Overgaan op bolcoördinaten + andere grenzen integraal

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Reageer
Berichten: 412

Overgaan op bolco

Ik heb het volgende in een cursus staan:
\(\lim_{L \rightarrow \infty} \frac{1}{L^3} \sum^{\infty}_{n_x,n_y,n_z = 0} f(k_x,k_y,k_z) \)
\(= \frac{1}{\pi^3} \int^{\infty}_{0} dk_x \int^{\infty}_{0} dk_y \int^{\infty}_{0} dk_z f(\vec k)\)
\( = \frac{1}{(2\pi)^3} \int_{-\infty}^{\infty} dk_x \int_{-\infty}^{\infty} dk_y \int_{-\infty}^{\infty} dk_z f(\vec k) \)
Door over te gaan op bolcoördinaten en voor
\(f(\vec k) = f(k)\)
bekomen we:
\(\frac{1}{(2 \pi)^3} 4 \pi \int_0^{\infty} dk k^2 f(k) \)
Ik heb hierbij een paar vragen.

Ten eerste: de overgang van de tweede naar de derde regel: komt die factor (1/2) voor elke integraal omdat je de grenzen aanpast en het gebied waarover de integraal gaat dubbel zo groot maakt?

Ten tweede: die overgang op bolcoördinaten: wát? Hoe kom je daar opeens aan? (ik weet wat bolcoördinaten zijn overigens, maar ik heb geen flauw idee hoe ik aan dat resultaat moet komen)

Bedankt ](*,)
Vroeger Laura.

Berichten: 112

Re: Overgaan op bolco

1) Ik neem aan dat f een symmetrische functie is, waar ik mee wil zeggen dat f dezelfde waarde geeft als je bijvoorbeeld k_x vervangt door -k_x. Als je wil weten of dit fysisch inderdaad zo is moet je dit even nagaan in de context van deze wiskunde. Maar trouwens, aangezien f blijkbaar enkel afhankelijk is van de norm van \vec{k}, dan hebben we al meteen het symmetrisch zijn van f. Voor symmetrische functies geldt
\(\int_0^a f = \frac{1}{2}\int_{-a}^a f\)
omdat
\(\int_{-a}^0 f(x)dx = -\int_{0}^{-a} f(x)dx = -\left( -\int_{0}^{a} f(-x)d(-x) \right) = \int_0^a f(x) dx\)
2) Definieer k, theta en phi als volgt:
\( k_x = k \sin \phi \cos \theta\)
\( k_y = k \sin \phi \sin \theta\)
\( k_z = k \cos \phi\)
Dit is de vertrouwde transformatie, want inderdaad, je kan nagaan dat k dan de norm is van de \vec{k}.

Wanneer je de variabelen waarover je integreert transformeert moet je de jacobiaan erin steken. Die factor is dan de evenredigheidsfactor tussen het oppervlak opgespannen door
\(dk_x dk_y dk_z\)
en
\(d \phi d \theta dk\)
. Je hoeft daar niet per sé de jacobiaan voor te gebruiken: je kan geometrisch makkelijk nagaan dat de volgende relatie geldt:
\(dk_x dk_y dk_z = k^2 \sin \phi d \phi d \theta dk\)
.

Nu je kan geometrisch ook inzien dat aangezien we over heel de ruimte integreren (-\infty tot \infty voor elke k_i) we phi van -pi naar pi, theta van 0 tot 2pi en k van 0 tot oneindig moeten laten integreren (want k is de straal, phi de hoek tussen de straal en de z-as en theta de hoek tussen de projectie van de straal op het xy-vlak en de x-as).

Zodoende geldt dus
\(\int \int \int_{\textrm{ruimte}} f(\vec k) dk_x dk_y dk_z = \int_0^{2\pi} d\theta \int_{-\pi}^{\pi} \sin \phi d\phi \int_{0}{\infty} k^2 f(k) dk = (2\pi)(2)\int_{0}^{\infty} k^2 f(k) dk\)
QED

Berichten: 112

Re: Overgaan op bolco

Oeps, bij het 1e heb ik een tekenfoutje gemaakt, even duidelijker:
\(\int_{-a}^0 f(x) dx = - \int_0^{-a} f(x) dx\)
(verwisselen van integratiegrenzen)
\(= - \int_0^{a} f(-y) d(-y)\)
(subtitutie van x = -y)
\(= - \int_0^{a} f(y) d(-y)\)
(gebruik van symmetrische functie)
\(= - \left( -\int_0^{a} f(y) dy \right)\)
(de min uit d(-y) voorop gezet)
\(= \int_0^{a} f(y) dy\)
QED ](*,)

Berichten: 412

Re: Overgaan op bolco

Dank u wel!

(al rezen er bij nogmaals bekijken nog enkele problemen, morgen nog eens naar kijken, misschien zie het dan vanzelf)
Vroeger Laura.

Reageer