Klimaatalarmisme

[Aramis]

Maar het ligt meer voor de hand om de spijker eruit te halen, de band te controleren op andere lekken, de gaatjes te plakken én de band op te pompen.

 

 

Afgezien van het feit dat dit ook weer off-topic is (maar ditmaal grijpt de moderator niet in) wens ik er toch op te wijzen dat dit snode parabeltje doet geloven dat men wéét waar de spijker zit.  En die zit volgens het IPCC en hun believers-communauteit in de antropogene CO2-uitstoot. Wie daar anders over denkt wordt hier op één hoopje gegooid met UFO-en andere conspiracy-believers, een compleet uit de lucht gegrepen bewering waarmee warmists graag uitpakken om sceptics de mond te snoeren. 
 
Nog zo'n kwakkel : sceptics zouden 'deniers' zijn. Compleet van de pot gerukt. Geen enkele scepticus ontkent de opwarming en gelukkig maar of we zaten nog steeds in het Maunder Minimum (aha, tòch weer on-topic !).  Een scepticus ziet echter dat die opwarming vandaag reeds 18 jaar en 7 maanden achter de rug is, dat we ons nu op een constant/licht dalend temperatuursplatform bevinden en dat intussen het CO2-gehalte in de atmosfeer onverminderd verder stijgt. Tel daar de neerwaartse trend van het Wolfgetal (we zitten weer helemaal bij de sun spots !) bij en we mogen van een te verwachten cooling spreken. Laat mij dus stellen dat de 'deniers' eerder in het kamp van de AGW-warmisten te vinden zijn die zulks geruisloos buiten beschouwing laten. 

[Marko]

Natuurlijk weet men waar de spijker zit. Dat uit de door het IPCC genoemde modellen komt dat de voornaamste bijdrage aan klimaatverandering die van gestegen CO2-gehaltes is, betekent niet dat er voor de rest niets in wordt meegenomen. Dat er foutmarges aan de parameters zitten betekent niet "dat men het niet weet" en dat die foutmarges in de loop van de tijd kleiner worden is niets verdachts en hoeft niet te worden toegekend aan politieke druk.
 
Wat raar trouwens dat je het over "believers" hebt. De mogelijkheid dat iemand de IPCC-rapporten en de daarin genoemde artikelen leest en op hun wetenschappelijke merites beoordeelt laat je kennelijk buiten beschouwing. 
 
Natuurlijk mag iemand anders oordelen. Maar die moet dan wel oordelen. Over de inhoud, van de artikelen, op basis van wat daar staat en op basis van wetenschappelijke kennis waarmee de onjuistheden daarin worden aangetoond.
 
Niet door maar met wat namen en termen te strooien, die op zijn best een niet getoetste alternatieve verklaring vormen. Want dat is het hele probleem. Allemaal mooie praatjes, maar niemand die die praatjes doorrekent en laat zien een betere overeenstemming met meetwaardes te hebben. De enige die in de buurt komt is Svensmark, maar, niet genoeg. Ook niet 2/3 jaar geleden.
 
En jij komt zeker niet in de buurt. Je goochelt wat met links die niet werken, waarin niet staat wat je beweert, of waar ronduit flagrante fouten staan die je niet eens hebt opgemerkt. Het enige wat je hebt opgemerkt is dat het afkomstig is van een universiteit, en dat is dan je bewijs voor de juistheid.
 
Het is heel pijnlijk, zeker om te zien dat dat allemaal maar op dit forum geplaatst moet kunnen worden, maar daarmee onderscheid je je inderdaad niet van UFO-adepten en, zoals je het zelf noemt "andere conspiracy-believers". Maar dat is wat je bent. Je komt zelf aanzetten met allerlei samenzweringstheorieën, het IPCC dat bewust dingen zou negeren, politieke druk, mainstream media, wetenschappers die worden uitgelachen, en meer van dat soort onzin.
 
Je zegt, sceptics zijn geen deniers. Nee, inderdaad, want aan ontkennen is niets sceptisch. Maar er zijn genoeg lieden die echt doodleuk beweren dat het niet warmer is geworden. En jij bent er een van. Sterker nog, je beweert in het voorgaande bericht dat het "al 18 jaar en 7 maanden" niet meer opwarmt. Dit terwijl je nog geen dag geleden een verwijzing naar een Science-artikel, én een verwijzing naar de bijbehorende uitleg, onder ogen hebt gehad, waarin getoond wordt dat de opwarming nog steeds gewoon doorgaat. 
 
