'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Moderator: Rhiannon
Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
- Berichten: 7.556
'sfeer' in de betekenis van 'bol'
N.a.v. dit bericht:
is 'sfeer' in de betekenis van 'bol' correct Nederlands? Van Dale zegt van niet (de betekenis 'bol' komt er niet in voor). Aan de andere kant betekent 'sferisch' wel 'bolvormig'.
Is 'sfeer' een anglicisme (cfr. 'sphere')?
is 'sfeer' in de betekenis van 'bol' correct Nederlands? Van Dale zegt van niet (de betekenis 'bol' komt er niet in voor). Aan de andere kant betekent 'sferisch' wel 'bolvormig'.
Is 'sfeer' een anglicisme (cfr. 'sphere')?
Never express yourself more clearly than you think.
- Niels Bohr -
- Niels Bohr -
-
- Berichten: 8.614
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Wellicht heb je het (door mij soms verfoeide) onlinewoordenboek van Van Dale gebruikt. Beschouw namelijk het volgende:Van Dale zegt van niet (de betekenis 'bol' komt er niet in voor).
Hoewel verouderd is het dus perfect Nederlands. Bovendien zijn alle andere betekenissen van 'sfeer', waaronder het frequent gebruikte 'gezelligheid' afgeleid van die eerste betekenis (het staat niet zomaar als eerste vermeld).Van Dale Groot Woordenboek der Nederlandse Taal schreef:sfeer (v.(m.); sferen) [<Fr. sphère <Lat. sphaera <Gr. sphaira], 1 (veroud.) bol, hemellichaam:(lit.t.) de harmonie der sferen, muziek die de hemellichamen bij hun beweging door de ether zouden voortbrengen;
(...)
Omdat we toch in het taalkundeforum zitten mag ik hier lekker muggenziften: de correcte afkorting is 'cf.'.(cfr. 'sphere')?
Geloof niet alles wat je leest.
Heb jij verstand van PHP? Word Technicus en help mee om Wetenschapsforum nog beter te maken!
Heb jij verstand van PHP? Word Technicus en help mee om Wetenschapsforum nog beter te maken!
- Berichten: 7.556
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Inderdaad; ik heb helaas geen andere tot mijn beschikking (en woordenboeken zijn duur!).Wellicht heb je het (door mij soms verfoeide) onlinewoordenboek van Van Dale gebruikt.
Hoe dan precies?Bovendien zijn alle andere betekenissen van 'sfeer', waaronder het frequent gebruikte 'gezelligheid' afgeleid van die eerste betekenis (het staat niet zomaar als eerste vermeld).
Oei.Omdat we toch in het taalkundeforum zitten mag ik hier lekker muggenziften: de correcte afkorting is 'cf.'.
Never express yourself more clearly than you think.
- Niels Bohr -
- Niels Bohr -
-
- Berichten: 8.614
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Dat klopt. Ik wil al een tijdje de nieuwste versie van Van Dale aanschaffen, maar dat is alweer een kost van bijna 200 euro. Ik probeer dus elk jaar het Groot Nederlands Dictee te winnen, aangezien er bij het prijzenpakket een aantal woordenboeken zitten (*grijns*).Inderdaad; ik heb helaas geen andere tot mijn beschikking (en woordenboeken zijn duur!).
Wel, in dit geval is dat vrij gemakkelijk af te leiden uit de verschillende betekenissen van 'sfeer' in Van Dale. Na de hoofdbetekenis uit de vorige post komt er het volgende:Hoe dan precies?
De betekenis van 'sfeer' is dus geëvolueerd vanuit letterlijk 'bol' tot 'denkbeeldig (bolvormig) gebied' tot het figuurlijke 'kring'.(...)
3 bolvormig gedacht gebied dat de aarde op groter of kleiner afstand omgeeft (sic): hogere sferen, de hemel;
4 denkbeeldig gebied waar bepaalde geestelijke waarden thuishoren: in hogere sferen zijn, met zijn gedachten bij de hoogste zaken vertoeven, (scherts.) zitten soezen;
5 geheel van denkbeelden en gevoelens waarin iem. leeft, waarin hij opgaat: intellectuele sfeer; dat ligt buiten mijn sfeer;
(...)
