Wetenschapsforum

Een analyse vanuit de canapé

Nu de Britse krant “The Independent” heeft gemeend te moeten vaststellen dat de opwarming van de aarde op hol slaat (“Meeting the Climate Challenge” van de “International Climate Change Taskforce”) is het na het droevig hoofdschudden wellicht nuttig voor klimaat sceptici om eens rustig in de canapé plaats te nemen, een versnapering te nuttigen en de materie vanuit een substantieel hoger abstractieniveau te beschouwen. Hoe werkt dit menselijk mechanisme nu om dergelijke scenario’s te verzinnen en wat zijn de consequenties daarvan? Daarover tracht dit essay een bijdrage te leveren.  

Van psychologie weet ik niet veel, maar ik ga wellicht niet te ver buiten de boekjes met de vaststelling dat groepsvorming één van de instincten voor overleving is voor veel levensvormen. De functie van een dergelijke groep is om gezamenlijk beter te zijn opgewassen tegen bedreigingen van buitenaf waarmee ad ultimo de kwaliteit van het leven wordt verbeterd. Het laat zich aanzien dat de oorzaak en gevolg nauw met elkaar zijn verbonden. Als er een bedreiging is, komt de groepsvorming krachtig tot stand. Is er geen gevaar dan vermindert de groepsbinding. Maar dat is ongewenst want het druist in tegen ons instinct. De groepsbinding moet dus worden bevorderd en dat kan eigenlijk alleen maar door het hebben van een bedreiging. Is er geen gevaar, dan moet dat dus worden gecreëerd.

Bedreiging komen meestal van dezelfde soort. Bij de soort Homo sapiens (mens) kan dit al worden waargenomen op de schoolpleinen van de basisscholen waar het scheppen van bedreigingen en vorming van groepen reeds levendig wordt beoefend. Zo blijkt het pesten van andere kinderen veelal vanuit de groep te gebeuren, waarbij opvalt dat de meest notoire pestkoppen er veelal naar lijken te streven om hiermee de groep te imponeren teneinde de kandidatuur voor het leiderschap van de groep te onderstrepen. Niet het terroriseren van het slachtoffer lijkt het doel te zijn, veel meer dan de verwerving van de A-status, het meest prominente individu die het meest geschikt is om de integriteit van de groep te waarborgen en om deze te beschermen tegen alle gevaren van buitenaf. Een dergelijke held dwingt respect af en de groepsleden scharen zich gaarne om hem heen zich beijverend om bij hem in het gevlei te komen (Tja Dat mag je zo formuleren van het Groot dictee der Nederlandse taal).  Het gaat dus om het spel dat leidt tot de verwerving van heldenstatus alsmede eeuwige roem en niet om de knikkers van het verslaan van de vijand. Er moet dus wel eerst een vijand zijn en is zulks niet het geval dan wordt deze gecreëerd en het vervelende voor het pest-slachtoffer is dat hij toevallig is uitgekozen voor de rol van die vijand.  

Bij volwassenen verandert dit principe niet, alleen de omvang van het mechanisme. De vijandelijke bedreigingen zijn nu de heidenen, de hunnen, de kaninefaten, de communisten, de kapitalisten, enzovoorts. Het ware op te merken op dat degenen die het dictatorschap van het land nastreven, een aanzienlijke investering doen in het creëren van een dergelijk vijandsbeeld. Niet zelden komt het dan tot een gewapend treffen, wereldbranden, waarna onveranderlijk achteraf blijkt dat die aartsvijanden eigenlijk gewone mensen zijn met gewone emoties. Ze zijn onszelf. Alleen ons instinct tot zelfbehoud met de mechanismen, vijandsbeeld opbouwen, groepsvorming en leiderschap leidt naar het uiteindelijk conflict en werkt daarom tegen zichzelf.

De mens heeft dus bedreigingen nodig en tussen deze twee uitersten, het schoolplein en de wereldoorlogen, zit een interessante wereld van virtuele dreigingen. Wat anders is de rol van draken en duivels? Zijn het niet de meest prominente leden van de groep, de medicijnman, de voorganger, degenen die zo prachtig weten te vertellen over het dreigende gevaar en wat moet worden gedaan om dit af te wenden?