In plaats van dat artikel te lezen en er wat mee te doen (dat zou bijvoorbeeld ook tonen dat er onjuistheden in zitten kunnen zijn) blijf je gewoon je bewering afdraaien, precies zoals de eerdergenoemde langspeelplaat. Maar iets blijven herhalen maakt het nog niet waar. 
 
Wel grappig trouwens dat dat Maunder Minimum al zo lang doorgaat. En er komt over 15 jaar een nieuwe aan! Het lijkt de economie wel. Van de  ene recessie in de andere.

[Benm]

Problemen moet je bij de oorzaak aanpakken. Aan symptoombestrijding heeft niemand iets. En de oorzaken zijn bekend, in genoeg detail en met genoeg zekerheid om er conclusies aan te kunnen verbinden.

Ik bedoel meer dat we er ook mee om kunnen gaan ALSOF de oorzaak niet aan te pakken is. Stel dat het het gevolg was van bijvoorbeeld een heter wordende zon of een baanverandering waardoor het over 100 jaar een graad of wat warmer is, hoe pakken we dat aan? In zo'n geval kun je aan de oorzaak niets doen, maar nog steeds maatregelen nemen tegen de gevolgen.

Het lijkt onlogisch om de oorzaak te laten voor wat het is en symptomen te gaan bestrijden, maar ergens is dat wel iets heel praktisch. Bijkomend voordeel is dat het ook effectief is als de oorzaak toch anders blijkt te zijn. En laten we wel zijn, we gaan alle fossiele brandstof opstoken, vraag is of we daar 100 of 200 jaar over doen - of het tempo van invloed is op het uiteindelijke resultaat weet ik niet.

[Marko]

Wat dat laatste betreft ben ik het met je eens, al is de randvoorwaarde dat je wel moet weten wat de oorzaak is om zelfs maar een inschatting te kunnen maken voor de gevolgen waartegen je je zou moeten wapenen.
 
Je kunt rekening houden met x graden temperatuursstijging en y meter zeespiegelstijging, maar zonder kennis van de oorzaken kun je niets anders doen dan het zekere voor het onzekere nemen en uitgaan van een worst case scenario om waardes voor x en y in te vullen (en dan hebben we het nog maar over 1 gevolg). Dat is wel makkelijk, maar is het ook praktisch? In ieder geval is het niet gegarandeerd de meest voordelige manier van werken.
 
Ik zou zeggen dat een deel van de inspanningen gericht moet zijn op het nauwkeurig in kaart brengen van oorzaken en te verwachten gevolgen, zodat je weet binnen welke bandbreedte je moet werken. Binnen die bandbreedte zou het inderdaad de beste oplossing kunnen zijn om je (alleen) te richten op de gevolgen. Maar je moet dan wel weten wat die bandbreedte is.
 
Om in de analogie van de fietsband te blijven: als je ziet dat de band plat is en je hebt achterhaald dat de oorzaak een klein in de buurt van het ventiel is, wat je met een bandenplaksetje niet gerepareerd krijgt, terwijl de band pas na 2 weken oncomfortabel zacht wordt, dan is het nog niet zo'n gekke gedachte om dan maar af en toe de band op te pompen.
 
Of we daadwerkelijk alle fossiele brandstof zullen opstoken betwijfel ik. We zijn ook van het gebruik van turf afgestapt toen er betere alternatieven kwamen, en dat zou met aardolie, -gas en kolen ook kunnen gebeuren. Ik kan me best scenario's voorstellen waarin de overgang zo verloopt dat significante resten fossiele brandstoffen in de bodem blijven zitten, omdat het economisch gewoon niet interessant is om het te winnen.
 
Gezien de verblijftijd van CO2 in de atmosfeer zal het tempo waarin fossiele brandstoffen verbruikt worden in ieder geval een effect hebben op de CO2-gehaltes.
 
Bijkomend voordeel van het verminderen van de CO2-uitstoot, met name die door verbranding van fossiele brandstoffen, is dat een overgang naar andere energievoorziening sowieso noodzakelijk is, en dat je die overgang bemoeilijkt door geld en onderzoeksmiddelen uit te geven aan wapenen tegen de gevolgen. Je kunt het immers maar 1 keer besteden.

[Michel Uphoff]

De klimaatdiscussie lijkt behoorlijk gepolariseerd, en schijnt soms meer met het testosteronpeil dan het waterpeil te maken te hebben.
 
