Wetenschapsforum

De sociale wetenschappen kunnen een grotere bijdrage leveren aan de oplossing van urgente maatschappelijke problemen. De overheid maakt te weinig gebruik van de laatste sociaalwetenschappelijke inzichten, en ze kiest bij de oplossing van problemen nog te vaak voor meer toezicht in plaats van voor slimmere interventies. Dat concludeert de Sociaal-Wetenschappelijke Raad van de KNAW in een advies aan staatssecretaris Zijlstra.


De Sociaal-Wetenschappelijke Raad van de KNAW (SWR-KNAW) pleit in zijn adviesrapport voor systematischer samenwerking van sociale wetenschappen en ministeries, zodat die laatste van wetenschappelijke inzichten gebruik kunnen maken. Kredietcrisis, falende jeugdzorg, fouten in strafzaken: het zijn voorbeelden van 'systeemfalen'. Dat betekent dat alle onderdelen hun werk doen, maar dat er bij de verbinding ertussen iets misgaat. De gebruikelijke reactie van de eindverantwoordelijke overheden is meestal verscherping van het toezicht en een grotere controle. Dat is lang niet altijd de beste oplossing: het kan de kwaliteit van de dienstverlening treffen en ondermijnt het vertrouwen in het systeem, waardoor het risico op nieuwe fouten toeneemt.

Sociaalwetenschappelijk onderzoek toont aan dat er betere alternatieven zijn voor overheidsinterventies in diverse maatschappelijke systemen. Centraal daarin staan positieve prikkels die gewenst gedrag van (groepen) burgers bevorderen, stimulering van de professionaliteit van de betrokkenen en vooral inzicht in de verbindingen van het systeem.


Bron:

KNAW


Wetenschappelijke publicatie:

Pieter Hooimeijer et al.: Kwetsbaarheid en veerkracht van maatschappelijke systemen