Convergentie

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 99

Convergentie

Convergentie komt veelvuldig voor. Welke mechanismen zouden daaraan ten grondslag liggen?

Berichten: 590

Re: Convergentie

Eenvoudige evolutionaire processen, met name natuurlijke selectie. Onder gelijke omstandigheden val er blijkbaar wat te winnen met een beperkte set aanpassingen. Het oog bijv. is meerdere keren onafhankelijk van elkaar geevolueerd. Er is blijkbaar een sterke selectie op zien in deze wereld.

Berichten: 99

Re: Convergentie

Ik las pas iets over het pax6 gen, dat een belangrijke rol speelt bij de ontwikkeling van het oog. Dit gen komt behalve bij vertebraten, ook bij insecten voor en men denkt dat ze homoloog zijn. In hoeverre kan men dan nog spreken van convergentie van de ogen?

Berichten: 99

Re: Convergentie

En nog een vraagje; wat zijn de beperkende factoren die ervoor zorgen dat dezelfde oplossingen onafhankelijk van elkaar ontstaan?

Berichten: 590

Re: Convergentie

Het pax6-gen staat inderdaad aan de basis van verschillende ogen in het dierenrijk en is inderdaad homoloog. Het komt voor bij verschillende dieren als Drosofila, inktvissen en zoogdieren voorkomt wat er dus op duidt dat het moet zijn ontstaan voor de verschillende divergenties van evolutionaire trends die naar de huidige dieren leiden, erg oud dus. Het idee (uit: Evolution van Futuyma) is dat het in zijn originele vorm een rol speelde bij de expressie van genen die verantwoordelijk waren voor de expressie van bijv. fotoreceptoren. Pax6 kun je dan denk ik zien als het ruwe materiaal van de verdere evolutie van de verschillende ogen, er valt namenlijk nog wel wat te combineren met oogbekers, lenzen etc. kortom, de morfologie van het oog. Dus fotoreceptie kun je dan misschien een gedeeld verworven kenmerk noemen en de verschillende ogen kun je denk ik wel convergent noemen.

Wat de beperkende factoren voor convergentie evolutie betreft denk ik dat ten eerste de genetische mogelijkheden beperkend zijn, natuurlijke selectie moet wel wat om te selecteren hebben... en verder de bandbreedte van de selectiedruk, ofwel de 'eis' van de omgeving. Convergente evolutie in een woestijn zal bijv. tot gevolg hebben dat planten die zich aan de droogte kunnen aanpassen overleven en onafhankelijk van elkaar kunnen dan de verschillende aanpassingen ontstaan.

Berichten: 99

Re: Convergentie

Ik las pas een boek (titel ben ik even vergeten; auteur is Simon Conway Morris) met als hoofdthema convergente evolutie en daar werd de "onvermijdelijkheid" van het ontstaan van bepaalde "vormen" naar voren gebracht; onder andere het oog. Dus niet dat het vast staat welke soorten ontstaan, maar dat op een bepaald moment in de evolutie is vast komen te staan welke bepaalde kenmerken van soorten ontstaan. Met de uitgebreide bronvermelding en de grote lijst aan voorbeelden was ik aardig overtuigd.

Ik begrijp alleen niet goed hoe ik een beperking van genetisch materiaal moet zien, want de beperkingen worden gevormd door de samenstelling van dat genetisch materiaal en die is onder de verschillende evolutionaire mechanismen erg veranderlijk.

Berichten: 590

Re: Convergentie

Over Conway Morris hebben we het wel eens tijdens een college gehad. De vraag is dan of de evolutie ongeveer hetzelfde zou zijn als het weer plaats zou vinden, of dat het toch heel anders is. Conway Morris heeft dan het idee dat het er in grote lijnen hetzelfde uit zou zien, maar daar was ik zelf niet echt van overtuigd. Hij lijkt niet zoveel rekening te houden met grote catastrofes die hebben plaatsgevonden, denk bijv. aan de massauitsterving aan het einde van het Perm en de overgang van het Krijt naar het Tertiair. Dergelijke catastrofes hebben een enorme uitwerking op het verdere proces van soortvorming en aldus ook op grote schaal, misschien is het wel te vergelijken met het butterfly-effect.

Hoe dan ook, convergente evolutie is dan ook wel weer feit en dat geeft ook wel aan dat er overeenkomsten zijn.

Je zegt zelf eigenlijk al ongeveer wat ik bedoel met de beperking van de genetische informatie, ja, die is dynamisch, maar die is niet oneindig dynamisch. Vleugels van vogels zijn bijv. niet in een keer geevolueerd, maar daar zijn meerdere tussenstappen voor nodig geweest, in die zin is het genotype beperkend. Dat genotypen (op schaal van populatie of soort) dynamisch en ook veel mogelijkheden in zich dragen laat de gewone kool zien. Broccolie, spruitjes, groene kool etc. behoren allemaal tot dezelfde soort, Brassica oleracea, en alleen door kruizing zijn de meeste mogelijkheden van deze soort in een extreme vorm bovengekomen, er is verder niet aan gerommeld, de verschillende fenotypen waren al in het genoom aanwezig.

Reageer