Mag je zo maar onder het integraalteken differentiëren?
Heel vaak wel. Er geldt de volgende stelling: (makkelijk zelf te bewijzen
)
Als
\(f \mbox{ en } \frac{\partial f}{\partial t}: [a,b]\times[c,d] \rightarrow \rr\)
continue functies zijn, dan geldt voor alle
\(t\)
met
\(c < t < d\)
\(\frac{d}{dt}\int_{a}^{b} f(x,t)\ dx = \int_{a}^{b} \frac{\partial f(x,t)}{\partial t}\ dx\)
.
___________
Vervelender is het als
\(b = \infty\)
Dan moet er nog aan wat extra eisen voldaan zijn):
1.)
\(\int_{a}^{\infty} f(x,t)\ dx\)
moet bestaan.
2.) Er bestaat een functie
\(R: [a,b] \rightarrow \rr\)
zo dat voor alle
\(t \in (c,d)\)
geldt
\(\left|\frac{\partial f(x,t)}{\partial t}\right| \leq R(x)\)
en
\(\int_{a}^{\infty}R(x)\ dx\)
bestaat.
___________
Voortgaand op het voorgaande kunnen we ook kijken wanneer je integralen mag verwisselen.
We veronderstellen dat
\(f\)
continu is op
\([a,b]\times[c,d]\)
. (
\(b\)
en
\(d\)
mogen
\(\infty\)
zijn).
a.) Als
\(f(x,t) \geq 0\)
voor alle
\(x\)
en
\(t\)
, dan is
\(\int_{c}^{d}\int_{a}^{b}f(x,t)\ dx\ dt = \int_{a}^{b}\int_{a}^{b}f(x,t)\ dt\ dx\)
.
(We accepteren hier als uitkomst
\(\infty\)
) (Stelling van Tonelli)
b.) Als
\(\int_{c}^{d}\int_{a}^{b}|f(x,t)|\ dx\ dt < \infty\)
dan is
\(\int_{c}^{d}\int_{a}^{b}f(x,t)\ dx\ dt = \int_{a}^{b}\int_{a}^{b}f(x,t)\ dt\ dx\)
.
(Stelling van Fubini).