Losse katrol

Moderator: physicalattraction

Forumregels
(Middelbare) school-achtige vragen naar het forum "Huiswerk en Practica" a.u.b.
Zie eerst de Huiswerkbijsluiter
Reageer
Gebruikersavatar
Berichten: 1.247

Losse katrol

Hallo allemaal,

het zal waarschijnlijk een hele domme vraag lijken,

maar ik snap de werking van een losse katrol simpelweg niet.

Ik weet:

- het draaipunt zit aan de zijkant (ook zo raar! iemand verhelderende uitleg?)

- het halveert de kracht die je nodig hebt doordat het draaipunt aan de zijkant zit (dat snap ik natuurkundig gezien wel!)

- je hebt 2x zo veel touw nodig (daar zit opzich wel wat in.... xD)

en zo zijn er vast wel nog meer eigenschappen die ik ben vergeten, maar deze vind ik wel het belangrijkste.

maar de vraag waar ik vooral mee zit: waarom zit het draaipunt aan de zijkant?

het 'rolt' als het ware verticaal (toch?), horizontaal gezien rolt een fietsband ook, en het zwaartepunt/draaipunt zit dan toch ook in het midden?

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.265

Re: Losse katrol

maar de vraag waar ik vooral mee zit: waarom zit het draaipunt aan de zijkant?
dat vraag ik me ook af. Heb je een plaatje waarin dat zichtbaar is? want ik vermoed dat je hier iets verkeerd interpreteert.

Overigens, in alle "simple machines" (katrollen, hefbomen, hellingen, (tand)wielen, keg en schroef) geldt de wet van behoud van ellende: Wat je wint aan kracht verlies je aan weg, en andersom.

Met één losse katrol kun je dus 100 N heffen met een kracht van slechts 50 N, maar wegens de wet van behoud van ellende moet je dus ook een 2 x zo grote weg afleggen met die kracht (lees: 2 m touw inhalen om het gewicht 1 m naar boven te krijgen)

W=F·s

W is een vorm van energie, en met de wet van behoud van energie spotten we niet.
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 1.247

Re: Losse katrol

Jan van de Velde schreef:dat vraag ik me ook af. Heb je een plaatje waarin dat zichtbaar is? want ik vermoed dat je hier iets verkeerd interpreteert.

Overigens, in alle "simple machines" (katrollen, hefbomen, hellingen, (tand)wielen, keg en schroef) geldt de wet van behoud van ellende: Wat je wint aan kracht verlies je aan weg, en andersom.

Met één losse katrol kun je dus 100 N heffen met een kracht van slechts 50 N, maar wegens de wet van behoud van ellende moet je dus ook een 2 x zo grote weg afleggen met die kracht (lees: 2 m touw inhalen om het gewicht 1 m naar boven te krijgen)

W=F·s

W is een vorm van energie, en met de wet van behoud van energie spotten we niet.
[attachment=7459:Polea_si...e_movil2.jpg] --> ik heb geen plaatje hier op het internet dat het draaipunt laat zien, maar in mijn natuurkunde boek zit ie helemaal aan de zijkant.... is dat wat je bedoelde?

hahahah xD

ik zit niet met de formules eigenlijk.. ik zit vooral met het draaipunt !

(heb trouwens mijn berichtje een beetje aangepast, hoop niet dat dat erg is!)
Bijlagen
Polea_simple_movil2.jpg
Polea_simple_movil2.jpg (39.86 KiB) 1657 keer bekeken

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.265

Re: Losse katrol

als je het gewicht maar over een klein eindje op en neer beweegt kun je je voorstellen dat je je katrol als een hefboom gebruikt, en dan zit het denkbeeldige draaipunt S van die denkbeeldige hefboom inderdaad aan de rechtse kant in dit plaatje
katrol.png
katrol.png (13.84 KiB) 1652 keer bekeken
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 1.247

