Ons bewustzijn ervaren we als een constante stroom van indrukken, gedachten, plannen en acties. Onze hersenen zijn continu bezig met een interpretatieproces van de informatie die binnenkomt via je ogen. We veranderen regelmatig van interpretatie, bijvoorbeeld als je naar de necker-kubus (zie afbeelding) kijkt. Kijkend naar het kruis in het midden zie je in eerste instantie de ruimtelijke oriëntatie de ene kant op. Na verloop van tijd verandert dat, en flipt je bewuste waarneming van deze kubus om.
Necker-kubus
De onderzoekers wilden bekijken of zon flip automatisch plaatsvindt in de visuele hersenen, of dat het juist een hogere-ordeproces is waarbij mechanismen waar we controle over hebben, zoals aandacht, een grote rol spelen. Knapen deed dit door met een fMRI-scanner te kijken naar de hersenactiviteit rondom zo'n her-interpretatie.
Eerder dacht men dat de hogere-orde, aandacht-gerelateerde activiteit zo'n herinterpretatie veroorzaakte, maar het onderzoek laat zien dat veel van deze activiteit waarschijnlijk slechts een respons is op zo'n verandering. Zij maakten de flips na op het scherm door middel van een zo natuurgetrouw mogelijke video-animatie van de waarneming van de proefpersonen. Het bleek dat de aandachtsprocessen in de hogere hersengebieden precies hetzelfde reageren als tijdens een flip die in de hersenen zelf gegenereerd wordt. Het lijkt er met de nieuwe resultaten dus op dat lagere hersenprocessen de herinterpretatie autonoom in gang zetten.
Dat impliceert ook dat de bewustzijnsverandering zelf meer een basaler proces is dan eerder werd gedacht - ons bewustzijn functioneert 'automatischer' dan we eerder dachten.
Bron:
Universiteit van Amsterdam
Wetenschappelijke publicatie (abstract):
Tomas Knapen, Jan Brascamp, Joel Pearson, Raymond van Ee en Randolph Blake. The role of frontal and parietal brain areas in bistable perception.
Wetenschappelijke publicatie:
Tomas Knapen, Jan Brascamp, Joel Pearson, Raymond van Ee en Randolph Blake. The role of frontal and parietal brain areas in bistable perception.