Nu zat het tot korte tijd geleden, wel goed met die bedreigingen voor de moderne samenleving. De communisten hadden de kapitalisten en vice versa. Dat was redelijk voldoende voor de groepsvorming en het leiderschap. Draken en duivels kwijnden weg temeer daar ook de voortschrijdende wetenschap het bestaan van dergelijke wezens meer en meer in twijfel meende te moeten trekken. Ook voor meer reëlere bedreiging zoals milieuproblematiek was destijds weinig belangstelling. Er waren al genoeg vijanden. Met het wegvallen van dat dreigingsbeeld echter veranderde de wereld. En het verlies van de innig geliefde vijand bracht grote verwarring. Koortsachtig werd gezocht naar nieuwe bedreigingen en uiteraard was de milieuproblematiek een prominent kandidaat. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ambulante dappere strijders over elkaar heen rollen om met luide stemme te verkondigen hoezeer de wereld gevaar loopt en dat er nu krachtig moet worden opgetreden om het vergaan ervan te voorkomen. Het maakt daarbij niet uit of het gevaar reëel is of fictief. Het gaat immers om de groepsvorming en het leiderschap en daarvoor moet men ver gaan, de scenario’s kunnen niet beangstigend genoeg zijn.

Een stukje wiskunde dan, gezien het wetmatig karakter van het geschetste mechanisme is één en ander tot uitdrukking te brengen in een mathematische expressie, spoedig bekend als de eerste wet van Pooh voor behoud van ellende:

Dt = (Da + Dv)*log(N)/Cc (1)

Waarin Dt de vereiste totale dreigings perceptie, Da het aanbod van de abstracte dreiging (draken, milieurampen, global warming), Dv de beschikbare reëel ervaren dreiging van de eigen soort (de vijand, de anderen). N is het aantal groepsleden en Cc de Civilisatie coëfficiënt. Om Dt te minimalisen moet N zo klein mogelijk zijn maar dat valt niet mee met de groeiende wereldbevolking. Cc dient zo groot mogelijk te worden, maar hoe beschaafd zijn we nu werkelijk? Dus zitten we met een vereist substantieel totaal van Da + Dv. Hoe groter Da, hoe kleiner Dv kan blijven. Daarom hebben we draken, milieurampen en global warming hard nodig om de neiging te voorkomen om de wapens weer op nemen tegen de anderen.

Dit mag wat luchtig zijn gebracht maar begrijp me goed, ik propageer geenszins dat de invloed van de mensheid op het milieu niet desastreus is en dat verregaande maatregelen nodig kunnen zijn, maar onze eigen drang tot gelding in de groep vertroebelt het objectieve zicht op de werkelijkheid. Wat is waar en wat is fictie? De uitputting van fossiele brandstoffen is zeer waarschijnlijk spijkerhard maar gezien de enorme wetenschappelijke controversies is klimaatsverandering in de zin van catastrofale mondiale opwarming een zogenaamde rode haring. De drang is echter overweldigend om “global warming” als onbetwiste waarheid te willen zien. We kunnen echt niet zonder zo’n vijand. Het is de reïncarnatie van de duivel zelf.

Daarom is het een beetje tragisch om een klimaat scepticus te zijn. Wanneer men zich om de een of andere reden heeft weten te onttrekken aan het vijandsbeeld-leiderschap-groepsvorming mechanisme en zo men objectief mogelijk de klimatologie beschouwt, valt er echter in de verste verte geen catastrofale “global warming” gevaar te ontdekken. Wat moeten we hier nu mee?

Misschien wel helemaal niets. Stel dat we er in slagen om de mensheid er van te overtuigen dat we tegen windmolens aan het vechten zijn, wat dan? We hebben dan opnieuw een zo broodnodige vijand verloren en de Da verkleind maar onze instincten zijn niet veranderd en we moeten ten snelste een nieuwe dreiging creëren. Zoals we Cc niet tot astronomische waarden hebben kunnen laten uitgroeien, moeten we leven met een substantiële Dt. Dan kan maar het beste Da zo groot mogelijk zijn om wereld branden met een grote Dv te voorkomen.

Om ons heen ziend zijn er best wel potentiële kandidaten voor meer Dv, zolang er nog zo grote onbegrepen culturele tegenstelling zijn tussen de verschillende bevolkingen. Bedenk daarbij ook dat het veelal onvermijdelijke gevolg van de eerste wet van Pooh  weer nieuwe oorlogen zijn. Misschien moesten we daarom onze geldingsdrang voor de waarheid maar onderdrukken.

