[scheikunde] Luminescentie onderzoek(jes)

Moderators: ArcherBarry, Fuzzwood

Reageer
Berichten: 3

Luminescentie onderzoek(jes)

Hallo mensen van Wetenschapsforum,

Wij zitten momenteel in 6VWO en natuurlijk moeten we een profielwerkstuk maken. Nu hebben wij als onderwerp "luminescentie" gekozen, waarbij we van plan zijn om dit onderwerp zo breed mogelijk aan te pakken - we willen dus ook zoveel mogelijk soorten van luminescentie behandelen.

Op dit moment zijn wij aan het kijken naar geschikte onderzoeken en/of proeven die wij kunnen uitvoeren dat met luminescentie te maken heeft.

Aangezien we het liefst zo veel mogelijk onderzoeken en/of proeven willen uitvoeren, schakelen we graag jullie in.

Hebben jullie enkele leuke ideeën voor ons wat een positieve bijdrage kan leveren aan ons profielwerkstuk? Het mag ook deels met natuurkunde te maken hebben, alhoewel scheikunde ons hoofdvak is.

Alvast heel erg bedankt!

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.265

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

begin bijvoorbeeld eens met de interne zoekfunctie te gebruiken, met als zoekwoorden de namen van de verschillende soorten luminescentie. Boven aan de indexpagina vind je het venstertje voor de interne Google.

let wel, een literatuurverwijzing als "wetenschapsforum" in je PWS is zinloos, want in wezen nét zo waardeloos als "google" als bron te noemen. Dus zoek daarna dóór.
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Daarnaast heb je een inherent verkeerde insteek als je een onderwerp zo breed mogelijk wilt bekijken voor een PWS. Je zal juist de diepte in moeten gaan in een specifiek onderwerp. Een onderwerp als 'luminescentie' is hiervoor vele malen te breedt. Kom eerst met een duidelijke hoofdvraag en dan kunnen we naar experimenten gaan zoeken.
"Meep meep meep." Beaker

Berichten: 3

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Bedankt voor het advies Jan, we zullen de zoekfunctie wat meer gaan gebruiken.

De hoofdvraag waar wij op gekomen zijn is de volgende:

"Waarom vertonen bepaalde stoffen en organismen luminescentie en wat zijn de toepassingen van de verschillende soorten luminescentie?"

Is dit een geschikte hoofdvraag, of wordt dit al snel te breed?

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Dat gaat al snel te breed. Heb je je al ingelezen in het onderwerp? Als je je eerst een beetje inleest in het onderwerp een interessant onderdeel zien. Dit kan iets zijn wat je niet direct duidelijk is, en daarom ga je het uitzoeken, of je ziet een gave toepassing en wilt daar graag meer over weten.

Als je heel moleculair en natuurkundig wilt gaan kan je bijvoorbeeld molecuul structuren gaan vergelijken en hieruit de reacties die plaatsvinden gaan beschrijven. Het is echter lastig om hierbij een experiment te gaan verzinnen. Alternatief zou je naar een specifieke toepassing kunnen kijken. Begin hierbij bijvoorbeeld met het werk dat is gedaan door Roger Tsien. De beste man heeft in 2008 de nobelprijs voor zijn werk aan GFP gekregen.

Dit eiwit en veel varianten erop hebben vergaande toepassingen in het biologisch en biomedisch onderzoek. Een experimentje hierbij verzinnen is dan vrij gemakkelijk. Simpelweg contact opnemen met een universiteit die zulke eiwitten gebruikt (elke uni gebruikt ze, ze zijn ontzettend standaard). Zodoende heb je bijvoorbeeld al een meer afgebakend gebied waarin je zowel je theoretische verhaaltje kan doen als ook direct voldoende mogelijkheden hebt om je praktische gedeelte uit te voeren.

Als je niet zo van de biologische toepassingen bent maar het bijvoorbeeld meet natuurkundig wilt zoeken (wat luminescentie in principe toch ook is) dan zou je bijvoorbeeld kunnen kijken naar LEDs en hoe de ontwikkeling hiervan is gegaan. Hier ben ik minder in thuis en kan je dan ook niet zo direct vertellen wat je hiermee aan praktische tests kan doen.

