Nut iriskleur

Moderator: ArcherBarry

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Berichten: 5

Nut iriskleur

Weet iemand wat het nut van de iriskleur van je ogen is?

Ik bedoel dus niet de oorzaak waarom je blauwe of bruine ogen hebt, daar valt genoeg info over te vinden, maar ik vraag mij af wat de voor- en nadelen van een bepaalde kleur zijn.

Gebruikersavatar
Berichten: 6.058

Re: Nut iriskleur

Melanin in the eyes, in the iris and choroid, helps protect them from ultraviolet and high-frequency visible light; people with blue and gray eyes are more at risk for sun-related eye problems.


Bron: http://en.wikipedia.org/wiki/Melanin
That which can be asserted without evidence can be dismissed without evidence.

Gebruikersavatar
Berichten: 500

Re: Nut iriskleur

Het lijkt me dat er aan het hebben van grijze/blauwe ogen dan ook een bepaald voordeel moet zitten. Tenminste, in bepaalde omstandigheden, anders zou de evolutie die kleuren er lang geleden al uit hebben gefilterd..

Gebruikersavatar
Berichten: 6.058

Re: Nut iriskleur

Het lijkt me dat er aan het hebben van grijze/blauwe ogen dan ook een bepaald voordeel moet zitten. Tenminste, in bepaalde omstandigheden, anders zou de evolutie die kleuren er lang geleden al uit hebben gefilterd..


Nou ja, ten eerste heb je niet zo gek veel en sterk zonlicht in het noorden waar je vooral blauwe ogen tegenkomt. Dus veel nadeel ondervinden mensen met een mutatie voor blauwe ogen daar niet van. Ten tweede, mocht je toch veel nadeel ondervinden dan blijft het bij 'slechtziend' worden en op z'n ergst blind. Dat is natuurlijk een groot probleem als je veel natuurlijke vijanden hebt en je op jezelf bent aangewezen, maar volgens onderzoek blijkt dat de mutatie voor blauwe ogen pas 6000 tot 10000 jaar voor Christus is ontstaan in de buurt van de Zwarte Zee. Toen leefde de mens al vrij beschut in gemeenschappen met sociale structuren, hoewel het natuurlijk geen verzorgingsstaat was. Ten derde, omdat de mutatie (waarschijnlijk) niet zo heel lang geleden is ontstaan, is het moeilijk te zeggen of de evolutie wel de kans heeft gekregen om deze eigenschap natuurlijk te selecteren. Ten slotte zou seksuele selectie een rol gespeeld kunnen hebben bij de verspreiding van de mutatie. Waarschijnlijk sprak blonde haren en blauwe ogen toen ook al tot de fantasie :D
That which can be asserted without evidence can be dismissed without evidence.

Berichten: 5

Re: Nut iriskleur

anusthesist schreef:
Melanin in the eyes, in the iris and choroid, helps protect them from ultraviolet and high-frequency visible light; people with blue and gray eyes are more at risk for sun-related eye problems.
Op wikipedia had ik het onderstaande reeds gevonden:
Bij de mens bevatten bruine ogen grote hoeveelheden melanine (hoofzakelijk eumelanine) in het stroma. Dit absorbeert vooral licht van korte golflengte.

Blauwe ogen hebben weinig melanine in het stroma. De langere golflengten van het lichtspektrum worden geabsorbeerd en de kortere worden verstrooid (Rayleighverstrooiing).

Bron:http://nl.wikipedia.org/wiki/Iris_(anatomie)
Als ik het goed begrijp beschermen bruine ogen beter tegen korte golflengten (hoog frequent) maar blauwe ogen beschermen beter tegen langere golflengten. Wat zou het nut kunnen zijn van de bescherming tegen de langere golflengten om daar de bescherming voor de korte golflengten voor op te offeren?

Zijstraten:

Blond haar is een teken van vruchtbaarheid of blauwe ogen dat ook zijn weet ik niet.

Is 8000 tot 12000 jaar lang genoeg om iets natuurlijk te selecteren? Geen idee.

Gebruikersavatar
Berichten: 6.058

Re: Nut iriskleur

Adpop schreef:anusthesist schreef:

Als ik het goed begrijp beschermen bruine ogen beter tegen korte golflengten (hoog frequent) maar blauwe ogen beschermen beter tegen langere golflengten.