Daarom concludeer ik dat “Global Warming” misschien wel de beste vijand is die we hadden kunnen uitzoeken. Het verhindert dat we onze geldingsdrang weer gaan richten op onze soortgenoten en het voorkomt dus wellicht meer oorlogen. Ik moet echter wel met bezwaard hart constateren dat zolang onze instincten ons handelen bepalen, we ons de waarheid kennelijk niet kunnen permitteren.

André

zeker, maar er zijn er ook zat die groeien

waar, dan dat deed de Noordpool ook in 1938-1942

Het laatste decennium van the twintigste eeuw was ook de warmste.

De stijging gaat maar door (niet waar, de gemiddelde temperatuur van 1998 is nooit meer bij benadering gehaald)

1998 was het jaar met de warmste zomer (maar 1540 is een betere kandidaat)

Er komt steeds meer broeikasgas, (zeker, maar de frequentieband waarin CO2 werkt is allang verzadigd en een verhoging daarvan heeft maar nauwelijks effect)

Dus gaan we bakken in 2050. (Nou dat is wel een stap of tien te ver)

En degenen die daar tegen zijn worden, allemaal betaald door de oliemaatschappijen. (circumstantial ad hominem - heeft niets met de waarheid te maken)

Noem er drie waarvan het oppervlakte groter is dan 1 km2

Science, Vol 295, Issue 5554, 476-480 , 18 January 2002

Positive Mass Balance of the Ross Ice Streams, West Antarctica

Ian Joughin,1* Slawek Tulaczyk2*

We have used ice-flow velocity measurements from synthetic aperture radar to reassess the mass balance of the Ross Ice Streams, West Antarctica. We find strong evidence for ice-sheet growth (+26.8 gigatons per year), in contrast to earlier estimates indicating a mass deficit (20.9 gigatons per year). Average thickening is equal to ~25% of the accumulation rate, with most of this growth occurring on Ice Stream C. Whillans Ice Stream, which was thought to have a significantly negative mass balance, is close to balance, reflecting its continuing slowdown. The overall positive mass balance may signal an end to the Holocene retreat of these ice streams.

Why is Hubbard Glacier Growing and Advancing?

In stark contrast with the majority of glaciers in Alaska that are losing volume and retreating in response to climate forcing, about 5 large glaciers are increasing in volume and advancing. All of these are calving glaciers that are advancing into seawater. Hubbard Glacier, at the head of Disenchantment Bay near ***, Alaska, is one of the advancing glaciers and is the largest calving glacier on the North American Continent. Hubbard Glacier's current advance began shortly before 1895 and has recently been newsworthy because its advance blocked the entrance to Russell Fiord between June and August 2002.

While earthquakes, steam and magma are getting all the attention on Mount St. Helens these days, the volcano's most unique feature could be the icy epitome of slow motion that has sprouted on its flanks in the last two decades: its glacier.

The 1980 eruption that blew the top off Mount St. Helens also destroyed its 13 glaciers, but by 1982, the crater floor had cooled enough to allow snow to begin to stick. Now, even as the volcano stirs to life, the nation's newest glacier is growing between the lava dome and the crater's south wall.

At a time when most of the nation's glaciers are receding, this one has advanced as much as 135 feet annually, flowing downhill toward the blasted north edge of the crater like a muffler draped around the neck of the lava dome.

The Svartisen ice caps (13°59′ E; 66°40′ N, 221 km² and 148 km²) are situated in a maritime climate close to the Atlantic Coast in Nordland, Northern Norway. With a total area of 369 km², this is the second largest ice mass in Norway. The altitudinal range is from 7 to 1600 m a.s.l. Annual precipitation in the area is more than 2000 mm along the coast declining rapidly inland to less than 1000 mm on the eastern side of East Svartisen. In recent years several outlet glaciers of West Svartisen have experienced advances of the front position (indicating that the glacier has a positive mass balance and is growing)

maar wil geloven in Global Warming als vaststaand feit

In stark contrast with the majority of glaciers in Alaska that are losing volume and retreating in response to climate forcing, about 5 large glaciers are increasing in volume and advancing

The 1980 eruption that blew the top off Mount St. Helens also destroyed its 13 glaciers, but by 1982, the crater floor had cooled enough to allow snow to begin to stick. Now, even as the volcano stirs to life, the nation's newest glacier is growing between the lava dome and the crater's south wall.

