

- Bovendien zijn er bepaalde hot sports voor mutaties in het p53 gen die aangetroffen worden bij rokers met longkanker maar minder betrokken zijn bij de andere twee groepen.

Dus, longkankercellen bij rokers vertonen een uniek mutatiespectrum in het p53 gen en dit suggereert een verschillende oorzaak van de mutaties bij longkankers bij rokers in vergelijking met andere vormen van kanker, en longkanker bij niet-rokers.

Verklaring: in vitro werd aangetoond dat bepaalde carcinogene stoffen in sigarettenrook (bijvoorbeeld de polycyclische aromatische koolwaterstoffen) selectief binden aan de G-nucleotieden die hot spots vormen voor mutaties bij rokers. Deze stoffen veroorzaken er selectieve mutaties (G naar T).

Dit vormde één van de eerste bewijzen naast de overweldigende epidemiologische evidentie dat roken longkanker veroorzaakt.

Ik reageerde vooral op Gijs zijn bericht omdat hij de mensen misinformeerde. Hij stelde immers dat hij denkt dat roken het risico op longkanker niet verhoogd (niet kwaad bedoeld, onwetendheid, maar het kan wel kwaad aanrichten). Op dat moment is het mijn taak om in te grijpen. De bezoeker van dit forum mag verwachten dat hij correct wordt geïnformeerd.