Wat zou het nut kunnen zijn van de bescherming tegen de langere golflengten om daar de bescherming voor de korte golflengten voor op te offeren?
Bruine ogen beschermen overall beter, dus je mag niet spreken van een opoffering. Temeer omdat bruine ogen nog steeds de meest voorkomende fenotype is van oogkleur en omdat de natuur nooit een intentie heeft met mutaties. De mutatie bleek gewoon niet nadelig te zijn, met name niet in de noordelijke gebieden. Je zou kunnen speculeren dat de mutatie een relatief gunstig effect had, omdat je -doordat kortere golflengtes eerder verstrooid worden- in de noordelijke gebieden licht hebt met lange golflengtes (het zonlicht moet een langere afstand afleggen door de atmosfeer). Dat wil echter niet zeggen dat bruine ogen het slechter 'doen' in deze gebieden.
That which can be asserted without evidence can be dismissed without evidence.

Berichten: 5

Re: Nut iriskleur

Bruine ogen beschermen overall beter, dus je mag niet spreken van een opoffering. Temeer omdat bruine ogen nog steeds de meest voorkomende fenotype is van oogkleur en omdat de natuur nooit een intentie heeft met mutaties. De mutatie bleek gewoon niet nadelig te zijn, met name niet in de noordelijke gebieden. Je zou kunnen speculeren dat de mutatie een relatief gunstig effect had, omdat je -doordat kortere golflengtes eerder verstrooid worden- in de noordelijke gebieden licht hebt met lange golflengtes (het zonlicht moet een langere afstand afleggen door de atmosfeer). Dat wil echter niet zeggen dat bruine ogen het slechter 'doen' in deze gebieden.
Je kunt denk ik wel spreken van opofferen, maar mijn formulering was niet geheel eenduidig. Ik bedoelde geen volledige opoffering maar een gedeeltelijke maw wat zou het nut kunnen zijn van een accentverschuiving van de ene bescherming naar de andere?

Heb je in noordelijker gebieden inderdaad meer licht met lange golflengtes? Het licht moet inderdaad een langere weg afleggen door de atmosfeer maar zou dit geen (al dan niet waarneembare) roodverschuiving in het licht betekenen? En als je meer lange golflentes hebt zie je die dan ook meer? De hemel is juist blauw doordat kortere golflengtes worden verstrooid en de langere gewoon rechtdoor gaan (Rayleighverstrooiing). Afijn, dit gaat mijn pet te boven.

Een mogelijke verklaring zou inderdaad kunnen zitten in het minder sterke/krachtige zonlicht in noordelijke gebieden. Maar welk verband zou dit kunnen hebben met een accentverschuiving van betere bescherming tegen lange golflengtes en minder bescherming tegen korte golflengtes?

Gebruikersavatar
Berichten: 400

Re: Nut iriskleur

Onder de bruine laag zit volgens mij de blauwe laag die de lange golflengten tegenhoud.

Dus bij een bruin oog worden lange en korte golflengten tegen gehouden en bij blauwe alleen de lange.

Berichten: 5

Re: Nut iriskleur

jadatis schreef:Onder de bruine laag zit volgens mij de blauwe laag die de lange golflengten tegenhoud.

Dus bij een bruin oog worden lange en korte golflengten tegen gehouden en bij blauwe alleen de lange.
Volgens mij bestaat de iris niet uit verschillend gekleurde lagen, die onder elkaar zitten.

De kleur wordt bepaald door de pigmentatie. Een oog met weinig pigmentatie is blauw en een oog met veel pigmentatie is bruin.

Gebruikersavatar
Berichten: 53

Re: Nut iriskleur

Adpop schreef:Zijstraten:

Blond haar is een teken van vruchtbaarheid of blauwe ogen dat ook zijn weet ik niet.

Is 8000 tot 12000 jaar lang genoeg om iets natuurlijk te selecteren? Geen idee.
blauwe ogen en vruchtbaarheid hebben, voor zover ik weet, niets met elkaar te maken

wel is bekend dat de blauwe ogen oorzaak zijn van een recessief gen

bruine ogen daarentegen worden veertegenwoordigd door een dominant gen.

Het leuke hiervan is, dat mensen met blauwe ogen, kinderen krijgen met blauwe ogen (er is geen dominant gen aanwezig)

ook kunnen mensen met bruine ogen kinderen krijgen met blauwe ogen. Dit doordat het recessieve gen door de combinatie naar de voorgrond kan treden.

doordat de meeste mensen in noordelijke gebieden blauwe ogen hebben, blijft het recessieve gen bovendrijven.
If I concentrate, I can see the gears in your head come to a grinding halt.