Re: Losse katrol

als je het gewicht maar over een klein eindje op en neer beweegt kun je je voorstellen dat je je katrol als een hefboom gebruikt, en dan zit het denkbeeldige draaipunt S van die denkbeeldige hefboom inderdaad aan de rechtse kant in dit plaatje
sorry dat je nou voor niks moeite hebt gedaan

maar ik weet dat het zo is , maar ik snap niet hoe een draaipunt aan de zijkant überhaupt kan zitten... ;)

waarom zit ie niet gewoon in het midden??

onder de titel staat helaas 'hoe werkt ie nou?'. eigenlijk had ik dat niet zo moeten typen.... ik snap zijn werking wel , maar niet hoe het komt dat ie zo werkt.. (draaipunt... xD)

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.265

Re: Losse katrol

Omdat hij ook zo niet werkt.....

maar als je kijkt naar een héél klein afstandje kun je wel net doen alsóf hij zo werkt, want dan maakt het feitelijk niet uit of je je massablok een fractie van een millimeter optilt per katrol of per hefboom, de beweging (jouiw omhoogtrekken van het touw, het omhoog komen van het massablok) is dan gelijk. Dat toont duidelijk aan dat de benodigde kracht móet halveren.

Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor een fietswiel op de grond. Dat draait weliswaar om zijn as, maar over een héél korte afstand is het net of héél het wiel draait om het punt warmee het op de grond staat. Soms vereenvoudigt die benadering berekeningen.

Spijker je fietswiel in gedachten vast in het asfalt en trek het aan de bovenkant naar voren. In zo'n plaatje zie je bijvoorbeeld ook duidelijk dat een punt op de bovenkant van het wiel dan 2 x zo snel vooruit gaat als de as.
fietswiel.png
fietswiel.png (6.6 KiB) 1646 keer bekeken
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 1.247

Re: Losse katrol

Jan van de Velde schreef:Omdat hij ook zo niet werkt.....

maar als je kijkt naar een héél klein afstandje kun je wel net doen alsóf hij zo werkt, want dan maakt het feitelijk niet uit of je je massablok een fractie van een millimeter optilt per katrol of per hefboom, de beweging (jouiw omhoogtrekken van het touw, het omhoog komen van het massablok) is dan gelijk. Dat toont duidelijk aan dat de benodigde kracht móet halveren.
hm.... ik volg dit stuk totaal niet... ;)

ik heb het een en ander nagevraagd

en het enige wat logisch klinkt voor mij is dat de losse katrol als je over een hele kleine afstand kijkt, als het ware vast zit aan een punt. en als iets ergens vastzit dan kan het alleen daar om heen draaien.

ik denk dat jij ook zoiets probeerde te zeggen, maar misschien ook niet.
Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor een fietswiel op de grond. Dat draait weliswaar om zijn as, maar over een héél korte afstand is het net of héél het wiel draait om het punt warmee het op de grond staat. Soms vereenvoudigt die benadering berekeningen.
hah?

maar bij een fietswil zit de as wel vast, dan kan je dat toch niet zeggen??

ben echt hopeloos slecht in natuurkunde.............. *zucht*

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.265

Re: Losse katrol

als het ware .........
precies, niet meer, niet minder.
net doen alsóf
over een héél korte afstand is het net of
in gedachten
je voorstellen dat
denkbeeldige draaipunt S van die denkbeeldige hefboom
En soms is het handig om er zó naar te kijken
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 1.247

Re: Losse katrol

Jan van de Velde schreef:precies, niet meer, niet minder.



En soms is het handig om er zó naar te kijken
haha xD

je maakt het wel lekker duidelijk !! (niet sarcastisch trouwens.....xD)

het blijft een vaag ding.... maar aan sommige dingen kun je niks doen ,,

ik zal wel gewoon

in gedachte

doen alsof

als het ware

;) (wat een zin.... xD en dit noemen ze natuurkunde?!?! gaat meer uit richting filosofie !)

danku!

Berichten: 4.502

Re: Losse katrol

Het prentje van bericht #3 is heel duidelijk,het draaipunt van de katrol zitten midden boven het zwaartepunt van de last.Je kunt ook een moment berekenen van het last centrum en ziet dat Kracht* arm aan beide zijden gelijk is.

