Ster- of driehoekschakeling

Moderators: jkien, Xilvo

Reageer
Berichten: 2

Ster- of driehoekschakeling

Ik heb een SKA-Motor van Heemaf (NK 15-2), met een typeplaatje dat 220V (met sterteken) en 380V (met driehoekteken) vermeldt. Elders op dit Forum werd de vraag gesteld of een dergelijke motor op 220 volt zou kunnen draaien. Dat lukte mij niet volgens de Steinmetz-methode. Op 3-fasen 220 V met dus de drie fasen aangesloten op het 'klemmenbord' (U, V en W) en gelijktijdig de bovenste klemmen Z, X en Y doorverbonden, werkt de motor uitstekend. Door V en W te wisselen kan ik de draairichting omzetten. Bovengenoemde schakeling is volgens mij de Ster-schakeling die is bedoeld om de motor aan te laten springen. Eenmaal opgang zou je dan door moeten schakelen naar driehoek. Nu las ik dat dit doorschakelen bij kleinere motoren niet gebruikelijk is. Ik heb uit de Heemaf-archieven een schakeling gekregen om de motor te laten draaien met behulp van een eenvoudige sterdriehoekschakelaar. Maar die schakeling is bruikbaar voor zowat alle Heemaf-motoren, althans er staat niet expliciet bij voor welke motoren de schakeling NIET is bedoeld. Omdat de motor een waterpomp aandrijft, is het gebruik altijd langdurig, bijvoorbeeld zes dagen of langer continue. In dat geval zou de driehoekschakeling wel eens een verplichting kunnen zijn; ook kan de daling van de ampèrage een aantrekkelijke gedachte zijn.

Maar nu is er nog een andere mogelijkheid (en die heb ik nog niet geprobeerd): aansluiting op het klemmenbord volgens de driehoek-methode. De klemmen onder en boven worden dan verticaal doorverbonden, waarbij de drie fasen aangesloten blijven op de klemmen U, V, W. Daarbij is U dan verbonden met Z, V met X en W met Y.

De handleiding van Heemaf geeft geen uitsluitsel. Bijvoorbeeld: "Dit aansluitschema wordt door Heemaf bij elk toestel verstrekt. Bij de normale ster-driehoekschakelaars kan het worden gevonden op een plaatje dat in het deksel is bevestigd. Bij alle andere bedieningstoestellen wordt het in een enveloppe medegezonden." Zo staan er nog meer hele grappige zinnen in waarmee je dus helemaal niks opschiet. "Het spreekt vanzelf, dat deze motoren niet blijvend in ster mogen worden geschakeld, aangezien hiervoor een net met een spanning van 660V nodig zou zijn en een dergelijk net niet voorkomt."

De vragen zijn: Moet a) bij langdurig gebruik na ster altijd worden doorgeschakeld naar driehoek, bijvoorbeeld met een eenvoudige handbediende sterdriehoekschakelaar en b) kan zo'n motor ook meteen driehoek geschakeld worden met behulp van de drie verbindingsplaatjes zodat de sterdriehoekschakelaar vervangen kan worden door een 3-polige aan-uit schakelaar?

De data: 220V (5,5A) 380V (3,2A), 2 HP, 2550 RPM, bouwjaar ca 1954

Berichten: 473

Re: Ster- of driehoekschakeling

... ... met een typeplaatje dat 220V (met sterteken) en 380V (met driehoekteken) vermeldt.
't Zal wel omgekeerd zijn zeker!

Bij een 380V net motor wikkelingen in ster, de drie messing plaatjes in één lijn.

Bij een 220V net motor wikkelingen in driehoek, de drie messing plaatjes evenwijdig aan elkaar.

Op die manier krijgt elke wikkeling steeds 220V ongeacht de netspanning.

Ster-driehoek schakeling is om de startstroom van "zware" motoren te beperken meer niet.

In jouw geval zou ik dus zeggen, onmiddellijk in driehoek starten zonder meer!