Het was destijds ook geen fraai begin, Al Gore die met opgeklopt gevoel voor drama op een schaarlift ging staan om het hoogtepunt van de apocalyptische hockeystickgrafiek aan te wijzen.
 

gorestick.jpg (55.28 KiB) 1244 keer bekeken

Al Gore op zijn schaarlift.
 
Van die grafiek is gehakt gemaakt, onder meer Salomon Kroonenberg liet er in zijn boek 'De menselijke maat' geen spaan van heel. Dat krijg je denk ik als je (ex)politici of andere super-ego's in gaat zetten om de wereld op een reëel probleem te wijzen.
 
Dat boek, dat een goed inzicht in de multidimensionaliteit van het klimaatprobleem geeft, is m.i. nog steeds de moeite waard om te lezen. Natuurlijk zijn een aantal zaken door de actualiteit ingehaald, maar zijn manier van kijken naar deze complexe materie zou zowel de verklaarde evangelist als rabiaat scepticus tot voordeel kunnen strekken.
 
Vandaag in de VK een paginagroot artikel over het wereldwijd smelten van gletsjers, ze zouden gemiddeld 75 cm dikte per jaar verliezen (met uitzondering van een aantal gletsjers in Noorwegen die door extra sneeuwval wat gegroeid zijn). Dat mondiale verlies zou het dubbele zijn van het verlies in de jaren 90 en het drievoudige van het verlies in de jaren tachtig. Volgens door de VK geciteerde wetenschappers ziet het onderzoek er zeer degelijk uit. Ik heb de papers erover nog niet kunnen lezen, maar het is nu al te zeggen dat klimaatsceptici er op los zullen gaan.
 
Al met al denk ik dat we met voldoende zekerheid kunnen stellen dat de Aarde opwarmt, dat de hoeveelheid oppervlakte-ijs vermindert, dat het waterpeil stijgt. Over de exacte oorzaken, het tempo waarin, de consequenties ervan en de termijn waarover we redelijk betrouwbare voorspellingen kunnen doen zal nog jaren onderzocht, gediscussieerd, en helaas ook gepolariseerd en gescholden worden.
 
Op zich is het hoogst interessante maar ook hoogst complexe materie die - zo lijkt mij - nog steeds een maatje te groot is voor ons mensen. Dat blijf ik hartgrondig met Kroonenberg eens. 'Wij kijken door een nauw sleutelgaatje in de tijd, en zijn wat al te snel van mening dat dingen die we nu zien gebeuren voor het eerst gebeuren, en dat het niet meer zal gebeuren als we braaf zijn'. 
 
Omdat we niet echt weten hoe de vork in de steel steekt, lijkt ook mij de insteek van Kroonenberg (en BenM, zie hierboven) de meest verstandige: Aanpassen. Dingen doen waarvan je zeker weet dat ze helpen. 
 
Wat we zeker moeten doen is doorgaan met objectief wetenschappelijk verantwoord onderzoek om meer inzicht te verwerven, en daardoor meer dingen te kunnen doen waarvan we grote zekerheid hebben dat ze gaan helpen. 
 
Daar horen hockeysticks, moddergooien, cherry picking, in het zand gestoken koppen, overschatting van de menselijke maat en van de maakbaarheid van het klimaat niet bij. 

[Marko]

Je moet de menselijke maat ook niet onderschatten. De uitstoot van broeikasgassen ten gevolge van menselijk handelen is van eenzelfde grootte als de reeds aanwezige koolstofcyclus. Stellen dat het huidige niveau van de broeikasgassen voor een belangrijk deel het gevolg is van menselijk handelen heeft dan ook niets met overschatting te maken. Een logische gevolgtrekking is dat het klimaat daadwerkelijk maakbaar is. De mensheid hééft het huidige klimaat gemaakt (tenzij iemand het verband tussen CO2-gehalte, IR-absorptie en klimaat wil ontkennen). 
 
Zonder versterkt broeikaseffect had het huidige klimaat er niet wezenlijk anders uitgezien. In die zin is het klimaat niet maakbaar. We zijn niet in staat op afroep een ijstijd te starten, om maar een dwarsstraat te noemen. 
 
En natuurlijk zijn er een hoop andere factoren die het klimaat beïnvoeden, die in zijn geheel buiten de invloedssfeer van de mensheid liggen, en die deels maar weinig begrepen zijn en/of onvoorspelbaar verlopen. Het klimaat wordt dan ook niet bepaald door de menselijke uitstoot van broeikasgassen.
 