"In order to be an immaculate member of a flock of sheep, one must above all be a sheep oneself. " A. Einstein

Gebruikersavatar
Berichten: 6.058

Re: Nut iriskleur

annerenze schreef:wel is bekend dat de blauwe ogen oorzaak zijn van een recessief gen

bruine ogen daarentegen worden veertegenwoordigd door een dominant gen.
Er wordt in dit geval ook wel van allelen gesproken. Het allel voor bruine oogkleur en blauwe

oogkleur bevinden zich op hetzelfde gen, het zijn dus niet aparte genen. Je spreekt daarom niet van

een dominant gen (anders zou het gen oogkleur dominant zijn wat nergens op slaat), maar van een

dominant allel.
Het leuke hiervan is, dat mensen met blauwe ogen, kinderen krijgen met blauwe ogen (er is geen dominant gen aanwezig)
In de regel is dit zo, maar er zijn uitzonderingen waarin het genotype blauw-blauw is terwijl het fenotype bruin is.
That which can be asserted without evidence can be dismissed without evidence.

Berichten: 264

Re: Nut iriskleur

Niet alle evolutie is adaptatie of natuurlijke selectie.

De blauwe oogkleur gedraagt zich als een recessieve genetische eigenschap, (ik meen me te herinneren dat er eigenlijk meer dan 1 gen bij betrokken is). Maar dat zich gedragen als een recessieve eigenschap houdt in dat de mensen met een blauwe oogkleur homozygoot zijn. Zowel van vaders kant als van moeders kant van de zelfde voorouder afstammen die de mutatie heeft doorgegeven.

Het houdt ook in dat degene bij wie de mutatie heel lang geleden is ontstaan zelf geen blauwe ogen had. Hij/zij was immers heterozygoot. De oogkleur is pas echt zichtbaar geworden nadat nakomelingen van die ene persoon met elkaar kinderen gingen maken en dat kan vele generaties nadat de mutatie is onstaan pas aan de hand zijn geweest.

Het is een eigenschap die typisch door genetische drift in een populatie verspreid kan zijn of zelfs algemeen geworden kan zijn. Daarbij zou je je kunnen voorstellen dat mensen in kleine groepen of stamverbanden leefden en er door afstand tussen de verschillende stammen vooral endogamie was. Het maakt dat een recessieve eigenschap die tot dan toe een verborgen mutatie is geweest, opeens als een fenotypische eigenschap zichtbaar kan worden, juist door de toename van het aantal homozygoten.

Pas nadat het ook fenotypisch werd kan er een bewuste seksuele selectie hebben gespeeld, bijvoorbeeld omdat mensen de lichte ogen aantrekkelijk vonden.

Berichten: 24

Re: Nut iriskleur

Mensen vonden (van wat ik heb begrepen) blauwe ogen aantrekkelijk omdat je pupillen verwijden bij bepaalde omstandigheden en deze verwijding het beste te observeren was bij blauwe ogen.

Berichten: 264

Re: Nut iriskleur

Mensen vonden (van wat ik heb begrepen) blauwe ogen aantrekkelijk omdat je pupillen verwijden bij bepaalde omstandigheden en deze verwijding het beste te observeren was bij blauwe ogen.
Ja, er kan van alles gefantaseerd worden over redenen waarom blauwe ogen 'op gegeven moment' misschien door seksuele selectie meer algemeen werden. Maar in eerste instantie hadden 'de dragers' van de blauwe allel(len) nog bruine ogen zoals iedereen in hun gemeenschap en waren ze ook nog verwant. In een heel grote populatie had de mutatie ook nog gemakkelijk weer hebben kunnen verdwijnen uit de genenpool.

Het lijkt waarschijnlijk dat er een foundereffect een rol heeft gespeeld bij het tevoorschijn komen van de eerste blauwe ogen bij diegenen die de eigenschap zowel van vaders- als moederskant overerfden. Die eersten met blauwe ogen kregen ook alleen kinderen met blauwe ogen als de partner ook drager was.

Het zal waarschijnlijk aanvankelijk een relatief kleine gemeenschap zijn geweest waar de blauwogigen verschenen.

Hoe zal het in de toekomst ontwikkelen? Dat door de toename van exogamie na de revolutie van mobiliteit en communicatie van de vorige eeuw. Zouden bepaalde kenmerken die recessief zijn langzaam steeds minder algemeen worden? Of zal seksuele selectie het juist algemener maken? Dan gaat het niet alleen om een eigenschap als blauwe ogen maar bijvoorbeeld ook om blond haar.

Reageer