Annual precipitation in the area is more than 2000 mm along the coast declining rapidly inland to less than 1000 mm on the eastern side of East Svartisen. In recent years several outlet glaciers of West Svartisen have experienced advances of the front position (indicating that the glacier has a positive mass balance and is growing)

waarom koppelen aan het broeikaseffect, er zijn veel meer onderwerpen waar dergelijke reacties naar boven komen.

Pooh schreef:Het korte antwoord is dat ik me het afgelopen jaar intensief dagelijks meerdere uren met de klimatologie in het Pleistocene (ijstijden) heb bezig gehouden tot in de kleinste details. Heb alle papieren daarover die vrij op internet beschikbaar zijn erover afgewerkt en ik zie nog een "can of worms". De ijskernen van Antarctica en Groenland -centrale dogma van IPCC na het overlijden van de hockeystick- hebben een heel andere boodschap. Maar je moet wel willen leren lezen. Kun je dat eenmaal dan blijkt anthropogenic greenhouse gas global warming een futiliteit, een posterioriteit van generlei waarde.

Non calor sed umor est qui nobis incommodat!!

en zo is het.

een soortgelijke studie hebben gedaan en op het tegenovergestelde uitkomen!

Richard Muller zei eens (om het psychologisch te houden): "Wanneer een conclusie aantrekkelijk is, ben ik geneigd om mijn standaard te verlagen."

http://www.sepp.org/NewSEPP/Medieval%20GW%...-%20Muller.html

Het omgekeerde geldt natuurlijk evenzeer, wanneer een conclusie onaantrekkelijk is, ben ik geneigd om mijn standaards te verhogen (en om het niet te accepteren).

Ga maar na:

De gletschers smelten (zeker, maar er zijn er ook zat die groeien)

De poolkappen smelten (waar, dan dat deed de Noordpool ook in 1938-1942)

Het laatste decennium van the twintigste eeuw was ook de warmste. (na de val van de hockeystick niet echt meer waar te maken)

1998 was het jaar met de warmste zomer (maar 1540 is een betere kandidaat)

De stijging gaat maar door (niet waar, de gemiddelde temperatuur van 1998 is nooit meer bij benadering gehaald)

Er komt steeds meer broeikasgas, (zeker, maar de frequentieband waarin CO2 werkt is allang verzadigd en een verhoging daarvan heeft maar nauwelijks effect)

Dus gaan we bakken in 2050. (Nou dat is wel een stap of tien te ver)

En degenen die daar tegen zijn worden, allemaal betaald door de oliemaatschappijen. (circumstantial ad hominem - heeft niets met de waarheid te maken)

Let wel, we praten over de psychologische truukjes niet over het werkelijke mechanisme, daar vallen hele andere dingen over te vertellen

Ga maar na:

Er zijn zat gletschers die groeien (zeker, maar globaal neemt de ijsmassa af)

In 1997 was er een elfstedentocht en in maart is de laagste temperatuur ooit in maart in Nederland gemeten geconstateerd (Maar het laatste decennium van the twintigste eeuw was ook de warmste)

sinds 1998 daalt de temperatuur (omdat het toevallig een extreem heet jaar was, maar de trend is dat de globale temperatuur stijgt)

De vulkanen stoten meer dan 90% van de broeikasgassen uit (zeker, maar op basis daarvan is een natuurlijkevenwicht ontstaan dat de mens verstoort in een geologisch gezien zeer korte tijd)

En degenen die daar tegen zijn worden, allemaal betaald door de milieu maffia. (circumstantial ad hominem - heeft niets met de waarheid te maken)

Let wel, we praten over de psychologische truukjes niet over het werkelijke mechanisme, daar vallen hele andere dingen over te vertellen

Maar in de praktijk wordt wetenschap steeds minder objectief naarmate je verder afdwaalt van de wiskunde en logica.

We ontdekken zoveel dat het overzicht verloren is. Het is niet meer te bevatten.

Hoofdzaak is: geen aandacht aan besteden dan wel zonodig krachtig ontkennen en zo gauw mogelijk in de doofpot stoppen want dit valt niet op te lossen