Maar die uitstoot maakt wel een verschil, en zelfs als dat verschil klein is (1 kelvin op 300 kelvin) zijn de gevolgen daarvan enorm. 1 cm is ook niet veel ten opzichte van 3 m, behalve als je op het uiteinde van een duikplank staat. Dan betekent die ene cm verder lopen dat je een nat pak krijgt.
 
De mensheid heeft het huidige klimaat gemaakt, al was dat een onbedoeld bij-effect van technologische ontwikkeling en economische groei. De mensheid is ook in staat om eenzelfde effect de andere kant op te bewerkstelligen. En de mensheid heeft laten zien snel grote stappen te kunnen zetten wanneer de noodzaak daarvoor ervaren wordt. Binnen een periode van slechts een paar jaar werd kernspijlting begrepen, werd het overgrote deel van de heden ten dage gebruikte kunststoffen ontwikkeld, ontwikkelde een ander het GTL-proces, werd radar ontwikkeld en werden grote stappen gezet op het gebied van automatisering. En waarom? Omdat men zich in zijn voortbestaan zag bedreigd. Om het vermogen van de mensheid daadwerkelijk iets aan klimaatverandering te doen maak ik me daarom eigenlijk nog niet eens zo'n zorgen.
 
Misschien moet ik het wel zo formuleren: het klimaat is niet maakbaar. Klimaatverandering wel.

[Benm]

Er is een zekere relatie tussen noodzaak, urgentie en gewonnen levensgenot. Computers worden steeds sneller, omdat er een voortdurende vraag is naar snellere modellen en mensen daar flink wat geld aan willen besteden. Vanuit die consumenten is dat ook logisch, ze krijgen NU een beter apparaat, waardoor er een flinke motivatie tot steeds betere producten ontstaat.

Met CO2 werkt het precies omgekeert: een reductie in uitstoot zorgt op korte termijn voor een verlaging van levenskwaliteit, ongeacht welk onheil daarmee wordt voorkomen op lange termijn. Daarom stel ik voor die uitstoot-reductie als een non-optie te beschouwen en klimaatverandering als een gegeven te beschouwen - net als wanneer het zou worden veroorzaakt door zonne-activiteit, baanverandering of iets anders waar met huidige technologie niets tegen te doen is.

Dat veegt de politiek beladen optie van uitstootreductie van tafel zodat we ons kunnen gaan richten op technieken om met het fenomeen om te gaan. Uiteraard kun je daarvoor wel de modellen (voor zover valide) van 'business as usual' gebruiken om een inschatting te maken tegen welk probleem we aan gaan lopen. Neem bijvoorbeeld een zeespiegel die 1 of zelfs 2 meter per eeuw stijgt: het lijkt mij niet onrealistisch te stellen dat we binnen 100 jaar deltawreken kunnen realiseren die 2 meter meer kunnen hebben dan de huidige.

Voor de nederlandse industrie is het een uitgelezen kans: bewezen techniek. Het 5e grootste vliegveld van europa bedrijven op 20 km vanaf de kust vanuit een drooggelegd meer 4 meter onder zeenivo? Sure thing, doen we al bijna 100 jaar. Eilandjes ophogen zodat ze niet onder de zee verdwijnen? No problem, als het moet maken we ze voor je waar uberhaupt nooit eerder een eiland was (voor dubai bijvoorbeeld).

In die zin hebben landen gewoon de optie om in paniek te raken en allerlei CO2-beperkende fratsen uit te halen die op de globale uitstoot nauwelijks invloed hebben, terwijl ze wellicht beter Van Oord om een offerte kunnen vragen om het probleem op te lossen - vermoeddelijk goedkoper.

[Marko]

Maatregelen van een individueel land hebben op wereldschaal nooit enige invloed, tenzij het om de VS en China gaat. Maar dat kan geen argument zijn, op dezelfde manier hoef je ook niet te gaan stemmen (je eigen stem maakt toch geen verschil). Hot totaal van alle maatregelen van alle landen maakt immers wél een verschil.
 
Met het kortetermijndenken wat jij voorstaat zou geen enkele milieumaatregel ooit zijn doorgevoerd. Het levert je op de korte termijn immers niks op.
 