Geeft niet hoor, het is een frequent gemaakte fout. Ik heb ypsilon er ook al eens op betrapt.Oei.
Geloof niet alles wat je leest.
Heb jij verstand van PHP? Word Technicus en help mee om Wetenschapsforum nog beter te maken!
Heb jij verstand van PHP? Word Technicus en help mee om Wetenschapsforum nog beter te maken!
- Moderator
- Berichten: 51.269
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Dat is een vicieuze cirkel.....Ik wil al een tijdje de nieuwste versie van Van Dale aanschaffen. Ik probeer dus elk jaar het Groot Nederlands Dictee te winnen, aangezien er bij het prijzenpakket een aantal woordenboeken zitten (*grijns*).
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270
- Berichten: 2.097
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Als ik me het goed herinner, was voor ons in het middelbaar bol en sfeer niet exact hetzelfde.
Een bol was het massieve ding, terwijl men met een sfeer de holle variant bedoelde, een beetje zoals schijf en cirkel.
Een bol was het massieve ding, terwijl men met een sfeer de holle variant bedoelde, een beetje zoals schijf en cirkel.
"Why must you speak when you have nothing to say?" -Hornblower
Conserve energy: Commute with a Hamiltonian
Conserve energy: Commute with a Hamiltonian
- Berichten: 11.085
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Waarvoor dank. Sindsdien heb ik ze niet meer gemaakt Sindsdien heb ik ook de neiging om de "r" weg te strepen in mijn cursussenGeeft niet hoor, het is een frequent gemaakte fout. Ik heb ypsilon er ook al eens op betrapt.
- Berichten: 7.556
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Daarvoor gebruiken wij - bij natuurkunde - de term "bolschil" (of eigenlijk: oneindig dunne bolschil). Ik denk dat taalkundig gezien sfeer en bol wel degelijk synoniemen zijn. Het onderscheid dat jij noemt, zou dan eventueel een wiskundige afspraak kunnen zijn (maar die is voor zover ik weet niet gangbaar of algemeen in gebruik).ZVdP schreef:Als ik me het goed herinner, was voor ons in het middelbaar bol en sfeer niet exact hetzelfde.
Een bol was het massieve ding, terwijl men met een sfeer de holle variant bedoelde, een beetje zoals schijf en cirkel.
Never express yourself more clearly than you think.
- Niels Bohr -
- Niels Bohr -
- Moderator
- Berichten: 51.269
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
dan is het geen anglicisme, want daar vind je "massive spheres" en "hollow spheres".ZVdP schreef:Als ik me het goed herinner, was voor ons in het middelbaar bol en sfeer niet exact hetzelfde.
Een bol was het massieve ding, terwijl men met een sfeer de holle variant bedoelde, een beetje zoals schijf en cirkel.
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270
- Berichten: 11.085
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Jargons en dagelijks taalgebruik verschillen nogal eens...Daarvoor gebruiken wij - bij natuurkunde - de term "bolschil" (of eigenlijk: oneindig dunne bolschil). Ik denk dat taalkundig gezien sfeer en bol wel degelijk synoniemen zijn. Het onderscheid dat jij noemt, zou dan eventueel een wiskundige afspraak kunnen zijn (maar die is voor zover ik weet niet gangbaar of algemeen in gebruik).
"Une science parfaite serait une langue bien faite." - Condillac
Jaja... Van een anglicisme spreek je eigenlijk maar als een woord geen correct Nederlands is, en hier is dat dus niet het geval.dan is het geen anglicisme, want daar vind je "massive spheres" en "hollow spheres".
- Moderator
- Berichten: 51.269
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
dan is het geen anglicisme dan is het geen Engels leenwoord, want daar vind je "massive spheres" en "hollow spheres".