Er zijn nog vele andere onderwerpen die je zou kunnen kiezen binnen dit overkoepelende onderwerp, elk met hun eigen smaak en richting. Probeer je onderwerp wel zo te kiezen dat je je praktische gedeelte niet onnodig moeilijk gaat maken. Zolang de opzet van je onderzoek en je methodiek maar goed zijn, maakt het eigenlijk geen ene drol uit wat je onderzoekt. Het gaat er vooral om dat je laat zien dat je ongeveer snapt hoe je een onderzoekje moet uitvoeren.
"Meep meep meep." Beaker

Gebruikersavatar
Berichten: 10.561

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Zoals Wouter aangeeft is luminescentie enorm breed. In feite betekent het niets meer dan "uitzenden van licht" en in feite vallen alle processen waarmee dit gebeurt hieronder, met uitzondering van straling ten gevolge van warmte.

De suggestie van Wouter (fluorescentie van GFP) is een goede. Het is een belangrijke vorm, zeker in bioogische context, en rondom GFP is een hoop te onderzoeken, en ook uit te voeren.

In het spraakgebruik rondom profielwerkstukken (jullie zijn niet de eerste) wordt vaak echter een andere vorm van luminescentie bedoeld, namelijk chemiluminescentie - uitzenden van licht ten gevolge van een chemische reactie. Dat is de vorm van luminescentie die je in de zogenaamde glowsticks ziet, en deze is verwant met het uitzenden van licht door organismen zoals de glimworm.

Onbewust heb je je met je onderzoeksvraag dus wel al beperkt tot een bepaald type luminescentie, en op zich is het een goede zaak als je gaat onderzoeken hoe het mogelijk is dat deze vorm optreedt. Stel dat je op deze vraag doorgaat, dan moet je de boel opdelen in deelvragen. Welke vragen zou je jezelf moeten stellen om uit te zoeken (en uit te leggen) hoe chemiluminescentie precies optreedt? En hoe zou je antwoord op deze vragen kunnen krijgen.

Vervolgens kun je ook eens nadenken wat voor zaken je praktisch zou kunnen doen rondom dit onderwerp. De belangrijkste vraag daarbij is: wil je iets maken of wil je iets meten?
Cetero censeo Senseo non esse bibendum

Berichten: 3

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

De richting die wij op willen gaan, is inderdaad de kant van de chemiluminescentie - dus het uitzenden van licht ten gevolge van een chemische reactie. We zouden hier dan graag enkele practica voor willen doen, echter schiet hier de inspiratie tekort.

Als antwoord op Marko's vraag: we zoeken meer naar practica waarbij we iets kunnen maken, echter zijn ideeën voor meetpractica ook welkom natuurlijk. Zelf zaten we al een beetje te kijken naar hoe we zelf lichtgevende stoffen kunnen maken, en hoe we verschillende kleuren kunnen krijgen/lichtsterkte variëren etc.

Gebruikersavatar
Berichten: 8.557

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Als je nog niet direct weet welke kant je op wilt met een practica is niet zo erg. Probeer dan eerst verder duidelijk te krijgen wat je hoofdvraag gaat zijn. Later kan je hier een relevante proef bij bedenken.

Als je specifiek de chemie achter glowsticks (breeklichtjes) wilt bespreken dan is het natuurlijk ook leuk om zelf dergelijke dingen te maken. Als je relevante meetapparatuur beschikbaar hebt dan zou je de emissie spectra van glowsticks en van je eigen gemaakte glowsticks kunnen gaan vergelijken. Zodoende heb je een onderwerp waarvan bijna iedereen meteen weet waar het over gaat, het gaat over luminescentie en je kan er zowel maak als meet proeven bij verzinnen.
"Meep meep meep." Beaker

Gebruikersavatar
Berichten: 10.561

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

De richting die wij op willen gaan, is inderdaad de kant van de chemiluminescentie - dus het uitzenden van licht ten gevolge van een chemische reactie. We zouden hier dan graag enkele practica voor willen doen, echter schiet hier de inspiratie tekort.
Dan moet je eens met zijn tweeën (ook echt zonder dat er anderen bij zijn) bij elkaar gaan zitten, met een groot vel papier of een schoolbord bij de hand. Vervolgens schrijf je alles wat je associeert met chemiluminescentie, en alle vragen waar je op kunt komen, op dat bord. Laat je daarbij niet tegenhouden door discussie of twijfel, alle eerste ingevingen zijn goed.