Met betrekking tot CO2-reductie zou ik zeggen dat dat juist wél wat oplevert, of in veel gevallen kán opleveren. Bereik je zo'n reductie door efficiënter om te gaan met fossiele brandstoffen, dan is dat ook financieel een besparing. Bereik je zo'n reductie door over te stappen op zonne- of windenergie, dan bespaar je op termijn. Weliswaar gaat het om investeringen die zich minder of langzamer uitbetalen dan bedrijfsmatig als interessant wordt beschouwd, maar het loont.
 
En in feite loont het meer dan de dijken op te hogen. Dat is een investering waar behalve kosten voor het onderhoud later financieel niets tegenover staat.
 
Ik maak me absoluut geen zorgen over de vraag of Nederland in staat is met de problemen om te gaan. Het zal hogere dijken vergen, grotere maalcapaciteit of andere technieken om de bodem droog en bewoonbaar te houden. Allemaal niets spannends en anders vinden we het wel uit. Ik ben het met je eens dat het ook een kans biedt om deze kennis buiten de grenzen in te zetten.
 
Maar het heeft een keerzijde. Wij kunnen het betalen, Dubai ook. Maar Bangladesh, om maar eens een dwarsstraat te noemen? 
 
En er zijn meer problemen dan een stijgende zeespiegel, die allemaal vast wel het hoofd geboden kunnen worden. Maar wie gaat het betalen, en wat doen degenen die het niet kunnen betalen? Plat gezegd: wat gaan we met de 10 (of 20) miljoen asielzoekers doen die ook graag in ons droge opgehoogde land willen wonen?

[Benm]

Er zijn wel degelijk milieumaatregelen die op relatief korte termijn verbetering opnemen. Denk aan het inperken van vervuiling van rivieren en dergelijke. Roetfilters op diesels en katalysatoren op benzineautos hebben ook een effect op problemen met smog en fijnstof. Uiteraard speelt daar ook een economische afweging.

Dat er landen zijn die fatsoenlijke infrastructuur niet kunnen betalen is absoluut een feit. Of dat met klimaatverandering te maken heeft is echter een andere issue: zonder enige klimaatverandering zou de boel daar ook regelmatig overstromen en geraakt worden door cyclonen en dergelijke. In die zin is iets als Bangladesh gewoon niet bijster geschikt voor bewoning - en dat was het 50 of 100 jaar geleden eigenlijk ook al niet.

Migrantenstromen als gevolg van ondergelopen land zijn denk ik niet zo'n issue. Het is niet heel logisch om vanwege natte voeten helemaal naar nederland te verkassen als je meestal binnen 10 km tientallen meters boven het huidige zeenivo bent. Hier speelt natuurlijk ook een kosten-issue: als je niet in staat bent je te wapenen tegen water lijkt me de kans klein dat een groot deel van de bevolking genoeg geld heeft om uberhaupt te migreren. Het zou me niet verbazen als in zulke regios een stukje hoger gelegen land goedkoper is dan een paar vliegtickets naar europa.

[Hecate909]

Svensmark is een van meest serieuze, zo niet de meest serieuze wetenschapper die een alternatieve verklaring voor klimaatverandering geeft. Zijn verklaring bleek bij nader inzien echter toch niet zo goed op de data te passen als hij in eerste instantie deed voorkomen. De volgende stap in de wetenschappelijke cyclus is dan om de verklaring te verwerpen. 
 
Je kunt er dus wel geloof aan blijven hechten, maar wetenschappelijk is dat niet, dit nog los van het onwetenschapelijke karakter van geloven in zijn algemeenheid.
 
Feynman, die naam doet wel een belletje rinkelen. Zodra ik weet waarvan laat ik het weten.

 
Svensmark heeft het waarschijnlijk toch bij het juiste eind en dat klimaatverandering toch een stuk ingewikkelder is dan gedacht.
 

Kosmische straling heeft een effect op het ontstaan van wolken in de atmosfeer, is nu aangetoond. Supernova’s en de activiteit van de zon blijken invloed te hebben op ons klimaat.
 