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270
- Berichten: 2.391
Re: 'sfeer' in de betekenis van 'bol'
Ter info:
Uit Van Dale
Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal
1ste uitgave 1864
Sfeer, v. zie SPHEER.
spheer
Spheer, Sfeer, v. (...eren), bol; kring; de hemelsche -, hemelbol; (fig.) dat is mijne -, dat is de kring waarin (of het gebied waarop) ik mij beweeg; (dicht.) de muziek der hemelsche spheren, de harmonie der sterren.
spherisch
Spherisch, bn. bolrond. *...ROÏDE, v. (-en), eirond ligchaam.
spheroïde
Spherisch, bn. bolrond. *...ROÏDE, v. (-en), eirond ligchaam.
ligchaam (nagekeken omdat ik fout veronderstelde dat dit een schrijffout betrof)
Ligchaam, (B. LICHAAM), o. (...amen), alles wat onder het bereik van een of meer zintuigen valt; alles wat zigt- en tastbaar is; vaste, vloeibare ligchamen; (inz.) het menschelijk en dierlijk ligchaam; romp (b.v. van eene letter); (fig.) vereeniging van personen, vergadering, raad, genootschap enz.; - van staat, (b.v. raad van state, staten-generaal); (fig.) een - zonder ziel, een mensch zonder verstand. *-KUNDE, v. gmv. *-PJE, (B. -N), o. (-s), (nat.). *-SBEWEGING, *-SOEFENING, v. (-en), verrigting om het ligchaam te versterken. *-SDEEL, o. (-en). *-SGESTALTE, v. (-n), houding, grootte. *-SGESTEL, o. (-len), gesteldheid -, toestand des ligchaams; (nat.) ligchamelijke eigenschap. *-SKASTIJDING, v. (-en), zelfkastijding (b.v. door vasten, onthouding van iets, geeselen enz.). *-SKRACHT, v. (-en). *-SMAAT, v. kubieke el, wisse. *-SSTRAF, v. (-fen), lijfstraf.
.
Uit Van Dale
Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal
1ste uitgave 1864
Verklaring der teekens
vreemde woorden en bastaardwoorden.
sfeer vreemde woorden en bastaardwoorden.
Sfeer, v. zie SPHEER.
spheer
Spheer, Sfeer, v. (...eren), bol; kring; de hemelsche -, hemelbol; (fig.) dat is mijne -, dat is de kring waarin (of het gebied waarop) ik mij beweeg; (dicht.) de muziek der hemelsche spheren, de harmonie der sterren.
spherisch
Spherisch, bn. bolrond. *...ROÏDE, v. (-en), eirond ligchaam.
spheroïde
Spherisch, bn. bolrond. *...ROÏDE, v. (-en), eirond ligchaam.
ligchaam (nagekeken omdat ik fout veronderstelde dat dit een schrijffout betrof)
Ligchaam, (B. LICHAAM), o. (...amen), alles wat onder het bereik van een of meer zintuigen valt; alles wat zigt- en tastbaar is; vaste, vloeibare ligchamen; (inz.) het menschelijk en dierlijk ligchaam; romp (b.v. van eene letter); (fig.) vereeniging van personen, vergadering, raad, genootschap enz.; - van staat, (b.v. raad van state, staten-generaal); (fig.) een - zonder ziel, een mensch zonder verstand. *-KUNDE, v. gmv. *-PJE, (B. -N), o. (-s), (nat.). *-SBEWEGING, *-SOEFENING, v. (-en), verrigting om het ligchaam te versterken. *-SDEEL, o. (-en). *-SGESTALTE, v. (-n), houding, grootte. *-SGESTEL, o. (-len), gesteldheid -, toestand des ligchaams; (nat.) ligchamelijke eigenschap. *-SKASTIJDING, v. (-en), zelfkastijding (b.v. door vasten, onthouding van iets, geeselen enz.). *-SKRACHT, v. (-en). *-SMAAT, v. kubieke el, wisse. *-SSTRAF, v. (-fen), lijfstraf.
.
Eric