Berichten: 473

Re: Ster- of driehoekschakeling

Oeps, iets vergeten ;)

De Steinmetz schakeling, is dat niet om een 3f motor op een enkel fasig net te laten draaien?

Jij hebt toch een 3f net, je hebt dus geen capaciteit nodig en ook geen Steinmetz schakeling.

Gewoon rechtstreeks in driehoek op je 3f 230V net meer niet ;)

Gebruikersavatar
Pluimdrager
Berichten: 7.933

Re: Ster- of driehoekschakeling

Een ster-driehoekschakeling is bedoeld om de aanloopstroom van de motor te begrenzen. Je start in ster, en na een paar seconden schakel je over naar driehoek.

Maar als het motorvermogen niet te groot is en/of je aansluiting zwaar genoeg, dan is het wellicht mogelijk om de motor direct in driehoek in te schakelen. Daarbij moet je bedenken dat de aanloopstroom tot 7 keer de nominale waarde kan worden. Je moet dus rekenen op een stroomstoot van ongeveer 22A.

Berichten: 171

Re: Ster- of driehoekschakeling

Een motor waarop het type plaatje een spanning van 380/220 Volt staat aangegeven heeft een spoel spanning van 220V. Deze mag je op een normaal drie fasen net van 400/230Volt alleen in ster aansluiten. Sluit je hem in driehoek aan dan komt er 400 Volt over de spoel te staan.

Ik durf alleen niet te zeggen of dit ook voor motoren uit 1954 geldt.

Als ik de gegevens bekijk die in de laatste regel zou ik de motor in ster aansluiten en het thermisch pakket instellen op 3,2 Ampère. Er van uitgaande dat je hem op een standaard net van 400/230V aansluit.

Sterdriehoek aansluitingen worden, zoals klazon al aangeeft, gebruikt om de aanloopstroom te beperken. Je hebt hier echter een 690/400 Volt motor voor nodig.
mcs51mc schreef:'t Zal wel omgekeerd zijn zeker!

Bij een 380V net motor wikkelingen in ster, de drie messing plaatjes in één lijn.

Bij een 220V net motor wikkelingen in driehoek, de drie messing plaatjes evenwijdig aan elkaar.

Op die manier krijgt elke wikkeling steeds 220V ongeacht de netspanning.

Ster-driehoek schakeling is om de startstroom van "zware" motoren te beperken meer niet.

In jouw geval zou ik dus zeggen, onmiddellijk in driehoek starten zonder meer!
Jij gaat er dus van uit dat er een 230/127 Volt net aanwezig is? Het zou kunnen, maar ik ben het nog niet tegengekomen.

Berichten: 473

Re: Ster- of driehoekschakeling

Jij gaat er dus van uit dat er een 230/127 Volt net aanwezig is? Het zou kunnen, maar ik ben het nog niet tegengekomen.
Hoe kom je daarbij??
mcs51mc schreef:Bij een 380V net; motor wikkelingen in ster, de drie messing plaatjes in één lijn.

Bij een 220V net; motor wikkelingen in driehoek, de drie messing plaatjes evenwijdig aan elkaar.
Is dit niet duidelijk op een of andere manier?

380V (400V) tussen de 3 fase draden onderling = motor in ster

220V (230V) tussen de 3 fase draden onderling = motor in driehoek

Waar jij die 127V van haalt, ik weet het niet ](*,)

Berichten: 171

Re: Ster- of driehoekschakeling

127 is 220 gedeeld door wortel 3

Het had dus 220/127 of 230/132 volt moeten wezen.

Door altijd beide spanningen te noemen voorkom je dat de lijn spanning en de fase spanning door elkaar gehaald worden.

Berichten: 2

Re: Ster- of driehoekschakeling

Gringo schreef:Een motor waarop het type plaatje een spanning van 380/220 Volt staat aangegeven heeft een spoel spanning van 220V. Deze mag je op een normaal drie fasen net van 400/230Volt alleen in ster aansluiten. Sluit je hem in driehoek aan dan komt er 400 Volt over de spoel te staan.