Er is concreet bewijs gevonden voor wat al eerder werd vermoed, namelijk dat kosmische straling de vorming van wolken kan aanwakkeren. Deze straling zorgt ervoor dat kleine deeltjes in de atmosfeer elektrisch geladen worden, wat de vorming van grotere deeltjes mogelijk maakt. Doordat zich aan die deeltjes water hecht, ontstaan de zwevende waterdruppeltjes die samen wolken vormen.
 
https://www.nporadio1.nl/wetenschap-techniek/7352-hoe-kosmische-straling-voor-wolken-zorgt
 

 

[Marko]

Klimaatverandering is zodanig ingewikkeld dat een ander theoretisch model voor aerosolvorming de boel niet ineens "een stuk" ingewikkelder maakt. Voor de rest, het artikel beschrijft een model dat geverifieerd is met metingen op een kleine schaal. Dat biedt een stuk gereedschap dat ingebouwd kan worden in klimaat-modellen, en daarmee ook getoetst kan worden. Dat maakt publicatie in een tijdschrift als Nature Communications zeker geoorloofd.
 
Maar de toetsing voor wat betreft een verbetering van de beschrijving van klimaatverandering is niet gebeurd, en daarom zijn beide claims nogal kort door de bocht. Het artikel gaat niet over beter modelleren van klimaatverandering, en het is dan ook niet te zeggen of Svensmark gelijk heeft, noch dat klimaatverandering daadwerkelijk ingewikkelder is, of gemaakt moet worden.
 
Zie bijvoorbeeld hier voor enige achtergrondinformatie.

[Benm]

Interessant is het echter wel. 
 
Je zou door massaal 'wolken te zaaien' het albedo van de aarde als geheel een beetje kunnen verhogen en daardoor de temperatuur verlagen. Als je  op een of andere manier bereikt dat het overdag bewolkter is, en/of minder bewolkt in de nacht, kun je daarmee temperatuur beinvloeden. 
 
Vraag is wel op wat voor soort schaal je dat zou moeten doen om een significant verschil te maken... en of je het uberhaupt zou moeten doen. 
 
Het lastige is namelijk dat je door een dergelijke aanpak ook mensen benadeelt die voordeel hebben bij klimaatverandering. Er zijn waarschijnlijk meer mensen die er nadeel van hebben dan voordeel, maar dat geeft niet direct het recht om het te doen. 
 
Wolken zaaien is geen nieuw concept, er is veel onderzoek naar gedaan, en er zijn redelijk effectieve methodes op kleinere schaal. De vraag is of dit mag, en in hoeverre het ethisch is: Stel dat je een droge periode hebt met aanvoer uit westelijke richting, en nederland of duitsland besluiten wolken te zaaien om zo hun landbouwgewassen van water te voorzien... met als gevolg dat polen geen druppel regen meer krijgt. 
 
Dit soort issues spelen natuurlijk ook bij het gebruik van rivierwater voor irrigatie waarbij landen beneden de stroom enorm benadeeld kunnen worden. 

[Hecate909]

Klimaatverandering is zodanig ingewikkeld dat een ander theoretisch model voor aerosolvorming de boel niet ineens "een stuk" ingewikkelder maakt. Voor de rest, het artikel beschrijft een model dat geverifieerd is met metingen op een kleine schaal. Dat biedt een stuk gereedschap dat ingebouwd kan worden in klimaat-modellen, en daarmee ook getoetst kan worden. Dat maakt publicatie in een tijdschrift als Nature Communications zeker geoorloofd.
 
Maar de toetsing voor wat betreft een verbetering van de beschrijving van klimaatverandering is niet gebeurd, en daarom zijn beide claims nogal kort door de bocht. Het artikel gaat niet over beter modelleren van klimaatverandering, en het is dan ook niet te zeggen of Svensmark gelijk heeft, noch dat klimaatverandering daadwerkelijk ingewikkelder is, of gemaakt moet worden.
 
Zie bijvoorbeeld hier voor enige achtergrondinformatie.

 
Ik ben er nog niet zo in thuis, maar het enige wat we hier in de Nederlandse media altijd horen zijn verhalen over CO2. Dit soort verhalen lees je nooit. Daarom vond ik dit wel interessant om te delen. Ergens is het natuurlijk wel logisch dat de zon een flinke invloed heeft op het klimaat.    De klimaatmodellen moeten in iedergeval aangepast worden als de invloed van zonneactiviteit en kosmische straling tot wel 7 keer zo groot is.

[Jan van de Velde]

De klimaatmodellen moeten in ieder geval aangepast worden als de invloed van zonneactiviteit en kosmische straling tot wel 7 keer zo groot is.

niet per se hè. Want 7 keer bijna niks is nog steeds bijna niks. 

[Hans Erren]

Terug van lang weggeweest, ik probeer hier een goede klimaatdiscussie van de grond te krijgen.