Wetenschapsforum

Een dun vloeibaar laagje op het oppervlak van onder water gezette rijstvelden is een effectief middel om larven van de malariamug te doden zonder dat dit invloed heeft op het overige aquatische leven. De rijstopbrengst blijft gelijk en er wordt bovendien water bespaard doordat het laagje verdamping van het water tegengaat.


Tot die conclusie komen wetenschappers die tests hebben uitgevoerd met een siliconenlaag met de naam polydimethylsiloxaan of PDMS, die commercieel verkrijgbaar is als Aquatain. De resultaten duiden erop dat de oppervlaktelaag goed kan worden ingezet voor het bestrijden van malariamuggen in rijstagro-ecosystemen.

Malaria vormt nog altijd een grote bedreiging voor de volksgezondheid in een groot aantal gebieden met naar schatting 225 miljoen gevallen van malaria en 781.000 sterfgevallen per jaar. De meeste hiervan doen zich voor in Afrika, ten zuiden van de Sahara, en Zuidoost-Azië, waar veel mensen afhankelijk zijn van landbouw als belangrijkste bron van inkomsten. Met name rijstvelden vormen een ideale broedplaats voor malariamuggen. De bestrijding van deze muggen wordt bemoeilijkt door de omvang van de velden en hun vegetatie. Maar eenvoudige middelen, zoals de siliconenlaag kunnen een grote stap voorwaarts betekenen.

Aquatain is oorspronkelijk ontwikkeld als een vloeistof die verdamping moet tegengaan om waterverlies te verminderen. De filmlaag verspreidt zich moeiteloos over het gehele wateroppervlak, zelfs rond vegetatie en andere obstakels in het water. Aquatain heeft geen negatieve invloed op de waterkwaliteit en is gecertificeerd voor gebruik in contact met drinkwater. De werkzame stof, PDMS, wordt veelvuldig gebruikt in conditioners, contactlenzen, enz. Het gebruik van Aquatain als muggenbestrijdingsmiddel vormt dus een minimaal risico voor het milieu.

Op basis van de eerste laboratoriumresultaten en de verspreidingseigenschappen van Aquatain hebben de onderzoekers een studie uitgevoerd in het rijstirrigatiegebied van Ahero in het westen van Kenia. Hier toonden Tullu Bukhari en collega’s aan dat er tot 93% minder volwassen malariamuggen vrij kwamen door gebruik van de oppervlaktelaag. Uit de studie blijkt bovendien dat de laag nauwelijks effect heeft op andere organismen en dat de groei en ontwikkeling van rijstplanten in de behandelde rijstvelden niet worden aangetast.


Bron:

Wageningen Universiteit


Wetenschappelijke publicatie:

Tullu Bukhari, Willem Takken, Andrew K. Githeko, Constantianus J. M. Koenraadt: Efficacy of Aquatain, a Monomolecular Film, for the Control of Malaria Vectors in Rice Paddies