Wetenschapsforum

Is er al eens onder zocht wat waterdruk en luchtdruk door stijgende temperatuur op geo en tectonische activiteiten betekend.

Als ik zie wat er omhoog geblazen wordt bij de Mount Helen en een paar weken geleden bij Aleoeten,heb ik de indruk,dat een beetje meer luchtdruk en een waterstijging van een paar meter van weinig of geen invloed is.

De massa om de aarde,die over het algemeen de vulkanische krachten in bedwang houdt,is zo enorm,dat die paar gaten erin zo'n enorme druk produceren dat het topicvermelde van weinig invloed is!

Eerst even dit: ivm met zeespiegelstanden spreekt men trouwens ook vaak over "eustatisme" en eustatische cycli als het gaat over zeespiegelstijging/daling. Een cyclus kan kort zijn, het is te zeggen de getijden, maar kan ook langer zijn (ijstijden) of tot periodes van 200 miljoen jaar teruggaan. De langste cycli noemt men 1e orde cycli. Daarop zitten kleinere cycli en die noemt men dan logischerwijs 2e, 3e orde cycli. Het getij is misschien een 6e of 7e orde cyclus. Elke cyclus heeft zijn eigen typische oorzaken. Tectoniek beïnvloed de langste 1e orde cycli, of soms de 2e ordes. Ijstijden zijn dan 3e of 4e orde enzovoort.

In de vorm van ijstijden heeft temperatuur uiteraard een zeer grote rol op de cyclus. Tijdens ijstijden kan de zeespiegelstand makkelijk 100 meter lager staan. Nu zitten we op een tussenijstijd, dus staat de zeespiegel het hoogst van allemaal. Temperatuur heeft dus zeker een effect.

Tectoniek beïnvloed inderdaad ook de zeespiegel: Het is namelijk zo dat tijdens periodes van hoge activiteit, de mid-oceanische ruggen (MOR) sterk opzwellen en daarbij een gebergtenketen kunnen vormen die tot 3 km boven de omliggende oceaanbodem uitsteekt. Dit gaat dan over enkele miljoenen tot tientallen miljoenen jaren. Verder is jongere oceaankorst ook minder geneigd om te zinken dan oudere, dus hoe meer jongere aardkorst zich tegelijkertijd op onze aardbol bevindt, hoe hoger de zeespiegelstanden. Dit kan in de orde van 200 m zijn.

Wanneer supercontinenten zich vormen, kan dit ook een invloed hebben op de zeespiegel. Als continenten weer openscheuren, ontstaat er weer meer nieuwe oceaan en heeft dit ook zijn invloed.

Om nu te zeggen dat Mount Saint Hellens ergens invloed op heeft, dat is overdreven. Het is wel zo: meer vulkanische activiteit KAN (maar moet niet) wijzen op meer tectonische activiteit, wat op de MORs dan ook speelt en een zeespiegelstijging met zich meebrengt. Dit is echter geen effect dat we binnen een mensenleven zullen zien verschillen.

Als ik uw vraag mag interpreteren als: heeft klimaat enige invloed op de tectonische activiteit: langs geen kanten! Het omgekeerde is dan weer wel waar. De zeespiegel heeft zeker geen invloed op het tectonisme. Klimaat kan wel een invloed hebben op de zeespiegel.

Er is wel zo nog iets als gyres: dit zijn ophogingen of verlagingen van het zeespiegelwater tov een vast referentievlak in de grote-orde van 2m die te maken hebben met de windstromingen. Als u al gehoord heeft van o.a. hadleycellen en coreoliseffect, dan kan u begrijpen dat er dominante cirkelvormige windstromigen op aarde voorkomen. Door zaken als het eckmann effect wordt dan water naar of weg van een middenpunt geblazen. Meer info over hoe een eckman spiraal ontstaat, vindt u op wikipedia. http://en.wikipedia.org/wiki/Ekman_spiral

Meer elementaire invloeden op de zeespiegel zijn er ook bij stormen bv. kan een tij hoger zijn, of lager dan normaal. Dit afhankelijk van de windrichting respectievelijk landin/uitwaarts.

Uw vraag is echter zo algemeen dat er boeken bestaan over welke effecten het klimaat en vice versa controleren, dat u nauwer zult moeten specificeren als u verdere uitleg wenst over welk element er nu precies invloed heeft op wat.