Ik durf alleen niet te zeggen of dit ook voor motoren uit 1954 geldt.

Als ik de gegevens bekijk die in de laatste regel zou ik de motor in ster aansluiten en het thermisch pakket instellen op 3,2 Ampère. Er van uitgaande dat je hem op een standaard net van 400/230V aansluit.

Sterdriehoek aansluitingen worden, zoals klazon al aangeeft, gebruikt om de aanloopstroom te beperken. Je hebt hier echter een 690/400 Volt motor voor nodig.

Jij gaat er dus van uit dat er een 230/127 Volt net aanwezig is? Het zou kunnen, maar ik ben het nog niet tegengekomen.
Praktijk haalt theorie in



Ik denk dat je gelijk hebt (aansluiten in ster). En wel om twee redenen. De eerste reden is de meest voor de handliggende en meteen de zwakste: de schakeling wàs ster toen ik de motor op de kop tikte. In die stand heb ik de motor laten draaien. Probleemloos en de draairichting was ook correct. Inmiddels heb ik die aansluiting aangepast naar driehoek, waarbij dus de zes aansluitpunten verticaal zijn doorverbonden. Draairichting is ok, en valt aan te passen door L2 en L3 te wisselen. Maar na circa twee minuten, hooguit drie begint de motor te roken als een beest. Overigens: in ster draaide de motor nog onbelast, maar ik heb niet het idee dat dit van betekenis is. Het roken lijkt dus inderdaad de theorie '400 volt over de spoel' te onderstrepen. Ik zou anders niet weten wat er zou moeten gaan roken. Ook de opwarmtijd (2 à 3 minuten) lijkt de ster-voorkeur te steunen.

Nog even over Steinmetz: in eerste instantie wilde ik de motor op een plaats installeren waar ik geen 380 3-fasen heb. Aanleg daarvan was te ingewikkeld en ook te duur, nog afgezien van de afstand tot de zekeringenkast. Dat plan heb ik nu aangepast en de pomp op een plaats gezet waar ik nu wel 3-fasen heb. Dat betekende even zo vrolijk een afstand overbruggen van 35 meter. De consequentie was wel dat er een nieuwe put geslagen moest worden.

Berichten: 473

Re: Ster- of driehoekschakeling

Beste Hein, Eerst schreef je
Ik heb een SKA-Motor van Heemaf (NK 15-2), met een typeplaatje dat 220V (met sterteken) en 380V (met driehoekteken) vermeldt. De data: 220V (5,5A) 380V (3,2A), 2 HP, 2550 RPM, bouwjaar ca 1954
Dat is en blijft verkeerd!

Een motor 220/380 (of beter 230/400) moet je in driehoek gebruiken op een 3*230V net en in ster op een 3*400V net.

Op die manier komt er altijd 230V op de wikkelingen. Punt amen en uit!
Op 3-fasen 220 V met dus de drie fasen aangesloten op het 'klemmenbord' (U, V en W) en gelijktijdig de bovenste klemmen Z, X en Y doorverbonden, werkt de motor uitstekend.
Hier klopt iets duidelijk niet ](*,)

Je spreekt van een 3*220V net en je beschrijft een sterschakeling. Dat kan dus niet ;)

Onbelast kan je motor misschien "goed" draaien maar onder belasting ?????

Nu schrijf je
Nog even over Steinmetz: in eerste instantie wilde ik de motor op een plaats installeren waar ik geen 380 3-fasen heb. Aanleg daarvan was te ingewikkeld en ook te duur, nog afgezien van de afstand tot de zekeringenkast. Dat plan heb ik nu aangepast en de pomp op een plaats gezet waar ik nu wel 3-fasen heb. Dat betekende even zo vrolijk een afstand overbruggen van 35 meter. De consequentie was wel dat er een nieuwe put geslagen moest worden.
Je motor moet dus inderdaad in ster staan wanneer je een 3*380V net hebt.

Reageer