Die armen zijn dus de afstanden van het draaipunt van de katrol naar het midden van de touwen als trekkrachten;heb je twee touwen van zie je links en rechts dus de helft van de last verdeeld over 2 touwen met elk 50 N;zijn er 4 touwen met links en rechts 2 stuks dan heeft elk touw 25 N.

(Bij die meer dan twee touwen wordt de belasting naar de draagbalk met een extra katrol belast,bij 4 touwen aan de katrol boven de last wordt er 3/4 van de last overgedragen via 1 of meerdere katrollen aan de draagbalk en 1/4 moet je zelf trekken)

Het rechterdeel van de trekkabel -dus op het prentje van #3-zit "ergens" vast aan (bijv.plafondbalk) dus die kracht van de helft van de last hangt aan het plafond als jij aan het andere eind van de kabel naar boven gaat trekken met een kracht van de andere helft van de last.

(Beetje lastig overigens om op die maniet te trekken!)

Met katrollen wordt een kracht altijd verdeeld over het aantal kabels of touwen waaraan de last is opgehangen.

Dat linker stuk touw op je prent #3 wordt normaal over een geleiderol/katrol,die ook aan de balk hangt, getrokken.

Zodoende kun je met lichte gewichten je eigen lichaam als trekgewicht gebruiken of anders een draaiapparaat gebruiken.

Het touw dat je in je handen hebt ofwel aan de draaiapparaat heeft een trekkracht van het totale gewicht/ het aantal touwen van de katrol boven de last.

Als anderen reeds vertelden,elke meter -dus 100 cm-die je trekt geeft de last een opwaartse stijging van 100/aantal touwen van de katrol boven de last.

Bij 2 touwen dus 100cm/2,bij vier touwen 100 cm/4.

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 4.094

Re: Losse katrol

Het prentje van bericht #3 is heel duidelijk,het draaipunt van de katrol zitten midden boven het zwaartepunt van de last.
Dit hele topic gaat erom dat het draaipunt juist NIET daar zit, maar rechts daarvan, aan de zijkant met het vaste touw. De katrol draait als het ware om dit punt heen omhoog. Jan's plaatje bij bericht 4 maakt het heel duidelijk dat het een hefboomprincipe betreft met S als draaipunt. Hiermee kun je ook in een keer inzien dat je kracht gehalveerd is, indien je het principe van een hefboom kent.

Berichten: 4.502

Re: Losse katrol

Als je het moment om het aangegeven punt S neemt (prentje JvdV),zie je dat de trekkracht de helft wordt van de last,heel eenvoudig. Het hefboomprincipe is wel leuk als voorbeeld maar dat is weer een ander punt van discussie en off-topic nmm.

Om nu het draaipunt te nemen op het punt waar de trekkracht op het touw wordt uitgeoefend,lijkt me verwarrend; ik zou dit een punt van omwenteling willen noemen en het draaipunt de as van de katrol. Ik redeneer zuiver uit het punt van de klassieke mechanica en neem het moment vanuit een willekeurig punt.

Maar jullie zullen wel gelijk hebben met je uitleg;de mijne is een klassieke en klassiekers zijn onderhevig aan mutaties,zoals ik in de wiskunde merk. ;)

Berichten: 4.502

Re: Losse katrol

Het plaatje dat Aminasisic toonde behoort bij een uitleg van katrollen en lijkt me mbt. de vraag wel het bestuderen waard door haar:

http://nl.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Natuurkunde/Krachten

Op het daar aanwezige prentje zie je een vaste katrol met het draaipunt dat zich naast de loodlijn van het zwaartepunt van de last bevind;

het prentje van de TS is een gewijzigde uitvoering van de afbeelding om de vraag te stellen over een losse katrol.

Dat de afbeelding werd gewijzigd is te zien bij de aanzet van het linkertouw op de katrol -een klein wit kartelstreepje en wrs. op zun kop herschikt.

Reageer