Als dat el vol staat, met dingen als " glowsticks" en vragen als "hoe werkt chemiluminescentie" kun je gaan organiseren. Je kunt bij de steekwoorden die je hebt nieuwe vragen stellen, of als je er geen vragen bij kunt stellen, dan kun je het afstrepen. Bij de vragen die er staan kun je nieuwe deelvragen stellen. "Hoe werkt het" is nogal breed, maar je kunt die vraag wel weer opdelen in kleinere vragen. Hoe werkt het natuurkundig gezien bijvoorbeeld (welke natuurwetten beschrijven het uitzenden van licht door moleculen), en wat gebeurt er scheikundig gezien (welke reacties, welke moleculen).

Nu zijn dit zaken die je mijns inziens niet als hoofdvraag kunt stellen, maar je kunt op dezelfde manier wel allerlei andere vragen verzinnen.
Als antwoord op Marko's vraag: we zoeken meer naar practica waarbij we iets kunnen maken, echter zijn ideeën voor meetpractica ook welkom natuurlijk. Zelf zaten we al een beetje te kijken naar hoe we zelf lichtgevende stoffen kunnen maken, en hoe we verschillende kleuren kunnen krijgen/lichtsterkte variëren etc.
Lijkt me leuk! Probeer dit eens in de vorm van een onderzoeksvraag te gieten. Welke vraag zou je kunnen beantwoorden door zelf een of meer lichtgevende stoffen te maken?
Cetero censeo Senseo non esse bibendum

Berichten: 11

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Hmm ik heb een keer een leuk proefje gezien hoewel het niet iets voor een profielwerkstuk zou zijn denk ik.

Als je in een volledig donker hok op een berg suikerklontjes slaat, ontstaat er een lichtflits. De proef kan je ook beter maken op verschillende manieren. Hoe weet ik niet meer.

Succes!

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 51.265

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Enig idee of dit met luminescentie te maken had, of met een piëzo-effect, of met ..... ?
ALS WIJ JE GEHOLPEN HEBBEN...
help ons dan eiwitten vouwen, en help mee ziekten als kanker en zo te bestrijden in de vrije tijd van je chip...
http://www.wetenscha...showtopic=59270

Gebruikersavatar
Berichten: 10.561

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Dat is ook een vorm van luminescentie, zogenaamde triboluminescentie. Je kunt het schijnbaar (no pun intended) ook zien wanneer je stukjes scotch-tape lostrekt.
Cetero censeo Senseo non esse bibendum

Gebruikersavatar
Moderator
Berichten: 5.538

Re: Luminescentie onderzoek(jes)

Bij de soorten tape die ik in huis had zag ik geen triboluminescentie. De maker van [url="https://www.youtube....q2_-4Yo#t=0m13s"]deze video[/url] meldt dat het hem alleen lukte met Duck® brand tape. Dat merk duct tape was niet te vinden bij winkels in mijn buurt. Volgens de videobeelden is Duck brand tape van Henkel. Henkel-Nederland liet me weten dat de tape in Nederland verkrijgbaar is onder de naam "Pattex Power Tape". Of die informatie klopt is twijfelachtig. Bij de Pattextape zag ik geen triboluminescentie, en bovendien kleeft hij zo sterk dat je het niet kunt gebruiken op de manier van de video: twee klevend op elkaar geplakte stroken kun je niet meer van elkaar lostrekken. Op internet zag ik een recent bericht van een liefhebber "Duck brand tape in Nederland: vanaf nu verkrijgbaar bij Hornbach" dus heb ik daar inmiddels een rol gescoord.

Na al die moeite valt het me tegen. In het donker, na een minuut adaptatie, zie ik een heel zwakke lichtstreep, te zwak om er een kleur in te herkennen. Wellicht omdat ze bij Hornbach alleen Duck brand tape in modekleuren hebben, en wijkt dat materiaal af van de standaardtape.

Is er hier op wetenschapsforum iemand met een betere ervaring? Welke hier verkrijgbare tape geeft de beste triboluminescentie?

(Op de Duck brand tape die Hornbach verkoopt staat niet de naam Henkel. Voor zover ik het begrijp heeft Henkel het merk in 2008 verkocht en staat de naam Henkel niet meer op het etiket. De video is van vorig jaar, maar de tape kan oud zijn. 'Duct tape' gebruik ik als generieke naam. Een fabrikant heeft op zeker moment 'Duck tape' (of Duck brand tape) als merknaam ingevoerd, en dat merk schijnt zich te onderscheiden door een bijzondere kwaliteit of marketing.)

Reageer